Mussel

Plaats
Dorp
Stadskanaal
Westerwolde
Groningen

mussel_plaatsnaambord.jpg

Het dorp Mussel lag vanouds in de gemeente Onstwedde. Sinds 1969 valt het onder de in dat jaar opgerichte gemeente Stadskanaal. (© H.W. Fluks)

Het dorp Mussel lag vanouds in de gemeente Onstwedde. Sinds 1969 valt het onder de in dat jaar opgerichte gemeente Stadskanaal. (© H.W. Fluks)

mussel_hervormde_kerk_en_attent_supermarkt.jpg

In een klein dorp als Mussel zijn natuurlijk ook de voorzieningen op de grootte van het dorp afgestemd. Zo is er een Hervormd kerkje en een Attent supermarktje. Overigens staat het kerktorentje niet echt scheef, dat is een vertekend beeld van de foto. ;-)

In een klein dorp als Mussel zijn natuurlijk ook de voorzieningen op de grootte van het dorp afgestemd. Zo is er een Hervormd kerkje en een Attent supermarktje. Overigens staat het kerktorentje niet echt scheef, dat is een vertekend beeld van de foto. ;-)

mussel_dorpsgezicht.jpg

Mussel, dorpsgezicht (© H.W. Fluks)

Mussel, dorpsgezicht (© H.W. Fluks)

Mussel

Terug naar boven

Status

- Mussel is een dorp in de provincie Groningen, in de streek Westerwolde, gemeente Stadskanaal. T/m 1968 gemeente Onstwedde.

- Onder het dorp Mussel valt ook de buurtschap Braamberg. Voor de postadressen valt ook het dorpje Kopstukken onder dit dorp.

Terug naar boven

Naam

In het Gronings
De Muzzel.

Benaming inwoners
Een inwoner van dit dorp is een Musselker.

Oudere vermeldingen
Streek: 1445 Musselbroeck, 1634 Mussel Brouck. Buurtschap: 1840 Mussel (rond die tijd ook met lidwoord De ervoor), 1899 ook Musselbroek.

Naamsverklaring
Betekent 'moerassig land'.(1)

Terug naar boven

Ligging

Mussel ligt ZO van Stadskanaal, NO van Musselkanaal.

Terug naar boven

Statistische gegevens

In 1840 heeft Mussel nog maar 7 huizen met 35 inwoners. Tegenwoordig heeft het dorp ca. 400 huizen met ca. 1.000 inwoners.

Terug naar boven

Geschiedenis

De streek waar nu het dorp Mussel ligt, is tot 1824 nog geheel onbewoond. In dat jaar worden de eerste twee huizen gebouwd in wat later tot het huidige dorp zou uitgroeien. Het dorp ligt op een zandrug in het veengebied langs de Mussel-Aa. Het oudste deel van het dorp ligt aan de weg van Musselkanaal naar Onstwedde. Later is het dorp uitgebouwd langs de weg richting Vledderveen en de weg naar Jipsingboertange.

Hier wonen de nakomelingen van de pioniers die tot de jaren dertig van de vorige eeuw dit gebied (verplicht) ontgonnen. Vroeger was deze omgeving dan ook bekend als ‘de hel van Jipsinghuizen’. Het is een weids landschap geworden met prachtige vergezichten. Een afwisselend landschap met bossen en landbouwgronden. Uitgestrekte velden met akkerbouwproducten leveren nu ook de gewassen voor de groene energie, afkomstig van lokale biomassavergisters.

- Gert Schuurman inventariseert en beschrijft op zijn website de geschiedenis van de panden in Mussel en hun bewoners. Op zijn site ook een pagina met statistieken m.b.t. Mussel door de jaren heen.

- De in 1929 geboren mevr. Geertje Eggens-Scheper vertelt over haar oorlogservaringen in Mussel.

- Het boek 'Dorp op de grens van veen en zand', geschreven door H. Schuurman in 1994, is nog bij Plaatselijke Belangen Mussel verkrijgbaar. Het betreft een 2e druk. Het boek kost €20,00.

