Klein Borkel

Plaats
Buurtschap
Valkenswaard
Zuidoost-Brabant Kempen
Noord-Brabant

klein_borkel_richtingbordje.jpg

Tot voor kort stonden er alleen - heel attent - richtingbordjes naar Klein Borkel. Maar ter plekke stonden geen plaatsnaambordjes, zodat je wel kon zien waar je heen moest, maar niet wanneer je er was aangekomen. Dat was dan weer minder attent...

Tot voor kort stonden er alleen - heel attent - richtingbordjes naar Klein Borkel. Maar ter plekke stonden geen plaatsnaambordjes, zodat je wel kon zien waar je heen moest, maar niet wanneer je er was aangekomen. Dat was dan weer minder attent...

klein_borkel_plaatsnaambord.jpg

In 2016 krijgt de buurtschap Klein Borkel ook plaatsnaambordjes. Hopelijk een inhaalslag van de gemeente Valkenswaard, want in die gemeente ontbreken nog wel meer buurtschapsplaatsnaambordjes. Jammer dat men het koppelteken is vergeten... (© H.W. Fluks)

In 2016 krijgt de buurtschap Klein Borkel ook plaatsnaambordjes. Hopelijk een inhaalslag van de gemeente Valkenswaard, want in die gemeente ontbreken nog wel meer buurtschapsplaatsnaambordjes. Jammer dat men het koppelteken is vergeten... (© H.W. Fluks)

klein_borkel_kaart_ca._1900_kopie.jpg

Op deze topografische kaart uit ca. 1900 is de geheel eigen ruimtelijke karakteristiek van de buurtschap Klein Borkel tussen enerzijds het akkerlandcomplex en anderzijds de omringende heidevelden nog goed herkenbaar.

Op deze topografische kaart uit ca. 1900 is de geheel eigen ruimtelijke karakteristiek van de buurtschap Klein Borkel tussen enerzijds het akkerlandcomplex en anderzijds de omringende heidevelden nog goed herkenbaar.

Klein Borkel

Terug naar boven

Status

- Klein Borkel is een buurtschap in de provincie Noord-Brabant, in de regio Zuidoost-Brabant, en daarbinnen in de streek Kempen, gemeente Valkenswaard. T/m 1809 gemeente Bergeijk, in 1810 over naar gemeente Borkel en Schaft, per 1-5-1934 over naar gemeente Valkenswaard.

- De buurtschap Klein Borkel valt onder het tweelingdorp Borkel en Schaft, maar omdat dat dorp in 1978 geen eigen postcode en postale plaatsnaam heeft gekregen in het postcodeboek, liggen beide plaatsen voor de postadressen 'in' Valkenswaard.

- De buurtschap Klein Borkel heeft (sinds 2016) witte plaatsnaamborden en ligt buiten de bebouwde kom.

- Klein Borkel staat, ondanks dat het toch al een zeer oude buurtschap is, ten onrechte niet als plaatsnaam vermeld in recente atlassen, zoals (1). Daar staat de naam alleen als huisnaam vermeld.

Terug naar boven

Naam

Spelling
Taalkundig hoort de naam eigenlijk met koppelteken te worden gespeld. Zowel op de richtingbordjes, de plaatsnaambordjes als de straatnaambordjes staat de naam echter zonder koppelteken. Kennelijk is dat dus de officiële spelling. Vandaar dat wij ons daar op deze pagina maar aan conformeren.

Oudere vermeldingen
1524 Borckel sub Westerhoven, 1837-1839 Klein Borkel.

Naamsverklaring
Genoemd naar het ZO gelegen dorp Borkel, met de onderscheidende toevoeging klein.(2)

Terug naar boven

Ligging

De buurtschap Klein Borkel ligt rond de gelijknamige weg. De buurtschap ligt NW van het tweelingdorp Borkel en Schaft, ZW van het dorp Valkenswaard, ZZW van het dorp Dommelen, ZO van het dorp Westerhoven, O van het dorp Bergeijk en N van Neerpelt in België.

Curieus is dat aan de oneven kant alleen sprake is van de huisnummers 21 / 27 / 31 / 33. Weet iemand waarom men hier niet gewoon met huisnr. 1 is beginnen te nummeren (terwijl de even kant wel gewoon met huisnr. 2 begint)?

Terug naar boven

Statistische gegevens

In 1840 omvat buurtschap Klein Borkel 4 huizen met 25 inwoners. Tegenwoordig omvat de buurtschap ca. 10 huizen met ca. 25 inwoners.

Terug naar boven

Geschiedenis

Historische geografie
Het bestemmingsplan t.b.v. het terrein van de firma 'Rofra, Sportieve arrangementen' aan de Oude Borkelsedijk, geeft ons een mooi inkijkje de geschiedenis en ontwikkeling van het gebied in en rond Klein Borkel: "Het plangebied Oude Borkelsedijk en aangrenzende gronden liggen binnen de ruimtelijke structuur van de buurtschap Klein Borkel; een oude agrarische buurtschap met de typische kenmerken van enkele bij elkaar gesitueerde boerderijen aan de zuidzijde van het akkerlandcomplex. Het akkerlandcomplex werd door bosschages op de grens beschermd voor het aanwezige wild op de omringende heidevelden. De westzijde van het akkerlandcomplex bestond uit beemdachtige gronden (weiland).

Het gebied van de firma Rofra is gelegen in het ten noorden van de akker gelegen boscomplex. Er was sprake van een hechte relatie tussen de functionele en ruimtelijke kwaliteiten van de buurtschap met de omringende agrarische gronden. De ruimtelijk open akker diende immers als graanschuur van de buurtschap. De omringende uitgestrekte heidevelden zorgden mede voor de noodzakelijk mest voor de akkers. Op de rand van de beide, functioneel en ruimtelijk, geheel eigen landbouwgebieden was de buurtschap gelegen.

Het omstreeks 1900 nog aanwezige uitgestrekt heidegebied is tegenwoordig geheel ontgonnen. Een deel hiervan is omgezet in agrarische grond (de zogeheten jonge ontginningsgronden) en het overige gedeelte is omgezet in overwegend naaldhoutbos (Malpiebergse Heide). Het gevolg is dat het ruimtelijk onderscheid tussen het akkerlandcomplex Klein Borkel nog wel herkenbaar is aan de oostzijde (de ruimtelijke tegenstelling tussen open akkerland en het aangrenzende gesloten opgaand bos). Aan de westzijde is de oorspronkelijke plaatsgebonden tegenstelling tussen het akkerland complex Klein Borkel en de aangrenzende heidevelden geheel verdwenen. Beide gebieden zijn in agrarisch gebruik.

Het bosgebied aan de oost- en noordzijde van het plangebied en aangrenzende gronden is vervolgens onderdeel gaan uitmaken van bungalowpark Kempervennen. Hierdoor is zowel aan de noordzijde als aan de oostzijde van het plangebied sprake van recreatief verblijven in een bosachtige omgeving."

Reactie toevoegen