Status

- Langeveen is een dorp in de provincie Overijssel, in de streek Twente, gemeente Tubbergen.

- Het dorp is praktisch gezien een tweelingdorp samen met buur-buurtschap Bruinehaar, omdat deze kernen tegen elkaar aan liggen en ze ook veel gemeenschappelijk ondernemen. Er is dan ook vaak sprake van de benaming Langeveen-Bruinehaar bij gezamenlijke evenementen en dergelijke. Maar formeel kan het geen tweelingdorp zijn omdat de kernen in verschillende gemeenten liggen (Bruinehaar ligt namelijk in de gemeente Twenterand, t/m 2000 gemeente Vriezenveen).

Naam

In het Twents
Langeven, 't Langnven.

Oudere vermeldingen
1840 Langeveen. Kadasterkaarten van rond 1850 vermelden de ligging van boerenerven in het huidige dorpsgebied als "boerenerven in het Noorddrieschichtsveen".

Naamsverklaring
Betekent 'het langwerpig veengebied'.(1)

Ligging

Langeveen ligt in het uiterste NW van de gemeente Tubbergen, NW van de kern Tubbergen, en grenst in het O aan Manderveen, in het Z aan Geesteren, in het W aan Bruinehaar en in het N aan Duitsland.

Statistische gegevens

In de Volkstelling van 1840 worden de - toen nog - buurtschappen Geesteren, Harbrinkhoek en Langeveen helaas samen geteld. Gezamenlijk hebben zij in dat jaar 222 huizen met 1.329 inwoners. In Van der Aa(2) wordt de nederzetting helemaal nog niet vermeld. Toch wonen hier in 1843 al 60 gezinnen. Tegenwoordig heeft het dorp ca. 500 huizen met ca. 1.260 inwoners, ongeveer gelijkelijk verdeeld over de dorpskern en het buitengebied.

Geschiedenis

De woeste gronden en uitgestrekte veenheiden in deze omgeving kennen tot begin 19e eeuw vrijwel geen bewoning. In 1803 krijgt een inwoner van Vasse als eerste officieel toestemming zich in dit gebied te vestigen. In diezelfde tijd worden ook grote kavels grond in erfpacht uitgegeven. En wel om economische redenen. Bewoners uit omliggende dorpen zoals Geesteren, Vasse en Mander met een bescheiden vermogen worden zo in staat gesteld een boerderij te stichten.

Recente ontwikkelingen

- "Het laatste deel van de Grensweg in Langeveen is onverhard. Bij droog weer veroorzaakt het verkeer dat erlangs komt veel overlast van stof. “De omwonenden hebben soms dagelijks een laagje stof op de vensterbank binnen liggen”, vertelt Gerbert Jan Hendriksen, voorzitter van de Dorpsraad. “Dit heb ik zelf ook gezien, het lijkt wel alsof het dwars door de kozijnen heen waait. Dat is natuurlijk heel vervelend en ook niet goed voor de gezondheid.” Fietsers en wandelaars maken vanwege het stuifzand ook nauwelijks gebruik van het fiets-voetpad langs de zandweg. De dorpsraad zette de wens om de weg te verharden op de agenda en zo kwam het in het Maatschappelijk Akkoord Tubbergen te staan, op de kernagenda van het dorp.

“De weg trekt veel grensverkeer wat de stofoverlast veroorzaakt”, aldus wethouder Erik Volmerink. “We hebben de afgelopen jaren geprobeerd om de zandweg in goede staat te krijgen, maar de overlast bleef. Daarom hebben we, na overleg met de dorpsraad en omwonenden, als college besloten om een deel van de Grensweg verder te verharden. Zo kunnen de omwonenden weer prettig in en rond hun eigen huis leven en dat vinden we belangrijk.” Het stuk zandpad dat verhard wordt is 160 meter lang. Het laatste gedeelte van de zandweg ligt tussen de begroeiing en hier wonen geen mensen, hierdoor is de stofoverlast daar minder. Dit deel zal onverhard blijven. Zowel Dorpsraad Langeveen als de omwonenden zijn blij met deze oplossing. “Het probleem speelde al bijna 25 jaar. De vorige voorzitter Gerard Avéres heeft hier ook veel voor betekend”, licht Hendiksen toe. “Maar elke oplossing die was gevonden hielp maar even. Wij zijn daarom erg blij dat de verharding wordt verlengd, maar de weg niet geheel wordt verhard, want we willen voorkomen dat het een racebaan wordt.” (bron: gemeente, april 2020)

