Status

- Melderslo is een dorp in de provincie Limburg, in de regio Noord-Limburg, gemeente Horst aan de Maas. T/m 2000 gemeente Horst.

- Onder het dorp Melderslo valt ook de buurtschap Eikelenbosch.

Ligging

Het dorp Melderslo grenst in het W aan de A73 en Horst, in het N aan Tienray, in het NO aan Swolgen, in het O en ZO aan Lottum en in het ZO aan Grubbenvorst, en ligt ZO van Venray, W van de rivier de Maas, WZW van Arcen en NW van Blerick en Venlo.

Statistische gegevens

In 1840 omvat het dorp Melderslo 52 huizen met 301 inwoners. Tegenwoordig heeft het dorp ca. 800 huizen met ca. 2.050 inwoners.

Geschiedenis

Als je je nader wilt verdiepen in de geschiedenis van dit dorp, kun je terecht bij de volgende instantie en literatuur:

- "De kernactiviteit van de in 1972 opgerichte Stichting Geschiedenis Melderslo is het verzamelen van informatie van en over ons dorp. Je moet hierbij onder meer denken aan krantenknipsels, bidprentjes, foto's, films en geluidsopnamen. Ook beschikken wij over notulen en jaarverslagen van alle verenigingen in het dorp. De door ons verzamelde informatie is gearchiveerd, in een eigen archiefruimte (met gereguleerde luchtvochtigheid) onder in de kelder van de kerk. Ze is niet alleen gearchiveerd, ze is ook snel raadpleegbaar ('offline' voor internetgebruikers!) via een computerprogramma. Natuurlijk zijn aanvullingen altijd zeer welkom. Heb je ontbrekende foto's, bidprentjes, bijnamen, kaarten of zaken waarvan je bijna zeker weet "dat hebben zij nog niet", stuur ons dan een mailtje zodat we iets kunnen afspreken. Je kunt materialen afstaan, maar wij kunnen ze ook inscannen zodat je de originelen desgewenst kunt behouden."

Onder het menu 'Wist u dat' op de site van de stichting verschijnt al sinds 2007 maandelijks een nieuwsbrief met een nieuw 'wist u dat'-onderwerp uit de geschiedenis van het dorp, dat in een artikel in tekst en beeld wordt beschreven. Anno 2020 zijn dat er inmiddels dus al ca. 150! De artikelen zijn vaak zeer gedegen en uitgebreid. Zo bevat 'Wist u dat' 2019-09 een artikel over de kerk van Melderslo, met een bijlage van 114 pagina's(!) met heel veel informatieve teksten en afbeeldingen, waar je alleen al een dagje mee zoet bent om dat allemaal door te nemen. Kennelijk uit bescheidenbeid vinden wij op de site geen namen van de mensen die deze stichting bemensen, maar wie het ook mogen zijn; wat de redactie van Plaatsengids.nl betreft hebben zij zo'n megaprestatie geleverd door zo enorm veel informatie over het verleden van hun dorp te vergaren én ook nog eens online, op aantrekkelijk lees- en kijkbare wijze beschikbaar te stellen (want dat ontbreekt er bij veel heemkundeverenigingen nogal eens aan), dat ze wat ons betreft een lintje verdienen! - Nieuws van de stichting op Facebook. - Nieuws van de stichting op Twitter.

- 'Melderslo destijds. De geschiedenis van het dorp tot 1971’ was het eerste deel van een beoogde reeks publicaties van de hierboven beschreven stichting. "Dit boek is het resultaat van de werkzaamheden van genoemde stichting, die zich vanaf de oprichting in 1972 op uiteenlopende wijzen inzet voor de geschiedenis en cultuur van dit Horster kerkdorp. (...) Het moge duidelijk zijn dat we hier met een bloeiende organisatie te maken hebben, die zich op maatschappelijk en historisch-cultureel terrein uitermate verdienstelijk maakt en die met verve plaatselijk een taak vervult die in Limburg maar al te vaak blijft liggen. Hoeveel belangwekkend archiefmateriaal gaat er in onze provincie verloren omdat niemand zich er om bekommert?

