Maasland

Plaats
Dorp
Midden-Delfland
Delfland
Zuid-Holland

Maasland voormalig gemeentehuis (Kopie).jpg

Maasland, het voormalige gemeentehuis uit 1874 is tegenwoordig een servicepunt van de - sinds 2004 - nieuwe gemeente Midden-Delfland.

Maasland, het voormalige gemeentehuis uit 1874 is tegenwoordig een servicepunt van de - sinds 2004 - nieuwe gemeente Midden-Delfland.

gemeente_maasland_anno_ca._1870_kaart_j._kuijper.jpg

Op deze gemeentekaart uit ca. 1870 van J. Kuijper, is duidelijk te zien dat de gemeente Maasland geheel om de stad en gemeente Maassluis heen lag. En dat de gemeente Maassluis aanvankelijk niet meer omvatte dan wat we nu het centrum van die stad noemen.

Op deze gemeentekaart uit ca. 1870 van J. Kuijper, is duidelijk te zien dat de gemeente Maasland geheel om de stad en gemeente Maassluis heen lag. En dat de gemeente Maassluis aanvankelijk niet meer omvatte dan wat we nu het centrum van die stad noemen.

Maasland

Terug naar boven

Status

- Maasland is een dorp in de provincie Zuid-Holland, in de streek Delfland, gemeente Midden-Delfland. Het was een zelfstandige gemeente t/m 2003.

- Wapen van de voormalige gemeente Maasland.

- Onder het dorp Maasland valt ook het grootste deel van de buurtschap Gaag en het grootste deel van de buurtschap Ter Lucht.

Terug naar boven

Statistische gegevens

In 1840 heeft de gemeente Maasland 283 huizen met 1.940 inwoners, verdeeld in het gelijknamige dorp 247/1.738 (= huizen/inwoners) en buurtschap Burgersdijk 36/202, die bij de herindeling van 2004 door een grenscorrectie is verhuisd naar het dorpsgebied van buurdorp De Lier. Tegenwoordig heeft het dorp ca. 2.500 huizen met ca. 6.500 inwoners.

Terug naar boven

Geschiedenis

- In 2012 zijn bij archeologische opgravingen in de Commandeurspolder bij Maasland resten van een boerderij uit de IJzertijd gevonden.

Als je je nader wilt verdiepen in de geschiedenis van dit dorp, kun je terecht bij de volgende instanties:

- "Vele inwoners en anderen hebben belangstelling voor de lange en rijke historie van dit oude dorp en deze streek. Door de vele veranderingen en vernieuwingen die de huidige tijd meebrengen, dreigt het karakteristieke van dorp en streek te worden aangetast. Oude waarden mogen niet verloren gaan. Daarom is in 1975 de Historische Vereniging Maasland opgericht. Het doel van de vereniging is: het bestuderen van het verleden van dit dorp en omgeving en het bevorderen van de belangstelling voor dat verleden."

- "Museum De Schilpen is een historisch pand met een oude kruidenierswinkel en een aantal vertrekken. De inrichting van het pand omvat het grootste deel van de collectie. De winkel bestaat uit een winkelinventaris met blikken en trommels, weegschalen en verpakkingsmaterialen. De middenkamer heeft een bedsteewand en is ingericht als stijlkamer anno 1900. In de keuken, die ingericht is als stijlkamer uit het jaar 1900, vind je een pomp en een fornuis. In de bijkeuken zijn wasattributen. De opkamer is ingericht als Maaslandkamer; de tuinkamer als een huiskamer in de eerste helft van de 20e eeuw.

Het pakhuis is een opslag van winkelwaren en oude verpakkingsmaterialen, gevelstenen en er is een oude bar aanwezig. Op de zolder van het pakhuis worden oude gereedschappen uit de landbouw en verschillende ambachten geëxposeerd. De zolderkamer is een meiden- of knechtenkamer. In het kantoortje is een bibliotheek van de Historische Vereniging Maasland en in de tuin zie je een afdak, een plee en een oudhollands tuintje. Bovendien is er een uitgebreide fotocollectie van de historie van het dorp en een steeds groeiende collectie textiel, gericht op dit dorp in de afgelopen eeuw."

