Mookhoek

Plaats
Dorp
Hoeksche Waard
Hoeksche Waard
Zuid-Holland

mookhoek_plaatsnaambord_kopie.jpg

Mookhoek is een dorp in de provincie Zuid-Holland, in de streek en gemeente Hoeksche Waard. T/m 2018 gemeente Strijen.

Mookhoek is een dorp in de provincie Zuid-Holland, in de streek en gemeente Hoeksche Waard. T/m 2018 gemeente Strijen.

mookhoek_hervormde_kerk_kopie.jpg

De bescheiden, maar fraaie Hervormde (PKN) kerk van Mookhoek dateert uit 1906. (© H.W. Fluks)

De bescheiden, maar fraaie Hervormde (PKN) kerk van Mookhoek dateert uit 1906. (© H.W. Fluks)

Mookhoek

Terug naar boven

Status

- Mookhoek is een dorp* in de provincie Zuid-Holland, in de streek en gemeente Hoeksche Waard. T/m 2018 gemeente Strijen.
* De plaats wordt soms ook als buurtschap betiteld, maar het huizen- en inwonertal plus de aanwezigheid van een kerk en kern rechtvaardigen toch wel de kwalificatie 'dorp'.

- Op (1) stond ten onrechte dat het dorp vóór de herindelingen van 1984 in deze streek onder de gemeente Maasdam viel (dat was wél het geval met het grootste deel van de nabijgelegen buurtschap Cillaarshoek). Het dorp viel altijd al onder de gemeente Strijen. Hooguit viel voorheen een klein deel onder de gem. 's-Gravendeel, omdat de grens tussen deze gemeenten langs (de weg) Mookhoek liep. In 1984 is 77 hectare overgegaan van de gem. 's-Gravendeel naar de gem. Strijen. Dit zal vermoedelijk betrekking hebben gehad op een voorheen 's-Gravendeels gedeelte van het dorp.

- Het dorp heeft nauwe banden met de ZO gelegen buur-buurtschap Schenkeldijk, waar het ook aan vast is gegroeid. Gezamelijk worden zij dan ook als tweelingdorp beschouwd. In dat kader vinden wij de naam van pension-café De Schenkhoek goed gekozen, als woordspeling op het feit dat het pand op de grens ligt van het dorp Mookhoek met de buurtschap Schenkeldijk. En daarnaast is het ook gezien de ligging op een hoek en het feit dat er geschonken wordt, in praktische zin een 'schenkhoek'.

- Een woning en bedrijfspand op Tweede Kruisweg 2 en 2a, W van de Strijensedijk, liggen als een enclave binnen het dorpsgebied voor de postadressen in Strijen, maar zullen, gezien de ligging, in de praktijk allicht ook nog tot Mookhoek worden gerekend.

Terug naar boven

Naam

Oudere vermeldingen
1773 polder: Mook Hoek, 1846 Mookhoek.

Naamsverklaring
Misschien is het eerste deel het Nieuwnederlandse mook, Middelnederlands moke 'pens, maag', met hoek 'scherpe of uitspringende bocht'.(2)

Terug naar boven

Ligging

Het dorp Mookhoek ligt NO van het dorp Strijen en ZW van het dorp 's-Gravendeel.

Terug naar boven

Statistische gegevens

In 1840 heeft Mookhoek 48 huizen met 293 inwoners. Tegenwoordig heeft het dorp ca. 180 huizen met ca. 450 inwoners.

Terug naar boven

Geschiedenis

Het dorp en de naastgelegen buurtschap Schenkeldijk hadden vroeger tientallen winkels en andere kleine zelfstandige ambachten en dienstverleners. De meeste daarvan zijn tegenwoordig, zoals in veel dorpen, verdwenen. In tijdschrift de Heraut van historische vereniging Het Land van Strijen, jaargang 2014, nr. 3, vind je op pag. 11-13 een overzicht van de middenstanders die in Mookhoek en Schenkeldijk gevestigd zijn (geweest), opgesteld door inwoner Adrie Verschoor.

Lange tijd omvatte dit dorp alleen lintbebouwing rond de gelijknamige weg en de Strijensedijk. Pas na de Tweede Wereldoorlog is een klein kerntje ontstaan bestaande uit de Viskilstraat, Griendstraat, Kreekstraat en Zweedsestraat. De laatste herinnert aan de hulp die de gemeente Strijen na de Watersnoodramp van 1953 vanuit Zweden heeft gekregen in de vorm van houten 'noodwoningen', die nog altijd te vinden zijn in Mookhoek en Strijensas.

