IJzerlo is een buurtschap in de provincie Gelderland, in de streek Achterhoek, gemeente Aalten.
Buurtschap IJzerlo heeft 1 rijksmonument, zijnde de voormalige Openbare Lagere School op Dinxperlosestraatweg 125 uit 1914. Het pand verkeert nog grotendeels in oorspronkelijke staat en is tegenwoordig in gebruik als atelier.
Dat dit pand in buurtschap IJzerlo een schoolgebouw is geweest kun je als voorbijganger wel herkennen. De gevelsteen maakt duidelijk dat het de voormalige Openbare Lagere School uit 1914 betreft. Aan het schildje kun je zien dat het een rijksmonument is.
- IJzerlo is een buurtschap in de provincie Gelderland, in de streek Achterhoek, gemeente Aalten.
- De buurtschap IJzerlo valt, ook voor de postadressen, onder het dorp Aalten.
- Op de lokale site van IJzerlo staat de slogan: "Klein op de kaart, groot in noaberschap".
- De buurtschap IJzerlo ligt deels buiten de bebouwde kom en heeft daarom voor dat deel witte plaatsnaamborden; voor een ander deel ligt de buurtschap binnen de bebouwde kom, en heeft daarom voor dat deel officiële, blauwe plaatsnaamborden.
Terug naar bovenIn het Nedersaksisch
Izerloo of D'n Stiezer.
Oudere vermeldingen
IJzerloo, 1356 Yserlo.
Naamsverklaring
Samenstelling van ijzer, dat op oerhoudende grond wijst, en lo 'bos'.(1)
De buurtschap IJzerlo ligt ZW van het dorp Aalten, O van het dorp De Heurne en NO van het dorp Breedenbroek, en grenst in het Z aan Duitsland.
Terug naar bovenIn 1840 omvat de buurtschap IJzerlo 52 huizen met 438 inwoners. Tegenwoordig heeft de buurtschap ca. 250 huizen met ruim 600 inwoners (wat op de homepage van Belangenvereniging Ons Aller Belang heeft gestaan. Volgens die vereniging zijn er nl. 250 huishoudens in de buurtschap waarvan er 230 lid zijn van de vereniging. Volgens de site van de gemeente Aalten heeft de buurtschap 150 inwoners, wat zou neerkomen op ca. 60 huishoudens en dat lijkt ons wel erg aan de krappe kant... Vermoedelijk doelt men hierbij alleen op de kern binnen de bebouwde kom, maar dat staat er niet bij...).
Terug naar boven- De buurtschap heeft 1 rijksmonument, zijnde het vroegere gebouw van de lagere school op Dinxperlosestraatweg 125. "Het schoolgebouw met twee leslokalen is gelegen in het buitengebied van IJzerlo aan de zuidzijde van de Dinxperlosestraatweg.en is gebouwd in 1914. Het gebouw is opgetrokken in traditionalistische bouwstijl waarbij de roedeverdeling van de ramen eigentijdse invloeden heeft. In 1880 is in Nederland het eerste scholenbouwbesluit uitgevaardigd. Deze bepaalde onder meer dat er in het klaslokaal per leerling een oppervlakte van 0,8 m2 beschikbaar moest zijn en een luchtinhoud van 3,6 m3. De hoogte van de lokalen moest 4,5 m bedragen. Ook werden voorschriften gegeven over de grootte van de ramen en de plaatsing hiervan. Om de bestaande wantoestanden tegen te gaan waarbij teveel leerlingen in te kleine ruimten werden gepropt kwamen ook hiervoor nieuwe regels. In een leslokaal mochten niet meer dan 100 leerlingen, waarbij bij meer dan 50 leerlingen de mogelijkheid moest bestaan dat het vertrek in tweeën gedeeld kon worden. Bij de bouw van de school in IJzerlo moest aan al deze voorschriften worden voldaan.