- Bij een boerderij aan de Veldboersweg beoogden 7 woningen te verrijzen als Knooperf De Veldboer, het eerste 'knooperf' in ons land. De winst op de verkoop van de woningen zou worden gestoken in het instandhouden van het landschap en de natuur rond het knooperf. Maar door een stagnerende woningmarkt kwam het project niet van de grond. De gemeente Tubbergen heeft het knooperf-project daarom in 2015 verkocht aan projectontwikkelaar ErfGoed, die er vanaf 2016 12 woningen heeft gebouwd (naast de voormalige boerderij die inmiddels wordt bewoond door nieuwe eigenaren). Het project is in 2019 gereedgekomen. "In Langeveen is een nieuw woonconcept ontwikkeld volgens oud recept: Knooperf De Veldboer. De Veldboer is een erf dat past bij de woon- en werkwensen van vandaag de dag en niet te vergeten het oude landschap waar het oorspronkelijk uit voortgekomen is. Een plek voor mensen die graag buiten willen wonen, maar ook graag samen met anderen, en die de zorg willen delen voor het erf en het groen er omheen. ‘Noaberschap’ in een nieuw jasje feitelijk.

Wie op zoek is naar zijn eigen kleine groene paradijs is bij De Veldboer aan het juiste adres: ruime kavels met fantastisch uitzicht op de akkers of het bos vormen hier een prachtige basis om op verder te borduren. De directe omgeving van de tuinen bestaat uit grote oude bomen op zacht glooiende zandheuvels afgewisseld met lager gelegen ruige graslandjes. Kenmerkend voor De Veldboer is de enorme historische en natuurlijke rijkdom van het omliggende landschap in combinatie met de hoeveelheid ruimte. Het plangebied omvat maar liefst ongeveer 3,8 hectare waarop zo’n 12 woningen worden ontwikkeld. De inspiratie voor de vormgeving van de woningen komt uit de directe omgeving zelf: het Twentse boerenerf. De woningen die op het erf gerealiseerd worden zullen dan ook een aanvulling op erf en landschap zijn. Bij het ontwerpen ervan gelden uitgangspunten die ervoor zorgen dat de woningen als puzzelstukjes in het plan van De Veldboer en het landschap er omheen vallen. Dat houdt onder andere in dat er eenheid tussen de verschillende gebouwen op het erf zal zijn. Zonder persoonlijke wensen uit het oog te verliezen. De woningen kenmerken zich door de ruime, grote volumes met grote, lage dakvlakken en raampartijen waarbinnen een eigen indeling mogelijk is." Aldus de site van Knooperf De Veldboer in Langeveen.

Bezienswaardigheden

- In 1843 krijgt deze nederzetting een waterstaatskerkje met pastorie onder één dak. De katholieken uit Striepe (net over de grens in Duitsland) maken ook gebruik van deze kapel, waar een kapelaan uit Geesteren voorgaat in de erediensten. De Striepenaren horen weliswaar bij de parochie van Neuenhaus, maar dat ligt 3 uur gaans, Langeveen slechts een kwartier. In 1851 wordt het dorp een zelfstandige parochie, door afscheiding van de parochie van Geesteren. In 1853 is het kerkje vergroot en in 1925 afgebroken en vervangen door de huidige RK H. Pancratiuskerk, die tegenwoordig deel uitmaakt van de regionale H. Pancratius Parochie..

- Op het kerkhof bevindt zich een houten klokkenstoel.

- Lourdesgrot aan de Kerklaan, op de hoek met de Hoflandstraat.