Terug naar boven

Recente ontwikkelingen

- De Dorpsanalyse Mussel (2014) heeft, samen met conclusies uit latere bijeenkomsten met betrokken instanties en inwoners, geleid tot het rapport 'Kijk op de wijk. Mussel; dorp in het groen' (september 2017). Enkele conclusies hieruit: Openbare ruimte: Bewoners noemen hun dorp "een dorp in het groen". Over het algemeen is men redelijk tevreden over het groenonderhoud. Een deel van het groen, zoals het Lindenbos en het Moeras wordt door verenigingen onderhouden. Het verdwijnen van de agrarische bedrijvigheid in het dorp en omgeving biedt nieuwe mogelijkheden voor de ontwikkeling van kleinschalig toerisme en het aanbrengen van 'functioneel groen'. De subjectieve gevoelens van verkeersonveiligheid worden veroorzaakt door te hard rijden. Het zijn de inwoners zelf die hieraan bijdragen. Er zijn in de afgelopen jaren diverse maatregelen genomen om dit terug te dringen. Bewoners moeten elkaar blijven aanspreken op hun rijgedrag.

Wonen: Ouderen kunnen, zolang zij gezond zijn, tot op hoge leeftijd in het dorp blijven wonen. De mogelijkheden van 'zorg op maat' (hulp van buren of een zorginstelling, [tijdelijk] bij iemand in huis wonen of mantelzorg) kunnen beter onderzocht en zo nodig benut worden om ouderen zo lang mogelijk in hun dorp te laten wonen. Ouderen die intensievere zorg nodig hebben verhuizen naar zorg-/woonvoorzieningen in de omliggende dorpen. Jongeren willen graag in het dorp blijven wonen, dichtbij hun familie. Ze vinden er echter geen 'gewenste' woning. De gemeente is terughoudend met het toevoegen van nieuwe woningen. Vanuit het dorp is het initiatief gekomen om starterswoningen te ontwikkelen. De gemeente is hierover actief in gesprek met Plaatselijk Belang Mussel (PBM) en de jongeren. Zij zijn hiermee zelf aan zet.

Sociaal: Mussel is een hecht dorp waar bewoners elkaar kennen, om elkaar denken en elkaar helpen. Zoals bewoners aangeven: "als je geeft, krijg je terug". Landelijk zien we een tendens waarbij jongeren het platteland verlaten. In dit dorp zien we een tegenstelde ontwikkeling: de jongeren willen graag in het dorp en in de buurt van hun familie blijven wonen. Oudere bewoners worden met behulp van hun sociale netwerk en de Steunstee gestimuleerd zo lang mogelijk zelfstandig te functioneren in hun eigen omgeving. Toegankelijkheid en bereikbaarheid van digitale diensten zoals webwinkels en de wijkverpleegkundige wordt voor een dorp als Mussel steeds belangrijker. Het realiseren van een goede en snelle internetverbinding hoort daarbij.

- Mussel heeft in tegenstelling tot andere dorpen in de regio geen last van 'krimp'. Zo zijn er anno 2017 plannen om 6 starterswoningen te bouwen in het dorp. Voorzitter Ruud Wijnschenk van Plaatselijk Belang: "Wij willen de jeugd graag in het dorp houden. Daarom hebben we, samen met de jeugd van de gereformeerde kerk, besloten om te gaan bouwen. We denken dat we voldoende jongeren bij elkaar kunnen krijgen om hier te gaan wonen." De gemeenteraad moet de plannen nog wel goedkeuren.

