Gemeente Heythuysen in ca. 1870, kaart J. Kuijper
- Heythuysen is een dorp in de provincie Limburg, in de regio Midden-Limburg, gemeente Leudal. Het was een zelfstandige gemeente t/m 2006.
- In 1991 is de gemeente Heythuysen vergroot met de gemeente Baexem en delen van de gemeenten Grathem, Haelen, Heel en Panheel, Horn en Roggel. Middels grenscorrecties zijn in hetzelfde jaar delen van de gemeente overgegaan naar de gemeenten Haelen, Nederweert en Roggel.
- Wapen van de voormalige gemeente Heythuysen.
- Onder het dorp Heythuysen vallen ook de buurtschappen Aan de Bergen, Aan het Broek, Achter het Klooster, Caluna, Heide, Hollander, Karreveld (deels), Maxet (grotendeels) en Roligt (deels). Dat zijn in totaal 9 buurtschappen.
Terug naar bovenIn het Limburgs
Heitse.
Oudere vermeldingen
Heijthuijsen, 1383 Heythusen, ca. 1550 Heythuysen, 16e eeuw Heijthusen, 1665 Heithusen, ca. 1700 Heythuyse, 1936 Heithuizen.
Naamsverklaring
Samenstelling van het Middelnederlandse heyt, bijvorm van heide 'onontgonnen veld, vlakte' en husen 'nederzetting'.(1)
Het dorp Heythuysen grenst in het W aan Leveroy en Nederweert-Eind, in het N aan Meijel, in het O aan Heibloem, Roggel, het natuurgebied Leudal en Haelen en in het Z aan Baexem, en ligt O en ZO van Ospel en Nederweert en O van Weert. De dorpskern ligt ZO in het dorpsgebied.
Terug naar bovenIn 1840 heeft de gemeente Heythuysen 237 huizen met 1.360 inwoners, verdeeld in het gelijknamige dorp 46/275 (= huizen/inwoners) en de buurtschappen Walk 24/120, Biesstraat 21/135, De Kouk 14/65, Vlasrood 37/195, Maxet 34/215, Roorstraat* 31/170 en Heide 30/185. Tegenwoordig heeft het dorp ca. 2.600 huizen met ca. 6.500 inwoners.
* Is als Bosscherkampweg tegenwoordig onderdeel van de buurtschap Maxet.
Als je je nader wilt verdiepen in de geschiedenis van dit dorp, kun je terecht bij de in 2004 opgerichte Heemkundevereniging Heitse. "Een van de doelstellingen van de vereniging is het vergaren van geschied- en heemkundige kennis van Heythuysen en directe omgeving, het stimuleren daartoe en het toegankelijk maken van de vergaarde kennis voor een breed publiek. De vereniging beoogt dit doel te bereiken door onder meer: het houden van lezingen en studiebijeenkomsten; het organiseren van een maandelijkse inloopavond; het organiseren van excursies in en buiten het werkgebied van de vereniging naar objecten van historische aard; het organiseren van tentoonstellingen; het uitgeven van publicaties van historische aard; het bijeenbrengen van foto's, films, boeken, prenten, bid- en gedenkprentjes, kaarten, voorwerpen en publicaties in een centraal archief; samenwerken met de overheid en instellingen tot het beschermen van objecten van geschiedenis, folklore en heemkunde; samenwerken met soortgelijke verenigingen en organisaties; in het algemeen, het geven van voorlichting over geschied- en heemkundige onderwerpen. Hier vind je de activiteitenkalender voor de komende tijd en diverse verslagen van activiteiten uit het verleden.
