Hemrik

Plaats
Dorp
Opsterland
Fryslân

Hemrik

Terug naar boven

Status

- Hemrik is een dorp in de provincie Fryslân, gemeente Opsterland.

- Onder het dorp Hemrik vallen ook de buurtschappen Hemrikerverlaat en Sparjebird en een klein deel van de buurtschap Welgelegen.

Terug naar boven

Naam

In het Fries
De Himrik.

Oudere vermeldingen
1315 Hemericke, 1505 Hemryck.

Naamsverklaring
Het Oudfriese hemrike = hamrik betekent 'dorpsgebied'.(1)

Terug naar boven

Ligging

Hemrik ligt Z van Drachten, ZO van Beetsterzwaag, ZZO van Olterterp, ZZW van Ureterp, ZW van Wijnjewoude, WNW van Donkerbroek, NNW van Hoornsterzwaag, NNO van Jubbega, NO van Lippenhuizen en Gorredijk, ONO van Terwispel en O van de A7 en Tijnje.

Terug naar boven

Statistische gegevens

In 1840 heeft Hemrik 61 huizen met 352 inwoners. Tegenwoordig heeft het dorp ca. 300 huizen met ca. 750 inwoners.

Terug naar boven

Recente ontwikkelingen

Dorpsvisie
"In opdracht van Plaatselijk Belang De Himrik is in 2012 een Dorpsvisie opgesteld. Hierin vindt u diversen projecten die de komende jaren de aandacht krijgen. Verschillende onderwerpen worden belicht en aan de hand van foto’s inzichtelijk gemaakt."

Terug naar boven

Bezienswaardigheden

- Hemrik heeft 3 rijksmonumenten.

- In 1315 stond er al een kapelletje in Hemrik. Op de fundamenten van een middeleeuws kerkje is in 1739 de huidige Hervormde kerk (Binnenwei 22) gebouwd. Voor deze gepleisterde driezijdig gesloten zaalkerk is waarschijnlijk gebruik gemaakt van het muurwerk van de oude aan St. Andreas gewijde kerk. In de kerk bevindt zich een 17e-eeuwse preekstoelkuip. Het orgel is een gedeelte van een orgel uit Woudsend, gebouwd door Bakker en Timmenga in 1940. Dit orgel moet door twee personen bespeeld worden: de organist en de 'pûstertraper' voor de blaasbalg. De kerk heeft geen kerktoren maar een klokkenstoel, met een in 1494 door de reizende klokkengieter Gerhard de Wou gegoten klok. Op de klok met een doorsnede van 100 cm en een gewicht van 650 kg staat: "Sanctus Andreas is myn naem / Myn gheludt sy gode bequaem / Gerhardus de Wou me fecit / Anno domini MCCCCXCIV".

- Bijzonder op de begraafplaats van Hemrik is een grafsteen van de familie Van der Sluis, waarop een stamboom van de familie is gegraveerd.

Terug naar boven

Evenementen en activiteiten

- Sinds de restauratie in 2002 is de Witte Kerk Hemrik, zoals de voorheen Hervormde kerk tegenwoordig naar zijn uiterlijk heet, een culturele ontmoetingsplaats. Ze bieden een breed programma van culturele activiteiten: muziek & theater, het filosofisch-literair café en twee maanden per jaar kunst bij ART Super. Gedurende de wintermaanden organiseren ze in de Witte Kerk iedere week iets bijzonders op cultureel gebied: klassieke, moderne of wereldmuziek, friestalige optredens, kindervoorstellingen en koren. Bekijk hier het activiteitenprogramma. Daar heb je ook de mogelijkheid om per activiteit een reservering te doen. Daarnaast kun je het gebouw ook huren voor trouwerijen, muziekuitvoeringen, repetities, CD-opnames, feesten, bijeenkomsten en cursussen. En de kerk wordt ook nog altijd gebruikt voor kerkdiensten, bezinningsbijeenkomsten en rouwplechtigheden.

- Avondvierdaagse Hemrik - Lippenhuizen (mei).

- Brommerbeurs Hemrik is een buitenbeurs op een zaterdag half augustus (08.00-15.00 uur) (in 2018 voor de 5e keer). Entree: € 3,00. Met speelgelegenheid (trapveld) voor de jeugd. Kantine met terras aanwezig. Van onderdelen tot complete bromfietsen.

Terug naar boven

Landschap, natuur en recreatie

- Speeltuin It Heisterplak.

- In de omgeving van Hemrik is het fraaie en tegenwoordig in ons land schaarde coulisselandschap te vinden. Het coulisselandschap bestaat uit weilanden met houtwallen (houtsingels). In de omgeving zijn verschillende wandel-, fiets- en ruiterpaden te vinden. Het dorp ligt in het heidelandschap en vlakbij de vallei van de rivier het Alddjip.

