Nijbroek is een dorp in de provincie Gelderland, in de streek Veluwe, gemeente Voorst. Het was een zelfstandige gemeente t/m 1817.
Kaart van de in 1818 opgeheven gemeente Nijbroek, situatie anno ca. 1870, kaart J. Kuijper
- Nijbroek is een dorp in de provincie Gelderland, in de streek Veluwe, gemeente Voorst. Het was een zelfstandige gemeente t/m 1817.
- Wapen van de voormalige gemeente Nijbroek.
Terug naar bovenNaamgeving gemeente
Hoewel (1) het niet vermeldt, werd de gemeente blijkens de Kuijperkaart elders op deze pagina kennelijk ook wel 'Nijbroek en Terwolde' genoemd.
In het dialect
Niebroek.
Oudere vermeldingen
1328 Niebroeck*, 1333 t Nijebroek, 1395-1396 Nyebroec, 1665 Nyebroeck.
* "Dat alinge broeck und alle die wildernisse, dat wy voirt meer dit niebroeck geheyten willen hebben", aldus benoemd door de Gelderse graaf Reinald II (ca. 1295-1343) in een landbrief van 1328.
Naamsverklaring
Samenstelling van nie, nij 'nieuw' en broek 'moerassig, drassig land'.(2)
Nijbroek ligt O van de A50 en het dorp Vaassen, ZO van de dorpen Emst en Epe, ZZO van de dorpen Oene en Heerde, ZZW van het dorp Veessen, ZW van de dorpen Welsum, Olst, Boskamp, Den Nul, Wijhe en Boerhaar, W van de rivier de IJssel en de dorpen Terwolde en Diepenveen, NW van de stad Deventer, NNW van de dorpen Twello en Wilp, N van de A1 en het dorp Wilp-Achterhoek, NNO van het dorp en het Vliegveld Teuge en NO van de stad Apeldoorn.
Terug naar bovenIn 1840 heeft Nijbroek 31 huizen met 713 (!) inwoners. Dat is gemiddeld bijna 24 mensen in één huis, wat ook voor die tijd erg veel is. Het gemiddelde in die tijd was 6 tot 10 mensen in één huis. Vermoedelijk werden veel huizen/boerderijen in die tijd door meer gezinnen bewoond? Tegenwoordig heeft het dorp ca. 350 huizen met ca. 900 inwoners.
Terug naar boven- Plan 26 is een initiatief van Coöperatie Polder Nijbroek. De voormalige boerderij en leegstaand erf is gekocht door de coöperatie en wordt samen met deelnemers woonbaar gemaakt. Het doel is om 5 woningen te realiseren op de plek van de voormalige boerderij op Middendijk 26. Een leegstaand erf dat de coöperatie graag wil herontwikkelen. In het plan komen verschillende thema’s samen die voor het dorp van waarde zijn. Het gaat om 1 vrije sectorkavel voor een vrijstaande woning en daarnaast vier woningen onder één dak, in de vorm van een schuurwoning. Van deze vier woningen worden er twee te koop aangeboden en twee door de coöperatie verhuurd. De huurwoningen zijn speciaal bedoeld voor jongeren die in het dorp willen (blijven) wonen, maar moeilijke een betaalbare woning kunnen vinden. Naar verwachting gaat de bouw in het najaar van 2021 van start.
- In 2011 zijn aan de westkant van Nijbroek 9 nieuwe woningen gebouwd, grenzend aan de bestaande bebouwing tussen het Geersepad en de Dijkhuizenweg. Bijzonder is dat de 6 woningen in een rij en de driekapper gebouwd zijn in de vorm van een moderne hallehuisboerderij. Het nieuwbouwcomplexje is ontworpen door architect Frans Sturkenboom uit Arnhem.
Terug naar boven- Nijbroek heeft 6 rijksmonumenten en 19 gemeentelijke monumenten. Hierna worden ze beschreven. (RM) is rijksmonument, (GM) is gemeentelijk monument.