Ook met de aanwas van de allerjongsten in het dorp gaat het voorspoedig; Basisschool Op de Zandtange heeft in 2016 een extra lokaal laten bouwen, omdat er niet voldoende ruimte was voor alle kinderen. "We hebben de laatste jaren vooral een volle onderbouw. Daaraan merken we dat jonge gezinnen in Mussel blijven of zelfs hier naar toe verhuizen", aldus directeur Leny Westendorp. (bron: RTV Noord)

Terug naar boven

Bezienswaardigheden

- De huidige Chr. Geref. kerk De Ark (Molenstraat 55) dateert uit 1975 en is de opvolger van de Chr. Geref. kerk uit 1923 (die op zijn beurt een houten voorganger had uit 1913) aan de Musselweg 114*, die in 1975 buiten gebruik is gesteld en inmiddels is gesloopt. - Beschrijving van de kerkgeschiedenis van Mussel. - Jeugddiensten CGK.
* Vanouds lag dit in de buurtschap Onstweddermussel. Deze plaatsnaam is tegenwoordig niet meer in gebruik.

- De huidig Gereformeerde Kerk Vrijgemaakt (Musselweg 66) dateert uit 1961. Een zeshoekige vorm typeert het kerkgebouw. Naast het kerkgebouw staat de pastorie. De opstelling van de stoelen is in de dwarsrichting van de kerk, de preekstoel is dan ook aan een van de lange zijden van de kerk opgesteld. Daar tegenover bevindt zich het Hendriksen en Reitsema orgel. Een groot raam, met afbeelding en gedeeltelijk uitgevoerd in gekleurd glas, zorgt voor veel lichtinval. Het resultaat is een prachtige kerkzaal met een zeer goede lichtinval, en een goede akoestiek, waardoor het goed toeven is tijdens de erediensten of andere gelegenheden.

- De Hervormde (PKN) kerk (Musselweg 48) dateert uit 1957, is de opvolger van een oudere, in 1956 gesloopte kerk, en maakt tegenwoordig deel uit van de Protestantse Gemeente Musselkanaal en omstreken. - Artikel over de geschiedenis van de Hervormde evangelisatie te Mussel, door Frans Verkade.

- Volgens een krantenartikel (waarop wij niet konden zien wélke krant het was en van welke datum) is het pand op Musselweg 82 meer dan 300 jaar oud en daarmee verreweg de oudste woning van vrijwel heel Westerwolde. Zware bomen met grillige vormen stutten het interieur. De bedsteden zijn verbouwd tot kastruimten. De hier geboren en getogen heer Ruth Boels zal hier ca. 60 jaar hebben gewoond (ten tijde van het genoemde krantenartikel was hij 58 jaar). Zijn moeder maakte in het karnhuis zelf boter. Het karnhuis is nu een slaapkamer. Sinds 2018 woont er een echtpaar uit voorheen Klein Oosterwijk bij Leerdam.

- Oorlogsmonument.

Terug naar boven

Jaarlijkse evenementen

- Toneelvereniging VAKA brengt jaarlijks in februari, maart of april een nieuw stuk op de planken.

- Bij de Fietsdriedaagse (begin juni) kun je kiezen uit de afstanden 20 en 30 km.

Terug naar boven

Landschap, natuur en recreatie

- Ruiterroute Mussel-Veenroute vormt samen met 9 andere de routestructuur van “Sprong over het Veen”.

- Plaatselijke Belangen Mussel beheert het eind jaren negentig aangeplante Lindenbos, het multifunctionele Lindenmeertje (want het heeft ook nog een strandje, als het hard genoeg vriest wordt er op het meertje natuurlijk ook geschaatst, en in 2014 was er een survival) en blokhut het Slakk’nhuus, en daarmee zorgen zij ook voor het onderhoud. Een deel van de contributie van Plaatselijke Belangen is dan ook bestemd voor dit onderhoud. Wel is er de afspraak met de gemeente dat Wedeka de paden maait. Uiteraard is dit alleen mogelijk als de paden begaanbaar (geen te laag overhangende takken) zijn voor de maaimachine. Vrijwilligers plegen dan ook periodiek snoei- e.a. onderhoud in het Lindenbos.

Terug naar boven

Beeld

- Recente foto's van Mussel.

Terug naar boven

Links

- Algemeen: - Site van en over Mussel.

