Nieuw-Namen

Plaats
Dorp
Hulst
Zeeuws-Vlaanderen
Zeeland

nieuw-namen_welkom_bord.jpg

Bezoekers worden met dit mooie bord gastvrij welkom geheten in het Zeeuws-Vlaamse grensdorp Nieuw-Namen

Bezoekers worden met dit mooie bord gastvrij welkom geheten in het Zeeuws-Vlaamse grensdorp Nieuw-Namen

Nieuw-Namen

Terug naar boven

Status

- Nieuw-Namen is een dorp in de provincie Zeeland, in de streek Zeeuws-Vlaanderen, gemeente Hulst. T/m 31-3-1970 gemeente Clinge.

- Onder het dorp Nieuw-Namen vallen ook de buurtschappen Emmadorp en Prosperdorp.

Terug naar boven

Naam

Spelling
Op de plaatsnaamborden staat de plaatsnaam met koppelteken. Dat is ook de taalkundig correcte spelling (zie 6.E onder de link). Het in 1978 geïntroduceerde postcodesysteem kon aanvankelijk geen leestekens aan. Daarom stonden daar plaatsnamen beginnend met o.a. Nieuw- zonder koppelteken. Sinds ca. 2000 kan het postcodesysteem wél leestekens aan, en zijn bij de meeste plaatsnamen ook de koppeltekens alsnog doorgevoerd (voorbeeld). Alleen bij Nieuw-Namen zijn PTT en gemeente dat vergeten, en daarom staat deze plaatsnaam in het postcodesysteem en daarmee ook in de in 2009 in werking getreden gemeentelijke Basisregistratie Adressen en Gebouwen (BAG) - waarmee die fout in feite de facto is geformaliseerd, omdat men ook toen heeft verzuimd het aan te passen- nog altijd zonder koppelteken. Op onze pagina houden wij wél de correcte spelling met koppelteken aan.

Oudere vermeldingen
Hollandsche Kauter, Zeeuwsche Kauter, 1136 kopie 13e eeuw Hulsterlo, 1139 kopie 13e eeuw Hulsterloe, 1156 kopie 13e of 14e eeuw Hulsterloo, 1665 Hulsterloo, 1838-1857 Cauter, 1866 Kauter, 1840 Hollandsche Cauter, 1874 Nieuw Namen.

Naamsverklaring
Met de toevoeging nieuw ontleend aan het verdronken dorp Namen, dat zijn naam dankte aan de ligging in de Polder van Namen (1285), naar de bedijker Jan van Namen. De plaats heette in de middeleeuwen Hulsterlo, een samenstelling van lo 'licht, open bos' en Hulster 'behorend bij Hulst'. In de volksmond heet Nieuw-Namen De Kauter, een op het Latijnse cultura teruggaand toponiem, dat het oudste gemeenschappelijk bebouwde land van een nederzetting aanduidt.(1)

Carnavalsnaam
Tijdens carnaval heten de inwoners van Nieuw-Namen mollen.

Terug naar boven

Ligging

Nieuw-Namen ligt NO van Hulst en grenst in het O aan België. Het dorp is aaneengegroeid met het Belgische dorp Kieldrecht.

Terug naar boven

Statistische gegevens

In 1840 heeft Nieuw-Namen 163 huizen met 701 inwoners. Tegenwoordig heeft het dorp ca. 400 huizen met ca. 1.000 inwoners.

Terug naar boven

Geschiedenis

Nieuw-Namen wordt als Hulsterloo reeds genoemd in een schenkingsakte uit 1136. Hulsterloo heeft vooral blijvende bekendheid gekregen door het dierenepos ‘Van den Vos Reinaarde’ (Reinaard de Vos), dat zich in de streek van Hulsterloo zou hebben afgespeeld: ‘Int oestende van Vlaenderen staet een bosch, ende hiet Hulsterloo’.

In de 19e eeuw werd Nieuw-Namen ‘Hollandsche Kauter’ genoemd, als tegenhanger van het aan de Belgische kant van de grens gelegen Konings-Kauter of Vlaamsche Kauter. In 1840 lag het "op eene onvruchtbare hoogte" (2). De inwoners vonden in die tijd in meerderheid hun bestaan in de visserij (ansjovis en schelpen) en in ‘het vletten van schoraarde’. De vloot besloeg maar liefst 65 vaartuigen (de vaartuigen lagen aan de dijk van de Saeftinger schorren). Twee marktschuiten voeren naar Rotterdam met voortbrengselen van de landbouw, en keerden terug met benodigdheden voor de winkeliers in de gemeenten Clinge en Sint Jansteen. Tot 19xx(?) was hier een veer op Zuid-Beveland.