- (RM) De Hervormde (PKN) kerk (Dorpsplein 8) is oorspronkelijk gebouwd als RK kapel. Deze is in 1339 verheven tot parochiekerk van Nijbroek, gewijd aan St. Gregorius. Vanaf die tijd is de kapel verbouwd en uitgebreid tot de huidige kerk met een 5/8 gesloten koor, eenbeukig schip met gestukadoorde zoldering en toren in gotische stijl. In het koor, dat door kruisribgewelven op gebeeldhouwde kraagstenen overwelfd is, zijn 14e- of 15e-eeuwse schilderingen ontdekt. In 1825 zijn er nieuwe ramen geplaatst. Tot de inventaris behoren o.a. een goed gesneden 17e-eeuwse preekstoel met toogpanelen en getorste hoekzuiltjes, en in een neobarokke kas een orgel met Hoofdwerk en Bovenwerk, in 1861 gemaakt door H. Knipscheer.
De (RM) toren dateert uit de 14e eeuw, met 16e-eeuwse klokkentorenverdieping en achtzijdige naaldspits. Over de benedenverdieping een kruisgewelf op brede, ongeprofileerde ribben. De twee originele luidklokken waren van Willem Wegewart uit 1610 en van Pieter en Hendrick van Trier uit 1658. Beide klokken zijn in 1943 door de Duitse bezetting omgesmolten tot kogels. In 1960 zijn twee nieuwe klokken opgehangen in de toren, die behalve dezelfde inscripties als de oude klokken ook een verwijzing naar de gebeurtenis uit 1943 kregen. Het mechanische torenuurwerk is van de firma B. Eijsbouts uit Asten. De kerk valt onder de Protestantse Gemeente te Nijbroek.
- (GM) De Blankemate, Blankematerweg 2. Bouwjaar: 1889, met mogelijk een 17e-eeuwse kern. T-boerderij met een villa-achtig voorhuis, dat met spouw gebouwd is; zeer vooruitstrevend voor die tijd. De opdrachtgever was Jacob Derks Bredenoord. De serre aan de voorgevel is van 1912. Op deze plek hebben al sinds de 14e eeuw meerdere gebouwen gestaan, waaronder een stenen spieker met een lanterskamer, gebruikt als zomerverblijf door rijke Deventernaren. De huidige boerderij is een representatief voorbeeld van een grote statusvolle 19e-eeuwse boerderij in de IJsselstreek.
- (GM) Ossenweide, Breestuk 2. Hallehuisboerderij met een rietgedekt wolfsdak, waarvan het dak rechts ter hoogte van het voorhuis is opgetild. De gevelindeling is opmerkelijk, met name het smalle venster aan de rechterzijde. Als veldnaam wordt de naam Ossenweide in 1648 in het verpondingskohier - de verponding was een belasting op alle onroerende goederen waaruit inkomsten werden verkregen - van Nijbroek voor het eerst vermeld. De huidige boerderij dateert volgens het jaartal op de voorgevel uit 1719.
- (GM) De Arend, Dorpsplein 2. Bouwjaar: vóór 1850. Woonhuis annex dorpshuis en café. Het rechthoekige huis heeft een pannengedekt afgeplat schilddak. De witgesausde voorgevel bevat vijf vensters en de voordeur. Het pand is karakteristiek gesitueerd aan het dorpsplein van Nijbroek. Al in de middeleeuwen stond hier een herberg-brouwerij, na 1800 Dijkzigt genoemd. In 1832 was de weduwe van Jan Harking de herbergierster. Haar vader, Jannes Pannenkoek, bezat herberg Rosendaal, eveneens in de dorpskern gelegen.
- (GM) Landbouwschuur, Dorpsplein 4. Bouwjaar: 1875-1900, vermoedelijk 1890. Schuur behorende bij de naastgelegen boerderij. Bijzonder is de verblijfsruimte links vooraan. Deze voorkamer met open haard en schouw werd ook wel gebruikt als informele ontvangstkamer. Kerkgangers stalden hun paard in de schuur om in de vlakbijgelegen dorpskerk ter kerke te gaan. De schuur heeft een pannengedekt wolfsdak met decoratief gesneden windveren aan de voorzijde. De schuur is van stedebouwkundige waarde als beeldbepalend onderdeel van de historisch gegroeide dorpskern van Nijbroek.
