Status

Maasdijk is een dorp in de provincie Zuid-Holland, in de streek Delfland, gemeente Westland. T/m 2003 gemeente Naaldwijk.

Naam

Oudere vermeldingen
1367 (dijk) an den ander Masedyc, 1379 (dijk) aen die Maesdyck, 1899 De buurt Maasdijk.

Naamsverklaring
"Naar de ligging aan de gelijknamige dijk langs de Maas, waarvoor zie Aan de Maas, in 1238 aangelegd door gravin Machteld (ca. 1200-1267) en haar zoon Willem II (ca. 1227-1256)."(1)

Ligging

Maasdijk ligt Z van Naaldwijk, NW van Maassluis en Maasland, ZW van De Lier.

Statistische gegevens

Maasdijk heeft ca. 1.700 huizen met ca. 4.300 inwoners.

Geschiedenis

In den beginne
Het gebied van het huidige dorp, dat behoorde tot de 's-Gravenzandse buitengorzen, is in 1238 bedijkt. Vanaf de Noldijk tot de Kapittelduinen bij 's-Gravenzande werd een dijk aangelegd. Gravin Machteld en haar zoon Willem hebben de aanleg van deze Maasdijk met eigen middelen bekostigd. Deze dijk vormde in de 13e eeuw de enige bescherming van de rivier de Maas. De bewoners waren verplicht om vijftig roeden van de zeedijk te onderhouden. Vissers gingen zich er vestigen en oefenden er hun werk uit. Op en rond de dijk ontstond een gehucht. Het oudste deel van het dorp is het Honderdland, gelegen tussen de oude dijk en de later aangelegde nieuwe dijk langs de Maas.

Ontwikkeling
Uit de 'Enqueste ende Informacie' van 1494 blijkt dat in die tijd de visvangst minder belangrijk is geworden. De ondervraagden gaven aan dat de bewoners 60 koeien bezaten en zich verder aan de landbouw wijdden, wat hen weinig voorspoed gaf. Landbouw en veeteelt waren toen de voornaamste bronnen van inkomsten. Onder de bewoners was er maar één die eigen land bezat, ter grootte van één morgen. Het overige land was bezit van het klooster Van der Lee. Van het overige land bezat het Kapittel van Naaldwijk 8,5 morgen en de zusters van St. Anne van Delft één morgen. Sindsdien heeft Maasdijk zich steeds verder ontwikkeld in de tuinbouw.

Recente ontwikkelingen

Wonen rond de Toren / De Schakel
Woningcorporatie Wonen Midden-Delfland is sinds medio 2021 aan de slag met de voorbereidingen voor twee nieuwbouwprojecten in Maasdijk: 'Wonen rond de Toren' bij de voormalige kerk De Hoeksteen, en De Schakel aan de Kerkhoflaan. In het eerstgenoemde plan komen 8 sociale huurappartementen en 3 vrijesectorwoningen. In laatstgenoemd plan komen 20 sociale huurappartementen. Vermoedelijk worden beide projecten medio 2022 gerealiseerd. Wonen Midden-Delfland werd begin 2021 eigenaar van de voormalige Vestia-woningen in het dorp. Daarvóór was zij nog niet actief in de gemeente Westland. Inmiddels draagt de corporatie dus zelfs bij aan de nieuwbouw in het dorp. "Dit is iets waar wij heel blij mee zijn. Want als je kijkt naar ons bezit in dit dorp, dan hebben wij zeker voor alleenstaande starters helemaal niets. Dus dit is een belangrijke toevoeging voor het dorp", aldus manager Wonen Linda van Barneveldt.

De Watertuinen
Vanaf 2010 is woningbouwproject De Watertuinen gerealiseerd aan de zuidkant van Maasdijk. Het omvat ca. 150 woningen in het sociale, middeldure en dure segment. Er zijn zowel rijtjeshuizen, twee-onder-een kap-woningen als vrijstaande woningen gebouwd.