Nu over het boek zelf. Het is een zeer verzorgde en rijkelijk geïllustreerde uitgave, waaraan men de moeite die er in is geïnvesteerd kan afzien. Het is een gedegen werk geworden. De teksten zijn professioneel geannoteerd. De auteurs baseren zich op een grote hoeveelheid literatuur en archiefmateriaal. Na ampele overweging (zie Verantwoording, blz. 8) koos men voor de volgende opzet. Het boek opent met twee algemene hoofdstukken over het dorp (1: tot het jaar 1900; 2: 1900-1971), die bescheiden worden gepresenteerd als ‘een inleiding op en eerste aanzet tot de geschiedenis van Melderslo'. Vervolgens is plaats ingeruimd voor thematische hoofdstukken over de plaatselijke boerderijen, het onderwijs, de kerk en ‘organisaties op coöperatieve grondslag’; ten slotte volgt een uitvoering hoofstuk over alle Melderslose verenigingen en organisaties.

Gezien de omstandigheden (er was geen voorwerk in de vorm van oudere publicaties met betrekking tot Melderslo beschikbaar) zijn de drie auteurs, die overigens weer deel uitmaakten van een redactiecommissie van zeven personen, erin geslaagd een uitermate gedetailleerde geschiedschrijving te presenteren. Geografisch gezien betreft het weliswaar een gebied van beperkte omvang, maar het resultaat is van een dermate hoog niveau dat hier van een publicatie mag worden gesproken die binnen deze categorie geschiedschrijving zonder meer in gunstige zin opvalt. De lezer krijgt een aardig beeld van de ontwikkeling van een dorpsgemeenschap in wording op de armetierige Noordlimburgse zandgrond. Melderslo was een dorpje dat tot in de jaren twintig van deze eeuw in feite nauwelijks die kwalificatie verdiende omdat er toen nog geen echte dorpskern bestond, maar dat zich daarna snel ontwikkelde tot een hechte gemeenschap met een gevarieerd verenigingsleven. (…)” Aldus een recensie van dit in 1994 verschenen boek door F. Hermans in ‘De Maasgouw’ nr. 114 (1995). Het boek is nog - voor slechts 20 euro! - te koop bij de genoemde, hierboven gelinkte stichting.

- "Het weegt 2900 gram, telt maar liefst 672 pagina’s, bevat meer dan 2000 foto’s, is 4,5 centimeter dik, is samengesteld door Jörgen Dinnissen en is op 10 juli 2016 gepresenteerd: het boek 'Melderslo 100 jaar - Huizen en bewoners 1916-2016'. Laat je niet misleiden door die titel, dit is eerst en vooral een - zorgvuldig vormgegeven - fotoboek over het dorp anno 2016. Nagenoeg alle inwoners, woningen, bedrijven en straathoeken van het dorp staan er - straat voor straat, huis voor huis - met een foto in. Het beeld wordt gecompleteerd door foto’s van de meest uiteenlopende landschapselementen. Van olifantenpaadjes tot de Melderslose droogmolen, van de abri tot de hoogspanningsmast, van veldkruisen tot de mobiele watervoorziening, van de bladkorf ‘met oprit’ tot de ‘littekens van oud prikkeldraad in een boom’, van ANWB-paddestoelen tot het ‘stinkhuisje’ van slagerij Van de Pasch. Zo ongeveer het enige dat ik mis, zijn putdeksels.