- (GM) Kerkzicht, Dorpsplein 7. Bouwjaar: 1869. Geheel witgepleisterde T-boerderij. Het voorhuis is verfraaid met pilasters en decoratief gesneden windveren en vleugelstukken. Het pand is beeldbepalend voor het historische dorpsgezicht van Nijbroek en ligt tegenover de Protestantse kerk, waar de naam ook op wijst. Het pand heeft vanaf 1872 een bakkerij en later ook een dorpswinkel gehuisvest. Hiervoor is vermoedelijk rond 1900 rechts in de voorgevel een winkelpui gemaakt.
- (GM) Vierroedige schuurberg, Middendijk 10. Bouwjaar: 1913/14. Vierroedige schuurberg, aan drie zijden uitgebouwd. De kap is rietgedekt, het dak op de uitbouw pannengedekt. Oorspronkelijk werd bovenin hooi en/of koren opgeslagen en werd beneden het jongvee gestald. De schuurberg behoort bij de nabijliggende boerderij. (GM)
- (RM) Spilhofstede, Middendijk 18. Bouwjaar: 1899. T-boerderij gebouwd in de overgangsarchitectuur, met invloeden van de chaletstijl (houten sierspant en topgevelversiering), de art nouveau (tegeltableau met de tekst 'ANNO 1899' in het boogveld boven het venster van de eerste verdiepingen) en de neorenaissance (spekbanden). De voorgevel bevat centraal een middenrisaliet met daarin een portiek met de entree. De boerderij is via een tussenlid verbonden met de naastgelegen schuur. De naam is afkomstig van Spils Hofstede, vernoemd naar de familie Ter Spil. Bijbehorend monument: (GM) voormalige landbouwschuur.
- (GM) Juffer Aaltjes' Erve of Aaltjeshoeve, Middendijk 29. Bouwjaar: tussen 1696-1827, huidige verschijning 1877. T-boerderij, verfraaid met siermetselwerk, een fries en geblokte hoekpilasters. De naam dateert uit 1632 en verwijst naar de toenmalige eigenaresse: juffer (= ongehuwde adellijke dame) Angela (Aaltje) à Blois, die de boerderij zelf bewoonde en exploiteerde. Opmerkelijk: op de boerderij woonde tot haar dood in 1931 96 jaar lang de eveneens ongetrouwde juffrouw Aaltje Brink. De hoeve is een representatief voorbeeld van een grote statusvolle boerderij in de IJsselstreek. Bijbehorend monument: landbouwschuur.
- (GM) Fransenburg, Middendijk 31. Bouwjaar: tussen 1300-1400. Locatie van het vóór 1810 gesloopte kasteel Fransenburg, met onder de grond nog aanwezige funderingsresten uit de 14e eeuw. Oorspronkelijk stond hier een spieker van het klooster Monnikhuizen bij Arnhem. Later is het verbouwd tot een versterkt huis dat de ambtswoning werd van de richter van Nijbroek. De huidige naam is afkomstig van Frans van Apeldoorn, die het pand in 1656 kocht. De locatie is van belang vanwege de geschiedkundige en archeologische waarde.
- (GM) 4 Diaconie-huisjes, Middendijk 44-50. Bouwjaar: ca. 1888. Een rijtje van vier eenvoudige arbeiderswoningen, twee aan twee gekoppeld. Ze bestaan uit een begane grond met een zolder. Achter de woningen bevindt zich een aangesloten berging. Sociaal-historisch gezien zijn ze een goed voorbeeld van de huisvesting van de arbeidersklasse in de 19e eeuw. Het waren zogeheten diaconie- of armenhuisjes, die in opdracht van de diaconie van de Hervormde Gemeente te Nijbroek zijn gebouwd. Bijbehorend monument: pomp met kast bij nummer 48.