Bezienswaardigheden

Concordia en Künckel-orgel
Het dorp heeft 1 rijksmonument, zijnde het kerkgebouw van voorheen de lokale Vereniging van Vrijzinnig Hervormden, sinds 2008 Vereniging van Vrijzinnige Protestanten (VVP) (Maasdijk 40), vanwege het eenklaviers secretaire-orgel met 5 registers, gemaakt in 1802 door Johannes Pieter Künckel voor een particuliere opdrachtgever. In 1946 is dit kleine, goed bewaard gebleven secretaire-orgel aangekocht en geplaatst in de ontmoetingsruimte van verenigingsgebouw Concordia (waarvoor zie verder het hoofdstuk Links). Het pijpwerk is origineel. Het windkanaal is een buis van schapenleer die de middens van de magazijnbalg en de ventielkast met elkaar verbindt. De windwijzer is een halve stok met een klein messing knopje met parelrand en bevindt zich rechts van het klavier. Dit klavier is opklapbaar. De toetsen zijn uitgevoerd in ebbenhout en in ivoor belegd. Het orgel heeft een fraaie klank waarvan vooral de fluiten en de holpijp goed dragen. De oorspronkelijke achterwand is vervangen door een kerkorgelfrontje.

De Vrijzinnig Hervormden van Maasdijk richtten op 3 december 1923 met aanvankelijk 36 leden een afdeling op en hielden éénmaal per maand diensten in de Openbare school, spoedig daarna twee maal per maand en vervolgens regelmatig iedere zondag. Ds. J.P. de Graaf uit Naaldwijk verzorgde het catechetisch onderwijs, later de eerste voorganger, de heer J.B. Schouwink. Er werd actie gehouden om te komen tot de bouw van een eigen vergadergelegenheid en op 16 november 1927 kon het gebouw Concordia door ds. Junod van Wassenaar in gebruik worden genomen. Later ook Nederlandse Protestanten Bond.

In gebouw Concordia zijn nog altijd wekelijks kerkdiensten van de Vereniging van Vrijzinnige Protestanten (VVP) Maasdijk. "De vrijzinnige kerk is een gemeenschap van gewone mensen die zich aangesproken voelen en aangeraakt weten door de aspecten liefde, verdraagzaamheid, openheid en zorg voor elkaar. De vrijzinnigheid wordt gekenmerkt door vrijheid van denken op godsdienstig gebied. Vrijzinnige mensen gaan hun eigen persoonlijke spirituele zoektocht, vrij van dogmatische uitspraken en opgelegde waarheden. Slechts datgene wat men zelf als waarheid ervaart heeft betekenis. De vrijzinnigheid zoekt de balans tussen religie, cultuur en wetenschap. Zij beschouwt de bijbel als een belangrijke inspiratiebron, maar niet als de eeuwiggeldende goddelijke waarheid. Zij put daarnaast ook uit andere religieuze en wijsgerige bronnen. Vrijzinnigen proberen bovenal hun geloof in relatie te brengen tot de werkelijkheid waarin wij leven. Door het appèl dat de vrijzinnigheid doet op de persoonlijke invulling van het geestelijk leven sluit het bijzonder goed aan bij onze (post)moderne tijd." Aldus de VVP op haar site.

- Maasdijk heeft 6 gemeentelijke monumenten.

Hervormde (PKN) kerk Het Kruispunt
"Heemschut heeft in 2016 samen met het Cuypersgenootschap bij de gemeente Westland het verzoek ingediend tot bescherming van de Hervormde (PKN) kerk Het Kruispunt uit 1952 (Korte Kruisweg 14) als gemeentelijk monument. Eigenaar Protestantse Gemeente Maasdijk had het voornemen om het gebouw af te stoten en te verkopen. Een eerder op initiatief van de gemeente Westland gevoerde procedure tot aanwijzing als monument is op verzoek van het kerkbestuur stopgezet. Op 25 november 2016 laat het college van B&W van de gemeente Westland weten het besluit te hebben genomen om de kerk als gemeentelijk monument aan te wijzen. De kerkenraad van de Protestantse Gemeente gaat akkoord.

De gemeente Westland heeft het verzoek van de kerkenraad ingewilligd om alleen het oorspronkelijke casco, zijnde het exterieur van het kerkgebouw en tevens het typerende houten plafond te beschermen middels een monumentenstatus. De aanbouwen, het vaste meubilair, inrichting, afwerking en bekleding van vloeren en wanden van de kerkzaal vallen buiten de bescherming. De kerkenraad wil namelijk graag de handen vrij hebben om delen van het interieur aan te passen, omdat Het Kruispunt de gezamenlijke kerk wordt voor de hervormden en gereformeerden. Dat vraagt uitbreiding en aanpassing van het bestaande gebouw." (bron: Heemschut)

RK Jacobuskerk
"Aan het begin van de jaren zestig, toen het aantal kerkgangers nog erg groot was en de kerken dus overvol, ontstond er in Hoek van Holland bij het kerkbestuur in de parochie van de H. Egbertus, het plan om aan de Heenweg, dat onder de parochie van Hoek van Holland viel, een grotere kerk te bouwen i.p.v. de bestaande kapel. De katholieken uit het dorp Maasdijk behoorden formeel onder de parochie van de HH. Martelaren van Gorkum in De Lier, maar kerkten voor het merendeel in de kerk van de H. Lambertus aan de Heenweg, omdat deze kerk veel dichterbij was.

