Sinds 2016 is er het prachtige kleurrijke kwartaalmagazine Laren! Magazine, dat bij de inwoners gratis in de bus valt. Gelukkig is hij voor mensen 'van buiten' die in het dorp geïnteresseerd zijn ook online te lezen!
De Larense Kermis (gedurende vier dagen begin september) is naar eigen zeggen 'het gezelligste feest van Gelderland'. Drie horecagelegenheden met optredens van live bands en artiesten, met de kermis ertussen.
Wakker Laorne is de belangenvereniging van het Gelderse dorp Laren
Laren is o.a. bekend van landgoed Verwolde, dat op zijn beurt weer bekend is van de Dikke Boom (7,60 meter omtrek!); bovendien een erg oude boom (geschatte leeftijd: tussen de 450 en 500 jaar oud).
Gemeente Laren, NW deel, anno ca. 1870, kaart J. Kuijper
Gemeente Laren, ZO deel, anno ca. 1870, kaart J. Kuijper
- Laren is een dorp in de provincie Gelderland, in de streek Achterhoek, gemeente Lochem. Het was een zelfstandige gemeente t/m 31-7-1971. De gemeente was de voortzetting van het oude Scholtambt Lochem (niet te verwarren met de stad Lochem en de daaronder vallende buurtschappen "buiten de veste").
- In 1818 is Verwolde van de gemeente afgesplitst (nadat zij daar eerst in 1812 aan was toegevoegd) tot een zelfstandige gemeente. Per 22-5-1854 is deze gemeente opgeheven en wederom aan de gemeente Laren toegevoegd. In 1840 heeft de gemeente Verwolde, die alleen de gelijknamige buurtschap omvatte, 86 huizen met 595 inwoners. Tegenwoordig wordt Verwolde niet meer als buurtschap/plaatsnaam maar alleen nog als landgoed beschouwd, waarvoor zie verder het hoofdstuk Landschap etc.
- Wapen van de voormalige gemeente Laren.
- Onder het dorp vallen ook de buurtschappen Bekmansbroek / 't Veller, Groot Dochteren, Larense Broek en Oolde, een deel van buurtschap De Wippert, en alleen voor de postadressen ook het dorp Exel (bij Exel lichten wij toe welke buurtschappen die in de praktijk onder Exel vallen, voor de postadressen onder Laren respectievelijk Lochem vallen).
Terug naar bovenIn het Achterhoeks
Loarne.
Oudere vermeldingen
1294-1295 Lare, 1573 Laren, 1587 Laer, 1665 sic: Laen, 1741 naast de huidige spelling ook Laar.
Naamsverklaring
Betekent bij het laar 'intensief benut bos, bosweide'. Door de tijd heen wisselen enkelvouds- en meervoudsvormen elkaar af.(1)
Laren ligt NW van Lochem en grenst via het buitengebied in het N aan de provincie Overijssel (kern Holten).
Terug naar bovenIn 1840 heeft de gemeente Laren 445 huizen met 3.071 inwoners, verdeeld in het gelijknamige dorp 86/612 (= huizen/inwoners) en de buurtschappen Oolde 69/421, Exel 38/280, Ampsen 17/155, Groot-Dochteren 39/309, Klein-Dochteren 13/105 (deels), Nettelhorst 28/191, Langen 29/136, Zwiep 50/343, Boshuurne 26/173 en Barchem 50/346. Tegenwoordig heeft het dorp (inclusief de buurtschappen) ca. 1.600 huizen met ca. 4.000 inwoners.
Terug naar bovenAls je je nader wilt verdiepen in de geschiedenis van dit dorp, kun je terecht bij Historisch Genootschap Lochem - Laren - Barchem. Het Genootschap bestudeert de geschiedenis van (de kernen van) het grondgebied van de gemeente van voor de herindeling van 2005 (oftewel de huidige gemeente minus het grondgebied van de voormalige gemeente Gorssel). Tot de activiteiten van het Genootschap behoren: het uitgeven van het blad Land van Lochem (3x per jaar) met artikelen over monumenten, historische personen, oude gebruiken en veel meer; het houden van lezingen over onderwerpen uit de lokale geschiedenis; het beheren van bibliotheek en archief, (grotendeels gedigitaliseerd) beeldarchief en historisch kaartmateriaal en het ontsluiten daarvan voor publiek in gebouw De Veldmaat; het voorbereiden van de jaarlijkse Monumentendag; het adviseren van de gemeente over monumenten, straatnamen en andere zaken van historische betekenis; het onderhouden van de Oude Begraafplaats en het beheren en onderhouden van de Kruidentuin rondom het Bleekhuisje; het bestuderen van oude handschriften in een Paleografische leeskring.
