Kaathoven is een buurtschap in de provincie Noord-Brabant, in de regio Noordoost-Brabant, gemeente 's-Hertogenbosch. T/m 1992 grotendeels gemeente Berlicum, deels gemeente Heeswijk-Dinther (t/m 1968 gemeente Heeswijk).
Dit lijkt Baarle-Nassau wel, met zijn complexe grenssituaties; buurtschap Kaathoven viel vanouds deels onder dorp Middelrode, gem. Berlicum, en valt tegenwoordig onder dorp Vinkel. In deze advertentie staan drie van de vier 'woonplaatsen' mooi weergegeven
- Kaathoven is een buurtschap in de provincie Noord-Brabant, in de regio Noordoost-Brabant, gemeente 's-Hertogenbosch. T/m 1992 grotendeels gemeente Berlicum, deels gemeente Heeswijk-Dinther (t/m 1968 gemeente Heeswijk).
De herindeling van 1993, waarbij de gemeente Maasdonk is ontstaan, is aangegrepen om de buurtschap Kaathoven middels een grenscorrectie geheel onder de gemeente Maasdonk en daarmee het dorp Vinkel te brengen, waar het veel dichterbij ligt dan bij Berlicum, Middelrode of Heeswijk. In 2015 is de gemeente Maasdonk opgeheven en deels opgegaan in de gemeente Oss, deels in de gemeente 's-Hertogenbosch. De buurtschap is daarbij naar laatstgenoemde gemeente overgegaan.
- De buurtschap Kaathoven valt, ook voor de postadressen, onder het dorp Vinkel.
- De buurtschap Kaathoven heeft geen plaatsnaamborden, zodat je slechts aan de gelijknamige straatnaambordjes kunt zien dat je er bent aangekomen.
Terug naar bovenOudere vermeldingen
1563 Gherit Eijmers van Caethoven, 1568 Caathoven, 1644 Kaathoven, 1773 Kaarhoven.
Naamsverklaring
Samenstelling met hoven, datief meervoud van hof 'boerenerf, hofstede'. Het eerste deel is kaat = kot 'klein huis, kleine boerderij'.(1)
De buurtschap Kaathoven ligt rond de gelijknamige weg, ZW van Vinkel.
Terug naar bovenIn 1840 omvat de buurtschap Kaathoven 18 huizen met 93 inwoners, waarvan 15/66 (= huizen/inwoners) onder de gemeente Berlicum en 3/27 onder de gemeente Heeswijk. Tegenwoordig heeft de buurtschap ca. 60 huizen met ca. 150 inwoners.
Terug naar boven- Rond 1195 vestigt een aantal kluizenaars zich in de naburige buurtschap Munnekens-Vinkel. Een deel van hen sluit zich later aan bij de Wilhelmieten. Deze hebben in 's-Hertogenbosch het klooster Porta Coeli, ook wel Baseldonk genaamd, dat in 1245 reeds tot de orde der Wilhelmieten is toegetreden. De monniken die in Vinkel zijn gebleven, zouden de Grote Wetering hebben gegraven, die vroeger de Monniksgraeve werd genoemd. In 1298 hebben de Vinkelse monniken een klooster "den huyse der broederen der ordine van Sinte Willem, gelegen ter plaetsen Hulsdonck in Vinckel". De monniken van Baseldonk hebben in de 14e eeuw nog bezittingen in Vinkel, die in de 17e eeuw nog als Fratershoeven worden aangeduid.
Ook op Kaathoven bouwen de Vinkelse monniken een kapel, die aanvankelijk aan Antonius Abt is gewijd. Rond 1500 komt hier de Cuneraverering op, aangezien ze vanuit Rhenen overgebrachte relieken bezat. In 1629 wordt de kapel 'genaast' door de Hervormden. Praktisch gezien heeft dat niet zoveel zin, omdat de Hervormden hier in die tijd helemaal geen 'lidmaten' hebben... De kapel wordt in 1674 dan ook gesloten. Het gebouw doet daarna onder meer dienst als lagere school, waartoe de kerkramen worden dichtgemetseld en nieuwe ramen worden aangebracht. Ook komt er een schoolmeesterswoning in het gebouw. In 1800 is het priesterkoor gesloopt. In 1882 vertrekt ook de school en wordt het gebouw een woning met boerenbedrijf.