Daar het aantal parochianen als basis voor een grotere kerk te klein was, ging de pastoor van Hoek van Holland bij het bisdom een aanvraag indienen voor zowel een nieuwe kerk als voor een herindeling van de parochies van De Lier, Naaldwijk en ’s- Gravenzande, waarbij de katholieke inwoners van Maasdijk zouden worden overgeheveld naar de nieuwe parochie aan de Heenweg. Toen dit bijna zijn beslag zou krijgen, werd e.e.a. bekend bij de katholieke inwoners, die daarover contact zochten met hun pastoor in De Lier, en deze adviseerde hen om hierover zo snel mogelijk een gesprek aan te vragen bij het bisdom om het tij te keren en een kerk in het eigen dorp te stichten.

Het bisdom concludeerde uiteindelijk dat een kerk in het dorp Maasdijk meer levensvatbaarheid had dan een grotere kerk aan de Heenweg i.v.m. de toekomstig te verwachten uitbreiding van de bevolking in het dorp. Daar de parochie van De Lier niet bij machte was een nieuwe kerk te bouwen, liet het bisdom zijn oog vallen op de rijkere parochie van de H. Adrianus in Naaldwijk. Deze parochie werd door het bisdom aangewezen als de moeder van de Maasdijk en deze ging toen bij de gemeente Naaldwijk informeren of er ook nog een plek was om deze kerk te bouwen. Al spoedig werd er een perceel aan het Prinses Marianneplein, op huurbasis, beschikbaar gesteld.

Op 4 december 1963 werd de noodkerk in Maasdijk door deken W. Nicolaas toegewijd aan de H. Jacobus en ingezegend. De naam van de RK H. Jacobuskerk (Prinses Marianneplein) is te danken aan de naam van de toenmalige pastoor van Naaldwijk, Jac.J. Eeken, die vanaf dat moment ook de pastoor van de Jacobuskerk werd. De noodkerk voldeed al snel niet meer aan de eisen van een kerkgebouw en zodoende werd eind 1980 een aanvang gemaakt met de nieuwbouw, die over de oude houten kerk is heen gebouwd, zodat er nog tijdens de bouw gekerkt kon worden en het aangezicht van de kerk ook het zelfde was in vorm als de noodkerk. Het nieuwe kerkgebouw is medio 1981 in gebruik genomen." (bron: Parochiefederatie Sint Franciscus 'tussen duin en tuin') - Site Parochie H. Jacobus.

Landschap, natuur en recreatie

Natte ecologische zone
"Hoogheenraadschap van Delfland en gemeente Westland zetten zich gezamenlijk in voor schoon en gezond water. Zo is in 2019 een natte ecologische zone gerealiseerd bij de Tweepleinenweg op bedrijventerrein Honderdland in Maasdijk. Het is een unieke kans in het natte ecologische zone netwerk omdat het gaat om een stuk land van een halve hectare, wat groot is in vergelijking met andere natte ecologische zones die zijn aangelegd. Het project is een samenwerking tussen gemeente Westland, Honderdland Ontwikkelings Combinatie en Hoogheemraadschap van Delfland.

Natte ecologische zones dragen bij aan het behalen van de doelstellingen van de Europese Kaderrichtlijn Water. Deze heeft als doel de kwaliteit van oppervlakte- en grondwater in Europa te verbeteren. Ook dragen natte ecologische zones bij aan de uitstraling en beleving van ons gebied. De aanleg van natte ecologische zones geeft planten en dieren nieuwe gebieden om te leven. Het zorgt voor verhoogde migratie tussen leefgebieden van de dieren. Daarnaast geeft het ook verhoogde stabiliteit door het herstel van verloren populaties en verminderde inteelt. Bij schoon en gezond water horen gezonde populaties vis en andere in het water levende dieren." (bron: Hoogheemraadschap van Delfland)