- Iedereen in de regio kent het landkruis bij de entree van het dorp, op de hoek van de Harderbergerweg en de Langehaarsweg (N343). Het is een cultureel en religieus erfgoed dat er al sinds 1966 staat en kenmerkend is voor een katholiek dorp als Langeveen. Volgens de inwoners was er alleen één aandachtspunt: het landkruis, en daarmee de dorpsentree, kon wel een opknapbeurt gebruiken. Zij hebben dit aangekaart bij de gemeente. De Contactpersoon Openbare Ruimte (COR) van de gemeente stelde samen met een landschapsarchitect en beplantingsdeskundige een herinrichtingsvoorstel en beplantingsplan op voor het verfraaien van de dorpsentree. Ggemeente, Dorpsraad, inwoners en een plaatselijke aannemer hebben het plan verder uitgewerkt. De inwoners hebben de renovatie in 2018 met veel zelfwerkzaamheid uitgevoerd, met hulp van aannemer Rudie Oude Nijeweme. De gemeente Tubbergen heeft de materialen beschikbaar gesteld, zoals de zwarte grond en de beplanting.

De herinrichting van het landkruis-terrein zorgt voor een fraaie entree van het dorp, waarbij het cultureel en religieus erfgoed van het dorp bewaard blijft. De herdenkingssteen van Revue Gezelschap Langeveen, die het landkruis in 1966 schonk aan de St. Pancratiuskerk, heeft opnieuw een plek gekregen. Ook is rekening gehouden met visuele aantrekkelijkheid, duurzaamheid, recreatie en toerisme. Daarnaast zijn de Behtheimer zandstenen muurblokken hergebruikt en in de vorm van een kruis op de grond voor het landkruis geplaatst. De bloemrijke beplanting heeft de kleuren geel en wit gekregen, omdat deze kleuren passen bij het RK geloof. De diverse beplanting levert ook een bijdrage aan de soortenrijkdom van de planten, waaronder zich veel drachtplanten bevinden. Dit zijn planten waar bijen, vlinders en insecten hun stuifmeel en nectar vandaan halen. (bron: gemeente Tubbergen)

Jaarlijkse evenementen

- Carnaval. - Carnavalsvereniging De Turftrappers. - CV De Klippels.

- Paasvuur.

- Autocross (op een zondag in april).

- Volksfeesten Langeveen - Bruinehaar (weekend in juni).

- Concours Langeveen (paardensport) (weekend begin september).

- Eind december organiseert CV De Turftrappers in samenwerking met Fysiotherapie Langeveen en Café Restaurant Waaijer jaarlijks het wandel- en hardloopevenement de Turvenloop (in 2019 voor de 6e keer). De afstanden voor het hardlopen zijn 5 en 10 km. Er is ook een Kidsloop. Voor de wandeltocht kun je kiezen uit de afstanden 6, 12 en 18 km.

Natuur en recreatie

- In Langeveen bevindt zich een TOP (= toeristisch overstappunt).

- Na het sluiten van de Buurtsuper in het dorp heeft de Dorpsraad als alternatief een wekelijkse markt op de donderdag kunnen organiseren.

Overnachten

- Boek hier je B&B e.d. in omgeving Langeveen, met laagsteprijsgarantie!

Links

- Algemeen: - Site van en over Langeveen en Bruinehaar.

- Nieuws: - Nieuws uit het dorp van de Dorpsraad op Facebook.

- Belangenorganisatie: - Dorpsraad Langeveen.

- MFA: - Langeveen kent gelukkig nog een aantal voorzieningen die voor de leefbaarheid van belang zijn, zoals de basisschool, gemeenschapscentrum De Gaarf, een supermarkt, huisarts en fysiotherapeut en horeca. Er is een zeer actief verenigingsleven op tal van terreinen (zie de rechterkolom op deze pagina), dat is aangewezen op en gebruik maakt van de voorzieningen die het in 1975 gebouwde gemeenschapscentrum De Gaarf biedt. Helaas zijn er ook voorzieningen uit het dorp verdwenen, waaronder winkelbestand, Rabobank, bibliobus.