- Hemrik ligt langs de Opsterlânske Kompanjonsfeart (voor 2007: Opsterlandse Compagnonsvaart), die een opvallend element in het landschap vormt. De vaart werd vroeger gebruikt voor de afvoer van turf. Tegenwoordig is de Opsterlânske Kompanjonsfeart onderdeel van de Turfroute, een toeristische vaarroute die dwars door Zuidoost Friesland gaat. Langs de Turfroute staan karakteristieke en sfeerbepalende sluiswachterwoningen. Je kunt met je boot in het dorp aanleggen en lopend of fietsend de mooie omgeving verkennen.

- Natuurgebied Hemrikkerscharren (ook wel gespeld als Hemrikerscharren) ligt tussen Hemrik en Lippenhuizen. Op de hogere delen van de Koningsdiepflanken liggen heiderestanten van de ooit grotere heidepercelen. Deze percelen zijn later ingepland voor gebruik als hakhoutbossen. Veel oude bomen waren inmiddels overgroeid met de van oorsprong hier niet voorkomende prunusboom. Beheerder Staatsbosbeheer heeft hier in 2012 ca. 13,5 hectare bos gekapt om plaats te maken voor de heide en schraalgraslanden die hier vanouds voorkwamen. Een aantal bomen die kenmerkend zijn voor het landschap zijn niet gekapt. In het beekdal rond het Ald Djip blijven een aantal verbindingsstroken met bomen staan waar vogels en andere diersoorten van kunnen profiteren. Natuurvereniging Gorredijk en vogelringstation Menork uit Lippenhuizen gaan samen een gedeelte van het bos onderhouden. Heideschapen gaan de grasgroei in toom houden. Op die manier verandert de Hemrikkerscharren langzaam weer in heideveld met verschillende soorten heide afgewisseld met schrale graslandjes. - Filmpje over de Hemrikkerscharren.

Medio 2018 is 37 hectare nieuwe natuur voor het Natuurnetwerk Nederland gerealiseerd in het beekdal van het Ald Djip of Koningsdiep bij Hemrik. De provincie Fryslân heeft hiervoor 378.000 euro beschikbaar gesteld. Doel is om de verdroging van het gebied tegen te gaan en om natuur te ontwikkelen in het oostelijk deel van de Hemrikkerscharren en een klein gebied bij buurtschap Heidehuizen. De 37 hectare vormt een belangrijke schakel in het Natuurnetwerk Nederland. Het gebied heeft natuurvriendelijke oevers en ondiepe sloten gekregen, om verdroging te bestrijden. Hierdoor kan het dotterbloemgrasland en kruidenrijk grasland met boterbloemen en zuring zich ontwikkelen. Verder is de voedselrijke laag op de hoge delen van één perceel verwijderd ten gunste van schraal grasland.

Samen met 6 grondeigenaren, waaronder 4 particulieren, heeft gebiedscommissie Koningsdiep de plannen gemaakt. Na de inrichting beheren deze grondeigenaren de nieuwe natuurgebieden. In het project Koningsdiep werkt de provincie samen met de gebiedscommissie Konings­diep, Wetterskip Fryslân, gemeente Opsterland, en landbouw- en natuurorganisaties aan het beekdalherstel van het gebied en het Natuurnetwerk Nederland. In de gebiedscommissie zitten vertegenwoordigers van natuur, landbouw, water en recreatie uit het gebied. (bron: Provincie Fryslân, 8-5-2018) "Het project natuurinrichting Hemrikkerscharren tussen Hemrik en Lippenhuizen is op 3 juli 2019 officieel afgesloten. In het gebied is 81 hectare nieuwe natuur ingericht voor het Natuurnetwerk Nederland. Het is nu een waardevol leefgebied voor vlinders, libellen en andere insecten en er is een meander gegraven." (bron: Provincie, 1-7-2019)

- In 2020 is ca. 39 hectare grond langs de beek Alddjip ingericht voor Natuurnetwerk Nederland. Het gebied is eigendom van drie particulieren en Staatsbosbeheer en ligt ten noorden van Hemrik, aan de westzijde van de weg Poasen. Maatregelen zoals het minder diep maken of dempen van sloten en het plaatsen van stuwtjes zorgen ervoor dat er meer water in het gebied wordt vastgehouden. Direct langs de beek stimuleert dat de groei van vochtig hooiland met dotterbloemen. Wat verder van de beek blijft de grond droger, zodat zich daar kruidenrijk grasland en heischraal grasland kan ontwikkelen. Bij het bosje ’t Kopje is de bosrand een stukje teruggezet en vervolgens aangevuld met besdragende struiken. Gedeputeerde Douwe Hoogland: “Mei it oanpakken fan de boskrâne by ’t Kopje wurdt de oergong tusken bosk en iepen fjild in stik natuerliker. Dêrmei jouwe wy romte foar mear bioferskaat. Amfibyen, fûgels en ynsekten lykas flinters en libellen fine dat in noflik plak.” In de buurt van de N hiervan gelegen buurtschap Heidehuizen is een steile oever langs de beek gecreëerd waar de ijsvogel kan nestelen.