Van 1979-1981 is een restauratie uitgevoerd, waarmee de oorspronkelijke bestemming van de Cunerakapel (adres: Kaathoven 19) weer zichtbaar is gemaakt, zo lezen wij op (2). In een nu helaas niet meer op het internet te lezen artikel* lazen wij een kritische visie op de desbetreffende restauratie: "Helaas heeft men bij de restauratie van omstreeks 1980 weinig oog gehad voor de boeiende geschiedenis van het pand. Door de kapel gedeeltelijk 'terug te restaureren' en de woning die in 1834 in de plaats van het oude koor kwam geheel opnieuw vorm te geven, is in feite een situatie gecreëerd die geen enkel recht doet aan de feitelijke en voor Noord-Brabant zo veelzeggende geschiedenis." Zie verder het artikel 'De Cunera-devotie te Kaathoven tot 1648 - De exploitatie van een kapel', door G.M. van der Velden o.praem., in Brabants Heem, 1992.
* Vermoedelijk betrof het dit artikel.
- Mr. Ewald Marggraff bewoonde landgoed Zionsburg in Vught en had verder nog een aantal andere landgoederen en gronden in de regio in eigendom (met name - het Wilhelminapark in Boxtel, - De Geelders bij Boxtel, - Elzenburg en Kapellebos in Vught, - Kops Plateau bij Nijmegen en de hierna beschreven gronden). In december 2003 brandt het pand af*, waarbij dhr. Marggraff om het leven komt. Zijn nabestaanden beheren sindsdien de gronden middels de Marggraff Stichting, waarbij het de intentie is de landgoederen duurzaam te beheren en te exploiteren, waarbij men nadrukkelijk inspeelt op en rekening houdt met de belangen van o.a. landschap, landbouw, natuur, recreatie en educatie.
* In 2019 is een begin gemaakt met de herbouw.
Enkele van de gronden van de familie zijn de locaties Wolvenbos en Kaathoven (waarbij de laatste is genoemd naar de gelijknamige buurtschap. Beide stukken grond zijn in die buurtschap gelegen). De belangrijkste waarde van deze locaties is de landschappelijke variatie. Wolvenbos bestaat voor een derde uit bos en houtwallen en voor tweederde uit akkerland. Kaathoven bestaat hoofdzakelijk uit een hoge akker en extensief grasland, dat is omzoomd en doorsneden door houtwallen. Landschappelijk gezien zijn de gebieden ook zeer waardevol. Daarnaast dienen zij als uitvalsbasis van diverse vogelsoorten en zoogdieren zoals das, steenmarter en bunzing. De houtwallen op beide locaties zijn door hun leeftijd en structuur bijzonder en waardevol. O.a. de geelgors wordt hier aangetroffen, die voornamelijk in houtwallen broedt.
Tot ca. 2005 heeft op het Wolvenbos nog een boer gewoond. Omdat hij geen uitbreidingsmogelijkheden had, is hij vertrokken. Sindsdien is ter plekke sprake van een eiken-berkenbos, eiken-elzenbos en dennenbos, met daaromheen cultuurlandschap. In het kader van de intentieovereenkomst van de Marggraff Stichting en andere betrokken instanties is dit gebied aangewezen als ontwikkelingsgebied. De ontwikkeling van de bebouwing staat centraal. Daarnaast worden landbouwgronden omgezet in natuur. Maatschappelijke functies moeten in het gebied gaan floreren. De Marggraff Stichting komt graag in contact met mogelijke exploitanten. (bron: Marggraff Stichting)
Reactie toevoegen