- Lingsfort is een buurtschap in de provincie Limburg, gemeente Venlo. T/m 2009 gemeente Arcen en Velden.
- De buurtschap Lingsfort valt, ook voor de postadressen, onder het dorp Arcen.
- De buurtschap Lingsfort heeft een 'bebouwde kom' en heeft daarom blauwe plaatsnaamborden ('komborden').
Terug naar bovenOudere vermeldingen
1330 en ca. 1400 Lynxvoert, 1402 Lengstvort, 1413 Linsfoirt, Linnefoirt, 1441 Linxvoirt, 1461 Lynsvoirde, 1630 Aende Lints fort, 1838-1857 Lingstfort Brug, 1978 Lingsfort.
Naamsverklaring
Oorspronkelijk een samenstelling van het Middelnederandse voert = voorde 'doorwaadbare plaats' en een onduidelijk eerste deel. De weg voerde niet door een water maar door een moerasgebied. Misschien te verbinden met het Vlaamse lents, lens, lengsch, lins 'mat, krachteloos, laf, loom', of het Nieuwnederlandse lens, lents 'leeg (van water)'. Er is geen verband met het Middelnederlandse lynx 'soort dier'.(1)
Elders hebben wij ooit de volgende, onjuiste verklaring gevonden: "De Spanjaarden beginnen hier in 1625 met de aanleg van de Fossa Eugeniana, een kanaal dat de Rijn in Duitsland met de Maas moet verbinden. Ter verdediging van dit bouwproject worden twee forten gebouwd, waaronder het Lingsfort. Het fort werd gebouwd rondom een sluis. Een leng of ling werd gebruikt om de zware schutsluizen te bedienen." Dit suggereert dat de plaats is genoemd naar het fort en de sluis. Maar de plaatsnaam is al veel ouder dan het fort en de sluis. Het is dus net andersom: het fort is naar de buurtschap genoemd.
Terug naar bovenDe buurtschap Lingsfort ligt O van Arcen, O van de provincialeweg N271, rond de Lingsforterweg, en grenst in het O aan Duitsland.
Terug naar bovenIn 1840 is de buurtschap Lingsfort kennelijk nog zo onbeduidend dat zij niet apart wordt vermeld in de Volkstelling (in tegensteling tot de overige buurtschappen in de gemeente Arcen en Velden). De buurtschap omvat in die tijd een handvol boerderijen. Tegenwoordig omvat de buurtschap ca. 70 huizen met ca. 170 inwoners.
Terug naar bovenAl in de 15e eeuw is hier sprake van een sterkte en in 1625 wordt - "aan of op de Lingsfort" - een fort gebouwd ter verdediging van de Fossa Eugenia, een in 1626 begonnen, maar nooit volledig afgemaakt kanaal tussen Rijn en Maas, nog traceerbaar in de Zandhoekse Beek en bij de Wezelse Barrière. Het kanaal was bedoeld om de afvallige Nederlandse provincies in het noorden af te snijden van de scheepvaart op de Rijn.(2)
In de ontwikkelingsgeschiedenis van de voormalige gemeente Arcen en Velden neemt de kern Lingsfort een bijzondere positie in. De meeste kernen in de gemeente, waaronder de grotere kernen Arcen, Lomm en Velden, hebben zich ontwikkeld op korte afstand van de Maas of in het agrarische gebied tussen de Maas en de heidegronden. Deze dorpen zijn van oudsher met name gericht op de landbouw en worden dan ook omringd door akkers en weidegronden. Door de onderliggende landschappelijke structuur en de noord-zuidgerichte infrastructurele lijnen van Maas en Rijksweg is in de ruimtelijke structuur van deze kernen een overheersende noord-zuidrichting aanwezig. Lingsfort daarentegen bevindt zich op de voormalige woeste gronden in het oostelijk deel van de gemeente (de huidige bosgebieden) en wordt gekenmerkt door een oost-westelijke richting.
De kern Lingsfort is ontstaan langs de route die van Arcen in oostelijke richting naar het Duitse Straelen liep, als ontginningsenclave op de voormalige Leeremarkse Heide. In het begin van de 20e eeuw heeft de buurtschap zich ontwikkeld tot een kleinschalig bebouwingslint, waarbij bebouwing zich aan weerszijden van de weg bevindt. De bebouwing wordt omgeven door kleine akkerlanden, weiden en boomgaarden. Door de grootschalige bebossing van de voormalige heidegebieden is de buurtschap in de huidige situatie geheel omsloten door bosgebied. De oorspronkelijke heidegronden, die op het kaartbeeld van rond 1900 nog overal rondom de buurtschap liggen, zijn in de huidige situatie niet langer aanwezig.
In de loop van de tijd heeft verdichting van de lintbebouwing plaatsgevonden. Naast de oorspronkelijke boerderijen en woningen zijn in de 20e eeuw met name vrijstaande woningen gerealiseerd op percelen in het bosgebied. Buiten de verdichting van het bebouwingslint heeft geen wezenlijke uitbreiding van de kern plaatsgevonden. In de huidige situatie is Lingsfort nog steeds te kenmerken als een bebouwingslint, dat als een open enclave in de gesloten structuur van de bosgebieden ligt.
Naast de woonhuizen zijn er in de buurtschap 2 horecagelegenheden, een tuincentrum en een tankstation met supermarkt.
Terug naar boven- Het Bestemmingsplan Lingsfort is in 2009 geactualiseerd.
Terug naar boven- De dubbele aarden wallen van het vroegere Lingsfort zijn nog in het landschap zichtbaar.
Terug naar boven- Waterschap Peel en Maasvallei heeft in 2013 de Lingsforterbeek van de Duitse grens tot de Zwarte Berg in Arcen (= een lengte van 3,4 kilometer) heringericht. De aanwezige tegels en oeverbescherming zijn verwijderd en historische meanders stromen weer mee. De Lingsforterbeek is nu weer een prachtig slingerende beek en een leefgebied voor tal van dieren en planten. De Lingsforterbeek ontspringt als Grensbeek nabij Venlo op de grens met Duitsland en stroomt als Leitgraben door Duitsland verder om bij het Straelener Veen weer terug te komen in Nederland als Lingsforterbeek, die bij Arcen uitmondt in de Maas. De Lingsforterbeek heeft vanaf de Grensbeek een totale lengte van 14,4 kilometer, waarvan de helft in Nederland. De beek heeft vroeger vanaf de Zandhoekse brug gemeanderd tot aan de Zwarte Berg, maar is voor en na de oorlog gekanaliseerd, waarbij de bodem is voorzien van tegels en onderaan de oevers beschoeiing is aangebracht.
Reactie toevoegen