Terug naar boven

Recente ontwikkelingen

- Bestemmingsplan Mookhoek kern (2013).

- In 2013 zijn aan de Zweedsestraat 12 nieuwe eensgezinswoningen gerealiseerd.

Terug naar boven

Bezienswaardigheden

- De Hervormde (PKN) kerk van Mookhoek is een wijkgemeente van de Hervormde Gemeente Strijen en ligt nogal decentraal in het ZW van het dorp (Strijensedijk 13). De kerk, die ook de inwoners van buurkern Schenkeldijk bedient, heeft ca. 150 zitplaatsen, is - na een voorbereiding van 20 jaar - in 1906 gereed gekomen en is in 2006 gerestaureerd. In 1905 wordt voor 650 gulden de grond aangekocht waar de kerk moet verrijzen. Er is alleen nog geen geld voor de bouw van de kerk. Op alle mogelijke manieren wordt geld ingezameld voor het nieuwe kerkgebouw. Zelfs de moeder van koningin Wilhelmina, Emma, heeft hier nog een gift voor gedaan. Nog in 1905 kan dan de bouw beginnen van de kerk, die uiteindelijk 4.350 gulden heeft gekost.

In 1970 is het interieur fraai gerestaureerd. Het orgel is in 1976 geplaatst door J.L. van den Heuvel uit Dordrecht. De consistoriekamer was te klein geworden voor alle activiteiten en daarom is er in 1978 een ruim vergaderlokaal aangebouwd: catechisatie, zondagsschool en allerlei kerkelijk werk vindt hier plaats. Ter gelegenheid van de 100e verjaardag van het kerkgebouw is in 2006 een gebrandschilderd raam geplaatst boven de kansel, geschonken door vrouwenvereniging Dorcas.

Terug naar boven

Evenementen en activiteiten

- Op een zaterdag in mei of juni organiseert Stichting Behoud Historisch Materieel Mookhoek, die een indrukwekkende collectie oude tractoren van het merk Holder heeft opgebouwd, jaarlijks een Open Dag voor oude tractoren, stationaire motoren en oldtimer auto's. Tevens is er op die dag een rondrit door de omgeving. Adres: Gebr. Den Boer, Schaweg 8. Tel. 078-6734506.

- Als het in de winter hard genoeg vriest, kun je schaatsen op de ijsbaan van de in 1917 opgerichte IJsclub Steeds Vooruit.

Terug naar boven

Landschap, natuur en recreatie

- "De monumentale linde voor de Lindehoeve in Mookhoek (huisnr. 111) is zo’n 130 jaar oud. Samen met een verdwenen soortgenoot die aan de andere zijde van de oprit van de hoeve stond, gaf hij de naam aan deze boerderij. Hij overleefde op bijzondere wijze de Tweede Wereldoorlog. In de laatste fase van de oorlog gebruikten de geallieerden, gelegen aan de overzijde van het Hollands Diep, de beide linden als richtpunt voor hun beschietingen. Achter de boerderij stond Duits geschut opgesteld. De andere linde werd geraakt en sneuvelde negen jaar later tijdens de Watersnoodramp van 1953. Maar deze linde overleefde ook die ramp. Begin deze eeuw werd de hogesnelheidslijn aangelegd. De bouwers wilden een sloot dempen pal achter de boom, wat waarschijnlijk zijn einde had betekend. Maar een samenwerking tussen verschillende liefhebbers van de boom verhinderden dit. De linde is nog altijd kerngezond en is in 2002 opgenomen in het Register van Monumentale Bomen." (bron: Deboomvanhetjaar.nl)

"SBNL Natuurfonds heeft in 2018 het initiatief genomen om ervoor te zorgen dat ook de verhalen achter Nederlandse bomen bekendheid krijgen. Bomen vertellen ons verhalen. Verhalen om gedeeld en steeds weer opnieuw verteld te worden. Door de plek waar ze staan, zijn bomen stille getuigen van menselijke emoties en verhalen ‘groot en klein.’ De Boom van het Jaar verkiezing draait om markante bomen met een bijzonder verhaal. Het kan gaan om een historisch verhaal of om een boom met een bijzondere maatschappelijke waarde voor een dorp of stad. De boom die een natuurramp overleefde. Of die op het schoolplein generaties scholieren aan zich voorbij zag trekken. De boom waaronder al sinds mensenheugenis altijd het dorpsfeest plaatsvindt. Bomen vertolken een emotionele waarde, zij vertellen ons verhalen die het waard zijn gedeeld en herinnerd te worden." Aldus de site Boom van het Jaar. De Hoeksche Waardse Bomenwerkgroep 'Fraxinus Excelsior' heeft de monumentale linde voor de Lindehoeve in Mookhoek ingeschreven voor de verkiezing Boom van het jaar 2020. De boom is in dat jaar de winnaar van de provincie Zuid-Holland geworden.