Blijkbaar gaf de ligging van Nieuw-Namen aan de grens met België aanleiding tot smokkelen: "Ook houden zich aldaar, even als in het Belgische geh. Konings-Kauter, vele deserteurs, smokkelaars en dergelijk volkje op, gaande ieder aan die zijde wonen, waar hij zich het veiligst voor vervolging acht. De bewoners van de omstreken onder de beide rijken lijden veel last van dit volk, dat met troepen op eene brutale wijs loopt bedelen, en het is te vreezen, dat, zoo de beide rijken, ten aanzien van dat oord, geene afdoende maatregelen nemen, De Kauter door zijne ligging nog gevaarlijker zal worden dan het Heiken, tusschen Etten en Sprundel."(2)

Terug naar boven

Recente ontwikkelingen

- Dorpsraad Nieuw-Namen maakt zich zorgen over de levensvatbaarheid van voorzieningen in het dorp op termijn, zoals de basisschool en de voetbalclub. Dat komt omdat steeds meer Belgen een huis in het dorp kopen (vandaag de dag is bijna de helft van de inwoners van directe Belgische afkomst), maar niet of nauwelijks integreren met de Nederlandse inwoners van het dorp. Uiteraard zijn de Vlamingen van harte welkom, maar het is niet goed voor de leefbaarheid van het dorp als ze niet of nauwelijks meedoen aan het gemeenschapsleven, op een voetbalclub over de grens zitten en de kinderen in België naar school laten gaan.

De dorpsraad wil nieuwe inwoners daarom een bezoek brengen en ze wijzen op de voorzieningen die er zijn in het dorp. Ook pleiten ze bij de gemeente voor kavels voor nieuwbouw. Onder 'eigen' dorpsjongeren is er veel animo voor nieuwbouw. Die jongeren zouden dan bij voorkeur voorrang moeten krijgen op Belgen als het gaat om de koop van nieuwbouwkavels, zodat de jongeren van Nieuw-Namen ook voor het dorp behouden kunnen blijven.

Terug naar boven

Bezienswaardigheden

- Aan de Nieuw Kieldrechtdijk, aan de NW rand van de dorpskern, staat een luchtwachttoren. Het is een van de ca. 20 luchtwachttorens in ons land die bewaard zijn gebleven, van de 138 die er zijn geweest. Een luchtwachttoren was in de jaren 50 en 60 van de 20e eeuw een uitkijkpost die in Nederland door het Korps Luchtwachtdienst (KLD) werd gebruikt voor het afzoeken van het luchtruim van Nederland naar Russische vliegtuigen in het kader van de Koude Oorlog. De toenmalige radarapparatuur was nog ongeschikt voor snelle, laagvliegende vliegtuigen. Het KLD werd opgezet om "door middel van uitkijk- en luisterposten vijandelijke vliegtuigen waar te nemen en aldus gegevens te verstrekken, welke nodig zijn om vijandelijke luchtaanvallen te kunnen bestrijden en de eigen troepen en de burgerbevolking tijdig te kunnen waarschuwen voor naderend luchtgevaar". De dienst was erop gericht om vliegtuigen tot 1500 meter hoogte te kunnen waarnemen. Om deze waarnemingen te kunnen doen werd een netwerk van luchtwachttorens opgebouwd. - Verhaal over de luchtwachttoren van Nieuw-Namen.

- Op initiatief van Carnavalsvereniging De Mollen is ter gelegenheid van het 11-jarig bestaan van de vereniging in 1980 kunstwerk De Mol in het dorp geplaatst.

Terug naar boven

Jaarlijkse evenementen

- Feestcomité Nieuw-Namen organiseert door het jaar heen diverse evenementen en activiteiten, zoals de Jaarmarkt, de Zeskamp en de Avondvierdaagse.

- Carnaval. - Carnavalsvereniging De Mollen.

- Avondvierdaagse (juni).

- Ronde van Nieuw-Namen (september), georganiseerd door de Belgische WAOD (Wielerbond Openbare Diensten).

Terug naar boven

Landschap, natuur en recreatie

Ontmoetingsplein
Anno 2019 waren er nauwelijks speeltoestellen meer in Nieuw-Namen, dus hadden de inwoners de wens geuit voor een speeltuin. De gemeente Hulst wilde wel een bijdrage leveren, mits het een ontmoetingspunt voor zowel jongeren als oueren zou worden, in het kader van het bevorderen van de leefbaarheid en sociale cohesie in de kleine kernen. Dus kwam er de wens vanuit de inwoners bij om er ook nog twee petanque banen bij te realiseren. Het grasveld aan het Nobelplein was een prachtlocatie en ook verkeersveilig. Dorpsraadvoorzitter Debbie Harte: "Met nog vijfentwintighonderd euro vanuit het Postcode Loterij Buurtfonds en een stukje bijdrage uit onze eigen kas konden we uiteindelijk 12.000 euro investeren. Voldoende vrijwilligers en zelfs sponsors reageerden op de oproep om een helpend handje toe te steken bij de werkzaamheden. Zo kregen we materieel en manuren van een tuinbedrijf aangereikt en zorgde de plaatselijke slager op de eerste werkdag voor een lekkere hap." De speeltuin is eind 2021 gerealiseerd. Er is gekozen voor speeltoestellen, vervaardigd uit robiniahout. Deze houtsoort is zeer duurzaam en heeft een hoge weerstand tegen rotting. Er is een wiebelbrug, er zijn stapstammen en een uit vijf onderdelen bestaand klimparcours met klauternet. De petanquebanen zijn in het voorjaar van 2022 aangelegd.