In 1901 is in Nederland de leerplicht ingevoerd. De achterliggende gedachte bij de invoering van deze wet was de bestrijding van de armoede in het algemeen en de zorg voor de jeugd door ze via het onderwijs een onbezorgde jeugd te bezorgen. Hierdoor ontstond er een grotere behoefte aan schoolgebouwen. De situering van de school in IJzerlo is niet willekeurig daar zich in de directe omgeving een concentratie van woonhuizen bevindt. In 1937 zijn twee ramen in de voorgevel gewijzigd zodat de school dienst kon doen als magazijn voor de Coöperatieve Landbouwvereniging van Aalten. Het gebouw verkeert voor de rest in vrijwel ongewijzigde staat en is momenteel in gebruik als atelier.
Het voormalige schoolgebouw is: van architectuurhistorische waarde als dorpsschool met twee lokalen opgetrokken in een traditionele bouwstijl met eigentijdse invloeden in bijvoorbeeld de roedeverdeling van de ramen; van stedebouwkundige waarde vanwege de bijzondere betekenis ervan voor IJzerlo daar het object onderdeel vormt van een historisch gegroeid gebied. In de directe omgeving van de school bevindt zich een concentratie van woonhuizen; van cultuurhistorische waarde als bijzondere uitdrukking van culturele en sociaal-economische ontwikkelingen. De school is gebouwd na de invoering van de leerplicht met de achterliggende gedachte van bestrijding van de armoede en meer aandacht voor de jeugd door ze via het onderwijs een onbezorgde jeugd te bezorgen. In die gedachte passen schoolgebouwen die veel aandacht besteden aan licht, lucht en ruimte voor de leerlingen wat tot uiting komt in ruime, hoge lokalen met veel en grote glasoppervlakken." Aldus een citaat uit de beschrijving van de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed.
- Op 26 juni 1943 is een Engelse Short Stirling bommenwerper die op weg was van Engeland naar Gelsenkirchen, boven IJzerlo door een Duitse nachtjager neergeschoten. 5 bemanningsleden komen om het leven, 2 hebben het overleeft. In 2003 is ter nagedachtenis hieraan een monument onthuld aan de Huisstededijk, in het bijzijn van honderden aanwezigen waaronder een van de overlevende bemanningsleden. Jaarlijks wordt hier op 26 juni een herdenking gehouden.
- "Ontdek een bijzondere attractie in buurtschap IJzerlo bij Aalten: Boerderij 't Westendorp met dieren, een bos met gekke bouwwerken en een museum met uitgebreide verzamelcollecties. Elke dinsdag, donderdag en zaterdag open. Koffie, thee en ijsjes van de Beter Leven melk van 't Westendorp staan klaar. Op de boerderij aan de Westendorpweg worden melkkoeien, vleesvarkens, kalfjes en bijzondere rassen kippen en schapen gehouden. Daarnaast is er een bos vol gekke bouwwerken, zogeheten follies. In het museum zie je gigantische verzamelcollecties, zoals grijs gewolkt emaille, duizenden strijkbouten, koffie- en theepotten en helemaal nieuw: grappige Engelse theepotten. Ook grappige peper- en zoutstelletjes, radio's, naaimachines, telefoons of antieke kinderwagens zijn verzameld. Laat je verrassen! Entree € 7,50 p.p., kinderen 4 t/m 12 jaar € 4,00 p.p. Graag van tevoren aanmelden via deze link of via tel. 0543-466294. Jaarlijks is vanaf 1 juni ook het Rustpunt bij Boerderij 't Westendorp open. Schenk je eigen kop koffie of thee, een frisdrankje en neem er iets lekkers bij. Aan het bord bij de weg zie je of het Rustpunt open is."
Terug naar boven- Koningsdag, met op de dag ervoor een fietstocht en op de dag zelf o.a. een Crossloop.