Links / voorzieningen / verenigingsleven

- Multifunctioneel centrum: - Vereniging Concordia met haar onderkomen in gebouw Concordia* (Maasdijk 40) staat open voor iedereen die activiteiten wil organiseren; enerzijds zeer geschikt voor vergaderingen, congressen, presentaties, (bedrijfs)bijeenkomsten, recepties en party's, anderzijds is Concordia ook een huis voor culturele aangelegenheden (muziek, toneel, lezingen, film etc.). Concordia brengt ook zelf door het jaar heen voor een breed publiek een interessant aanbod aan activiteiten, dat elk jaar weer opnieuw wordt samengesteld door een commissie. Dit komt met name tot uiting in het programma van 'Concordia Cultureel'. Maandelijks wordt er aandacht besteed aan kunst en cultuur, regio, economie, gezondheid, literatuur, kunstgeschiedenis, reizen enz. Daarnaast worden er regelmatig workshops gegeven. Zowel in het voor- als najaar wordt er een actuele film vertoond. Concordia is er voor iedereen en heeft als doelstelling het verenigingsleven in het dorp en omstreken te stimuleren met een gebouw dat multifunctioneel is met goed geoutilleerde ruimtes en mogelijkheden.
* Op de zondagen zijn hier de kerkdiensten van de kerkdiensten van de Vereniging van Vrijzinnige Protestanten (VVP) Maasdijk, waarvoor zie het hoofdstuk Bezienswaardigheden.

- Onderwijs: - Basisscholen WSKO De Zevensprong en De Schakel werken tegenwoordig samen. De Schakel is ook onder WSKO komen te vallen en alle leerlingen zijn nu gehuisvest in het schoolgebouw van WSKO De Zevensprong. Om te zorgen dat de identiteit van beide scholen behouden blijft, is er intensief overleg gevoerd tussen de schoolbesturen, directies en ouders van de scholen. Beide scholen zijn enthousiast over de samenwerking. Door de integratie van het Daltononderwijs van De Schakel en het coöperatief leren op WSKO De Zevensprong ontstaat er een vorm van onderwijs die zorgt voor nieuwe inspiratie bij alle betrokkenen. De nieuwe naam van de school is Basisschool WSKO De Aventurijn.

- "Ons motto is 'Voor ieder kind de juiste koers'. Kinderen en ouders komen met veel plezier bij ons op school. Dat zien we als ze bij ons op school zijn, maar dat blijkt ook uit de leerlingtevredenheidsonderzoeken en de oudertevredenheidsonderzoeken. Op Het Kompas in Maasdijk ontdekken kinderen in gesprek met onze leerkachten waar ze goed in zijn en waarin ze zich verder kunnen en willen ontwikkelen. Uiteraard denken de ouders ook mee bij de ontwikkelingsbehoeften van hun kind! Daarom voeren ouders en leerkrachten regelmatig gesprekken met elkaar.Niet alleen de leervakken staan centraal, ook de sociale ontwikkeling is belangrijk. Zo kenmerkt onze school zich als een gezellige, open christelijke school, waar een enthousiast team zorgt voor kwalitatief goed onderwijs. We vinden het fijn dat onze kinderen en de ouders de school als een fijne en veilige plek ervaren."

- Jeugd en jongeren: - "Voor de meeste ouders uit het dorp is het bekend dat er vroeger in het Concordiagebouw altijd allerlei leuke dingen georganiseerd werden voor de jongeren. We hebben een leuk team van enthousiaste mensen die dit hele gebeuren weer hebben opgepakt en weer leuke middagen organiseren voor kinderen in en om Maasdijk in het gebouw van Concordia. Wij streven ernaar om minimaal 1 keer per maand iets te doen met de jongeren door onder andere te knutselen, film kijken. buiten spelen en ga zo maar door. De entree proberen we zo laag mogelijk te houden.

Mede dankzij het W. Margreet van Wermeskerkenfonds en andere donaties is dit mogelijk. Hier zijn wij blij mee en uiteraard zijn wij heel dankbaar dat wij deze donaties mogen ontvangen. Zo hebben wij vorig jaar veel woensdagmiddagen lekker geknutseld en gespeeld. Ook zijn er vorig jaar een aantal spectaculaire middagen georganiseerd. Op deze middagen zijn wij wezen hutten bouwen, een bezoek naar Naturalis T-Rex in Town, Topmodel spelen en en SUPER bingo! Uiteraard is dit allemaal onder begeleiding van volwassenen die weten wat ze moeten doen. Kortom een zeer gevarieerd programma voor kinderen uit Maasdijk en omstreken. Teven staan wij altijd open voor suggesties en bij ons is iedereen altijd welkom." Concordia Jeugd!! is een onderdeel van Vereniging Concordia. Ze zijn via e-mail te bereiken op jeugd@concordiamaasdijk.nl.