Heemkundevereniging Heitse telt gelukkig een aantal actieve leden, die werkzaam zijn in een van de werkgroepen of in tijdelijke taken, zoals bijvoorbeeld ondersteunend archiefwerk. Daarnaast zijn er gelukkig ook nog heel wat leden waar de vereniging een beroep op kan doen voor assistentie bij verenigingsactiviteiten, bijvoorbeeld bij de werkzaamheden rondom de jaarlijkse foto-expositie. Binnen onze vereniging zijn verschillende werkgroepen actief: Werkgroep Beeld en Geluid; Werkgroep (redactie) De Bössel; Werkgroep Kroniek; Werkgroep Archiefbeheer / Beheer Heemkundelokaal; Werkgroep Foto-expositie; Werkgroep Kalender; Werkgroep Rundje Heitse. Ben je op zoek naar een mooie invulling van je vrije tijd en wil je ook een actieve(re) rol binnen de Heemkundevereniging, neem dan eens vrijblijvend contact op met een van de bestuursleden. We kunnen dan vervolgens gezamenlijk bekijken wat je mogelijk binnen de vereniging zou kunnen doen."
Terug naar boven- Heythuysen heeft 10 rijksmonumenten.
- Heythuysen heeft 11 gemeentelijke monumenten.
- Kort na 1504 is de RK Sint-Nicolaaskerk in Heythuysen (Dorpstraat 120) gebouwd. Het is een laatgotische bakstenen pseudobasiliek. Het vijfzijdig gesloten koor en het middenschip dateren uit de 16e eeuw. In het koor en het middenschip zijn gewelfschilderingen uit 1507 te vinden. In 1847 is de oorspronkelijke toren vervangen door de huidige, neogotische toren en is het schip met twee traveeën vergroot. In 1927 zijn de huidige zijbeuken gebouwd. Deze zijn niet alleen breed, maar ook even hoog als het middenschip, waardoor een driebeukige hallenkerk is ontstaan. Ze vormen een architectonische eenheid met de toren. De smallere, gotische zijbeuken zijn daartoe gesloopt. De architect was Caspar Franssen. De biechtstoelen zijn uit 1704 en 1773. Ook de communiebank is 18e-eeuws, evenals het tochtportaal. De kerk bezit enkele houten heiligenbeelden, zoals van Sint Jozef (uit ca. 1500), van Sint Lucia, een calvariegroep (1e helft 16e eeuw), en een Madonna uit ca. 1700. Op het kerkhof zijn enkele oude grafkruizen te vinden, daterend uit de jaren 1604 tot 1761.
- Mariakapel.
- In 2011 is het nieuwe gemeentehuis van de gemeente Leudal in Heythuysen in gebruik genomen. Om een zo duurzaam mogelijk gebouw te realiseren, heeft Van Aken architecten een integraal ontwerpproces gevoerd. Doordat het bureau vanaf het begin met alle partijen om de tafel heeft gezeten, konden verschillende duurzame ambities in het ontwerp worden geïntegreerd. Zo zijn alle toegepaste materialen gescreend op duurzaamheid en is op elk terrein gekeken waar op dat gebied de meeste winst kon worden behaald. De raadzaal en de daaraan grenzende ruimten zijn bijvoorbeeld installatietechnisch losgekoppeld van de rest van het gebouw. Zo kunnen deze in de avonduren zelfstandig opereren. Tot de andere maatregelen behoren een warmte-koudeopslag in de bodem en een sedumdak op het restaurant. De bomen en wadi’s op het parkachtige parkeerterrein stimuleren de biodiversiteit en zorgen voor de opvang en infiltratie van hemelwater.
Het gemeentehuis is opgebouwd uit drie hoofdvolumes: twee kantoorvleugels en een personeelsrestaurant. Deze zijn om een binnenplaats gevouwen en zorgen voor afscherming van de provinciale weg. De opgetilde en transparante ronde raadzaal is als vierde volume gericht op de dorpskern. Het markeert de entree naar de binnenplaats en staat symbool voor de openbaarheid van bestuur. In de avonduren fungeert de verlichte raadzaal als een grote lantaarn aan de rotonde.