Grenspark Groot Saeftinghe
"Op de grens van Zeeland en Vlaanderen ontstaat een robuust en uniek grensoverschrijdend natuurgebied: Grenspark Groot Saeftinghe. De Provincie Zeeland werkt samen met zeven Vlaamse en Nederlandse partners aan de realisatie. Het getijdennatuurgebied omvat straks 4700 hectare unieke natuur, van brakwaterschorrengebieden tot natte weidegebieden! Grenspark. Het Grenspark bestaat uit Het Verdronken Land van Saeftinghe, Hedwige-Prosperproject, Prosperpolder-Noord, Oude Doelpolder en de Nieuwe Arenbergse polder. Het Nederlandse deel valt onder het dorpsgebied van Nieuw-Namen. De ligging is uniek, met de haven van Antwerpen als het economische gezicht van de Westerschelde en het grensoverschrijdende natuurgebied als het natuurlijke gezicht. Bezoekers ervaren hier het spel van wind en water op de grens van land en zee. Maar vooral ook de prachtige natuur met bijzondere en zeldzame vogels, zoals zeearenden, tureluurs, lepelaars en blauw borsten. Het Grenspark groeit daarmee uit tot het grootste brakwaterschorrengebied van West-Europa.

Een natuurgebied met de allure van een internationale trekpleister! De ontwikkeling van het Grenspark bij Nieuw-Namen is mede mogelijk gemaakt door de Europese Commissie met een subsidie van bijna 1,4 miljoen euro via Interreg Vlaanderen-Nederland. Provincie Zeeland. De Provincie Zeeland werkt samen met haar Vlaamse en Nederlandse partners aan de realisatie van het Grenspark. Met de streek willen we een Grenspark tot stand brengen dat past bij de eigenheid van het Linieland van Waas en Hulst. We gaan de natuur versterken in de unieke natuurgebieden en prachtige landschappen en werken samen aan het beheer. Daarnaast vindt de Provincie het belangrijk dat de natuur kan worden beleefd en gaat zij zorgen voor een meerwaarde (ecologisch en economisch) in de regio. Samenwerking. De komende jaren werken onderstaande partners samen met de Provincie om het Grenspark vorm te geven: Europese Groepering voor Territoriale Samenwerking (EGTS) Linieland Waas en Hulst; Waterwegen en Zeekanaal NV; Agentschap voor Natuur en Bos; Havenbedrijf Antwerpen; Vlaamse Landmaatschappij; Stichting Het Zeeuwse Landschap; Natuurpunt Antwerpen Noord vzw." (bron: Provincie Zeeland, 2020) Voor nadere informatie zie de Gebiedsagenda Grenspark Groot Saeftinghe.

Meester van der Heijden-groeve
De Meester van der Heijden-groeve (Kerkpad 2, Nieuw-Namen) is een aardkundig monument. Hier bevond zich vanouds een zandbult, Den Hoogen Kauter genaamd, die ca. 5 meter boven het maaiveld uitstak. Vanaf de 17e eeuw bevond zich hier een zandgroeve. De zandvoorraad strekte zich uit tot 25 meter beneden het maaiveld, dus er was een grote voorraad aanwezig. Het terrein is niet alleen als groeve gebruikt, maar ook als stortplaats voor afval. Aan dit alles kwam een einde toen het terrein in 1963 in bezit kwam van Staatsbosbeheer. In 1983 is het gebied schoongemaakt en opengesteld voor het publiek. Sindsdien is de omgeving ervan, bestaande uit een klein bos, uitgegroeid tot een natuurgebied.

De Meester van der Heijden-groeve is de enige plaats in Europa waar de overgang van Plioceen naar Pleistoceen ontsloten is. In het Plioceen bevond zich hier een zeestrand (Formatie van Merksem), terwijl de Pleistocene afzettingen dekzanden zijn. In de ontsluiting zijn fossielen te vinden van zee-egels en andere dieren die hier een miljoen jaar geleden of nog langer geleden in zee leefden. Ook uit jongere tijden kun je er fossielen vinden, zoals botten van wolharige neushoorns, en menselijke artefacten als vuurstenen, speerpunten en pijlpunten. Van april t/m oktober is de groeve dagelijks te bezoeken. De kleintjes kunnen in een zandbak naar echte fossielen zoeken, de hangbrug op of spelen bij de waterpomp.