Terug naar boven

Recente ontwikkelingen

- De gemeente Midden-Delfland maakt zich sterk voor een vitaal Maasland. Het voormalige gemeentehuis, inclusief aanbouwen, staat sinds april 2017 leeg. Het dorpscentrum is een langgerekt ‘kralensnoer’ van pleinen, tussen het Kerkplein en de winkelconcentratie Veldesteijn/Spreeuwenest. Daartussen bevinden zich het Pynasplein en de potentiële openbare ruimte achter het voormalige gemeentehuis. Elk deel heeft of krijgt een eigen karakter en uitstraling: het Kerkplein met religie en cultuur, het Pynasplein en de omgeving van het voormalig gemeentehuis met cultuur en ontmoeting en Veldesteijn/Spreeuwenest met accent op economische en detailhandelsactiviteiten.

De gemeenteraad heeft in de zomer van 2017 de diverse functies van de onderdelen van het kralensnoer en de ingediende initiatieven op haalbaarheid laten onderzoeken door onderzoeksbureau Vastgoeddialoog. Daarnaast heeft zij door bureau Kuiper Compagnons een ruimtelijke verkenning met sfeerbeelden laten maken. Naar aanleiding van deze rapportages stemde de gemeenteraad in januari 2018 in met de koersbepaling voor het centrum van Maasland. Hiermee is besloten om de volgende uitgangspunten te hanteren: het oude gemeentehuis/pand Barendrecht te bestemmen als ‘Dorpshuis’, met functies als horeca, dorpskamer en vergader- en oefenruimten voor verenigingen en gezelschappen; de kantoorvleugel, inclusief de bodewoningen en oude politiepost te slopen; het gebied achter het oude gemeentehuis in te richten met een pleintje, woningbouw, detailhandel en parkeergelegenheid; de Protestantse Gemeente Maasland, waar mogelijk, te faciliteren met het geschikt maken van de Oude kerk, Het Trefpunt en de Oude Pastorie voor oefenruimten van verenigingen.

Na dit raadsbesluit is nader onderzoek gedaan naar de haalbaarheid van een dorpshuis in het oude gemeentehuis/pand Barendrecht. Dit bleek niet levensvatbaar. Daarnaast heeft bureau Kuiper Compagnons een herijking gemaakt van de ruimtelijke verkenning. In september 2018 heeft de raad daarom het volgende besloten: in afwijking van de eerder besloten koersbepaling in te stemmen met het verkopen van het voormalig gemeentehuis Maasland en huis Barendrecht; in te stemmen met de voorgestelde stedenbouwkundige opzet als basis voor de verdere uitwerking van het studiegebied. De herijking van de stedenbouwkundige verkenning, het rapport van de vastgoeddialoog en de raadsbesluiten kun je via de pagina onder de link downloaden.

- In de wijk Commandeurspolder aan de buitenrand van het dorp Maasland biedt de gemeente Midden-Delfland de mogelijkheid om zelf je eigen woning te realiseren, samen met je toekomstige buren. Dit heet Collectief Particulier Opdrachtgeverschap (CPO). Het CPO 'Commandeurspolder IV' is inmiddels gestart. De termijn om plannen in te dienen voor CPO Commandeurspolder IV is voorbij. Eén groep heeft een plan ingediend. In januari 2018 heeft het college van B&W ingestemd met het verder uitwerken van dit plan.

Terug naar boven

Bezienswaardigheden

- Maasland heeft 58 rijksmonumenten.

- Gemeentelijke monumenten in Maasland.

- Het voormalige gemeentehuis van Maasland dateert uit 1874 (voorheen vergaderde men in de dorpsherberg) en is sinds 2004 in gebruik als servicepunt van de toen nieuwe gemeente Midden-Delfland.

- Dijkmolen.

- Molen De Drie Lelies.

- Grote of Oude Molen, Kralingerpolder.

- Nieuwe of Kleine Molen.

Gemalen
De Commandeurspolder is voor het overgrote deel een veenweidegebied in gebruik door veehouders en een aantal glastuinbouwbedrijven. De naam herinnert aan de woonplaats van de Commandeur van Maasland die in de 13e eeuw in deze polder een stenen huis bouwde: de Commanderij. In het zuidelijk deel van de polder ligt een deel van de dorpskern. Het Gemaal van de Commandeurspolder staat aan de Commandeurskade (overkant van de Molenweg), nabij de dorpskern. "Het waterpeil in de Commandeurspolder wordt geregeld met het gemaal aan de Commandeurskade. Dit gemaal dateert van 1893 en vormt samen met het naastgelegen bakkershuisje en woonhuis een gemeentelijk monument. Het gebouw verkeert bouwkundig in zeer matige staat en inmiddels is ook de installatie aan vervanging toe. Om dit gemaal weer te laten voldoen aan de eisen van deze tijd zijn forse aanpassingen nodig.