- Belangenvereniging: - Plaatselijke Belangen Mussel (PBM) zet zich in voor behoud en waar mogelijk verbetering van de leefbaarheid in het dorp. In dat kader heeft zij o.a. twee keer per jaar overleg met de gemeente over onderwerpen voor de wat langere termijn, en is er twee keer per jaar een wijkschouw samen met de gemeente en de wijkagent, waarbij wordt bekeken welke onderwerpen op korte termijn aandacht/oplossing behoeven. Verder onderhoudt PBM ook de contacten tussen andere verenigingen in het dorp. Doel hiervan is om kennis te delen en waar nodig proberen eventuele vraagstukken samen op te lossen.

- Onderwijs: - Basisschool Op de Zandtange vindt dat iedereen zich binnen en buiten de school veilig moet kunnen voelen. Daarom houdt iedereen op deze school zich aan de volgende 8 'gouden afspraken': 1. Ik accepteer de ander en discrimineer niet. 2. Ik scheld niet en doe niet mee aan uitlachen of roddelen. 3. Ik blijf van een ander en van de spullen van een ander af. 4. Als iemand mij hindert, vraag ik haar of hem daarmee te stoppen. 5. Als dat niet helpt vraag ik een juf of meester om hulp. 6. Als er ruzie is speel ik niet voor eigen rechter. 7. Ik gebruik binnen en buiten de school geen geweld. 8. Ik help anderen om zich ook aan deze afspraken te houden. In 2019 heeft de school met een reünie het 100-jarig bestaan gevierd.

- Muziek: - "Interkerkelijk Gospelkoor Zemira is in 2008 ontstaan uit de koren Living Water en Calling Voices, beide uit Mussel. In 2016 zijn wij gefuseerd met Gospelkoor Rejoice in Stadskanaal. Wij zijn samen verder gegaan als vernieuwd Gospelkoor Rejoice, wat resulteert in een prachtig enthousiast koor waarin we met ca. 25 zangers en zangeressen én eigen combo het evangelie van Jezus Christus zingend bij de mensen mogen brengen. Elke dinsdagavond komen we in Stadskanaal bij elkaar om te repeteren. Ons repertoire is divers en bestaat uit o.a. meerstemmig gospel, zowel Nederlandstalig als Engels, opwekking en eigen door onze dirigent geschreven en gecomponeerde liederen."

- Sport: - SV Mussel (voetbal en gymnastiek).

- Ondernemen: - Handelsvereniging Ondernemend Mussel (HOM).

- Zorg: - Zorgboerderij De Woldhoeve biedt een zinvolle dagbesteding aan mensen met een verstandelijke beperking, waarbij iedereen respect heeft voor elkaar en iedereen elkaar de ruimte geeft om binnen zijn of haar mogelijkheden alle klussen die er zijn, te doen. Op de boerderij werken ca. 10 'hulpboeren'. Sinds het ontstaan van de zorgboerderij in 2000 zijn verschillende onderdelen binnen het bedrijf aangepast, om de hulpboeren meer afwisseling in hun bezigheden te kunnen bieden. Naast aanpassingen binnen de bestaande werkzaamheden op de boerderij, zijn er ook nieuwe activiteiten ontwikkeld. Zo is er een kas gebouwd, waarin de hulpboeren groente kweken. In de kas is de situatie minder afhankelijk van het weer en het groeiseizoen is daardoor langer. Hierdoor ontstaat er continuïteit van de zorgactiviteiten en het aanbod van de producten blijft gevarieerder. Naast groente worden er kruiden, hosta's en heesters in de kas gekweekt. De producten uit de eigen kas worden verkocht in de eigen winkel. Verser kan het niet!

- Genealogie: - Overzicht van begravenen op de begraafplaats van Mussel alg.

Reacties

(2)

Ik zoek Luc Nieman in het dorp Mussel kan iemand me laten weten of hij nog leeft
Ed grevers

Als er iemand reageert, laat ik het u weten.
Met vriendelijke groet, Frank van den Hoven, hoofdredacteur Plaatsengids.nl

Reactie toevoegen