Het Historisch Genootschap beschikt over een eigen gebouw, De Veldmaat, waar het grootste deel van de collectie van het Genootschap wordt bewaard. Tijdens de openingsuren kun je binnenlopen voor algemene informatie of voor advies met betrekking tot het werkveld van het Genootschap. Ook kunnen hier met hulp van aanwezige vrijwilligers documentatie en objecten van het Genootschap worden bezichtigd of geraadpleegd.
Terug naar bovenDorpsplan
"'Alles drei’jt um Laorne', is de titel van het dorpsplan dat in 2010 aan de inwoners van Laren is gepresenteerd. Een plan gemaakt door en voor de inwoners, met daarin de visie van de Larense bevolking voor het dorp en het buitengebied. Een visie waar ook de gemeente Lochem haar voordeel mee kon doen. Inmiddels zijn we 7 jaar verder en is het tijd voor een update. De werkgroepen van Wakker Laorne hebben de stand van zaken per thema op een rijtje gezet en aangegeven welke wensen en ideeën er nog zijn. De inwoners zijn via een artikel in ‘In de Kijker’ opgeroepen om hun ideeën en wensen aan te geven. Daarna is tijdens de ledenvergadering van Wakker Laorne een oproep gedaan om de concept teksten aan te vullen of te becommentariëren. Het resultaat daarvan treft u aan in deze update." Aldus het Voorwoord van de update 2017 van het Dorpsplan.
"Veel zaken die als wens zijn opgenomen in de dorpsplannen 2010 en 2017 zijn inmiddels gerealiseerd. De gemeente Lochem ziet een Dorpsplan als een waardevol document voor de toekomst van een kern. In mei 2020 heeft Wakker Laorne daarom tijdens de online Algemene Ledenvergadering een aftrap gegeven voor een nieuw Dorpsplan. Betrokken inwoners van Laren konden zich aanmelden en dit resulteerde al in juni in een eerste bijeenkomst met een enthousiaste projectgroep. Deze projectgroep is in 2020 diverse keren bij elkaar gekomen, wat heeft geresulteerd in een aantal kernpunten voor de thema’s Werken, Wonen, Verkeer en Leefbaarheid. Deze kernpunten zijn gedeeld met de werkgroepen van Wakker Laorne. We komen nu in de fase dat wij een eerste concept van het Dorpsplan 2022 gaan schrijven."
Terug naar boven- Laren heeft 19 rijksmonumenten.
- Laren heeft 27 gemeentelijke monumenten.
- De Hervormde (PKN) kerk (Dorpsstraat 2) is in 1835 gebouwd naar ontwerp van architect B. van Zalingen. Daarvoor kerkten de protestanten uit Laren in de nabijgelegen kapel uit 1684 aan de Kloosterweg, die dermate was vervallen dat werd overgegaan tot nieuwbouw. De kerk is in neoclassicistische stijl gebouwd, waarbij de banken rondom de preekstoel zijn geplaatst. De kerk is een van de zes overgebleven Waterstaatskerken in Oost-Gelderland. Doordat Duitse soldaten aan het einde van de Tweede Wereldoorlog de naastgelegen pastorie opbliezen, raakte de kerk zwaar beschadigd. Na de oorlog is de kerk hersteld, waarbij een groot aantal elementen is aangepast. De gietijzeren ramen zijn vervangen door houten boogramen en de kerk is ingericht als zaalkerk. Aan de voorzijde bleef de neoclassicistische stijl behouden met decoratieve zuilen, een duidelijke architraaf, geison, fronton en cimaas. De kerk heeft een houten klokkentoren. Het liturgische meubilair van de kerk is door een Larense schrijnwerker gemaakt, bijna geheel van één enorme beukenboom, afkomstig van het Larense landgoed Verwolde. Aan de zuidwestzijde van de kerk is een stiltecentrum gecreëerd, dat ook bij een verder gesloten kerk toegankelijk is.