- Muziek: - "Muziekvereniging E.M.M., oftewel Eendracht Maakt Macht, is al sinds 1914 dé muziekvereniging van Maasdijk. Op dit moment bestaat de vereniging uit een slagwerk afdeling. Samen met de slagwerk afdeling van Muziekvereniging Liora uit De Lier vormen zij sinds 2012 een grote, gezellige slagwerkgroep: Slagwerkgroep Westland. Deze slagwerkgroep treedt nu regelmatig op bij allerlei grote evenementen, binnen en buiten het Westland. Ook verzorgt (een gedeelte van) de slagwerkgroep het slagwerk voor de Marchingband van Liora. Ook daarmee zijn zij overal en nergens te vinden. Zelfs in het buitenland! De slagwerkgroep repeteert elke dinsdagavond, onder leiding van een professionele instructeur. Deze instructeur geeft ook privéles aan (nieuwe) slagwerkers. Lijkt het je leuk om mee te spelen met de slagwerkgroep? Kom gerust een keertje langs! Iedereen is welkom, jong en oud. Kijk voor meer informatie op onze site."

- Sport: - Voetbalvereniging v.v. Maasdijk.

- Zorg: - "Zorgkwekerij Mil Maasdijk is een kleinschalig bedrijf. We willen dagbesteding bieden waar de cliënt zich veilig kan voelen, kan genieten maar zich ook kan ontwikkelen. De hulpvraag is divers. Dit vraagt veel begeleiding maar biedt de cliënt ook de mogelijkheid zijn kennis/vaardigheden aan te bieden aan de ander. Ieder heeft een beperking maar ook kwaliteiten. Dit van elkaar zien, en de ander hulp kunnen bieden, kweekt begrip en zelfvertrouwen. Binnen de zorgkwekerij zijn diverse mogelijkheden voor arbeidsreïntegratie en arbeidstraining. We zijn er erg trots op dat vanuit de zorgkwekerij diverse mensen weer naar een baan of studie zijn doorgestroomd. Op de kwekerij is altijd wel wat te doen. De activiteiten zijn heel gevarieerd; van het zaaien van gewassen tot het oogsten van producten, het repareren van fietsen en van koffie zetten tot het voeren van de kippen en konijnen.

Afhankelijk van het seizoen en van de interesses en talenten van de cliënt kunnen de activiteiten zijn: grondbewerking (spitten, schoffelen, harken, onkruid wieden); zaaien, verspenen en oppotten van jonge plantjes; gewasonderhoud (aanbinden, blad breken, snoeien); netten ophangen over het fruit om vogels tegen te houden; oogsten van groenten en fruit; schoonmaken, afwegen en verpakken van de producten; verkoop van de producten in de winkel; onderhoud van de kantine, de werkruimten en de gereedschappen; reparaties aan fietsen; fietsen poetsen; voeren van kippen en konijnen; verschillend werk in opdracht; maken van jam, appelmoes, kruidenboter etc.; creatieve dingen voor de winkel maken.

In onze bedrijfsruimte hebben wij een winkel waar we alle gekweekte producten van de kwekerij verkopen. Het aanbod is natuurlijk afhankelijk van het seizoen, maar omvat per jaar ongeveer 25 soorten groenten, 10 soorten fruit en diverse kruiden, pompoenen en wat bloemen en plantjes. Daarnaast worden er in de winkel diverse creatieve artikelen verkocht, zoals vogelhuisjes, voederkransen en geluksvangers. Mozaïek naambordjes of speciale wensen kunnen ook op bestelling worden gemaakt. In de winkel worden ook gebruikte fietsen verkocht. Van een stevige fiets tot een eenvoudige studentenfiets. Natuurlijk kun je ook voor (kleine) reparaties terecht, en als er tijd voor is wordt je fiets gepoetst!"

- Genealogie: - Overzicht van begravenen op de begraafplaats van Maasdijk alg.

• 1. Nederlandse plaatsnamen verklaard,
  van Berkel, Gerald, and Samplonius Kees
  , (2018)