Dat was althans volgens een beschrijving van enkele jaren geleden. Staatsbosbeheer, eigenaar van het aardkundig monument, erkent anno 2021 dat de groeve al enkele jaren een ondergeschoven kindje is. Door gebrek aan geld, verwaterd contact met vrijwilligers en ontbrekende kennis over geologie en archeologie bij de organisatie is er de laatste jaren te weinig gedaan aan de groeve. Door corona was de groeve bovendien sinds voorjaar 2020 gesloten. Een deel van de steilwand waar de miljoenen jaren aardlagen te zien zijn, stort langzaam in. De houten loopbrug die langs de wand loopt, is aan het vermolmen. En de speelplek waar kinderen naar fossielen en artefacten kunnen zoeken, is overwoekerd met gras.

Maar als het aan Nathalie de Visser, provinciaal archeoloog en projectleider van Grenspark Groot Saeftinghe ligt, wordt de groeve weer de magische plek die het altijd al was. Ook Nieuw-Namen wil dat, was de stemming tijdens een bijeenkomst voor inwoners in juli 2021. Al was er ook scepsis. Al drie keer eerder werd de groeve namelijk afgegraven, gerestaureerd en feestelijk opengesteld voor het publiek; de laatste keer in 2011 toen de groeve voor 1,2 miljoen euro was opgeknapt met een houten vlonderpad, informatieborden en speelelementen. Wie garandeert dat de groeve niet weer in verval raakt? We gaan het nu echt goed doen, zei De Visser tegen de aanwezigen. "We gaan voor het complete plaatje, inclusief exploitatie en onderhoud en het opleiden van gidsen."

Met de subsidie van zeven ton uit de Erfgoed Deal kan de groeve ook een energiecentrale worden, denkt architect Ro Koster die de schetsontwerpen gaat maken. Door een overkapping met zonnepanelen - wellicht in de vorm van een fossiel (foraminifera) - te bouwen, worden twee vliegen in een klap geslagen: het monument wordt beschermd tegen weersinvloeden en levert letterlijk stroom op voor het behoud ervan.Andere suggesties, onder andere vanuit de dorpsraad, waren een pluktuin, speelplek, picknicktafels en een openluchttheater. Ook tientallen schoolkinderen tekenden hun ideeën. Het Kerkpad dat vanwege rioleringswerk toch opnieuw bestraat moet worden, kan de toegangspoort tot de groeve worden.

Hedwigepolder
De Hedwigepolder heet formeel Hertogin Hedwigepolder, maar wordt doorgaans kortweg Hedwigepolder genoemd. De naam verwijst naar Hedwige de Ligne (1877-1938), hertogin van Arenberg, echtgenote van Engelbert IX Hertog van Arenberg (1872-1949), een kleinzoon van Prosper Lodewijk van Arenberg. De straten in de polder dragen de namen van de hertog en hertogin en hun drie kinderen (Engelbert, Erik en Lydia). De polder, een ingepolderd deel van het aangrenzende natuurgebied Verdronken Land van Saeftinghe, ligt voor het grootste deel op Nederlands grondgebied (295 ha), in het uiterste noordoosten van Zeeuws-Vlaanderen, en voor een klein deel op Belgisch grondgebied. De Hedwigepolder grenst aan het Sieperdaschor en de Prosperpolder, die voor de helft op Nederlands en voor de andere helft op Belgisch grondgebied ligt. De polder valt onder het dorpsgebied van Nieuw-Namen.

Het gebied was al voor de Tachtigjarige Oorlog bedijkt. Tijdens deze oorlog staken Nederlandse soldaten in 1584 om strategische redenen (inundatie) de laatste intact gebleven dijken door en verdween het Land van Saeftinghe onder water. In de 17e eeuw werd opnieuw begonnen met het bedijken, en in 1907 was de Hertogin Hedwigepolder het laatste op de zee heroverde gebied in de oosthoek van Zeeuws-Vlaanderen. De Hedwigepolder heeft de functie van agrarisch gebied met landschappelijke waarde. Door haar cultuurhistorische waarde is de dijk landinwaarts (gedeeltelijk) beschermd.

In een verdrag tussen Nederland en België over de verdieping van de vaargeul in de Westerschelde ten behoeve van de Antwerpse haven, werd vastgelegd dat de Hedwigepolder weer bij het Verdronken Land van Saeftinghe aangesloten zou worden (door het doorsteken van de dijken) bij wijze van natuurcompensatie (het unieke Schelde-estuarium gaat achteruit, terwijl de Westerschelde onderdeel uitmaakt van het (Europese) Natura 2000-netwerk). Vanwege dezelfde reden zou in België een deel van de aangrenzende Prosperpolder ook worden heraangesloten bij het Verdronken Land.