Terug naar boven- De Laornse Spöllers vormen een toneelgroep die eens in de twee jaar (in de oneven jaren, in juni) uitvoeringen verzorgt in het Achterhoeks dialect. De Laornse Spöllers zijn begonnen in 1980 op initiatief van Henk Langenkamp, die jarenlang een gedreven regisseur van het gezelschap is geweest. De motivatie om met een toneelgroep van start te gaan is ontstaan toen Henk Langenkamp van de familie Gossink toestemming kreeg om stukken van J.W Gossink op te voeren. Uit de pen van deze Larense toneelschrijver zijn vele oud-Achterhoekse belevenissen voortgevloeid. Het eerste optreden van de Laornse Spöllers met 'Leentje' was gelijk een daverend succes. Zes volle zalen bij Witkamp in Laren was iets waar niemand, behalve Henk Langenkamp, op had gerekend. Na Leentje volgden nog een aantal toneelstukken van J.W. Gossink. In juni 2017 hadden ze 5x een volle bak met het openluchtspel 'In 't Laornse Venne'.
- De Larense Kermis (gedurende 4 dagen begin september) is naar eigen zeggen 'het gezelligste feest van Gelderland'. Drie horecagelegenheden met optredens van live bands en artiesten met de kermis ertussen.
- Bullrock is een vriendenclub uit Laren die als doel hebben om rockmuziek via allerlei manieren te verspreiden (radio, festivals enz.). Jaarlijks is er op de 1e zaterdag van november een radio uitzending met een knallende afterparty
in een feesttent.
- Op een zondag half december is er de jaarlijkse Kerstfair bij Tuincentrum, Hoveniersbedrijf en Bloemisterij Haneveld.
Terug naar boven- Landgoed en Huis Verwolde worden vaak onder Laren beschreven, omdat het daar voor de postadressen onder valt. In de praktijk valt dit landgoed echter onder het buitengebied van buurdorp Exel, vandaar dat wij Verwolde onder dat dorp beschrijven.
Terug naar boven- Boek hier je B&B e.d. in omgeving Laren, met laagsteprijsgarantie!
Terug naar boven- Oude foto's, ansichtkaarten en ander historisch materiaal van Laren op Facebook.
Terug naar boven- Algemeen: - Site van en over Laren.
- Nieuws: - Nieuws uit Laren op Facebook.
- Sinds 2016 is er het prachtige, goedgevulde en kleurrijke kwartaalmagazine Laren! Magazine, boordevol wetenswaardigheden over personen, instanties en evenementen in het dorp. Het valt bij de inwoners van het dorp gratis in de bus. Voor mensen 'van buiten' die in het dorp geïnteresseerd zijn, is het handig dat er ook een online versie beschikbaar is (via deze link kun je het meest actuele nummer en ook de oudere nummers online lezen).
- Belangenorganisatie: - "Wakker Laorne is een belangenvereniging die met haar bestuur en werkgroepen de belangen van ons prachtige dorp Laren en haar bewoners zo goed mogelijk wil behartigen. De werkgroepen beschikken over specifieke kennis en waar nodig worden deskundigen binnen of buiten de vereniging geraadpleegd. De vereniging is opgericht in 1992 met als doel met name het vertegenwoordigen van de belangen van het dorp en omstreken bij bestuurlijke en andere instanties, het coördineren van de diverse dorpsbelangen, en het inwinnen van informatie en het doorspelen daarvan aan de leden.
Met de naam van onze vereniging wordt niet alleen aangeven dat we waken over de belangen van Laren en zijn omgeving, WAKKER is ook een acroniem voor Werken Aan Kansen, Knelpunten En Rechten. Om dit waar te maken hebben bestuur en werkgroepen de hulp en inbreng van alle inwoners nodig. Daarom het verzoek aan alle Larenaren: denk met ons mee, breng ons op de hoogte van kansen, knelpunten en rechten. Wij zullen dan de haalbaarheid en mogelijke oplossingen onderzoeken en rechtsposities ondersteunen. Hiertoe hebben we regelmatig contact met gemeente (gemeenteraad, college van B&W en gemeenteambtenaren) en in voorkomende gevallen ook met ambtenaren en bestuur van de provincie en overige instanties. Wakker Laorne onderhoudt tevens contact met de belangenverenigingen uit de overige kernen van de gemeente Lochem en is aangesloten bij de Vereniging Kleine Kernen (VKK) Gelderland."