Kenmerkend aan het gebouw zijn de schuine, natuursteen leien dakvlakken van de twee lange kantoorvleugels. Deze refereren sterk aan de veelvoorkomende boerderijen en schuren in het buitengebied. Het contrast tussen de geluidsbelaste en -luwe gevels uit zich in de materialisering, plasticiteit en openheid. De buitengevels zijn uitgevoerd in baksteen waarin kleine openingen zijn aangebracht met diep terugliggende kozijnen. De binnengevels rondom de binnenplaats zijn daarentegen bekleed met hout en voorzien van grote puien die vlak in de lijn van de gevel liggen. Op de hoeken van de buiten- en binnengevel is een uiterst scherp detail gemaakt waarin baksteen en hout onder verstek op elkaar aansluiten. (bron: Van Aken architecten)
- "Heemschut's commissie Limburg heeft in maart 2021 bij de gemeente Leudal gevraagd om de technische school in Heythuysen te beschermen als gemeentelijk monument. Gezien de cultuurhistorische waarde van het schoolgebouw is Heemschut bevreesd dat een verbouwing enlof herbestemming van het gebouw ten koste gaat van de gaafheid van het complex. ln Limburg is het aantal nog bestaande lagere technische scholen uit de periode 1945-1968 beperkt. Van de 17 die er zijn gebouwd resteren er nog maar 8. Een school in Echt uit 1953 is herbestemd tot woningbouw met behoud van het hoofdgebouw en de werkplaatsvleugel. De uitbreiding van deze school in de zeventiger jaren is gesloopt ten behoeve van nieuwbouw. Bij de herontwikkeling van de lagere technische school in Venlo, gebouwd in 1957 aan de Van Nljvenheimstraat, is de uitbreiding in de latere jaren zeventig ook gesloopt voor nieuwbouw. Daarnaast zijn er nog scholen in Panningen, Tegelen, Weert, Wittem en Cadier en Keer. De technische school in Heythuysen uit omstreeks 1960 is samen met de scholen ín Echt en Venlo cultuurhistorisch het meest waardevol.
Het hoofdgebouw met de praktijklokalen lijkt in grote lijnen nog ongewijzigd. Het hoofdgebouw is Iater in een vergelijkbare stijl uitgebreid. De vensters van het hoofdgebouw zijn gewijzigd, maar de gehele bouwkundige structuur is, inclusief de monumentale kunst, nog goed zichtbaar. De uitbreiding van het gedeelte links van het hoofdgebouw is vermoedelijk in de jaren zeventig gerealiseerd. Dit levert een herkenbaar ensemble op met verschillende bouwfasen, die kenmerkend zijn voor technische scholen. Rechts van het hoofdgebouw bevond zich oorspronkelíjk een bouwdeel met vermoedelijk een gymzaal met kleedkamers. Ergens in de jaren negentig is dit gedeelte vervangen door de huídige nieuwbouw. Ook de praktijklokalen zijn later uitgebreid. Door deze groei is het juist een mooi complex geworden met herkenbare gelaagdheid. Hiermee is de technische school in Heythuysen een van de meest gave en herkenbare schoolcomplexen van Limburg. Bovendien is er nog een monumentaal kunstwerk aanwezig boven de entree. Dit is kenmerkend voor scholenbouw uit die tijd. Dit blijkt allemaal uit onderzoek van historicus Maarten de Graad. Heemschut heeft op basis hiervan de monumentenstatus aangevraagd." (bron: Heemschut, maart 2021)
Terug naar boven- "Op vastelaoveszaterdag staat het centrum van Heythuysen in het teken van van het Lindeboom Vastelaoves Pleinfestijn (in 2020 voor de 10e keer). Het gemeenteplein bij het voormalige gemeentehuis aan de Dorpstraat wordt dan feestelijk omgetoverd voor een uniek carnavalsfeest waarbij lokale artiesten uit Leudal, Maasgouw, Peel en Maas en omstreken hun carnavalssjlager op de bühne brengen. Het Lindeboom Vastlaoves Pleinfestijn vindt zijn oorsprong in 2011, toen Omroep 3ML en vastelaovesvereniging VV de Kwakkert het initiatief namen om op het gemeenteplein een podium te bieden aan lokale vastelaovesgroepen. Met de steun van bierbrouwerij Lindeboom, die haar naam aan het evenement heeft verbonden, de gemeente Leudal en de Rabobank werd het Pleinfestijn een feit. Het bleek een voltreffer. Het aantal vastelaovesvierders op het Pleinfestijn is in enkele jaren tijd gegroeid van 700 naar rond de 2.000.