Het uit te voeren natuurherstel (middels de veelbesproken ontpolderingen) op grond van artikel 6, eerste en tweede lid van de Habitatrichtlijn is overigens, in tegenstelling tot wat vaak wordt gedacht en geschreven, geen compensatie voor de recent uitgevoerde derde vaargeulverruiming van de Westerschelde, maar komt voort uit de verplichting van Nederland om te zorgen voor een goede staat van instandhouding van de Westerschelde. De noodzaak tot natuurcompensatie houdt verband met eerdere ingrepen in de Westerschelde in het verleden. In Zeeland rees echter verzet tegen het idee een op de zee veroverd stuk land weer terug te geven aan de 'getijdennatuur'.

Daarom werd een onafhankelijke Commissie Natuurherstel Westerschelde ingesteld, onder leiding van oud-minister Ed Nijpels, om onderzoek te doen naar eventuele alternatieven. Zij concludeerde echter in haar rapport 'Wennen aan de Westerschelde' (oktober 2008) dat geen enkel alternatief beter is dan het ontpolderen van (het Nederlandse deel van) de Hertogin Hedwigepolder. Uit de vele aangedragen alternatieven heeft de commissie er uiteindelijk 5 uitgewerkt, waaronder 3 ontpolderingen van andere gebieden langs de Westerschelde. Deze 5 hebben allemaal zo hun voor- en nadelen, maar ze zijn te realiseren. Voorzitter Nijpels: "Als je deze 5 alternatieven echter vergelijkt met ontpoldering van de Hedwigepolder, kiezen wij voor de laatste. De alternatieven steken op een aantal punten negatief af bij die ontpoldering."

Nijpels somde de voordelen van ontpoldering van de Hedwigepolder ten opzichte van de onderzochte alternatieven op: ontpoldering is verreweg het beste voor het herstel van de natuur; kan relatief snel gerealiseerd worden; de begrote circa 80 miljoen euro die ontpoldering kost, komt ten laste van de Belgische belastingbetaler; het verdrag met Vlaanderen hoeft niet te worden opengebroken; ontpoldering van de Hedwigepolder kost het minste landbouwgrond; er is slechts één eigenaar in de polder. Overigens: het uitdiepen van de Westerschelde betekent verlies aan slikken en schorren. Daarvoor wordt compensatie geboden door weer een slikken- en schorrengebied zoals het tot een eeuw geleden ook nog was, toe te voegen. In discussies wordt weleens gesproken over ´onder water zetten´. Dat is dus niet correct. Alleen bij erg hoge vloed zal het gebied onder water komen. Op het gebied van veiligheid is extra berging bij hoge vloeden veiliger.

Na aanvankelijk toch alternatieven te hebben voorgesteld, en de Grontmij die in oktober 2009 na onderzoek opnieuw bevestigt dat er geen reëel alternatief is voor ontpolderen van de Hedwigepolder, hakt het kabinet op 9 oktober 2009 de knoop door: de Hedwigepolder wordt ontpolderd. Brief van de minister d.d. 9-10-2009, waarin zij meedeelt dat en waarom de ontpoldering van de Hedwigepolder doorgaat. Maar... in juni 2011 laat het (inmiddels ander) kabinet weten dat zij voorstander zijn van alternatieve ontpoldering van enkele polders bij Ritthem (zie verder aldaar). Maar Vlaanderen is het daar niet mee eens en vindt dat Nederland zich aan het verdrag moet houden, waarin Nederland heeft afgesproken om de Hedwigepolder te ontpolderen. Enfin eind 2012 besluit het (inmiddels weer andere) kabinet definitief om de Hedwigepolder toch te ontpolderen. Het Rijksinpassingsplan Hertogin Hedwigepolder is in februari 2014 definitief vastgesteld.

De ontpoldering van de Hertogin Hedwigepolder bij Nieuw-Namen is medio 2020 van start gegaan. In 2018 zijn al huizen en schuren gesloopt, populieren gekapt en leidingen verwijderd. Het werk is in fasen verricht, zodat dieren de kans kregen het gebied geleidelijk te verlaten. De ringdijk in de Prosperpolder-Noord wordt doorgetrokken naar de Hedwigepolder. Aan de Belgische kant is die dijk 3 kilometer lang, aan de Nederlandse kant 1,8 kilometer. De dijk zorgt ervoor dat het achterland beschermd wordt tegen het water van de Westerschelde dat het gebied binnenstroomt. De grond die vrijkomt bij het graven van de kreken en geulen wordt gebruikt voor de bouw van de ringdijk. Het afgraven van de Scheldedijk staat gepland voor 2022. In de Hedwigepolder is in september 2020 een grootschalig archeologisch onderzoek uitgevoerd, in verband met de ontgrondingswerkzaamheden, die in dat jaar van start zijn gegaan. De verwachtingen zijn hooggespannen. Het historisch materiaal dat er ligt is vanwege de ligging in het slib goed bewaard gebleven. Zie verder deze videoreportage met een der archeologen.