In nauwe samenwerking met de Mariaschool is in de loop der jaren een centrum ontstaan waarin de bewoners van Langeveen en Bruinehaar elkaar kunnen ontmoeten; een gemeenschapscentrum om te leren, te sporten, te overleggen en te vieren. Door de veelzijdigheid en multifunctionele ruimtes heeft De Gaarf alle kenmerken van een multifunctionele accommodatie (MFA), oftewel een 'kulturhus' zoals ze dat in het oosten des lands noemen. Maar door de verregaande samenwerking met de Mariaschool en het gebruiken van elkaars ruimtes, zou je voor beide voorzieningen gezamenlijk ook kunnen spreken van een 'brede school'. In 2014 is De Gaarf zodanig verbouwd dat het voorlopig weer aan de eisen des tijds en de behoeften van het dorp en zijn verenigingen voldoet.

- Onderwijs en kinderopvang: - Mariaschool.

- Kinderopvang en peuteropvang De Bereboot / BSO in De Iemenslag.

- Sport: - Voetbalvereniging v.v. Langeveen.

- De Handbalvereniging is opgericht in 1956 en heeft in 2016 dus het 60-jarig bestaan gevierd.

- Zorg: - Sinds 2007 kunnen senioren met een beperking in Langeveen terecht op Zorgboerderij Erve Tijhuis. voor een zinvolle dagbesteding en kunnen ze genieten van het plattelandsleven. In december 2016 is dit uitgebreid met een kleinschalig woonzorgcentrum voor ouderen met somatische en psychogeriatrische aandoeningen. "Niets moet, alles mag! Op het erf van Erve Tijhuis wordt 5 dagen per week dagbesteding aan ouderen met een hulpvraag aangeboden. Door de persoonlijke zorg, de landelijke omgeving en een zinvolle dag invulling hebben wij als doel om onze medeboeren en -boerinnen dagelijks te laten genieten. Onze cliënten voelen zich gewaardeerd, kunnen sociale contacten onderhouden en een dagritme behouden. Tevens is de dagbesteding bedoeld om de mantelzorgers te ontlasten.

Binnen de dagbesteding van Erve Tijhuis kunnen cliënten aan veel activiteiten deelnemen. Vanzelfsprekend zijn al onze cliënten vrij om te bepalen wat ze leuk vinden. Het motto “Alles mag, niets moet” wordt nooit uit het oog verloren. Enkele voorbeelden van de activiteiten zijn: - Bloemen en groenten zaaien en poten. - Enten oogsten en verwerken. - Het erf, boerentuin en moestuin onderhouden. - Gerechten maken uit grootmoeders keuken. - Dierenverblijven schoonhouden. - Dieren verzorgen. - Herinneringen ophalen. - Fietsen op de duofiets. - Uitstapjes naar bijv. Duitsland of tuincentra. - Wandelen. - Houtbewerking. - Handwerken en knutselen. - Kaarten en rummicubben. - Gezelschapsspelletjes. - Biljarten.

Zorgboerderij Erve Tijhuis in Langeveen is, naast dagbesteding, in december 2016 uitgebreid met een kleinschalige woonvorm voor ouderen met zowel somatische als psychogeriatrische problematiek. Deze kleinschalige woonvorm is gevestigd in een nieuwe woonboerderij centraal op een groot boerenerf. Kleinschalig wonen is een voorziening voor groepsverzorging in een groep van maximaal 14 á 16 bewoners die gezamenlijk een huishouden vormen. Deze omvang komt overeen met een gezinshuishouding en is goed te overzien voor bewoners en medewerkers. Medewerkers kunnen de bewoners goed leren kennen, de zit- en eethoek oogt knus en het koken is nog hanteerbaar met gewone pannen. Kleinschalig wonen speelt in op de vraag naar vertrouwdheid, geborgenheid en veiligheid. Wonen in een normale woning waarin gebruikelijke en huiselijke activiteiten plaatsvinden en de bewoner zijn eigen vertrouwde leven kan voorzetten. Een vorm van kleinschalig wonen is het wonen op de boerderij met een kleine groep bewoners, waarbij het dagelijkse leven op de boerderij invulling geeft aan de vertrouwde levenswijze van bewoners."

• 1. Nederlandse plaatsnamen verklaard,
  van Berkel, Gerald, and Samplonius Kees
  , (2018)
  
• 2. Aardrijkskundig woordenboek der Nederlanden,
  van der Aa, A.J.
  , p.ca. 10.000, (1851)