Vorig jaar schreef ik hier uiterst lovend over het boek 'Een bezoek aan alle 863 Nederlandse gemeenten van Nederland 1972'. 'Melderslo 100 jaar' is een vergelijkbaar boek. Een boek waarin je - ook als niet-Melderslonaar - nooit uitgebladerd raakt. Telkens zie je andere dingen. Telkens ontdek je aanknopingspunten voor al dan niet kwantitatief vervolgonderzoek: hoeveel Melderslose jongeren lopen er eigenlijk rond in een gescheurde spijkerbroek? Staan er zo weinig Polen op de foto omdat ze aan het werk waren toen de fotograaf langs kwam? Wat zegt het ontwerp van de voordeur over de bewoner van een huis? Zijn de meeste huisnummerbordjes nu bevestigd ter linker- of ter rechterzijde van de voordeur? Is Melderslo het witste dorp van Nederland? Zijn er ook Melderslonaren zónder aangeharkte voortuin?

Het staat ook wel vast dat het boek in menige Melderslose huiskamer zal leiden tot gesprekken in deze trant: ‘Is daat d’r gen vaan Weijer Baer?’ ‘Nae, daat is d’r en van Toëmus ziene Piet. Die woënden aan de Kniensvrang.’ ‘Wette daat zeker? Ik mende daat die oppe Sloëj woënden.’ ‘Nae, geej ziet in de waar mit Hay van Gieben Driekske. Di woa getrouwd mit en megje vaan de Jaeger zienen Bernard.’ ‘Mos di ni oëm zegge tegge Broëd Kuub?’ ‘Nae, daat woare naeve.’ ‘Di zien mooder hoe schreef die zich eigelik?’ ‘Wiene! Daat woa d’r en van Wienen Hand ziene Sjeng.’ ‘Woa deen broor later vaan noa Australië is geëmigreerd?’ ‘Juust, joa.’ 'Melderslo 100 jaar – Huizen en bewoners 1916-2016' is een fantastisch boek en uniek document dat met het rijpen der jaren alleen maar aan waarde en betekenis zal winnen. Welgemeend advies: kopen!" Aldus Wim Moorman in juli 2016 op zijn weblog 'Horst-sweet-Horst'. - Het boek is nog te koop. Het restant van de oplage is momenteel in de uitverkoop voor slechts 20 euro. Zo'n prijs voor zo'n omvangrijk en ook nog kleurrijk naslagwerk is echt een 'prikje'! Onder de link zijn als 'preview' 43 pagina's van het boek online te lezen en vooral ook te bekijken, zodat je een goede indruk krijgt van de inhoud en grosso modo 'weet wat je krijgt' als je besluit tot aanschaf over te gaan.

- "De dvd 'Zoë is de Melderse' (2000) is een document dat een waardevolle toevoeging is aan de vastlegging van de historie en het eigene van een stukje Noord-Limburg. Van een dorp in Noord-Limburg, met iets minder dan 2000 inwoners. Een dorp als zoveel andere. Met een kerk, een school en een dorpshuis. Met een fanfare, een voetbalclub en een zangvereniging. Met varkens, kippen en koeien. Met tomaten, champignons en chrysanten. Met een kermis, een carnavalsoptocht en een Kennedymars. Op het eerste gezicht allemaal niet zo bijzonder. Toch maken juist die gewone dingen dit dorp tot wat het is. Precies die gewone dingen waren aanleiding voor Stichting Geschiedenis Melderslo om een video over hun dorp te maken. Niet het bijzondere, maar het alledaagse staat erin centraal: de diverse verenigingen, de bedrijvigheid, de kermis en de basisschool. De film toont hoe er in 1999 in dit dorp geleefd, gewerkt, gefeest en ontspannen werd. De film toont hoe vitaal een dorp als Melderslo ook aan het eind van de 20e eeuw nog kan zijn.” Aldus een recensie van ‘E3 Journaal’ d.d. 25 september 2002. De dvd, met een speelduur van 55 minuten, is nog bij genoemde, hierboven gelinkte stichting te koop voor 15 euro.

