Status

- Lingewaal is een voormalige gemeente in de province Gelderland, in de streek Betuwe. Het gemeentehuis stond in Asperen.

- De gemeente Lingewaal is in 1986 ontstaan uit samenvoeging van de gemeenten Asperen, Herwijnen, Heukelum en Vuren. Bijzonder is dat de gemeenten Asperen en Heukelum (met in laatstgenoemde gemeente ook het dorp Spijk) t/m 1985 onder de provincie Zuid-Holland en de streek Vijfheerenlanden vielen, en in 1986 dus zijn verhuisd naar de provincie Gelderland en de streek Betuwe. Er is in de aanloop naar de herindeling de nodige discussie geweest of de gemeente onder Zuid-Holland of onder Gelderland zou moeten komen te vallen. Het is dus Gelderland geworden.

- Naast de in de vorige alinea genoemde 4 dorpen omvatte de gemeente Lingewaal verder nog het dorp Spijk en de buurtschappen Benedeneind, Boveneind, Friezenwijk, Kerkeneind, Leuven en Vogelswerf. In totaal zijn dit 5 dorpen en 6 buurtschappen.

- De gemeente Lingewaal is in 2019 opgeheven en opgegaan in de nieuwe gemeente West Betuwe.

- Wapen van de voormalige gemeente Lingewaal.

Naam

Naamgeving
De voorlopige naam van de nieuwe gemeente was Vuren. Lokale historici pleitten ook wel voor de naam Leijenburg, naar het voormalige kasteel in Heukelum, waarvan de resten precies onder het tracé van de A15, mooi in het geografische midden, liggen. Uiteindelijk koos de nieuwe gemeenteraad voor de naam Lingewaal. Die naam kan pas een jaar na het besluit in werking treden. In dit geval dus in 1987. Gedurende het jaar 1986 heeft de nieuwe gemeente dus nog Vuren geheten.

Ligging

De gemeente Lingewaal lag in het ZW van de provincie Gelderland en grensde in het W aan de provincie Zuid-Holland. De A15 liep centraal door de gemeente, en de gemeente was gelegen tussen de rivieren de Linge in het N en de Waal in het Z.

Statistische gegevens

Eind 2018, dus vlak voor haar opheffing, heeft de gemeente Lingewaal ca. 4.400 huizen met ca. 11.000 inwoners.

Geschiedenis

Als je je nader wilt verdiepen in de geschiedenis van (de kernen in) deze voormalige gemeente, kun je terecht bij de in 1990 opgerichte Historische Vereniging De Heerlijkheid Vuren. "De vereniging is werkzaam in het deel van de Tielerwaard dat ressorteert onder de sinds 2019 voormalige gemeente Lingewaal en heeft als algemene doelstelling het verzamelen, bewaren, bevorderen, vermeerderen en publiek maken van historische kennis over ons dorp en zijn omgeving. In het bijzonder moet hierbij gedacht worden aan: inventariseren en conserveren van monumenten; onderzoek naar en noteren van het Vurense dialect; stamboomonderzoek naar de vanouds in ons dorp voorkomende geslachten; veldnamenonderzoek en het in kaart brengen hiervan; eventuele opgravingen verrichten of laten verrichten waarbij met name gedacht kan worden aan het oude kasteel, de oude kerk etc.; verzamelen van oude kaarten, foto's, afbeeldingen, voorwerpen en literatuur betreffende ons dorp en directe omgeving; houden van lezingen over cultuurhistorische onderwerpen in het algemeen en ons dorp in het bijzonder; organiseren van excursies, filmavonden, tentoonstellingen e.d.; uitgeven van een verenigingsblad; samenwerken met andere historische verenigingen in de regio; optekenen van oude verhalen en bijnamen; aanleggen van een eigen bibliotheek en archief voor verdere studie."

Natuur en recreatie

- De in 2017 gerealiseerde fietsroute Herinneringsroute WO2, die start bij Fort Vuren, voert je langs meer dan 20 locaties in de voormalige gemeente Lingewaal met herinneringen aan de Tweede Wereldoorlog. Een bijbehorende app met informatie over wat je onderweg tegenkomt, kun je via de link downloaden.

Literatuur

- Nieuwe en/of tweedehands boeken over Lingewaal (online te bestellen).

Links

- Duurzaamheid: - "De in 2016 opgerichte Coöperatie Lingewaar verbindt burgers en bedrijven rondom de economische verduurzaming van Lingewaal. Te beginnen bij energie en wonen maar ook voedsel, zorg enz. Alles wat het huishouden nodig heeft en bijdraagt aan een gezonde gebiedseconomie. Enkele voorbeelden: eigen energie in plaats van olie of gas; groente en fruit uit eigen gemeente; auto’s niet kopen maar delen. Onze statuten beschrijven een lange lijst van activiteiten. Goedkoper, beter en leuker - door het goed te organiseren. Zo groeit een stroom van duurzame producten en diensten."