Het is vastelaovendj met een eigen kleur, intiem in een gemoedelijke sfeer, zonder polsbandjes, zonder entree en met een dorps en familiair karakter. Het Lindeboom Vastelaoves Pleinfestijn wordt door omroep 3ML live uitgezonden (onder de link vind je de uitzending van editie 2019, en hier vind je de finale van 2019), waardoor ook de thuisblijver kan genieten van dit fraaie evenement. Maar het mooiste is toch om dit evenement zelf live mee te maken. Je bent van harte welkom!"
- Onder het motto "Loop 'ns door ons prachtige Heitser buitengebied" organiseert Joekskapel Angesom op Hemelvaartsdag de 'Wandeltocht op de Heitser Hei'. Je kunt kiezen uit de afstanden 6, 12 en 18 km. De wandelroutes zijn geschikt voor iedereen: gezinnen, senioren, lange-afstandwandelaars, kortom iedereen die graag wandelt. Je kunt op de rustplaatsen genieten van koffie, thee, broodjes etc.
- Kindervakantiewerk Heythuysen is een organisatie die zich al sinds 1963 inzet voor de jeugd in het dorp. De Kindervakantieweek vindt altijd plaats in de laatste week van de basisschoolvakantie. Er worden dan allerlei spellen en activiteiten georganiseerd voor kinderen uit het dorp. Het overgrote deel van de basisschooljeugd neemt deel aan deze week. Ook zijn er brugklassers die nog graag meedoen met KVW.
Terug naar boven- Boek hier je B&B e.d. in omgeving Heythuysen, met laagsteprijsgarantie!
Terug naar boven- Nieuwe en/of tweedehands boeken over Heythuysen (online te bestellen).
Terug naar boven- Buurtverenigingen: - Buurtvereniging St. Jozef. - Buurtvereniging Kloosterstraat - Op de Kouk.
- Onderwijs en kinderopvang: - Basisschool De Neerakker is onderdeel van de in 2010 gerealiseerde Brede Maatschappelijke Voorziening (BMV) De Neerakker, die zich heeft ontwikkeld tot een kindcentrum. De kernpartners van BMV De Neerakker zijn: Basisschool De Neerakker, HOERA Kindercentrum, PSW Junior en Bibliocenter Heythuysen. Onderwijs, kinderopvang en bibliotheek onder één dak. Binnen het kindcentrum staan het kind en de vijf O's centraal: onderwijs, ontwikkeling, opvoeding, opvang en ontspanning. Samen creëren ze een veilige (leer)omgeving waarin het kind zich optimaal kan ontwikkelen met als missie: 'samen in ontwikkeling'. Basisschool De Neerakker is een 'Academische Basisschool'. Op een Academische Basisschool werken studenten en leraren samen aan onderzoek in het kader van schoolontwikkeling. Het doel is het verbeteren van de kwaliteit van het onderwijs op de school.
- Scholengemeenschap Sint Ursula is een streekschool in de gemeente Leudal. De school telt ongeveer 2300 leerlingen en 235 medewerkers en verzorgt een breed aanbod van voortgezet onderwijs in Midden-Limburg ten westen van de Maas, op 2 locaties: Horn; Gymnasium, Atheneum, HAVO en VMBO-theoretisch, en Heythuysen; VMBO-theoretisch, VMBO-gemengd en VMBO-beroepsgericht (kader en basis).
- Veiligheid: - Brandweer Heythuysen.
- Zorg: - Zorgboerderij Rondmeer. - Zorgboerderij Bosser-Marten.
Reactie toevoegen