- Netersel is een dorp in de provincie Noord-Brabant, in de regio Zuidoost-Brabant, en daarbinnen in de streek Kempen, gemeente Bladel. T/m 1996 gemeente Bladel en Netersel.
- Netersel is een van de 'Acht Zaligheden'.
Terug naar bovenIn het Brabants
Nittersel.
Oudere vermeldingen
1219 Netrusel, 1295 en 1340 Neters, 1403 Netersel, 1542 Netersle, 1773 Neterzel.
Naamsverklaring
Samenstelling van sele = zaal 'uit één ruimte bestaande woning' en een onduidelijk eerste deel. Misschien het Germaanse netru*- 'netel', vergelijk het Nieuwijslandse natra 'brandnetel'.(1)
* Gereconstrueerde vorm.
Netersel ligt N van Bladel. Het dorpsgebied grenst in het O aan de Groote Beerze.
Terug naar bovenIn 1840 heeft Netersel 47 huizen met 253 inwoners. Tegenwoordig heeft het dorp ca. 400 huizen met ca. 1.000 inwoners.
In februari 2020 heeft burgemeester Remco Bosma de 1000e inwoner van Netersel officieel verwelkomd. Het betreft de op 28 december 2019 geboren Fleur Waalen, dochter en eerste kind van Dries Waalen en Ilse Waalen-Bruininx. Ze wonen aan De Hoeve, met anno 2020 uitzicht op de ontwikkeling van een nieuwe Neterselse wijk, waar burgemeester Remco Bosma in mei 2020 is komen te wonen. De komst van Fleur is een mooie afsluiting van het jaar waarin het dorp het 800-jarig bestaan heeft gevierd* en is ook meteen een nieuwe mijlpaal in de geschiedenis van deze kleinste kern van de gemeente Bladel. "Het dorp heeft de afgelopen twintig jaar een geleidelijke groei gekend met een relatief forse sprong tussen 2015 en 2019. In 2000 woonden hier 815 mensen en tussen 2015 en 2019 ging het van 885 naar 970 inwoners. Die groei zette in 2019 verder door en met de geboorte van Fleur op 28 december 2019 werd de mijlpaal van 1000 inwoners bereikt", aldus burgemeester Bosma tijdens de feestelijke bijeenkomst ter gelegenheid van de 1000e inwoner.
* Via deze link kun je een videocompilatie bekijken van de feestelijkheden t.g.v. het 800-jarig bestaan.
- Netersel heeft 5 rijksmonumenten.
- Netersel heeft 7 gemeentelijke monumenten.
- De Mariakapellen in Netersel betreffen een veldkapel Maria Rosa Mystica op de hoek De Hoeve en Beemke, en een kapel uit 1947 op de kruising Carolus Simplexplein en Fons van der Heijdenstraat, ter nagedachtenis aan verzetsstrijder Fons van der Heijden (1896-1944), die in het zicht van de bevrijding in de buurt van deze latere kapel door de nazi's is gefusilleerd.
- De huidige HH Antonius en Brigidakerk dateert uit 1950. De eerste kerk verrijst hier in de 14e eeuw. In 1932 komt daar een opvolger voor. Die kerk wordt6 bij de bevrijdingsgevechten in 1944 zo zwaar beschadigd dat hij niet meer te herstellen is. Daarom komt er vooralsnog een noodkerk in een school, later in een houten barak. In 1950 komt de huidige kerk gereed. Sinds de bouw van de 2e kerk in 1932 is er gedurende enkele decennia sprake geweest van bedevaarten en processies in Netersel.
- Monument voor Geallieerde Vliegers op de Neterselse Heide.
Terug naar boven- Midwintercross (hardlopen, op een zondag in januari) over de afstanden 0,8, 1,5, 4,5 en 9 km.
- Carnaval. - Carnavalsvereniging De Buntstèkers. - J.V. De Tapkratjes. - J.V. De Barbiertjes. - J.V. De Fistváérekes. - Menus Carnabal is het 'after carnavalsfeest' op de 2e zaterdag na carnaval, georganiseerd door J.V. de Tapkratjes. - Filmpje carnavalsoptocht Netersel 2015.
- NeterPop (op een vrijdag in april).
- De Hel van Netersel (wielrennen voor de jeugd, op een zondag in mei) geldt als een zeer moeilijke wedstrijd omdat een groot gedeelte van het parcours over de Brabantse kasseien gaat. De wedstrijd wordt daarom ook wel getypeerd als 'het Parijs-Roubaix van Brabant voor de jeugd'.
- Tijdens de Kermis (juni) organiseert TC Netersel een dikke banden race en een wedstrijd voor niet licentiehouders, 'Presto Pedale'. Deze wordt traditioneel gereden op de maandagavond na de eerste zondag van juni.