Vanwege de monumentale status van de behuizing is dat lastig. Het college stelt daarom voor het monumentale pand een andere functie te geven en in de nabijheid een nieuw gemaal te bouwen. Mede op basis van afstemming met de gemeente en belanghebbenden uit de omgeving, wordt het een nieuwe gemaal in de buurt van het bestaande, dat zoveel mogelijk ondergronds wordt aangelegd, zodat het het weidse polderlandschap zo min mogelijk verstoort. Er komen hekken om het nieuwe gemaal om te voorkomen dat het een hangplek wordt. Het monumentale pand van het oude gemaal en het naastgelegen bakkershuisje worden opgeknapt. Najaar 2021 besluit het hoogheemraadschap over de benodigde investeringen." (bron: Hoogheemraadschap van Delfland, juni 2021)

- "Aan de Molenweg in Maasland staat, naast de Dijkmolen, een gemaal dat stamt uit 1873. In de loop der tijd is het gemaal omgebouwd van stoomgemaal naar elektrisch gemaal en inmiddels is dit gemaal aan vernieuwing toe. Het monumentale gebouw is verzakt en vertoont scheuren. Daarbij komt dat de huidige pomp nog niet visvriendelijk is. Door de scheuren te herstellen en het gemaal te voorzien van een nieuwe betonconstructie en funderingspalen wordt de behuizing weer stabiel en stevig. De oude pomp vervangen we door een visvriendelijke en energiezuinige pomp. Zo kan het gemaal weer jaren mee en behouden wij het bijzondere historisch aanzicht. Het college legt dit voorstel voor aan het algemeen bestuur dat er op 23 april 2020 een besluit over kan nemen. De planning is om eind 2020 te starten met de werkzaamheden." (bron: Hoogheemraadschap van Delfland)

- Gevelstenen in Maasland.

Terug naar boven

Landschap, natuur en recreatie

Veerpont
- Fiets- en voetveer De Kwakel over het Bornmeer (vanaf de Kwakelweg O van Maasland).

Kraaiennest
- Kraaiennest is een natuur- en recreatiegebied met een oppervlak van circa 70 hectare, waarvan ca. 50 hectare voor dagrecreatie. Een deel van het gebied heeft een waterbergingsfunctie. Het gebied ligt ingeklemd tussen het kassengebied van De Lier en viel oorspronkelijk ook onder die gemeente. Bij de gemeentelijke herindelingen van 2004 is Kraaiennest echter uitgeruild tegen tuinbouwgebieden in de Groeneveldse polder en de Dorppolder en daarom bij de gemeente Midden-Delfland gevoegd. Het gebied is onder het dorpsgebied van Maasland komen te vallen. De kern van het recreatiegebied wordt gevormd door twee grote plassen en een kleine. Daartussen en daaromheen liggen een speelweide, strandjes en verharde en onverharde paden voor fietsers en wandelaars. Het gebied heeft zich als drasland spontaan ontwikkeld tot verblijfsgebied voor vogels.

"Het Weidevogelpact Midden-Delfland en het Hoogheemraadschap van Delfland maken van de zuidelijke plas van het Kraaiennest N van Maasland een rust- en foerageergebied voor weidevogels. Hoe wij bij de uitvoering van de werkzaamheden en in het beheer en onderhoud samenwerken, is vastgelegd in een overeenkomst die in juni 2020 is getekend door Stichting Vogelwerkgroep Midden-Delfland, Agrarische natuurvereniging Vockestaert en Delfland. Door de huidige functie van de Zuidplas aan te passen voor weidevogels, dragen wij bij aan het in stand houden en mogelijk vergroten van de weidevogelpopulatie in Midden-Delfland en daarmee aan het verbeteren van de biodiversiteit in ons gebied. Bovendien levert de herinrichting meer ruimte op om water te bergen. In februari 2020 heeft de lokale beroepsvisser samen met vrijwilligers van hengelsportvereniging Sport Visserij Belangen Delfland (SVBD) de vissen uit de plas gehaald en in andere wateren uitgezet. Vanaf juli 2020 wordt het waterpeil verlaagd, waarna de plas geheel wordt leeggepompt. Daarna wordt een slikkengebied aangelegd met ondiepe en lage eilanden." (bron: Hoogheemraadschap van Delfland, juni 2020)