Pipingproef Hedwigepolder / dijkversterkingen
"Een van de faalmechanismen waarop de Nederlandse waterkeringen worden beoordeeld, is piping: het ontstaan van kanaaltjes in de zandige ondergrond van een dijk, waar water doorheen sijpelt. Bij een grote waterstroom die zand meevoert, kan een dijk dan ernstig verzwakken. Bij de laatste toetsronde zijn veel dijken op basis van de huidige rekenregels afgekeurd, onder andere vanwege het risico op piping. Over dit faalmechanisme is meer praktijkkennis nodig. Daarom is Deltares samen met Fugro in 2021 in opdracht van Waterschap Hollandse Delta een grote praktijkproef gestart in de Hedwigepolder bij Nieuw-Namen.

Dijken op getijdenzand mogelijk sterker dan gedacht. Deltares, Fugro en Wetterskip Fryslân voerden in 2020 al een praktijkproef uit aan de Friese Waddenzeekust. Hieruit bleek dat zand dat door de zee is aangevoerd, veel minder gevoelig lijkt te zijn voor piping dan zand dat door rivieren is afgezet. De huidige rekenregel waarmee dijken worden beoordeeld en ontworpen, is afgeleid voor rivierzand. Als getijdenzand sterker blijkt te zijn, hoeven minder dijken te worden versterkt of kunnen de versterkingen goedkoper worden uitgevoerd, met minder impact op omgeving en milieu.

Onderdeel van Living Lab Hedwige-Prosperpolder. In opdracht van waterschap Hollandse Delta zijn Fugro en Deltares nu een grote praktijkproef gestart in de Hedwigepolder bij Nieuw-Namen, hierbij voortbordurend op de resultaten van de proef in Friesland. Het Hedwigeproject heeft tot doel de daadwerkelijke sterke van getijdenzand tegen piping te bepalen en deze kennis te vertalen en toepasbaar te maken voor beoordelings- en versterkingsprojecten van waterkeringen. De pipingproef Hedwigepolder maakt onderdeel uit van het internationale project Living Lab Hedwige-Prosperpolder. Initiatiefnemer Departement Mobiliteit en Openbare Werken/Waterbouwkundig Laboratorium faciliteert hier gezamenlijk met STOWA dijksterkteproeven en crisisoefeningen.

Onderzoeksresultaten in 2022 beschikbaar. Omdat de Hedwigepolder bij Nieuw-Namen aan de natuur wordt teruggeven, kan daar een uitgebreide praktijkproef plaatsvinden. Het Hoogwaterbeschermingsprogramma (HWBP) heeft hiervoor ruim 5 miljoen euro aan Waterschap Hollandse Delta beschikbaar gesteld vanuit de Kennis- en Innovatieagenda. De eerste voorbereidingen zijn medio 2020 gestart. Fugro en Deltares hebben op basis van bodemopbouw en eigenschappen van de ondergrond een testlocatie bepaald, waar zich een geschikte, natuurlijk afgezette getijdenzandlaag bevindt. De proef wordt in 2021 uitgevoerd en in 2022 moeten de resultaten beschikbaar zijn.

Innovatieve onderzoeksmethode. Fugro en Deltares voeren geotechnisch en hydrologisch onderzoek uit op basis waarvan het proefontwerp wordt opgesteld, in nauwe samenwerking met de projectpartners. Een belangrijk aspect is de doorlatendheid van het getijdenzand en dit wordt gemeten met de innovatieve AMPT-sondeertechniek. Gert-Ruben van Goor, projectmanager bij Fugro: ‘AMPT staat voor anisotrope mini-pompproef, een efficiënte aanvulling op Hydraulic Profiling Tool of HPT-sonderingen. Voordeel van deze methode is dat de opbouw van de ondergrond veel gedetailleerder in beeld komt. De doorlatendheid kan zowel horizontaal als verticaal nauwkeuriger worden gemeten dan met andere, grootschalige technieken. Hierdoor worden niet alleen de verschillende lagen in de bodem in kaart gebracht, maar zelfs ook de variatie in doorlatendheid binnen afzonderlijke grondlagen. Hiermee stellen wij een zeer natuurgetrouw digitaal 3D-model van de ondergrond samen. Deltares gebruikt de meetgegevens voor een 3D-grondwaterstromingsmodel, dat een nauwkeurig inzicht biedt in de waterstromen door het zandpakket. Dit geeft vervolgens betere resultaten bij de piping-risicoanalyse, op basis waarvan Fugro en Deltares hun adviezen naar aanleiding van deze proef zullen opstellen.’