- De Zomermarkt Netersel (op een zondag begin augustus) met diverse live optredens, telt meer dan 100 kramen. Een deel van de markt is ingeruimd voor ‘rommel’ en curiosa. De week voor de Zomermarkt gaat carnavalsvereniging De Buntstèkers in het hele dorp spullen ophalen. De mooiste items worden er op voorhand uitgehaald en per opbod verkocht op de veiling.
- De 1e editie van de Nitterselse Kwis in september 2017 was een zodanig groot succes dat het een jaarlijks evenement is geworden.
- Op de 3e zondag van november (in 2020 voor de 19e keer) organiseert de lokale wielersportvereniging jaarlijks de Hei en Vennentocht, een MTB veldtoertocht door de prachtige bossen rond Netersel. Het evenement heeft hiervoor van de NTFU het keurmerk “extra goed geregeld” toegekend gekregen. Dat is een blijk van waardering van de NTFU voor organisaties van wielerevenementen die 'hun zaakjes goed hebben geregeld', en een waarborg voor de inschrijvers dat ze een goede kwaliteit kunnen verwachten.
Terug naar bovenWandelen
- Knooppuntenkaart t.b.v. ommetjes in en rond Netersel.
Fietsen
"Dankzij de hulp van een grote groep fanatieke vrijwilligers van wielerclub Het Snelle Wiel - Bestronics uit Bladel, de lokale wielerclub en de medewerkering van de gemeente Bladel en Visit Brabant is er in het dorp op de voormalige vuiltstort een uitdagend MTB-parcours gerealiseerd onder de naam MTB-route 'Dak van Netersel'. De route maakt onderdeel uit van het regionale routenetwerk, is uitgepijld met oranje pijlen en sluit aan op de groene route in Bladel, die ook door leden van Het Snelle Wiel - Bestronics wordt beheerd. Het parcours van ruim 4 km kenmerkt zich door steile klimmen en afdalingen en (zeer) technische passages, waardoor deze enkel geschikt is voor de gevorderde biker. Updates rondom het parcours worden geplaatst op de gelinkte Facebookpagina van de MTB-route."
Neterselse Heide
De Neterselse Heide is een 229 ha groot natuurgebied N van Netersel. In 2004 is het natuurgebied door de gemeente Bladel overgedragen aan het Brabants Landschap. Er is droge maar vooral ook natte heide te vinden. Moeraswolfsklauw, beenbreek en klokjesgentiaan komen er voor, evenals witte snavelbies en zonnedauw. Van de vogels kunnen blauwe kiekendief, boomleeuwerik en roodborsttapuit worden genoemd. Een zeldzaam bostype is het dophei-berkenbroek. Dit bestaat uit open begroeiing van zachte berk op zure, voedselarme natte bodem. Het bos groeit traag en de bomen worden niet hoger dan 5 à 10 meter. De begroeiing bestaat uit dopheide, gagel, veenmossen en bulthaarmos. Delen van het gebied worden begraasd.
Ten westen van het gebied ligt de Mispeleindse Heide met grote vennen, terwijl in het oosten de beheerseenheid Dal van de Groote Beerze ligt met het gebied Grijze Steen. In het noorden ligt de Spreeuwelse Heide, beplant met naaldbos en met veel recreatieterreinen, grenzend aan Westelbeers. Ook liggen er landbouwontginningen. Ten noordoosten van de Neterselse Heide ligt de Landschotse Heide. Tussen deze gebieden ligt een grootschalige landbouwontginning. Ook ten zuiden van het gebied ligt een landbouwontginning, Nieuwe Erven, die in de jaren vijftig van de 20e eeuw tot stand is gekomen.
Natuurinslusieve landbouw
"Landgoed De Utrecht, Brabants Landschap, Stichting Heideboerderij Nederland en Buitenman Boerengoed werken als Stichting Kempische Heideboerderij aan de heideboerderij in de Kempen. Met Waterschap De Dommel zetten de gebiedspartijen vanaf zomer 2021 in op een uitvoeringsprogramma voor drie jaar. Ze werken daarin samen met lokale boeren, schaapherders, lokaal bedrijfsleven, gemeentes en ngo’s. De plannen voor de heideboerderij zijn sinds 2018 gegroeid en vormgegeven. Er blijken in de Kempen er op twee locaties mogelijkheden zijn een heideboerderijsysteem uit te voeren, van waaruit de schaapskudde, de heide en de akkers via kringlopen bij elkaar kunnen worden gebracht. De begrazing van heidevelden, bermen, de natuurbegraafplaats en andere natuurgebieden van Landgoed De Utrecht wordt aangevlogen vanuit Buitenman Boerengoed in Lage Mierde. Vanuit de Ruttestraat in Netersel zal de schaapskudde de Neterselse en Mispeleindse Heide en omstreken begrazen en zoekt trekker Brabants Landschap samenwerking met lokale boeren voor afzet van schapenmest, ontwikkeling van akkers, uitwisseling van hooi en stro, enzovoorts.