"Het is een bijzonder gezicht: sinds begin oktober 2020 staat de zuidplas van het Kraaiennest, het recreatiegebied N van Maasland, tussen Schipluiden en De Lier, droog. De plas is leeggevist en drooggepompt zodat de bodem vergraven kan worden. De plas wordt namelijk omgevormd tot een heuse vogelplas, waar grutto’s en andere weidevogels bij terugkeer uit Afrika veilig kunnen rusten en aansterken in voorbereiding op het broedseizoen. Vogelplas. Naast een ondiep eiland in het midden van de plas voor de grutto’s wordt er ook een oeverzwaluwwand aan de westoever van de plas aangelegd. Deze wand imiteert een steile zandwand waarin deze zwaluwen nestgangen graven. ‘Zulke zandwanden worden steeds schaarser, maar oeverzwaluwen maken goed gebruik van deze kunstmatige wanden’, aldus John Kleijweg van Vogelwerkgroep Midden-Delfland, bedenker van de vogelplas.

In de plas komen ook een aantal drijvende eilandjes waarop visdiefjes kunnen broeden. Hoogheemraadschap van Delfland is eigenaar van de plas. Hoogheemraad Marcel Belt: “Weidevogels hebben het moeilijk. Dit bijzondere project draagt bij aan biodiversiteitsherstel en daarmee aan de kwaliteit van onze leefomgeving. Ik ben ontzettend trots dat wij er met zoveel partijen in samenwerken. Een nieuwe parel in het bijzonder provinciaal Landschap Midden-Delfland. Ik kan niet wachten tot de eerste grutto’s hun weg naar de plas hebben gevonden.” Gedurende oktober en november 2020 is er gewerkt in de plas door lokale aannemer Verboon Maasland, die de plas 30 jaar geleden ook heeft aangelegd.

Nog meer vogels. Ook rondom de plas is meer habitat voor vogels gecreëerd. Op de plek waar de populierenrij stond, zijn fruitbomen aangeplant. In het voorjaar zal dat een mooie bloesemlaan opleveren en in het najaar dragen ze vruchten waar verschillende vogels van kunnen eten. Om gorzen en vinkachtigen in de winter aan voedsel te helpen is naast standbeeld ‘de ijzeren man’ een wintervoedselakker aangelegd, een kleine graanakker waar deze vogels in de winter zaden kunnen eten. Samenwerking. De aanpassingen in de zuidplas van het Kraaiennest N van Maasland zijn mede mogelijk gemaakt door het Europees Landbouwfonds voor Plattelandsontwikkeling (POP3), de provincie Zuid-Holland en het Hoogheemraadschap van Delfland. Sportvisserijbelangen Delfland en Staasbosbeheer hebben een belangrijke bijdrage geleverd. Het plan is een initiatief van het Weidevogelpact Midden-Delfland, het samenwerkingsverband waarin Agrarische Natuurvereniging Vockestaert, Natuurlijk Delfland (voorheen: KNNV afdeling Delfland), LTO Noord afdeling Delflands Groen, Natuurmonumenten en Vogelwerkgroep Midden-Delfland samenwerken om de weidevogelpopulatie in Midden-Delfland in stand te houden." (bron: Agrarische Natuurvereniging Vockestaert, oktober 2020)

