Status

- Heer Oudelands Ambacht is een voormalig dorp, thans wijk in de provincie Zuid-Holland, gemeente Zwijndrecht. Het was een zelfstandige gemeente t/m 1811. In1812 over naar gemeente Rijsoord. Per 1-4-1817 weer afgesplitst van de gemeente Rijsoord tot een zelfstandige gemeente. Per 19-8-1857 over naar gemeente Groote Lindt (die op haar beurt per 6-9-1881 is overgegaan naar de gemeente Zwijndrecht).

- Heer Oudelands Ambacht is tegenwoordig een wijk van de kern Zwijndrecht.

- Het wapen van de voormalige gemeente Heer Oudelands Ambacht is het wapen van Heer Jan Oudeland (zie verder bij Naamsverklaring).

Naam

Oudere vermeldingen
Heer Oudeland Ambacht, Heer Oudelandsambacht, Heer Oudelands-Ambacht. De gemeente stond ook bekend onder de naam Pieterman, volgens () "de naam die men in de wandeling geeft aan het dorpje Heer Oudelands Ambacht". Er is een ansichtkaart bekend uit begin 20e eeuw waarin het dorp als Pieterman wordt betiteld. Mogelijk is deze naam ontleend aan een 17e-eeuwse schout, die tevens eigenaar was van de lokale herberg. In ieder geval tot 1793 bestond er nog een herberg tegenover de kerk, waarin tevens het rechthuis werd gehouden.

Naamsverklaring
In 1331 is de bedijking van de Zwijndrechtse Waard in gang gezet door Hendrik van Brederode. De financiering van deze bedijking werd gedragen door 8 personen. Als beloning kregen zij ieder 1/8 deel van de waard in leen. Het gebied waar de huidige wijk Heer Oudelands Ambacht ligt, ging naar Heer Jan Oudeland, waar dus het later ontstane dorp naar is genoemd.

Ligging

De wijk Heer Oudelands Ambacht ligt in het NW van Zwijndrecht en grenst in het O en Z aan het riviertje de Devel, in het W aan de buurtschap Kijfhoek en in het N aan rangeerterrein Kijfhoek.

Statistische gegevens

In 1840 heeft de gemeente Heer Oudelands Ambacht, die slechts het gelijknamige dorp omvat, 12 huizen met 84 inwoners. Tegenwoordig heeft de gelijknamige wijk van Zwijndrecht ca. 2.800 huizen met ca. 7.000 inwoners.

Geschiedenis

In den beginne
Heer Oudelands Ambacht was een zogeheten ambachtsheerlijkheid. Zie ook bij Naam > Naamsverklaring. De inwoners leefden aanvankelijk van landbouw en veeteelt, later kwam er ook een vlasserij (de bemoeienis van koning Lodewijk Napoleon in het begin van de 19e eeuw deed de vlasteelt tussen 1803 en 1809 met bijna 250 procent stijgen). Het dorp werd eertijds beschreven als "klein, nochtans om zijn landelijk schoon een waar sieraad in de Zwijndrechtse Waard". Het werd ´s zomers veel met rijtuigen door de naburige stedelingen bezocht. Ook was het de geliefkoosde plaats om zich ´s zondags, na de kerk, met het kaatsspel te verlustigen. Verder was er het eerste ijsvermaak ´s winters op de Devel. Een predikant van Groote Lindt ging elke zondagmiddag voor in de kerk.

Religie
In 1572 sloot de Zwijndrechtse Waard zich aan bij de Gereformeerde kerk, mede doordat Dordrecht de zijde van de Prins was toegedaan. Op 14 juli was klooster Eemstein verwoest door de geuzen. Bijna de helft van de inwoners van Heer Oudelands Ambacht was werkzaam in en om het klooster. De ommezwaai zal dus tijd gevergd hebben.

Postaal
In Heer Oudelands Ambacht was vanaf 1856 een bestelhuis gevestigd behorende tot het postale gebied van het postkantoor Dordrecht. Na opheffing van het bestelhuis in 1861 werd een bestelhuis opgericht in het grotere buurdorp Groote Lindt.

Van dorp naar wijk
In 1981 wordt de eerste paal geslagen voor de huidige wijk Heer Oudelands Ambacht. De eerste woningen worden opgeleverd aan de Diepenbrocklaan, een project van 93 woningen. De laatste woningen zijn in 1997 opgeleverd aan de Ballade en Bolero. In totaal zijn in de wijk 2.800 woningen gerealiseerd. De wijk is uitgegroeid tot een volwaardige wijk met een winkelcentrum, 2 basisscholen en een wijkcentrum. Het is een groene wijk die, ondanks haar ligging in de nabijheid van rangeerterrein Kijfhoek, voor jong en ouder een prettige wijk is om te wonen.

- Nadere informatie over de geschiedenis van Heer Oudelands Ambacht.