- Onderwijs: - Dalton Basisschool De Branink. - Prins Willem Alexanderschool.
- Muziek: - Muziekvereniging Apollo is in 1879 opgericht door een 9-tal muzikale heren. Hun grote liefde voor muziek zorgde ervoor dat Laren sindsdien een vooral op gezelligheid gerichte muziekvereniging rijker is. Zo staat bescheiden te lezen op hun site. Toch hebben ze ook heel wat grootse prestaties geleverd, wat je kunt lezen op hun pagina Geschiedenis. Een van de hoogtepunten was het 130-jarig jubileum in 2009, waarin Apollo samen met de dan 60-jarige toneelvereniging AEV uit buurdorp Exel de buitenrevue 2tact ten tonele bracht. Daarnaast vond in het najaar een jubileumconcert plaats in De Braninkhal, wat menigeen het mooiste concert ooit vond. Een mooi compliment en een goede motivatie om toe te werken naar het volgende jubileum, want uiteraard was er ook in 2019 weer een jubileumconcert, t.g.v. het 140-jarig bestaan.
- Sport: - Voetbalvereniging Witkampers.
- Natuurinclusieve landbouw: - "Melkveehouder André de Groot (47) uit Laren is zowel pionier als koploper als het gaat om toekomstgericht en duurzaam boeren. Stikstofproblematiek, biodiversiteit, biogas; er zijn weinig actuele issues waar hij niet actief mee bezig is. Dus toen de Cleantech Regio startte met een opleiding natuurinclusieve landbouw was hij er als de kippen bij. Boeren die de barricades opgaan? Daar heeft agrarisch ondernemer André de Groot niet zoveel mee op. ‘De eerste demonstratie vond ik goed omdat de boeren zich daarmee op de kaart zetten, maar daarna moet je om tafel. Ik denk dat we als ondernemers zelf moeten zoeken naar oplossingen voor bijvoorbeeld het stikstofprobleem, daar ben ik in ieder geval actief mee bezig. Want door alleen hard te melken heb je over tien jaar geen bestaansrecht meer. Ik vind het juist een nog leuker vak geworden, het is alleen de kunst om een goed verdienmodel te vinden.’
Stikstof. Een van de projecten waar De Groot mee voorop loopt is Nieuw Nederlands Weiden waar De Groot een van de vijf demonstratiebedrijven in Nederland is. ‘In gras zit eiwit. Als je teveel eiwit in een koe stopt, komt het er aan de achterkant weer uit en dit veroorzaakt CO2-uitstoot en stikstofoverschot in de bodem. Met de juiste voeding kun je hier zelf goed een balans in brengen. Daar valt voor boeren winst te behalen, zowel qua vermindering van de stikstofuitstoot als het reduceren van de kosten.’
Natuurinclusieve landbouw. De Groot is ook gestart met de opleiding natuurinclusieve landbouw, een intiatief van de tafel Voedsel en Landbouw van Cleantech Regio. In een natuurinclusieve landbouw houdt een ondernemer rekening met de natuur op en rond zijn bedrijf. Om ondernemers hiermee kennis te laten maken en te weten hoe je dit praktisch kunt invullen, is gestart met een gratis traject voor boeren in Apeldoorn, Voorst, Lochem en Brummen. Voor de regio is het belangrijk dat deze vorm van landbouw zich goed verder ontwikkelt. Het helpt de sector om te voldoen aan de maatschappelijke vraag naar meer duurzame manieren van werken. De ondernemers gaan in een reeks bijeenkomsten en excursies met hun eigen vraag en plan aan de slag. Over een periode van 1,5 jaar krijgen ze begeleiding om hun ideeën in de praktijk toe te passen." (bron en voor nadere informatie zie Cleantech Regio, november 2020)
Reactie toevoegen