Recente ontwikkelingen

- "In 2015 heeft woningcorporatie Woonwenz tijdens een informatieavond in gemeenschapshuis De Zwingel, in het bijzijn van wethouder Vostermans, de plannen voor ontwikkellocatie ‘Achter de Pastorie’ in Melderslo gepresenteerd. In de eerste schetsen van het plan is ruimte voor 8 sociale grondgebonden huurwoningen. Mede op basis van marktgegevens willen we zo veel mogelijk doelgroepen waaronder senioren, starters, tweepersoonshuishoudens, alleenstaanden met of zonder kinderen kunnen bedienen. We passen bij voldoende belangstelling het bouwprogramma dan ook aan op de vraag vanuit de geïnteresseerden. In het plan wordt gekozen voor twee verschillende woningtypen: eengezinswoningen en de zogeheten levensloopbestendige woningen. De woningen zullen passend binnen de omgeving worden ontworpen en bezitten al het mogelijke voor een sociale huurwoning. Kenmerkend voor de levensloopbestendige woning is dat het gehele woonprogramma zich op de begane grond kan afspelen.

De gemeente Horst aan de Maas en Woonwenz hebben middels de ‘intentieovereenkomst Strategische Samenwerking 2012-2020’ en de hieruit voortvloeiende prestatieafspraken 2013-2015 tussen Wonen Limburg, Woonwenz en de gemeente afspraken gemaakt ten aanzien van de mogelijke realisatie van sociale huurwoningen in deze gemeente. Voor deze partijen is de overeenkomst een basis om samen te werken op het vlak van volkshuisvesting in de gemeente Horst aan de Maas. Inmiddels hebben we in 2013 twee pilotprojecten gerealiseerd, in Meerlo en Melderslo. Ondanks de bevolkingskrimp in de regio is volgens onderzoek in laatstgenoemd dorp juist een lichte stijging in de woonbehoefte waarneembaar. Desondanks wordt eerst getoetst of er voor dit plan ‘Achter de Pastorie’ voldoende belangstelling is." (bron: woningcorporatie Woonwenz, september 2015)

Kennelijk was die belangstelling er, want in 2018 is het project aan de Zwingellaan gerealiseerd. Wethouder Bob Vostermans stelde bij de start van de bouw: “Ik ben blij dat de 8 huurwoningen nu worden gerealiseerd. Het is een mooi vervolg op de 8 huurwoningen die Woonwenz in 2014 aan de Meester Nellenstraat heeft gerealiseerd. Directeur-bestuurder Frank van Engelen: "Woonwenz houdt de komende jaren de ontwikkelingen op de woningmarkt in de gemeente Horst aan de Maas goed in de gaten. Daar waar de markt en mogelijkheden het toelaten, wordt nieuwbouw gerealiseerd. Daar zal altijd een marktonderzoek aan vooraf gaan. Woonwenz wil voorkomen voor leegstand te bouwen. Dat komt de leefbaarheid uiteindelijk niet ten goede en het is, zeker in kleine kernen, van groot belang de juiste woningen en het juiste aantal te bouwen. Dit bouwproject in Melderslo is daar een mooi voorbeeld van." Het nieuwbouwplan bestaat uit drie bouwblokken van verschillende hoogten, passend bij de kleinschaligheid van de omringende bebouwing in het dorp.

Bezienswaardigheden

- Melderslo heeft 1 rijksmonument, zijnde de voormalige overwegwachterwoning WH56 (Swolgensedijk 21), gebouwd in 1883 in opdracht van de Staatsspoorwegen, aan de oostzijde van de in 1880 gereedgekomen spoorlijn Nijmegen-Venlo. Het pand is een van de volgens standaardontwerp gebouwde wachtposten ten behoeve van de in de Spoorwegwet van 1859 voorgeschreven bewaking van baanvakken en overwegen. Nadat de regelgeving en de techniek voor de bewaking van overwegen werden aangepast, verloren de woningen hun functie en zijn veel van de huisjes verdwenen. De verschijningsvorm van het pand is typisch voor de na 1860 veelal gestandaardiseerde architectuur van de spoorwegen, en kenmerkt zich door een eenvoudige hoofdvorm met vooruitspringende partij gericht op het goede zicht op de spoorlijn en een verzorgde detaillering door middel van segmentbogen en geornamenteerde gevelankers. In 1907 is de woning volgens standaardplan verlengd (rechterbeuk) en verhoogd (linkerbeuk).