"Na drie jaar dromen, twee jaar voorbereiden en een jaar werken, is het nu zo ver. De gruttoplas in het Kraaiennest, het recreatiegebied bij Maasland tussen Schipluiden en De Lier, is in juni 2021 feestelijk geopend. Niet alleen is de plas omgevormd tot een waar vogelwalhalla, ook het omliggend terrein heeft een metamorfose ondergaan en biedt nu veel meer ruimte voor biodiversiteit. Initiatiefnemer en bedenker van het project, John Kleijweg kreeg tijdens de feestelijke opening de titel Beschermheer Gruttoplas Kraaiennest en vertelde onder meer: "Heel veel grutto’s hebben de plas dit voorjaar al direct gevonden. Ook 23 paar kluten hebben in de plas gebroed en er lopen nu nog veel bijna vliegvlugge kluutkuikens rond. Zo’n hoog broedsucces voor kluten zie je maar op weinig plekken. Het project is nu al een groot succes voor vogels en vogelliefhebbers, die ook in groten getale komen kijken. Maatregelen. Naast een ondiep eiland in het midden van de plas voor de grutto’s, kluten en andere weidevogels, is er een oeverzwaluwwand aan de westoever van de plas aangelegd. Ook deze wand is voorjaar 2021 al direct door de oeverzwaluwen in gebruik genomen. Naast de plas is een wintervoedselakker ingezaaid. Zangvogels zullen hier in de winter zaden kunnen vinden die hen de winter doorhelpen. Tot slot zijn de hoge populieren vervangen door fruitbomen die in het voorjaar een mooie bloemenzee zullen geven en in het najaar vruchten dragen waar niet alleen mensen, maar ook veel vogels blij mee zullen zijn.

Hoogheemraad Marcel Belt: “Delfland is enorm blij dat het Weidevogelpact ons in 2018 heeft benaderd met het initiatief om de inrichting van onze waterberging aan te passen voor de weidevogel. Het Kraaiennest in Maasland is een schitterend voorbeeld van hoe wij door samenwerking mooie en belangrijke dingen kunnen doen voor de biodiversiteit en daarmee voor het gebied. Ik vond het bijzonder eervol om de bedenker van dit prachtige plan vandaag te mogen onderscheiden.” “Het is geweldig dat door een goede samenwerking het Kraaiennest is omgetoverd tot een waar vogelparadijs”, aldus Lisa Wassenaar, Boswachter bij Staatsbosbeheer. Ook Natuur-gedeputeerde Berend Potjer is enthousiast: “Dit is positief nieuws voor de grutto en andere akker- en weidevogels. Het gaat niet goed met deze soorten, dus zo´n mooi leefgebied erbij waar paren kunnen broeden en kuikens kunnen opgroeien is een echte opsteker. Het Kraaiennest laat mooi zien wat je kunt bereiken als je daar met enthousiaste partijen samen aan werkt” Wethouder Sonja Smit: “De grutto is, samen met de koe, hét icoon van Bijzonder Provinciaal Landschap Midden-Delfland. Ik ben daarom blij dat het Kraaiennest nu is omgetoverd tot een uniek broedgebied voor weidevogels. We hopen dat de grutto zich hier thuis gaat voelen en jaarlijks in steeds grotere getale terugkomt in Midden-Delfland. Daarnaast heeft het natuur- en recreatiegebied ook nog eens een mooie upgrade gekregen. Ik weet zeker dat vogelspotters en natuurliefhebbers hieraan heel veel plezier gaan beleven!”" (bron: Hoogheemraadschap van Delfland)

Weidevogelkerngebied in Commandeurspolder
"In maart 2019 is het eerste weidevogelkerngebied in Zuid-Holland gereedgekomen. Het betreft een agrarisch gebied van 23 hectare in de Commandeurspolder bij Maasland, waar de weidevogels voorop komen te staan en dat wordt beheerd door drie boeren. De voorafgaande maanden zijn er drassige plekken en flauwe oevers aangelegd. Er zijn kruiden ingezaaid die insecten aantrekken en zorgen voor een meer open grasmat waar kuikens goed doorheen kunnen lopen. Ook is de grenssloot van het gebied verbreed, om honden en katten te weren die de broedende vogels zouden verstoren. Er zijn ook speciale zandbadjes aangelegd voor veldleeuweriken.

Het weidevogelkerngebied is gerealiseerd door een samenwerkingsverband van agrarische natuurvereniging Vockestaert, KNNV afdeling Delfland, LTO Noord afdeling Delflands Groen, Natuurmonumenten en Vogelwerkgroep Midden-Delfland. De gemeente Midden Delfland stelde de grond beschikbaar en zorgde samen met de provincie via het Omgevingsfonds Midden-Delfland, POP3 en het IODS-programma voor de financiering. Het Hoogheemraadschap van Delfland maakte het mogelijk om het waterpeil in het voorjaar 10 centimeter hoger te zetten. Ook houden zij de bomen op de kade kort, zodat roofvogels geen uitkijkpost hebben op de kuikens in het kerngebied.