De inrichting van de percelen N van Hemrik is de 3e projectmodule van Gebiedsinrichting Koningsdiep. Hierin werkt de provincie Fryslân samen met de gebiedscommissie Koningsdiep, Wetterskip Fryslân, gemeente Opsterland, landbouw- en natuurorganisaties, grondeigenaren en bewoners. Voorzitter gebiedscommissie Tineke Jagersma: “Yn gearwurking mei alle partijen wurkje wy oan it ophelpen fan de beekdelling fan it Alddjip en de ynrjochting fan it Natuernetwurk Nederlân. Dy gearwurking is wichtich en hâlde wy goed fêst no’t wy dwaande binne mei de tarieding fan de folgjende fazen fan it projekt. Bygelyks de oanpak fan it brongebiet fan it Alddjip by Bakkefean.” De gebiedscommissie Koningsdiep bestaat uit vertegenwoordigers van natuur, landbouw, water en recreatie uit het gebied.

Terug naar boven

Overnachten

- Boek hier je B&B e.d. in omgeving Hemrik, met laagsteprijsgarantie!

Terug naar boven

Links

- Algemeen: - Site van en over Hemrik.

- Nieuws: - Dorpskrant Doarpsrounte De Himrik wordt maandelijks (met uitzondering van juli en augustus) verstrekt aan de abonnees (een abonnement kost 10 euro per jaar). In de krant vind je o.a. een activiteitenoverzicht, redactionele stukken, nieuws van de verenigingen en de schoolkrant van Basisschool De Bôge. Online exemplaren van de dorpskrant worden een maand na verspreiding op de dorpssite geplaatst. Onder de link vind je de edities van 2017. Ook oudere jaargangen kun je via het menu 'Algemeen' op de dorpssite nog lezen.

- Belangenorganisatie: - "Plaatselijk Belang De Himrik stelt zich ten doel om het woon-, leef- en werkklimaat binnen haar dorpsgrenzen te behouden en bevorderen, Uiteraard voor zover dit binnen haar vermogen ligt. Plaatselijk Belang verzamelt de ideeën, plannen, klachten, en allerlei andere algemene initiatieven vanuit de bevolking van Hemrik, en vormt een algemeen oordeel, zo nodig voorzien van commentaar en kan zodoende onder de aandacht worden gebracht van de desbetreffende/betrokken instanties, zoals de gemeente Opsterland. Ook op eigen initiatief ontwikkelt Plaatselijk Belang ‘projecten’ om de leefbaarheid binnen de dorpsomgeving te verbeteren. Veelal gebeurt dit met medewerking van de bevolking. Het bestuur: vergadert regelmatig (maandelijks); organiseert minimaal een keer per jaar een vergadering die voor iedereen toegankelijk is; onderhoudt contacten met verenigingen, instanties, bedrijven en andere PB’s; overlegt jaarlijks met het gemeentebedrijf en Burgemeester en Wethouders. Plaatselijk Belang is er voor iedere bewoner, we hebben dus geen leden. Je kunt een vrijwillige bijdrage doneren op rekeningnummer NL56 RABO 0330900773 t.n.v. Plaatselijk Belang De Himrik."

- Onderwijs: - De Bôge in Hemrik is een openbare basisschool, waar iedereen welkom is: kind, ouder en teamlid, ongeacht zijn of haar culturele of levensbeschouwelijke achtergrond.

- Sport: - Korfbalvereniging WWMD (= Wêz Wis Mei Doelen) is opgericht in 1916.

- Paardensportvereniging De Skarruters en Ponyclub De Lytse Fjildruters. Naast wekelijkse lessen, die in het zomer- en winterzeisoen plaatsvinden op Stoeterij Het Swarte Peart te Hemrik, organiseren zij ook regelmatig allerlei leuke, leerzame en gezellige activiteiten voor de leden, zoals onderlinge wedstrijden, buitenritten, clinics en een ponykamp.

- Zorg: - In het voormalige Gereformeerde kerkje van Hemrik uit 1924 (Binnenwei 8), sinds eind 2011 als zodanig buiten gebruik (en gefuseerd met de Gereformeerde kerk van Wijnjewoude) is sinds november 2015 de kleinschalige dagbesteding gevestigd van Atelier De Weefplaats. De Weefplaats is bedoeld voor mensen die een rustige omgeving nodig hebben en willen werken in een kleine groep. Er komen maximaal 3 tot 4 deelnemers per dag. Atelier De Weefplaats is een kleine textielwerkplaats waar mensen met een zorgvraag kunnen worden opgeleid in het weven en vilten. Daarnaast zijn er nog vele andere mogelijkheden: wolkaarden, spinnen, zijde schilderen, stof bedrukken of bestempelen, breien, haken etc. In het kerkje is een winkeltje, waar ze de zelfgemaakte producten verkopen en producten van anderen passend bij de werkplaats. Het werken in De Weefplaats kan dus ook bestaan uit het helpen van klanten in de winkel.

- Genealogie: - Overzicht van begravenen op de begraafplaats van Hemrik.

Reactie toevoegen