Terug naar boven

Eten en drinken

- Bij Plukhoek Mookhoek (Strijensedijk 14) kun je vanaf half augustus van woensdag tot er met zaterdag van 9.00 uur tot 19.00 uur zelf je peren plukken. Een volgeplakte tas - zelf meenemen! - kost 7 euro. Er zijn talloze perensoorten die je kunt plukken. De eerste soort die je kunt oogsten is de Triomphe de Vienne, een zoete en sappige zomerhandpeer. De Conference is de meest bekende handpeer, maar in de oude boomgaard vind je bijvoorbeeld ook de Doyenne du Comice en de Beurre Hardy. Na de handperen volgen de stoofperen als de Giesser Wildeman, Brederode en Witte kozijn. De plukperiode loopt tot en met november. Alle producten van de Plukhoek zijn duurzaam geteeld zonder bestrijdingsmiddelen. In het winkeltje worden ook andere producten uit de moestuin verkocht, zoals bramen en huisgemaakte Smuljam.

De Plukhoek is een initiatief van Peter Maaskant, die daarmee mensen wil ondersteunen met hun terugkeer in de maatschappij. Mensen die verslaafd zijn geweest, psychiatrische hulp hebben of om andere redenen niet in staat zijn om een betaalde baan op te pakken. De oude boomgaard wordt anno 2016 uitgebreid met een pluktuin (bloemen) en een voedselbos, zodat ook daar vanaf 2017 uit kan worden geoogst.

Terug naar boven

Links

- Dorpshuis: - Verenigingsgebouw Mookhoek is het buurthuis van het dorp, waar regelmatig van alles te doen is. Het gebouw is ook te huur voor bijeenkomsten voor gezelschappen tot 200 personen. Het interieur en exterieur van het buurthuis zijn in 2018 gerenoveerd. Er zijn werkzaamheden aan het dak verricht, de toiletten zijn gemoderniseerd, de basislaag van de vloer is geheel vernieuwd en de verlichting op het toneel is vernieuwd. Dit kon gerealiseerd worden dankzij bijdragen van de gemeente Strijen, de Rabobank en het Oranjefonds.

- Onderwijs: - Basisschool Het Talent is in schooljaar 2018-2019 ontstaan uit een fusie tussen de scholen ODBS De Boemerang te Mookhoek en OBS Juliana in buurtschap Schenkeldijk. De school is gebouwd in 1844 en bestond toen uit 2 lokalen. In de lange geschiedenis van de school is deze uitgebouwd tot een school met 4 lokalen. Van een kleine dorpsschool met het klassikale onderwijs van vroeger heeft de school zich ontwikkeld tot een Daltonschool met 4 kleine combinatiegroepen met gemiddeld 16 leerlingen.

De school vervult een centrale rol in het dorp. Bijna alle kinderen uit Mookhoek en Schenkeldijk gaan op De Boemerang op school; er is overleg tussen de buurtvereniging en de school; bij evenementen op school worden ook grootouders en andere familieleden (vaak oud-leerlingen) en andere buurtgenoten uitgenodigd; de school speelt bij speciale gebeurtenissen in het dorp telkens een belangrijke rol. Er is dan ook sprake van een goede samenwerking met enthousiaste ouders en met buurtbewoners. In 2010 is het gebouw grondig gerenoveerd. Sindsdien is het met zijn frisse kleuren en digitale schoolborden een moderne school. Met ca. 60 leerlingen heeft De Boemerang ruim voldoende leerlingen. Volgens de prognoses van de gemeente anno eind 2018 kan de school nog zeker 17 tot 20 jaar voortbestaan. Op basis daarvan gaat de gemeente de mogelijkheden onderzoeken om de basisschool en het buurthuis in één multifunctioneel pand te huisvesten.

- Zorg: - De monumentale Lindehoeve (een gemeentelijk monument) (Mookhoek 111) is in 2011 verbouwd tot woonzorgcomplex van Cavent, met 23 appartementen voor mensen met een verstandelijke beperking. Op het bushaltebordje staat overigens Lindenhoeve... Vermoedelijk heeft het pand vroeger zo geheten, omdat er twee linden hebben gestaan. Maar sinds de Watersnoodramp van 1953 staat er nog maar eentje... (zie daarvoor ook het hoofstuk Landschap etc.).

Reactie toevoegen