De voormalige overwegwachterswoning is van cultuurhistorisch belang als bijzondere uiting van een infrastructurele en technische ontwikkeling; aan Nederlandse spoorlijnen werden talrijke gelijkvormige wachtershuisjes gebouwd die in de loop van de 20e eeuw door veranderende regelgeving en techniek hun functie verloren. Het pand heeft architectuurhistorische waarde als gaaf bewaard en goed typologisch voorbeeld van een wachtpost uit het laatste kwart van de 19e eeuw die zich kenmerkt door een eenvoudige opzet met vooruitspringende beuk voor goed zicht op de spoorlijn en een sobere geveldetaillering. De wachtpost is wat opzet en detaillering betreft representatief voor de gestandaardiseerde functionele architectuur van staatsspoorwegen in het laatste kwart van de 19 eeuw. De wachterswoning bezit ensemblewaarden en situeringswaarden als onderdeel van de spoorlijn Nijmegen-Venlo, waarbij de historische samenhang met de spoorlijn nog altijd duidelijk herkenbaar is. Op basis van deze waarden vertegenwoordigt het object algemeen belang.

- Melderslo heeft 4 gemeentelijke monumenten.

- Museum De Locht is een informatiecentrum voor streekproducten (net name asperges, champignons), glastuinbouw en het plattelandsleven in de regio. De Locht wordt geopend in 1990. In dit jaar vindt een grote collectie historische voorwerpen zijn nuttige bestemming in het fonkelnieuwe museum dat speciaal hiervoor wordt ingericht in een historische boerderij in het dorp Melderslo. In 1993 is het museum uitgebreid met het Nationaal Asperge- en Champignonmuseum. Een afdeling van De Locht die informatie verschaft over de twee agrarische producten die Noord-Limburg beroemd hebben gemaakt. Rond het kleine groepje enthousiastelingen dat aan de wieg stond van De Locht verzamelde zich in de loop van de jaren een groep van meer dan 100 vrijwilligers. Deze vormen de spil van het museum. Bij een bezoek zul je vaststellen dat zij je graag deelgenoot laten worden van hun enthousiasme en je gastvrij ontvangen.

Jaarlijkse evenementen

- Carnaval. - Carnavalsvereniging CV De Vlaskop.

- Melderse Kermis (laatste weekend van juli).

Natuur en recreatie

- In en rond Melderslo is heel veel moois te zien, zowel qua monumentale panden en andere objecten als qua natuur. En er valt veel te vertellen over de geschiedenis van de omgeving. Je kunt dat allemaal zelf gaan bekijken en lezen met de wandelroute 'Melders Ommetje. Wandelroute met een historisch verhaal' (5,6 km, verlenging tot 8 km mogelijk). Het Melders Ommetje is tot stand gekomen in samenwerking met het I.K.L., Stichting het Horster Landschap, Staatsbosbeheer en uitgevoerd in overleg met de gemeente Horst aan de Maas. Aan het project is een provinciale subsidie toegekend en de route is opgenomen in het wandelroutenetwerk Maasgaarden. In het kader van het project Kern met Pit, de leefbaarheidswedstrijd van de Koninklijke Nederlandse Heidemaatschappij, is het ommetje door Stichting Geschiedenis Melderslo aangemeld als een route door een natuurrijke omgeving, met een historisch verhaal, met informatie over het dorp, ten behoeve van de eigen inwoners én de vele vakantiegasten die dikwijls verblijven op de talrijk aanwezige campings, appartementen en pensions. De informatieve teksten en de al even informatieve en kleurrijke foto's zijn in opdracht van de stichting samengesteld door Piet Lenssen. Via de link is de brochure van het Melders Ommetje ook online te lezen.

