De wegen in Lutke Saaxum zijn zo smal, dat auto's elkaar vroeger niet konden passeren zonder in de berm te geraken. Tegenwoordig zijn er gelukkig passeerstroken aangelegd.
- Lutke Saaxum is een buurtschap in de provincie Groningen, in de streek Hoogeland, gemeente Het Hogeland. T/m 1989 deels gemeente Baflo, deels gemeente Winsum; in 1990 in zijn geheel over naar laatstgenoemde gemeente, in 2019 over naar gemeente Het Hogeland.
- De buurtschap Lutke Saaxum valt, ook voor de postadressen, deels, voor de ene helft, onder het dorp Baflo (= bebouwing aan de Saaxumhuizerweg, echter, met een adres van de Eenrumerweg), deels, voor de andere helft, onder het dorp Winsum (= bebouwing aan de Eenrumerweg).
- De buurtschap Lutke Saaxum wordt niet (meer) vermeld in de Topografische atlas Groningen(1). De buurtschap ligt buiten de bebouwde kom en heeft daarom - vermoedelijk pas sinds enkele jaren - witte plaatsnaamborden.
Terug naar bovenUitspraak
Lutkesoaksm.
Spelling
Op de plaatsnaamborden staat Lutke Saaxum, dus wij gaan ervan uit dat dat de kennelijke voorkeursspelling is (van de heemkundekring die hierover heeft geadviseerd). De plaatsnaam is op vele manieren gespeld geweest (zie hierna).
Oudere vermeldingen
Lutje Saaxum (zoals het tot voor kort op Google Maps stond), Lutjesaaksum, ca. 1660 luttke Saxsum, 1913 (huis) Lutke Saaksum.
Naamsverklaring
Lutke / lutje 'klein', ten opzichte van het N van de buurtschap gelegen dorp Saaxumhuizen.(2)
De buurtschap Lutke Saaxum ligt W van het dorp Baflo, rond de splitsing Eenrumerweg - Saaxumhuizerweg. N langs de buurtschap loopt het kanaal Baflo-Mensingeweer (atlas) of Mensingeweer-Baflo (Google Maps).
Terug naar bovenIn 1840 omvat de buurtschap Lutke Saaxum 2 huizen met 26 inwoners (dat is dus gemiddeld 13 mensen in een huis, wat ook voor die tijd veel was). Ook tegenwoordig omvat de buurtschap slechts enkele panden - vermoedelijk nog altijd maar 2 -, met ca. 5 inwoners.
Terug naar bovenLutke Saaxum is vroeger een dorp en kerspel geweest. Het kerspel is ontstaan na 1268. De kerk is in 1468 afgebroken. De parochianen werden toen verdeeld over de omliggende parochies Baflo, Eenrum, Maarhuizen en Mensingeweer.
Lutke Saaxum ligt op een in 1917 deels afgegraven wierde, die in ieder geval in de 8e eeuw al werd bewoond.
ZO van de wierde lag de Saaksumborg, die in 1608 al in archiefstukken wordt genoemd. De borg is in 1785 afgebroken. Het bijbehorende 'schathuis' is in 1972 afgebroken. Delen van het schathuis zijn gebruikt voor de bouw van een theehuis bij borg Verhildersum te Leens. Beschrijving van de geschiedenis van de Saaksumborg.
Terug naar boven- De huidige boerderij Lutkesaaxum (gevelsteen), Lutke Saaxum (atlas) of Lutke Saaksum (Wikipedia)... dateert uit 1869 (herbouwd).
Terug naar boven- Algemeen: - Beschrijving van Lutke Saaxum op Wikipedia.
Reactie toevoegen