De partijen in de Kempen zien de heideboerderij als gedeelde filosofie om gezamenlijk vanuit de eigen bedrijfsvoering te werken aan de grote opgaven die er liggen in het landelijk gebied. Zoals overal in Nederland liggen er in de Kempen grote opgaven: diverse sectoren zitten in een transitiefase en in alle sectoren is er sprake van een of andere crisis. De landbouw zit in een transitie om tegelijkertijd voedsel te blijven produceren tegen een redelijke prijs en mee te helpen bij het zoeken naar oplossingen voor de problemen met biodiversiteit, verdroging, klimaat en stikstof. De natuur heeft in het hoger gelegen zandgebied te maken met achteruitgang van biodiversiteit (de heide bijvoorbeeld vergrast sterk) en moet versterkt worden tegen de gevolgen van de klimaatverandering (verdroging), de verslechterende milieucondities en de groeiende recreatiedruk. Verdroging en wateroverlast worden tegenwoordig zo dringend, dat Waterschap De Dommel aandringt op een ‘watertransitie’ om water vast te houden en de waterkwaliteit te verbeteren.
De komende jaren willen alle deelnemers aan de heideboerderij werken aan een uitvoeringsprogramma, dat is gericht op de volgende doeleinden: - Integratie van natuur en landbouw; - Optimalisatie van kringlopen voor bodemverbetering; - Natuur: buffers, heidebeheer; - Landbouw: natuurinclusieve landbouw, stikstof; - Water: tegengaan verdroging, verbeteren waterkwaliteit; - Collectieve aanpak beheer en verdienvermogen; - Verbinding met en draagvlak bij lokale bevolking en ondernemers." (bron: website Heideboerderij) Zie ook deze video over het concept Kempische Heideboerderij in Lage Mierde en Netersel.
Terug naar boven- Boek hier je B&B e.d. in omgeving Netersel, met laagsteprijsgarantie!
Terug naar boven- Fotoreportage van Netersel door Kees Wittenbols uit Breda.
Terug naar boven- Nieuwe en/of tweedehands boeken over Netersel (online te bestellen).
Terug naar boven- Belangenorganisatie: - Dorpsraad Netersel heeft voor zover ons bekend geen eigen website. Wij kunnen er alleen agenda's en notulen van vinden op de site van de gemeente.
- Dorpshuis: - Gemeenschapshuis De Poel in Netersel is een multifunctionele accommodatie (MFA) met de volgende faciliteiten: grote zaal met podium / sportzaal; grote vergaderruimte op te splitsen in twee kleinere ruimten; huiskamer met biljart en bar; kelder met (beperkte) opslag voor verenigingen; audiovisuele apparatuur (basis geluidsinstallatie, microfoon en beamer met projectiescherm).
- Onderwijs: - De Lambertusschool in Netersel is een 'Vreedzame School'. De Vreedzame School is een aanpak voor sociaal-emotionele ontwikkeling en burgerschapsvorming, waarbij de klas en de school beschouwd wordt als een leefgemeenschap. Kinderen worden gezien en gehoord. Ze krijgen een stem en leren een democratisch burger te zijn. Openstaan voor verschillen en deze kunnen overbruggen, conflicten op een goede manier oplossen, een bijdrage leveren aan het algemeen belang en actief verantwoordelijk zijn voor de gemeenschap staan hierbij centraal. Kinderen ervaren dat ze ertoe doen. De lessen vormen de basis om het gezonde gedrag aan te leren. Daar blijft het echter niet bij. Het zal het uitgangspunt worden van waaruit het handelen tussen leerlingen, leerkrachten en ouders verder wordt uitgebreid. Dit geldt voor alle interacties op school, zowel in de klas, op het schoolplein als tussen volwassenen onderling.
De Vreedzame School streeft er naar om kinderen te leren: op een positieve en zorgzame manier met elkaar om te gaan; op een democratische manier met elkaar beslissingen te nemen; constructief conflicten op te lossen; verantwoordelijkheid te nemen voor elkaar en voor de gemeenschap; open te staan voor verschillen tussen mensen.
- Muziek: - "De geschiedenis van Drumfanfare Sint Brigida in Netersel begint in 1968. Het korps is voortgekomen uit het plaatselijke gilde dat ook de naam Sint Brigida draagt. Het gilde was begonnen met een groep tamboers. Maar die groep ging in ledental het gilde bijna overheersen en de tamboers kregen ook andere aspiraties; ze wilden niet alleen naar gildefeesten, maar ook mee gaan doen aan slagwerkwedstrijden. Vandaar het ontstaan van Drumband Sint Brigida. In 1972 wist de drumband het Brabants Kampioenschap te behalen. In 1976 werd besloten om ook blaasinstrumenten aan te schaffen. Het ledental van het korps breidde toen fors uit en begin jaren tachtig zat het rond de 55 musicerende leden.
