De buurtschap Hodenpijl heeft helaas geen plaatsnaamborden, en aangezien er ook geen gelijknamige straatnaam is, is de buurtschap ter plekke daarom slechts te herkennen aan de naam van Herberg Op Hodenpijl op de gevel van dit pand.
Hodenpijl, de voormalige RK kerk van deze buurtschap ligt idyllisch aan het watertje de Gaag
In tegenstelling tot wat de naam suggereert, ligt Tennisclub Hodenpijl niet in de gelijknamige buurtschap, maar net aan de andere kant van de A4, op grondgebied van het dorp Den Hoorn
- Hodenpijl is een buurtschap* in de provincie Zuid-Holland, in de streek en gemeente Midden-Delfland. Het was een zelfstandige gemeente van 1-4-1817 (nadat het eerst in 1812 aan de gemeente Schipluiden was toegevoegd) t/m 31-8-1855. Per 1-9-1855 over naar gemeente Schipluiden, in 2004 over naar gemeente Midden-Delfland.
* De plaats heeft een - weliswaar niet meer als zodanig in functie zijnde - kerk, maar wordt desondanks lokaal nog altijd als buurtschap beschouwd, dus conformeren wij ons daaraan. De plaats valt daarom onder de bijzondere categorie 'buurtschappen met een kerk'.
- Wapen van de voormalige gemeente Hodenpijl.
- De buurtschap Hodenpijl valt, ook voor de postadressen, onder het dorp Schipluiden.
- De buurtschap heeft helaas geen plaatsnaamborden, en aangezien er ook geen gelijknamige straatnaam is (wat bij veel buurtschappen wél het geval is) is de buurtschap ter plekke daarom slechts te herkennen aan de naam van herberg Op Hodenpijl op de gevel van dat pand.
Terug naar bovenOudere vermeldingen
Hodenpyl, 1260 Hodenpile, 1281-1284 Hodenpiil, 1316 Odenpijl.
Naamsverklaring
Betekenis onbekend. Het grondwoord stamt mogelijk van het Middelnederlandse pile (dat is ontstaan uit het Latijnse pilum) 'stapel, stapelplaats', maar gezien de spelling piil moeten we eerder denken aan het Middelnederlandse pyl 'gepunte paal, pijler' (Kiliaan pijle 'lignum acutum quod in terram aut in aquam defigitur'), ook 'schandpaal'. Misschien naar een grens- of schandpaal (vergelijk Frieschepalen), of anders een benoeming naar de vorm (vergelijk Tempel, Tinte, Geer). Het eerste deel heeft mogelijk betrekking op een persoonsnaam Hode (zie Hoenkoop), met onduidelijke betekenis. Het Middelnederlandse hode betekent 'teelbal'. (1)
De buurtschap Hodenpijl ligt direct ZW van Delft, Z van Den Hoorn, N van Schipluiden, rond de Rijksstraatweg, de Tramkade en de waterloop de Gaag, en grenst in het N aan de A4.
Terug naar bovenIn 1840 heeft de polder en gemeente Hodenpijl, die slechts de gelijknamige buurtschap omvat, 24 huizen met 155 inwoners. Tegenwoordig heeft de buurtschap ca. 50 huizen met ca. 130 inwoners.
Terug naar bovenIn Hodenpijl ontstaat O van de Gaag een schuilkerk, als de katholieke geloofsbeoefening door de Reformatie in de 16e eeuw verboden wordt. Deze situatie verbetert tijdens en na de Franse overheersing (1672-1678). Sindsdien wordt de beoefening van de katholieke eredienst in schuilkerken toegestaan. De schuilkerk wordt omgebouwd tot een herkenbaar kerkgebouw met toren. Het kerkhof lag langs de Gaag.
Als dit kerkgebouw te klein wordt (de gelovigen kwamen namelijk van Den Hoorn, Schipluiden en omliggende gebieden) wordt in 1840 aan de andere kant van de Gaag een nieuwe kerk gebouwd. Deze kerk doet dienst tot 1963, als de Schipluidenaren in de dorpskern een nieuw kerkgebouw krijgen. Den Hoorn krijgt al eerder, in 1917, een eigen kerk in de dorpskern.
W van de buurtschap, in de Klaas Engelbrechtspolder, bevond zich sinds de 13e eeuw een kasteel van de familie Hodenpijl. Tijdens de Hoekse en Kabeljauwse twisten in 1351 en 1393 is het met de grond gelijk gemaakt en niet herbouwd.
Terug naar boven- Buitenplaats Op Hodenpijl (Rijksstraatweg 20-22) dateert uit ca. 1634 en is in 2010 in oude glorie hersteld.
- De voormalige RK Jacobuskerk uit 1840 is een zogeheten waterstaatskerk, ontworpen door A. Rodenburg en zijn leerling G.R. Pelletier. De kerk deed als zodanig dienst tot 1963. Later waren er achtereenvolgens een uitgeverij in gevestigd en een magazijn van een groothandel in apotheek- en labaratoriumbenodigdheden. Sinds 2004 is de kerk verbouwd tot ontmoetingscentrum Op Hodenpijl.
- Achter de kerk vind je de RK begraafplaats van de St. Jacobusparochie van Schipluiden, met een monumentaal priestergraf. Deze begraafplaats is nog altijd in gebruik.
- Naast de kerk bevindt zich de pastorie uit 1872.
- De huiskapel van de oudere pastorie de Herdershof is nog ouder en is al in 1720 gebouwd.
Terug naar boven- In tegenstelling tot wat de naam suggereert, ligt Tennisclub Hodenpijl niet in de gelijknamige buurtschap, maar net aan de andere kant van de A4, op grondgebied van het dorp Den Hoorn.
Reactie toevoegen