Overnachten

- Boek hier je B&B e.d. in omgeving Melderslo, met laagsteprijsgarantie!

Links

- Onderwijs: - Basisschool De Brink.

- Jongeren: - "Met zo'n 100 leden van tussen de 16 en 30 jaar oud mag KPJ Melderslo zich een bruisende vereniging noemen. Eens in de twee weken wordt er een activiteit georganiseerd. Dit kan in ons thuishonk 'Het Braakhok' zijn, maar we trekken er ook op uit. Een dropping, kroegentocht, pleebeksjoo, thema-avonden en de 'kiëtetocht' zijn activiteiten die regelmatig terugkeren. Naast deze wekelijkse activiteiten organiseert de KPJ ook ieder jaar de Melderse Examenfuif. Dit grote feest staat in de hele gemeente bekend als heel gezellig. Eens in de twee jaar wordt op de zaterdag na de Examenfuif de dorpszeskamp georganiseerd. Verder verschijnt ook elk jaar 'de Giller', waarin het jaar besproken wordt en wordt er ieder jaar een KPJ-prins(es) uitgeroepen met eigen adjudanten, vorst en nar."

- Muziek: - "Het allereerste begin van Muziekvereniging Eendracht ligt in 1921, kort voordat in Melderslo de kerk in gebruik wordt genomen. Hoofdonderwijzer Hendrik Nellen richt dan een kerkkoor op om de erediensten op te luisteren. In 1925 besluit een deel van de zangers, wederom onder leiding van ‘Meister’ Nellen, een mannenkoor op te richten. De zangers noemen hun vereniging ‘Eendracht’. Mathijs Claassens wordt tot voorzitter gekozen. In 1930 schakelen de leden van ‘Eendracht’ over op instrumentale muziek. Van een opgeheven jeugdfanfare uit Venray worden twintig instrumenten overgenomen. De leden bouwen in de Bondszaal een podium voor het geven van concerten en toneelvoorstellingen. Tijdens de Tweede Wereldoorlog liggen de activiteiten van de vereniging stil omdat men weigert zich aan te sluiten bij de door de Duitsers ingestelde ‘Kulturkammer’, maar na de bevrijding worden de repetities al snel weer hervat. In 1946 neemt Hendrik Nellen na 21 jaar afscheid als dirigent. Chrit Claassens, zoon van voorzitter Mathijs, is zijn opvolger. De eerste concoursdeelname van ‘Eendracht’ dateert uit 1949, In Wanssum behaalt de vereniging een tweede prijs in de derde afdeling." Hoe het de vereniging de ca. 70 jaar nadien is vergaan, kun je lezen op de geschiedenispagina van de vereniging.

- Jeugdorkest BMBM bestaat uit jonge muzikanten uit de plaatsen Broekhuizen, Maashees, Broekhuizenvorst en Melderslo. Het aantal jeugdleden per fanfare in deze dorpen is te gering om een eigen jeugdorkest te hebben. Vandaar dit gezamenlijke jeugdorkest. De jeugdleden mogen bij het orkest als ze in opleiding zijn voor hun A-diploma, dat is zo rond hun 10e jaar. In het jeugdorkest leren ze om op een leuke manier in groepsverband muziek te maken en is de opstap naar de grote fanfare van hun eigen dorp een stuk gemakkelijker. Een keer per jaar gaat het Jeugdorkest op concours, waar ze door een jury beoordeeld wordt. Het hoogtepunt, als afsluiting van het seizoen, is de jaarlijkse concertreis naar Luxemburg.

- Genealogie: - Overzicht van begravenen op de begraafplaats van Melderslo.