Besparing van 100 miljoen euro. Een gemiddelde dijkversterking kost ongeveer 6 miljoen euro per kilometer. Als op basis van deze proef het risico op piping exacter kan worden bepaald, kan dat betekenen dat minder kilometers dijk versterkt hoeven te worden of dat dijken minder breed hoeven te worden uitgevoerd dan eerder gedacht. Marco Boer, projectmanager bij waterschap Hollandse Delta: ‘De Hedwigepolder bij Nieuw-Namen biedt ons een unieke kans om deze innovatieve praktijkproef in hechte samenwerking met vele partners uit te voeren. Als Waterschap Hollandse Delta stimuleren en faciliteren we graag vernieuwende projecten. We hopen en verwachten dat dijken met getijdenzand in de ondergrond minder vaak versterkt hoeven te worden. Dat kan voor heel Nederland een besparing van naar schatting 100 miljoen euro opleveren en de impact op milieu en omgeving beperken.’

Flinke milieuvoordelen. Een bijkomend voordeel is dat er een flinke verlaging van de milieulasten kan worden bereikt doordat minder ruimte en minder materiaal nodig is voor de dijkversterking. Dit vertaalt zich onder meer in minder transportbewegingen en minder geluids- en trillingsoverlast bij locaties voor dijkversterking. Ook levert dit een flinke besparing op van CO2-uitstoot van vrachtwagens en grondverzetmaterieel. Kortom: er ontstaat minder impact op de directe omgeving en het milieu." (bron: Deltares, februari 2021)

Terug naar boven

Beeld

- Diaserie met oude ansichtkaarten en recente foto's van Nieuw-Namen.

Terug naar boven

Literatuur

- Nieuwe en/of tweedehands boeken over Nieuw-Namen (online te bestellen).

Terug naar boven

Links / voorzieningen / verenigingsleven

- Dialect: - "Ik ben nog op zoek naar voor mij onbekende of door mij vergeten Kauterse woorden of uitdrukkingen. Gif ze mar deur, hoe mier hoe beter. Bedankt alvast." Aldus Henk van Roeyen op de door hem opgezette Facebookpagina 'Kauters Dialect'.

- Belangenorganisatie: - Dorpsraad Nieuw-Namen.

- Dorpshuis: - Gemeenschapscentrum De Kauter in Nieuw-Namen (Hulsterloostraat 81) is voor zover ons bekend nog niet met een website of -pagina op het internet aanwezig.

- Onderwijs: - Op de St. Jozefschool in Nieuw-Namen wordt niet alleen aandacht besteed aan de verstandelijke ontwikkeling. Ze willen ook de sociale, emotionele, creatieve, culturele en motorische ontwikkeling van kinderen sturen en begeleiden. Ze staan de totale ontwikkeling van kinderen voor. "Op school brengen de leerkrachten de kinderen het besef bij dat ze leven in een multiculturele samenleving. Ze leren dat ze met respect en tolerantie om moeten gaan met mensen met een andere huidskleur, levensovertuiging of seksuele oriëntatie. Op school leren de kinderen dat ze verantwoordelijk zijn voor elkaar en voor de wereld. De leerkrachten proberen dat op een goede en aantrekkelijke manier bij de kinderen onder de aandacht te brengen.

Om de identiteit van de school gezicht te geven hebben wij gekozen voor het resilience-model. Resilience (veerkracht) is het vermogen van een persoon of een gemeenschap om goed te functioneren in moeilijke omstandigheden. Het is een bepaalde manier van kijken. Wij maken hierbij gebruik van het model het huis met de vijf kamers. Deze vijf kamers stellen voor: gedragenheid, zingeving, vaardigheden, eigenwaarde en humor. Als team van St. Jozef vinden we het belangrijk om bovengenoemde aspecten tot basis van ons pedagogisch handelen te maken. Hierdoor versterken wij de kansen voor onze leerlingen. In het kader van de Brede School is het prettig voor de kinderen in Nieuw-Namen dat alles onder een dak zit. Kinderen van 0 t/m 12 jaar kunnen op onze school terecht. Zij kunnen naar de voor- en naschoolse opvang, de peuterspeelzaal, de kinderopvang en de basisschool in een gebouw. Naast deze opvang bieden wij ook dagarrangementen aan.