Vanaf begin jaren tachtig ging Sint Brigida zich toeleggen op showwedstrijden. In tien jaar tijd klom Sint Brigida op van de derde divisie sectie show naar de kampioensklasse. In 1983 werd het uniform gewijzigd in een chique zwart-wit kostuum met hoge hoed. Daarmee werd Sint Brigida overal een opvallende verschijning. Midden jaren negentig begon Sint Brigida zich meer toe te leggen op concertwerken. En dat resulteerde onmiddellijk ook in een groot succes. In 1998 en 2003 mocht het korps deelnemen aan het topconcours van de KNFM in Veenendaal. Sint Brigida kon daar tot twee keer toe de landstitel mee naar huis nemen. Andere soorten concerten waren bijv. kerstconcerten, een filmconcert en een promconcert. Deze activiteiten konden altijd op veel waardering rekenen.
En dan 2014... In dat jaar heeft zich een grote metamorfose volbracht. Na hard werken door de leden en het bestuur heeft Drumfanfare Sint Brigida zich 'omgepopt' tot een eigentijds orkest. Omdat tijden veranderen, mensen veranderen, behoeften veranderen. PUUR Poporkest is hierop het antwoord, met een volledig nieuwe huisstijl, een nieuw repertoire, een nieuwe outfit en last but not least: een nieuwe dirigent. PUUR, omdat dit woord kracht uitstraalt, fris klinkt, en aangeeft waarvoor iemand muziek maakt. Puur liefde, puur kunst, pure passie." Aldus een samenvatting van de geschiedenis van de vereniging, van de geschiedenispagina van haar website.
- Sport: - TC Netersel is een recreatieve wielersportvereniging. Het doel is om eenieder op zijn/haar niveau de wielersport te laten beoefenen. Belangrijk hierbij is het sociale aspect en de gezelligheid. De vereniging is zowel actief op de weg met de racefiets als in de bossen met de mountainbike.
- (Dames) Korfbalvereniging NeCa is er, zoals de naam als suggereert, voor de dorpen Netersel en Casteren.
- Voor de pétanquers (boulers) in De Kempen en verre omstreken is De Soepele Pols (DSP) in Netersel een begrip. De vereniging is opgericht in 1978 (en heeft dus in 2018 het 40-jarig jubileum gevierd). Sindsdien wordt bij DSP het pétanquespel in verenigingsverband in een ontspannen sfeer, maar ook fanatiek beoefend. De grondlegger van het pétanquespel in het dorp is John van Maren. Hij was degene die - eerst als liefhebberij en als een fervent Frankrijk-liefhebber - met vrienden achter in zijn tuin met pétanquen was begonnen. Al snel had hij ook anderen 'besmet' met het pétanque-virus. Kort hierna ging men pétanquen op de parkeerplaats bij Café Hooijen. Aan de tapkast bij Sjef en Jo Hooijen werd een plan bedacht om een heuse pétanquebaan te maken en al de daaropvolgende dag werd met kruiwagen, schop en niet te vergeten met heel veel enthousiasme, de eerste pétanquebaan naast het café aangelegd.
Door het steeds toenemende aantal liefhebbers werd al snel de verharde parkeerplaats bij het café omgevormd tot een waar bouleplein, met meerdere banen. Om ook in de wintermaanden te kunnen spelen, werd daarna een stal bij het woonhuis van John van Maren met vereende krachten omgebouwd tot een heuse boulodrôme (= een overdekte plaats waar pétanque gespeeld kan worden). Met de verwarming van een potkacheltje en natuurlijk op zijn tijd een drankje en een hapje, werd daar op veel avonden tot in de late uurtjes gespeeld.
In de jaren negentig werd het toch onderhand tijd voor een professionelere binnen- en buitenaccommodatie. Met veel zelfwerkzaamheid van de eigen leden is op Sportpark De Groesbocht in Netersel een mooie boulodrôme gerealiseerd met 6 binnenbanen, 20 buitenbanen en een clubgebouw. Steeds meer verenigingen, maar ook andere groepen en families weten de weg naar het boulodrôme te vinden, om een gezellige (familie)dag te beleven. De vereniging vervult daarmee een belangrijke sociale functie voor het dorp, voor de gemeente Bladel én voor de regio Kempen.
- Welzijn: - Buurthulp Netersel brengt vraag en aanbod uit het dorp bij elkaar. Elke 1e woensdag van de maand van 14.30-15.30 uur staat de koffie voor je klaar in De Poel. Ook te bereiken op werkdagen van 13.00-17.00 uur via 06-53473972 of buurthulpnetersel@gmail.com. Om welke thema's het zoal kan gaan, kun je lezen onder deze link.