- "De jaarlijkse Farm & Country Fair in buurtschap IJzerlo (weekend eind juni) is een echt belevenisfestival. De landelijke locatie, gevarieerde winkeltjes, honderden serieuze en ludieke activiteiten, bijzondere shows, creatieve aankleding en gastvrije sfeer zorgen ervoor dat iedereen die graag buiten wil zijn, een heerlijke dag beleeft. Het terrein is opgedeeld in meerdere themadorpen en is maar liefst 20 voetbalvelden groot. Zo'n 400 stands bieden een breed scala aan mooie kleding, decoratieve accessoires en handige gebruiksartikelen. Er zijn verrassende kunstenaars, die vaak demonstreren in hun stand. Het culinaire plein meteen aan het begin van het terrein staat propvol heerlijkheden. Meer dan 2000 erfdieren, kleindieren en boerderijdieren zijn te bewonderen. Er is doorlopend een verrassend showprogramma in meerdere showringen en echte akoestische muziek van zeer hoge kwaliteit. Ook kinderen genieten van de Fair, ze leren spelenderwijs heel veel op het terrein, dat bol staat van spannende kinderavonturen. Ze voelen zich een dag lang een echte boer! Het gekke follybos met bizarre creaties ligt naast het Fair-terrein en is tijdens de Fair eenmalig gratis te bezoeken. Toegang € 17,50 (in de voorverkoop is het een paar euro goedkoper), kinderen van 4 t/m 14 jaar € 5,-, jonger dan 4 jaar gratis, parkeerkaart voor hele dag parkeren € 2,50." De Farm & Country Fair trekt jaarlijks ca. 30.000 bezoekers.
- Zomerfeest (weekend in augustus).
Terug naar boven- In IJzerlo zijn eind 2014 8 nieuwe wandelroutes rond deze buurtschap in gebruik genomen. De routes voeren over wegen, paden, maaipaden en erven van particulieren, vaak plekken waar je als wandelaar uit jezelf niet snel zult komen. Bij het Dorpshuus vind je een overzichtskaart van de routes. Tevens werd bij de feestelijke opening van deze routes de eerste paal geslagen voor het gemarkeerde wandelnetwerk van Achterhoek Toerisme: sinds 2015 kan in de regio op ruim 3.000 km paden vanaf 150 startlocaties worden gewandeld.
Terug naar boven- Boek hier je B&B e.d. in omgeving IJzerlo, met laagsteprijsgarantie!
Terug naar boven- Filmpje met een impressie van de buurtschap IJzerlo. Aan de rechterkant van het scherm vind je nog meer filmpjes over deze buurtschap.
Terug naar boven- Algemeen: - Site van en over IJzerlo.
- Belangenorganisatie: - Vereniging Ons Aller Belang (OAB) heeft als doel het bevorderen van de sociale cohesie en leefbaarheid in IJzerlo, en daarnaast het beheren, exploiteren en onderhouden van de multifunctionele accomodatie 't Dorpshuus. Binnen de vereniging zijn werkgroepen actief op het gebied van o.a. Zorg en Welzijn, Activiteiten en Naoberschap, Landschap en Recreatie, Woningbouw, en Verkeersveiligheid.
- Dorpshuis: - "Op Thijsweg 19 wordt een rijk bloeiend verenigingsleven gehuisvest. 't Dorpshuus is zonder meer de spil waar het hele buurtschaps- en verenigingsleven van IJzerlo om draait. Een groot aantal verenigingen maakt wekelijks gebruik van het gebouw, zoals jeugdclubs, zang-, muziek- en sportverenigingen (gymnastiek en volleybal), de schietvereniging, de bibliotheek, de ouderensoos en de biljartclub. Verder is er aan de bar een ontmoetingsplek voor iedereen die er even uit wil. En er zijn grote en kleine zaaltjes te huur, geschikt voor vergaderingen, verjaardagen, jubilea en andere festiviteiten. Sinds mei 2019 wordt 't Dorpshuus geëxploiteerd door het IJzerlose echtpaar Peter Vaags en Anita Kraaijenbrink."
"Het is Ons Aller Belang (OAB) IJzerlo gelukt: het ambitieuze plan om het Dorpshuus te renoveren en aan te passen aan de eisen van deze tijd is na jaren van plannen maken, heel veel voorbereiding en heel veel werk in december 2018 voltooid. De tweede fase van de verbouwing - de nieuwbouw van een multifunctionele zaal - is op 4 januari 2019 feestelijk geopend. Wilma Winkelhorst, voorzitter van OAB, sprak een dankwoord aan de gemeente Aalten, die vanaf het begin heeft meegedacht en een flinke financiële duit in het zakje heeft gedaan. Daarnaast zijn alle betrokken financiële beslissers bedankt, die de maximale aanvraag uit het Leader Fonds voor elkaar hebben gekregen. Daarmee was al bijna de helft van het benodigde bedrag voor fase twee bij elkaar.