- (GM) Lommerlust, Middendijk 54. Bouwjaar: 1894. Hallehuisboerderij met een villa-achtig voorhuis. Dit voorhuis, met name de voorgevel, wordt gekenmerkt door fraaie architectuur en decoraties. De voordeur is geplaatst in een gepleisterde portiek. Het achterhuis heeft een wolfsdak met een uilenbord op het nokeinde en een samengesteld raam in plaats van de oorspronkelijke deeldeuren. Ook de zijgevels zijn gemoderniseerd. De boerderij werd gebouwd als fruitbedrijf, waarvoor een ruime kelder werd aangelegd. Via een glijbaan konden de fruitkisten in de kelder worden gestald.
- (RM) Transformatorhuisje met brug, Middendijk 55. Bouwjaar: 1920-1930. Transformatorhuisje met brug, gebouwd in opdracht van de Provinciale Geldersche Electriciteits-Maatschappij (PGEM) naar het type B3R van G. Versteeg. Dit type is beïnvloed door de architectuur van de Nieuwe Haagse School. De kleuren zwart en geel in het metselwerk verwijzen naar de Gelderse kleuren. Tegenover de deur in de voorgevel bevindt zich een stenen brug over de kleine waterloop waaran het huisje gelegen is. Deze brug is in dezelfde stijl als het transformatorhuisje uitgevoerd.
- (GM) Barmen 't Loo, Middendijk 59. Bouwjaar: 1912. T-boerderij op een vierkante plattegrond. Het voorhuis wordt gekenmerkt door fraaie architectuur en rijke decoraties. De symmetrische voorgevel heeft een risalerende middenpartij, die bekroond wordt met een frontonachtig vlak. Hierin is een Jugendstil tegelornament gemetseld met daarop de naam van de boerderij en het bouwjaar. De dubbele voordeur is gesitueerd in een portiek, waarboven zich een gietijzeren balkon bevindt. De boerderijnaam is afkomstig van de opdrachtgever: Barmentloo.
- (RM) Bijvank, Middendijk 63. Bouwjaar: vóór 1827. T-boerderij waarvan het voorhuis in twee bouwperioden tot stand is gekomen. Het rechtergedeelte stamt uit 1880, het linkergedeelte is ouder. Aan de rechterzijde van het voorhuis stond tot 1880 een ca. 17e-eeuwse lanterswoning. Het achterhuis heeft nog een onderschoer. Bij de linkerzijgevel is in het plaveisel een restant van een rosmolen aanwezig, die ooit aanpandig aan het achterhuis zat. De boerenplaats komt vanaf 1626 voor in documenten, maar is vermoedelijk veel ouder. De naam betekent nieuw aangewonnen stuk land.
- (GM) Hoogehuis, Middendijk 69. Bouwjaar: 1799. Krukhuisboerderij, tegenwoordig een vrij zeldzaam type in deze streek. Het achterhuis heeft een uilenbord op het nokeinde. De aanbouw aan de linkerzijde is niet origineel. Vanaf ca. 1749 werd de boerenplaats het Hoge Huis genoemd vanwege zijn hoge ligging in het vanouds moerassige land. De boerderij was het centrum van een landgoed van zo'n honderd hectare, bestaande uit drie boerenbedrijven. In het dwarsuitgebouwde gedeelte was een lanterskamer ingericht voor de landheer. Bijbehorend monument: bakhuisje.
- (GM) De Poterijen, Middendijk 75. Bouwjaar: 1700-1800. Hallehuisboerderij met een voor deze streek zeldzaam geworden onderschoer. Mogelijk bestond de huisplaats al voordat men in 1328 met de drooglegging van Nijbroek begon, aangezien het pand op een kunstmatige verhoging ligt. Het behoorde tot eind 16e eeuw (Reformatie) bij het klooster Monnikhuizen bij Arnhem en werd Bouwhof of Bouwing genoemd. Later maakt het met twee naburige boerderijen deel uit van een landgoed met het Hoogehuis als centrum. De naam Poterijen (=boomkwekerij) dateert van eind 18e eeuw. Bijbehorend monument: bakhuisje.