Recente ontwikkelingen

Grote aanpak Heer Oudelands Ambacht - Fase 4
"De wijk heeft last van verzakkingen in de openbare ruimte en tuinen. Bepaalde terreinen en woningen zijn hierdoor minder goed toegankelijk. Deze verzakkingen veroorzaken schade aan het straatwerk, de riolering, kabels en leidingen. De openbare ruimte moet daarom worden opgehoogd. We grijpen deze kans ook aan om uw woonomgeving flink op te knappen. - In deze video leggen wij uit wat er gaat gebeuren. Planning werkzaamheden. De nutsbedrijven starten medio 2023 met de werkzaamheden aan kabels en leidingen. Aansluitend hierop gaan we aan de slag met de inrichting van de openbare ruimte.

Inwoners hebben de brochure 'Heer Oudelands Ambacht - Grote aanpak openbare ruimte' ontvangen. In deze brochure geven wij antwoord op de meest gestelde vragen. De brochure kun u ook hier downloaden. Staat uw vraag er niet tussen? Stuur dan een mail naar HOA@zwijndrecht.nl. Uw wensen en ervaringen. Eind 2021 heeft u de mogelijkheid gehad om een enquête in te vullen waarin u uw wensen en ervaringen met de wijk met ons kon delen. Inmiddels is de enquête gesloten en verwerken wij de gegevens waar mogelijk in het ontwerp van de buitenruimte. De eerste versie van het ontwerp verwachten wij na de zomer van 2022 met u te kunnen delen. Inloopavond. Zodra de coronamaatregelen het toelaten organiseren wij een inloopmiddag/-avond over de de grote aanpak fase 4. Tijdens dit inloopmoment krijgt u nog een keer de mogelijkheid om uw wensen voor de wijk met ons delen. U kunt uiteraard ook vragen stellen over de werkzaamheden die vanaf 2023 zullen plaatsvinden.

Huidige situatie. - Op deze tekening ziet u hoe de huidige situatie in Heer Oudelands Ambacht is. Uit ervaring weten we dat bomen bij een forse ophoging binnen een paar jaar erg verzwakken en dood gaan. Dit geldt ook voor bomen die staan op de plek waar aan de riolering wordt gewerkt. Daarom worden deze bomen op voorhand gekapt. Zieke of ongezonde bomen moeten helaas ook gekapt worden. Op de tekening staat aangegeven om welke bomen het gaat. Nieuwe situatie. De openbare ruimte wordt opgehoogd. We zorgen daarbij voor een geleidelijke en begaanbare overgang tussen privé en openbaar gebied. Het ophogen van uw voortuin is uw eigen verantwoordelijkheid. Indien u ervoor kiest uw voortuin niet op te hogen, dan wordt de eerste meter van het straatwerk op uw perceel door de aannemer van de gemeente meegenomen. Op deze tekening ziet u wat de nieuwe situatie zal zijn en wat de te verwachten ophoging is." (bron: gemeente Zwijndrecht)

Bezienswaardigheden

Pietermankerk
In het groene gebied in het uiterste NO van de huidige wijk ligt de Pietermankerk (Burgemeester Pijl Hogeweglaan 1). De Pietermankerk is het enige overgebleven gebouw van het dorp Heer Oudelands Ambacht. Voor verklaring van de naam van de kerk zie bij Naam > Oudere vermeldingen. De kerk is waarschijnlijk gebouwd rond 1334 en is daarmee de oudste kerk van de Zwijndrechtse Waard. Het is een eenbeukig bakstenen kerkje met driezijdig gesloten koor, boven de westgevel een houten met leien bekleed torentje, inwendig een houten tongewelf op muurstijlen en met ribben, trekbalk met gotische sleutelstukken en korbelen. In de kerk o.a. een eenvoudige houten preekstoel uit 1690, een doopvont uit de 15e eeuw, een pastoor- of priesterzerk uit 1520 en enkele grafzerken uit de 17e eeuw. In de toren hangt een klok uit 1606.

In 1976 dreigde het monument voorgoed te verdwijnen doordat de zomer uitzonderlijk droog was en de grond derhalve inklonk, in combinatie met een grote wilg die veel vocht opzoog. Pas in 1985 is er gerestaureerd, voor 1,3 miljoen gulden, waarbij niet is gepoogd het gebouw in zijn oorspronkelijke toestand te reconstrueren, maar men heeft zoveel als mogelijk elementen uit de latere stijlperioden gehandhaafd, waardoor de kerk de neerslag van haar eigen geschiedenis is gebleven. De Pietermankerk fungeert in de zomermaanden ook als Onderwegkerk. - Nadere informatie over de geschiedenis van de Pietermankerk op de site van de lokale historische vereniging. - Pagina over de Pietermankerk op de site van de kerkelijke PKN-gemeente Groote Lindt, Nederhoven en Heer Oudelands Ambacht. - Nieuws van de Pietermankerk op Facebook.

Links

- Belangenorganisatie: - Wijkplatform Heer Oudelands Ambacht (WPHOA). - Nieuws van Wijkplatform WPHOA op Facebook.