Sint-Jozef is een kleine brede school en onderdeel van de Tandem. Dat betekent dat wij samenwerken met de basisscholen Ter Doest in Graauw en Sint-Bernardus in Clinge. Op deze manier kunnen wij met onze kleine school, met veel oog voor het individuele kind, ook de voordelen van een grote school aanbieden. Denkt u hierbij bijvoorbeeld aan onze groepen 7-8 die allemaal samen op donderdag en vrijdag les krijgen in Clinge. Ieder kind is anders en heeft zijn eigen capaciteiten. Daar proberen wij als school zoveel mogelijk bij aan te sluiten. De hele Tandem werkt vanuit de waarden: vrijheid, plezier en vertrouwen. Binnen het gebouw is het ook mogelijk om gebruik te maken van opvang van 0-12 jaar."

- Jeugd: - "Jeugdgroep Eureka is super gaaf en bestaat al sinds 1976. Op maandagavond van 18.30-20.00 uur kun je samen gezellig knutselen op de zolder van Gemeenschapshuis De Kauter met leeftijdsgenootjes (10-16 jaar) van Kieldrecht en Nieuw-Namen."

- Muziek: - Fanfare De Scheldezonen in Nieuw-Namen is opgericht in 1869 en heeft daarom in 2019 het 150-jarig bestaan gevierd met een jubileumconcert. Met een verrassend slot voor de dirigent. De dan 70-jarige Pierre van Hecke dirigeerde namelijk zijn laatste concert en zwaaide letterlijk af. Dat moment ging niet in stilte voorbij; hij kreeg op het podium een Koninklijke Onderscheiding opgespeld door burgemeester Jan-Frans Mulder. Van Hecke, woonachtig in het Belgische Lille, dirigeerde de muzikanten 35 jaar lang en spande zich daarnaast in om de vereniging bloeiend te houden.

Anja Pollet, secretaris/penningmeester van De Scheldezonen, zei t.g.v. het jubileum dat ze hoopt dat de muzikanten nóg 150 jaar hun steentje kunnen bijdragen aan het opluisteren van festiviteiten in Nieuw-Namen: "We tellen nu nog 15 leden. Die zijn wel honkvast, maar er moet voor de toekomst wel iets gebeuren. Via gelden uit het Prinses Máximafonds wordt in september in samenwerking met de Zeeuwse Muziekschool een project opgestart om het muziekonderwijs op basisscholen een boost te geven. Daar spelen wij dan ook op in, want op de basisscholen zitten immers onze nieuwe leden."

- Sport: - Voetbalvereniging v.v. Hulsterloo is opgericht in 1965. Het 1e elftal van de club speelt in de 4e klasse zondag (2018/19). Het 2e elftal komt uit in de reserve 5e klasse zondag. Hulsterloo telt 2 seniorenteams. De club speelt op het eigen sportpark in Nieuw-Namen.

- Vogelvereniging De Nachtegaal uit Nieuw-Namen is allicht een kleine vereniging in dit kleine dorp. Voor zover ons bekend zijn ook zij nog niet met een website of -pagina op het internet aanwezig. Maar ze hebben wél al diverse wereldtitels gewonnen, waarvoor zie de link.

- Omdat ze wel eens iets anders wilden doen dan op de Zestigvoet of op de Schelde te vissen, besloot een aantal vissers uit Nieuw-Namen in 2007 een reis te maken naar Ierland. Dit was volgens de verhalen de plaats waar ze grote vissen konden vangen. In Ierland hebben ze De Slikvissers opgericht. Sindsdien maken ze ca. om het jaar een buitenlandse visreis. In de tussentijd vissen ze ook nog op zoet water zoals de Zestigvoet en de Wittebergen en huren ze af en toe een boot om te vissen op de Schelde en de Noordzee. Het is de bedoeling dat ze er met deze groep nog vaak op uit trekken en nog vele avonturen beleven. Zo hebben ze nog veel plannen om in buitenland te vissen, en willen ze de jaren dat ze niet naar het buitenland gaan, spannender maken door wedstrijden zoals de Fishing Challenge te organiseren.

Terug naar boven

Bekend persoon, geboren in Nieuw-Namen

- Theo Middelkamp won op 14 juli 1936 als eerste Nederlander een etappe in de Tour de France. 'D'n Boel', zoals zijn bijnaam luidde, was ook twee keer Nederlands Kmpioen en een maal Wereldkampioen. In 2018 oppert Dorpsraad Nieuw-Namen het plan om een monument voor Middelkamp in het dorp te plaatsen. Oud-wielrenner André Biddelo uit Graauw riep al eens op een straat naar hem te vernoemen. Maar dat is vooralsnog lastig te realiseren, omdat er dan eerst een nieuwe straat moet worden aangelegd. Sommige dorpen hebben nog een straat of pad zonder naam vrij dat hiervoor kan woden gebruikt, maar kennelijk is dat hier niet het geval. Theo Middelkamp startte ooit café Theo Middelkamp in het Belgische buurdorp Kieldrecht. Dat is nog altijd familie-eigendom. Ook de wielervereniging in Goes is naar Theo Middelkamp genoemd.

Reactie toevoegen