Idsegahuizum

Plaats
Dorp
Súdwest-Fryslân
Fryslân

idsegahuizum_collage.jpg

Idsegahuizum, collage van dorpsgezichten (© Jan Dijkstra, Houten)

Idsegahuizum, collage van dorpsgezichten (© Jan Dijkstra, Houten)

Skuzum 2.jpg

Dorpsweg in Idsegahuizum, in het Fries Skuzum

Dorpsweg in Idsegahuizum, in het Fries Skuzum

Skuzum.jpg

Idsegahuizum, de Hervormde Skúster Tsjerke

Idsegahuizum, de Hervormde Skúster Tsjerke

Skuzum 4.jpg

Dorpsgezicht van Idsegahuizum, vanaf de Boppesteech gezien

Dorpsgezicht van Idsegahuizum, vanaf de Boppesteech gezien

Skuzum 3.jpg

Een heel mooi hoekje in Idsegahuizum

Een heel mooi hoekje in Idsegahuizum

Skuzum_0.jpg

Idsegahuizum, gelegen in de polder Kooihuizen

Idsegahuizum, gelegen in de polder Kooihuizen

Idsegahuizum

Terug naar boven

Status

- Idsegahuizum is een dorp in de provincie Fryslân, gemeente Súdwest-Fryslân. T/m 2010 gemeente Wûnseradiel.

- Dorpswapen van Idsegahuizum.

- (Mede gezien de oudere spellingen) niet te verwarren met het dorp Idskenhuizen in de gemeente De Fryske Marren.

Terug naar boven

Naam

In het Fries
Skuzum. De plaatsnamen in de voormalige gemeente Wûnseradiel zijn officieel (bijv. voor het postcodeboek en voor de gemeentelijke basisregistratie BAG) in het Nederlands. Dat geldt dus ook voor dit dorp. De inwoners hanteren (bijv. blijkend uit allerlei vermeldingen op de dorpssite) consequent de Friese naam. Op deze site hanteren wij echter de officiële naamgevingen, in dit geval dus Idsegahuizum.

Oudere vermeldingen
1275 Ytzingahusum, 1379 Idsingahusum, 1530 Ydzeghahuysum, 1543 Idsengahuysen, eind 16e eeuw Idzagahuzen, 17e eeuw Idsegahuysen, Idzegaehuysen. Tot in de 2e helft van de 19e eeuw blijft het slotelement huizen. Pas daarna komt de uitgang -um weer terug. De invloed van andere namen in de buurt is wellicht de oorzaak.

Naamsverklaring
Het eerste stukje van de naam is de familienaam Idsinga, die van de mannennaam Ids(e), kernbetekenis 'adel' of 'werkzaamheid', is afgeleid. Het tweede stukje is de meervoudsvorm (in een datief) van het element huis.(1)

Terug naar boven

Ligging

Het dorp Idsegahuizum ligt W van de stad Bolsward en direct Z van het dorp Makkum en grenst in het W aan het IJsselmeer. In het N loopt de grens tussen dit dorp en het dorpsgebied van buurdorp Makkum door de waterloop Lytse Sylroede (Kleine Zijlroede).

Terug naar boven

Statistische gegevens

In 1840 heeft Idsegahuizum 11 huizen met 77 inwoners. Tegenwoordig heeft het dorp ca. 40 huizen (waarvan ca. 30 in de kern en ca. 10 in het buitengebied) met ca. 100 inwoners.

Terug naar boven

Geschiedenis

Eeuwenlang was dit dorp slechts over de zeedijk bereikbaar. Na de droogmaking van het Makkumermeer in de jaren 1876-1879 werd de Brekkerweg de verbinding met Allingawier en het achterland.

- Onder deze link vind je een uitvoerige historie van Idsegahuizum, in een 6-tal thematische hoofdstukken.

Terug naar boven

Recente ontwikkelingen

- Dorpsvisie Idsegahuizum 2012-2022.

- "Er is door verstandig beleid geen zomerbewoning via tweede huizen, zodat Idsegahuizum geen spookdorp wordt. Bovendien is de verhouding tussen autochtone inwoners en nieuwkomers van buiten ongeveer 50/50. Zes verenigingen (voor een dorpje met slechts 40 huizen!, red.) zorgen voor sociale samenhang. Naast de agrarische bedrijvigheid is er nogal wat andersoortige ondernemersactiviteit." (bron: Skuzum.nl)

Terug naar boven

Bezienswaardigheden

- De huidige Hervormde kerk van Idsegahuizum, ook wel De Skúster Tsjerke genoemd, is gebouwd in 1874, ter vervanging van een voorganger die bouwvallig en te klein was geworden. De driezijdig gesloten zaalkerk heeft een houten geveltoren met een ingesnoerde en met zink beklede spits. De luidklok uit 1696 is van klokkengieter Petrus Overney. De tweede klok uit 1789 is van een anonieme gieter. Het orgel uit 1908, gemaakt door Bakker & Timmenga, is evenals de kerk een rijksmonument.

De kerk is sinds 1971 niet meer als zodanig in (wekelijks) gebruik. Tegenwoordig is zij in gebruik als podium voor de toneelvereniging. Ook is er jaarlijks nog een kerkdienst. - Stichting Skúster Tsjerke zet zich in voor het behoud van de kerk. Een grote restauratie van de kerk is in 2013 gereed gekomen. Men heeft zich bezonnen op een duurzaam herinrichtingsplan voor de kerk. Hieruit is het project ‘Noordmans in Beeld’ ontstaan. Het is mogelijk de kerk te huren voor een dagdeel of avond. De kerk heeft een zeer goede akoestiek en leent zich voor diverse doeleinden. Informeer vrijblijvend naar de mogelijkheden. Piano aanwezig.

- Het naast de kerk gelegen pand op Boppesteech 3 is de voormalige pastorie.

- Volgens de dorpssite heeft het dorp een 'Dorpsmolen' (zie ook punt 4.1.3. in de Dorpsvisie), maar daar kunnen wij verder nergens gegevens over vinden.

Terug naar boven

Overnachten

- Boek hier je B&B e.d. in omgeving Idsegahuizum, met laagsteprijsgarantie!

Terug naar boven

Beeld

- Idsegahuizum op oude kaarten.

Terug naar boven

Links

- Dorpshuis: - Dorpshuis De Treffer is een spil voor de sociale activiteiten in Idsegahuizum. Het pand is in 2009 grondig gerenoveerd. Voor zover ons bekend is het dorpshuis nog niet met een website of- pagina op het internet aanwezig.

- Genealogie: - Overzicht van begravenen op de begraafplaats van Idsegahuizum kerk.

Reactie toevoegen