Twee maanden na de opening van het weidevogelkerngebied in de Commandeurspolder bij Maasland zijn de indrukken positief: het aantal grutto’s ten opzichte van 2018 is verdubbeld! Dat concludeerden vrijwilligers van Vogelwerkgroep Midden-Delfland die op 4 mei 2019 de weidevogels in het gebied hebben geteld. Ecoloog Ferry van der Lans is enthousiast: “Na een nieuwe inrichting is het altijd spannend wat de natuur gaat doen. Vaak zie je grutto’s en scholeksters niet zo snel reageren en nemen hun aantallen soms eerst juist wat af. Maar het lijkt in het weidevogelkerngebied goed uit te pakken.” Er zijn naast 22 paar grutto’s, flink meer scholeksters (van 2 naar 8) en kieviten (van 6 naar 34) geteld dan in 2018. De weidevogels hebben de weg naar het kerngebied dus goed gevonden!

In Nederland is al jarenlang een daling van het aantal broedende weidevogels te zien. In de laatste 10 jaar is de grutto in Nederland zelfs 50% achteruit gegaan. Dit moet veranderen vindt het Weidevogelpact Midden-Delfland, een unieke samenwerking tussen lokale boeren- en natuurorganisaties in Midden-Delfland. Daarom realiseerde het Weidevogelpact als een van haar projecten het weidevogelkerngebied in de Commandeurspolder, een agrarisch gebied waar weidevogels in het voorjaar vooop staan. De eerste telling in de Commandeurspolder is positief. Maar er kan pas echt van succes worden gesproken als de nieuwe weidevogels in het gebied ook kun kuikens ‘vliegvlug’ weten te krijgen, zoals dat in vakjargon heet. "Om hun populaties in stand te houden moeten voldoende weidevogelparen tenminste één kuiken groot brengen", vervolgt Ferry van der Lans. Om dit broedsucces te bepalen tellen de vrijwilligers op 25 mei 2019 opnieuw de weidevogels in het weidevogelkerngebied, want dan kunnen de meeste kuikens bijna vliegen.

Vanaf het verhoogde, in april 2019 gerealiseerde uitkijkpunt aan de Trekkade kijk je direct op een drassige plek in het weidevogelkerngebied. Drassige plekken zijn geliefd bij weidevogels en dus goede plekken om grutto’s, kieviten en tureluurs rustig te bekijken. Ook de kuikens, die vanaf half april uit het ei kruipen. Met een beetje geluk en geduld kun je met een verrekijker de donsbolletjes in die periode zien lopen. Weidevogels zijn er niet het hele jaar, maar vanaf het kijkpunt heb je ook mooi uitzicht over de Vlietlanden.

Voor de liefhebbers zijn er in 2019 3 nieuwe wandelingen uitgezet door ons prachtige polderlandschap: twee met het startpunt in Schipluiden (8,3 en 17,4 km) en een met het startpunt in Maasland (tegen de 10 km). De wandelingen gaan langs het recent geopende weidevogelkerngebied in de Commandeurspolder. Je kunt tijdens deze wandelingen volop genieten van de flora en fauna. Vooral de weidevogels zullen goed te horen en te zien zijn. Uiteraard willen wij de vogels tijdens hun broedseizoen niet verstoren, dus blijven we op gepaste afstand. Hier vind je de routebeschrijvingen, met een kaartje." (bron: Vereniging voor agrarisch natuur- en landschapsbeheer Vockestaert)

Terug naar boven

Overnachten

- Boek hier je B&B e.d. in omgeving Maasland, met laagsteprijsgarantie!

Terug naar boven

Literatuur

- Nieuwe en/of tweedehands boeken over Maasland (online te bestellen).

Terug naar boven

Links

- Zorg: - Huisartsenpraktijk Het Doelpunt.

- Opgroeien van baby naar tiener, daar komt heel wat bij kijken. JGZ geeft advies over de verzorging, gezondheid en opvoeding van kinderen en jongeren. En ze geven op de juiste momenten vaccinaties die beschermen tegen ziekten. Je kunt altijd met je kind bij hen terecht, of het nu om alledaagse vragen gaat of om grote zorgen. De diensten van JGZ zijn gratis, met uitzondering van sommige cursussen en themabijeenkomsten. Er is ook een JGZ-spreekuur in Maasland.

- Genealogie: - Overzicht van begravenen op de begraafplaats van Maasland alg., - idem oud en - idem RK.

Reactie toevoegen