Maar dat is vooral gelukt omdat OAB de beide overheden kon overtuigen van de enorme eigen inbreng van de eigen buurtschap. De bouw is financieel gesteund door de IJzerlose verenigingen, het bedrijfsleven, de donateurs van Stichting Vrienden van ’t Dorpshuus en niet te vergeten het vele vrijwilligerswerk (ruim 2.000 uur!). Samen met het Oranje Fonds en het VSB Fonds is een eigen aandeel van ruim 53% ingebracht voor de financiering. Naast al die financiële toezeggingen was de inzet van vele vrijwilligers essentieel voor het slagen van het hele project. OAB was enorm blij met de medewerking van de verenigingen die alle overlast van verplaatsen van activiteiten en verhuizen van spullen tijdens een rommelige periode voor lief namen. Bedankt werden ook de buren en de beheerder, voor het accepteren van de overlast. Met het vernieuwde Dorpshuus gaat IJzerlo de plannen voor noaberschap en sociale samenhang waarmaken, want de verenigingen kunnen weer vooruit, en alle bestaande en nieuwe initiatieven om elkaar te ontmoeten en samen de leefbaarheid in de buurtschap hoog te houden én te verbeteren kunnen binnen deze prachtige accommodatie een plek vinden." (bron: OAB)
Als 'kers op de taart' krijgen ze in november 2019 het volgende verheugende nieuws: " ‘t Dorpshuus in IJzerlo is verkozen tot Gelders Dorpshuis van het Jaar 2019! Het was de afgelopen maanden een spannende strijd tussen de zes finalisten. Gedeputeerde Peter van ‘t Hoog overhandigde het winnende dorpshuis de cheque ter waarde van 2.500 euro. Een voorbeeld. ’t Dorpshuus is een echt dorpshuis voor en door het dorp. De gezellige huiskamer nodigt uit om te zitten en te ontmoeten. Verder worden brede doelgroepen, van jong tot oud, betrokken in het dorpshuis. Ook op het gebied van toegankelijkheid scoort het dorpshuis hoog. Al met al is ’t Dorpshuus echt 'de huiskamer van de buurtschap'. Uit het juryrapport: “De jury was erg enthousiast over de dorpse sfeer en inrichting van ’t Dorpshuus. In korte tijd hebben Anita en Peter een plek weten te creëren waar de hele buurtschap met plezier komt.” ’t Dorpshuus heeft nog geen plannen voor het geld, wel willen ze het voor het dorp gebruiken. “We gaan er iets leuks mee doen voor het dorpshuis”, aldus de beheerders.
Nominaties. In april 2019 is de zoektocht naar het Dorpshuis van het Jaar 2019 in Gelderland gestart: waar staat hét bruisende hart van het dorp of de wijk, waar voor iedereen wat te beleven is? Veel Gelderse buurthuizen zijn aangemeld. Daaruit zijn er zes genomineerd voor de finale: het Stadshuus in Lochem, MFC Doelum in Renkum, ’t Dorpshuus in IJzerlo*, DAR in Rietmolen, Buurthuis ’t Huukske in Arnhem en MFC de Steen in Heerewaarden. De winnaar. In de tv-serie reisde Angelique Krüger met de beheerders dwars door Gelderland langs de zes genomineerde dorpshuizen.** Ze bezocht activiteiten en sprak met vrijwilligers en bewoners over hoe belangrijk het dorps- of buurthuis voor hen is. Ook bezocht Jan Troost de genomineerden. Hij lette specifiek op de toegankelijkheid van de dorps- en buurthuizen. Tot slot bezocht de vakjury, bestaande uit vertegenwoordigers van Leefbaarheidsalliantie Gelderland, alle genomineerden.
* Onder de link vind je een videoreportage van Omroep Gelderland i.v.m. de nominatie van 't Dorpshuus.
