Lioessens, collage van dorpsgezichten (© Jan Dijkstra, Houten)
De kleine dorpen Morra en Lioessens werken op veel gebieden samen, de inwoners beschouwen hun dorpen dan ook als tweelingdorp Morra-Lioessens, of op zijn Fries Moarre-Ljussens (© Jan Dijkstra, Houten)
Lioessens, van ver gezien
Plaatje van een dorp, dat Lioessens
De Hervormde kerk van Lioessens
- Lioessens is een dorp in de provincie Fryslân, gemeente Noardeast-Fryslân. T/m 1983 gemeente Oostdongeradeel. In 1984 over naar gemeente Dongeradeel, in 2019 over naar gemeente Noardeast-Fryslân.
- Het kleine dorp Lioessens werkt op veel gebieden samen met het nog iets kleinere buurdorp Morra. Zo zijn er veel gemeenschappelijke verenigingen. Ze worden dan ook wel als tweelingdorp beschouwd.
Terug naar bovenIn het Fries
Ljussens.
Oudere vermeldingen
1401 Luscens, 1409 Liussenze, 1500 Lijoesens, 1579 Liosens.
Naamsverklaring
Naar de vorm ontstaan uit Liussingi* 'bij de lieden van de persoon Liusse (ontstaan uit Liutfrid)'.(1)
* Gereconstrueerde vorm.
Het dorp Lioessens ligt in de Z nabijheid van de Waddenzee en ligt verder Z van de dorpen Paesens en Moddergat, W van het dorp Oostmahorn en het Nationale Park Lauwersmeer, WNW van het dorp Anjum, N van het dorp Morra, NO van de dorpen Metslawier en Niawier, O van het dorp Oosternijkerk en ZO van de dorpen Nes en Wierum.
Terug naar bovenIn 1840 omvat het dorp Lioessens 70 huizen met 439 inwoners. Tegenwoordig heeft het dorp ca. 140 huizen met ca. 350 inwoners.
Terug naar boven- De dorpen Morra en Lioessens hebben de krachten gebundeld bij het project ‘It Nije Doarp Moarre Ljussens’. Zij willen samen verder op weg naar zoveel mogelijk zelfvoorzienende dorpen. Om dit te bereiken hebben ze drie werkgroepen opgericht die elk met hun eigen thema aan het werk zijn. De thema’s zijn: energie, wonen en zorg. Voor nadere informatie zie de link.
Terug naar boven- Lioessens heeft 3 rijksmonumenten.
- Hervormde kerk (Doarpsstrjitte 50). De noordgevel met lisenen is een restant uit de 13e eeuw. Rond 1480 is de kerk aan de zuidzijde in gotische vormen (spitsboogvensters) verbreed. Het koor werd vijfzijdig. In 1827 krijgt de kerk een tongewelf, nieuw kerkmeubilair en steunberen aan de noordzijde. In 1909 is de koorsluiting driezijdig herbouwd. In 1924 is de westgevel, die aan de binnenzijde nog uit tufsteen bestaat, beklampt. De houten geveltoren verving een zadeldaktoren. In de toren hangt een luidklok (1498) van klokkengieter Johan met afbeeldingen van de heiligen Petrus (boek en sleutel) en Catharine (staf en wiel).
- De Gereformeerde (PKN) kerk (Doarpsstrjitte 16) is een T-vormig gebouw met expressionistische elementen en met terzijde geplaatste toren met tentdak, gebouwd in 1927 naar een ontwerp van architect Ane Nauta. Het orgel dateert uit uit 1876 en is gemaakt door Lodewijk Ypma. In 1932 is het in deze kerk geplaatst. Voorheen stond het orgel in de Sint-Martinuskerk in Bolsward. - Site van de Gereformeerde Kerk Lioessens.
Terug naar boven- Koningsdag.
Terug naar boven- Wandelroute rond Morra en Lioessens (6 km).
Terug naar boven- Algemeen: - De site van en over Morra en Lioessens is een recent initiatief in het kader van het project ‘It Nije Doarp Moarre Ljussens’ (waarvoor zie verder bij Recente ontwikkelingen).
- Onderwijs: - "Basisschool De Griffel is een meertalige school. Vanuit respect voor de ander en gevoel voor eigenwaarde willen we de kinderen leren creatief om te gaanmet verschillende talen en culturen. Iedereen die zich thuisvoelt bij onze manier van leven en werken is zeer welkom op onze school. De sfeer in de school is veilig en vertrouwd. Kinderen blijken met plezier naar school te gaan. Ons uitgangspunt is dat elk kind zoveel mogelijk tot zijn recht komt. Zorgverbreding is een centraal thema in ons onderwijs. Dit betekent dat er verhoudingsgewijs veel energie wordt gestoken in de extra begeleiding van ‘zorg-kinderen’. Een belangrijk plaatsingscriterium is dat een kind zich gelukkig voelt in een groep en er sprake is van voldoende vooruitgang. We zijn zeer alert op discriminatie en pesten. We werken m.b.v. de Kanjertraining vooral aan het voorkomen ervan. Als het onverhoeds toch eens de kop opsteekt wordt er serieus aandacht aan besteed. Ook vertellen we de kinderen steeds weer dat er regelsgelden op school. Orde en regelmaat zorgen voor rust en duidelijkheid en komen het leerproces bij de kinderen ten goede."
- Muziek: - De in 1907 opgerichte Muziekvereniging Advendo is er van en voor de dorpen Morra en Lioessens. Het fanfareorkest heeft ca. 30 leden en staat onder leiding van dirigent Thom Zigterman. Advendo komt uit in de 5e divisie. Wekelijks wordt er gerepeteerd in De Gearkomst. Het repertoire is zeer gevarieerd te noemen: grote concertwerken, vlotte marsen, geestelijke werken, populaire (lichte) werken en filmmuziek staan afwisselend op de lessenaar. Regelmatig verleent Advendo haar medewerking aan kerkdiensten, maar ook tijdens de bondsconcoursen en het Gouden Spikerfestival is Advendo regelmatig van de partij. Ook wordt er jaarlijks gestreden om de regionale eer op het federatiefestival in Anjum. Daarnaast is de fanfare uiteraard prominent aanwezig bij de plaatselijke feestelijkheden.
- Sport: - Ook Kaatsvereniging Warber Bliuwe is er van en voor de dorpen Morra en Lioessens. In 2012 heeft de kaatsvereniging samen met de jeugd een compleet nieuw complex gerealiseerd. De accommodatie bestaat uit twee delen: een kaatskantine en een jeugdhonk. Deze ruimtes zijn gescheiden door een wand, bestaand uit losse panelen. Op deze manier kan er na overleg door beide partijen beslist worden of de wand open of dicht gaat, zodat er desgewenst een grotere ruimte beschikbaar komt.
- Genealogie: - Overzicht van begravenen op de begraafplaats van Lioessens.
Reactie toevoegen