Heilaar

Wijk
Breda
West-Brabant Baronie en Markiezaat
Noord-Brabant

Heilaar

Terug naar boven

Status

Heilaar is een voormalige buurtschap, thans wijk en bedrijventerrein in de provincie Noord-Brabant, in de regio West-Brabant, en daarbinnen in de streek Baronie en Markiezaat, gemeente Breda. T/m 1941 gemeente Princenhage.

Terug naar boven

Naam

- “Samenstelling van laar, oorspronkelijk ‘intensief benut bos’ en vermoedelijk hei ‘heide’, al blijft de spelling met y in de oude vormen opvallend. Of het in het leenregister van de Hertog van Brabant anno 1312 (1330) vermelde Heilaer onze plaats betreft, of op Heilaren slaat, moet nader onderzoek uitwijzen” (1).

- “Zeer sterk vertegenwoordigd (in de Baronie, red.) zijn de Heilaren: in vrijwel elk dorp vinden wij er wel een. Men meent wel dat Helder een vorm van Heilaar is. Ook interpreteert men (Den) Helder wel als helling + haar ‘zandige heuvelrug’. Misschien moeten wij voor het Princenhaagse toponiem denken aan helling + laar” (89).

Terug naar boven

Ligging

Heilaar ligt in het W van Breda en grenst in het W aan de kruising van A16 en A58, in het Z en O aan Princenhage.

Terug naar boven

Statistische gegevens

- In 1840 omvat buurtschap Heilaar 14 huizen met 104 inwoners.

- Bedrijventerrein Heilaar-Noord heeft een netto-oppervlakte van 22 hectare, -Zuid heeft een netto-oppervlakte van 12 hectare. De maximale hindercategorie is 2.

Terug naar boven

Geschiedenis

Archeologie
In 1995 zijn op Heilaar merovingische waterputten aangetroffen. Daarmee kon de bewoningsgeschiedenis ter plaatse al aangetoond worden tot de zevende eeuw na Christus. In 1998 zijn echter in het aangrenzende Steenakker vondsten gedaan die duiden op bewoning in het nog beduidend vroegere Romeinse tijdperk. Dergelijke vondsten waren nog niet eerder aangetroffen in de West-Brabantse regio.

Heilaarstraat
"De huidige Heilaarstraat, voorheen ook bekend als Kerkstraatje, wordt in geschriften uit 1440 al genoemd als Kerkwech. In 1597 komt de naam Hylerschestrate al voor. In een lijst van geschouwde wegen van 1735 heet het Heylaersestraat. Pas in de 17e eeuw krijgt de straat de functie van doorgaande weg van Breda over Princenhage en het Nieuw Veer naar Moerdijk. De straat dankt zijn naam aan huis Heilaar aan de Buurstedestraat. Hylair wordt voor het eerst in 1303 vernoemd. De naam Kerkstraat werd in de volksmond gebruikt, omdat ongeveer ter hoogte van de huidige Schuurkerkstraat van 1648 tot 1804 een schuurkerk heeft gestaan.

Vanaf begin jaren zestig is men begonnen met de sloop van de huizen. De Tien Geboden (twee keer vijf huisjes aan elkaar) moesten wijken voor de Ettensebaan. De overige huizen maakten plaats voor de uitbreiding van Princenhage rond 1973. Ten noorden van de Ettensebaan heeft de straat nog grotendeels de oorspronkelijke route, maar ook daar is niet veel meer te bespeuren van de oorspronkelijke bebouwing. Slechts een paar huizen hebben de veranderingen overleefd." (bron en voor nadere informatie zie de pagina over de Heilaarstraat op de site van het Princenhaags Museum, waar je met name informatie vindt over de middenstanders die er vroeger gevestigd waren)

Terug naar boven

Recente ontwikkelingen

- "Het Heilaarpark wordt ontsloten door de Westerparkweg en de Ettensebaan. Door de landschappelijke kwaliteiten van de locatie en het uitgewerkte stedenbouwkundige plan ontstaat er een bijzonder woonmilieu met woningen op royale en groene kavels. Deze opzet zorgt ervoor dat de in 2020 opgeleverde nieuwbouwwijk Parc Heilaar (ca. 50 woningen) het gevoel van “ontspannen wonen in het landschap” geeft. Cape Cod in New-Engeland dient als inspiratie en is voor de schetsontwerpen gebruikt, waarbij de houten gevelbekleding, wit omkaderde kozijnen en geïntegreerde overgangen zorgen voor rust en samenhang. Ook is er aandacht besteed aan roedeverdeling in de ramen, witte boeidelen en een verhoogde veranda. Dit soort details zorgen dat het ontwerp beter aansluit bij de markt, op de gekozen stijl." Aldus makelaar Schonck, Schul & Compagnie, die de verkoop van de panden heeft verzorgd.

Reactie toevoegen