** Hier vind je de video m.b.t. de beoordeling van 't Dorpshuus door de beheerders.
Na het optellen van de stemmen van het publiek, de beheerders en de vakjury kwam op 14 december 2019 ‘t Dorpshuus in buurtschap IJzerlo uit de bus als de winnaar. De beheerders spraken zich uit over de horeca, hygiëne en sfeer bij de andere genomineerden. De vakjury lette met name op de thema’s sport en bewegen, toegankelijkheid en uitstraling. Gedeputeerde Peter van ‘t Hoog is enthousiast over de verkiezing Dorpshuis van het Jaar: "Ik wil de winnaar van harte feliciteren, knap gedaan! En ik bedank alle overige deelnemers. Door het meedoen hebben jullie laten zien ambitieus te zijn met jullie ontmoetingsplek. Jullie willen een dorpshuis zijn dat echt wat betekent. In een goed dorpshuis kun je nog beter verbinding zoeken met bewoners.” De verkiezing Dorpshuis van het Jaar is een initiatief van Leefbaarheidsalliantie Gelderland in samenwerking met Omroep Gelderland." (bron: platform Dorpshuizen.nl)
- Onderwijs: - "Als team van Basisschool 't Warmelinck in IJzerlo willen we bereiken dat ieder kind via een ononderbroken leer- en ontwikkelingsproces, kennis en vaardigheden kan verwerven die het nodig heeft om een zelfstandig, sociaal en kritisch denkend mens te worden in een omgeving waarin het zich veilig en gerespecteerd voelt. Deze visie willen we uitvoeren op basis van de Daltonprincipes van verantwoordelijkheid, zelfstandigheid en samenwerking. Sinds 2014 zijn we een gecertificeerde Daltonschool. De hedendaagse samenleving wordt gekenmerkt door een grote dynamiek, waarvan onze school deel uitmaakt. De automatische keus voor een christelijke school voor kinderen van christelijke huize is allang niet meer leidend. Binnen ons onderwijs leren kinderen op eigen wijze op hun niveau om te gaan met levensvragen. Dit gebeurt tijdens de godsdienstlessen maar ook bij het dagelijks bezig zijn. We hopen dat kinderen zich zo bewust worden dat in onze maatschappij niet iedereen hetzelfde leeft of denkt. Zo ontwikkelen kinderen respect voor andere opvattingen en belevingen.
't Warmelinck wil een leer- en leefgemeenschap zijn. Zich bewust van haar plaats in de buurtschap IJzerlo. Waar kinderen, vanuit de christelijke identiteit en met respect voor de wereld om hen heen, zich optimaal kunnen ontwikkelen in een veilige omgeving en daarbij goed onderwijs krijgen. We willen de kinderen stimuleren om zich voor te bereiden op het zo goed mogelijk kunnen functioneren in de samenleving van de 21e eeuw, daarbij uitgaande van de Daltonprincipes: Zelfstandigheid; Verantwoordelijkheid; Samenwerken; Doelmatigheid; Reflectie."
- Muziek: - Begin jaren vijftig wil men in IJzerlo een eigen muziekvereniging oprichten. Men vindt het te gek voor woorden dat Psalm 150 uit Dinxperlo tijdens het Schoolfeest voor de muziek moet zorgen. Er wordt een comité samengesteld om te bekijken of het mogelijk is om een muziekvereniging in de buurtschap op te richten. Er komt een aanbieding binnen van de firma Van der Glas uit Heerenveen; men kan voor f 1580,- in het bezit komen van 26 fanfare-instrumenten. Er wordt besloten om een rondgang te houden door de buurtschap en omgeving om het geld in te zamelen. Hierbij wordt gul gegeven. Er melden zich 32 leden, de dirigent wordt Jan Hofs uit Dinxperlo en de contributie is een kwartje per week. Op 17 november 1951 is Muziekvereniging Crescendo een feit. Tegenwoordig is Crescendo nog altijd een bloeiende muziekvereniging, met een fanfareorkest, tamboerkorps en een jeugdorkest. De vereniging heeft in totaal ca. 90 leden, wat veel is, zeker voor een buurtschap.
Reactie toevoegen