- (GM) 't Fort, Monnikenweg 1. Bouwjaar: 1796. Geheel gepleisterde T-boerderij, gelegen op een middeleeuwse huisterp. Op deze plek stond ooit de Hof, een boerderij van het klooster Monnikhuizen bij Arnhem. Het was het centrum van de vele bezittingen die het klooster in Nijbroek had. Er tegenover stond een stenen spieker (de latere Fransenburg) waar het graan werd verzameld. Na een brand rond 1796 is met hergebruik van oud materiaal de huidige boerderij opgetrokken, die in 1861 is verbouwd. Bij de boerderij staat o.a een houten schuur met stenen onderbouw. Bijbehorend monument: landbouwschuur, bakhuisje en pomp.
- (GM) Het Reuvekampje, Monnikenweg 6. Bouwjaar: 1847. Hallehuisboerderij met rietgedekt wolfsdak. Op de voorgevel is door middel van muurankers het bouwjaar aangegeven. De boerderij is vernoemd naar de veldnaam het Reuvekampje. Hiermee werd een perceel bouwland bedoeld dat niet ver van de boerderij lag. Het exterieur van de boerderij is voor een groot deel sinds 1847 onveranderd gebleven. Bijbehorend monument: bakhuisje.
- (GM) T-boerderij, Vaassenseweg 30. Bouwjaar: 1905. T-boerderij. De voorgevel bevat centraal een middenrisaliet met daarin een portiek met de entrée en daarboven een venster. De middenrisaliet eindigt in een topgevel met een sierspant met ajourpatroon. Ook de zijgevels van het voorhuis hebben een topgevel met sierspant met ajourpatroon. Aan weerszijden van de middenrisaliet bevindt zich een venster. De boerderij heeft geen naam.
- (GM) Boerdam, Vaassenseweg 31. Bouwjaar: 1905. T-boerderij, voorheen behorende tot het landgoed Matanze. Het pand is gebouwd nadat de voorganger in 1904 was afgebrand. De zijgevels hebben gewitte geveltoppen met drie kleine vensters. De boerenplaats Boerdam, vernoemd naar het nabijgelegen pad langs het water (een dam gebruikt door boeren), bestaat al zeker sinds 1648. Naast de boerderij staat een landbouwschuur. Aan het begin van de oprijlaan bij de weg bevindt zich een smeedijzeren hek, afkomstig van de voormalige rooms-katholieke begraafplaats te Enschede. Bijbehorend monument: smeedijzeren toegangshek.
- (GM) Vierroedige steltenberg, Veluwsedijk 47a. Bouwjaar: onbekend. Vierroedige, deels gesloten steltenberg. De roeden zijn van eikenhout en de kap is met riet gedekt. Dit rieten dak heeft als afsluiting een 'toefke' of 'tuiltje'. De steltenberg stond oorspronkelijk in het dorp Oene, van waaruit hij na 1950 (?) naar zijn huidige locatie in Nijbroek is verplaatst. Zijn oorspronkelijke functie als hooiopslag is pas vrij recent (na 1994) omgezet in een stal/schuilmogelijkheid voor vee. De steltenberg staat op enige afstand van het huis nr. 47A midden in de weilanden.
- (GM) Katerstede, Veluwsedijk 49. Bouwjar: tussen 1750-1800. Hallehuisboerderij met een rietgedekt wolfsdak. De voorgevel bevat metselwerk uit drie perioden; het rechtergedeelte bevat delen van het oorspronkelijke metselwerk. Op de voorgevel zijn ook nog delen zichtbaar van een ankbergebint. Ter linkerzijde van het pand is het dak wat opgehoogd. De naam en de relatief geringe omvang van de boerderij wijzen erop dat het een boerderijtje van een keuterboer was. Kleine, lage boerderijen waren in de oude Nijbroekse polder veelvuldig te vinden.
- (GM) 't Sluisje van Nijbroek, in de nabijheid van Vloeddijk 1. Bouwjaar: tussen 1300-1400, vermoedelijk na 1328. Van natuursteen gemetselde duiker onder het wegdek, met een baksteen gemetseld front en ojief-vormige vleugelstukken tegen de taluds. Het afsluitwerk van het sluisje is geheel van hout geconstrueerd. De schuif bestaat uit een houten raamwerk met horizontale beplanking. Het sluisje is de eerste gereglementeerde waterkering in de Nijbroekse polder. Het is waarschijnlijk gebouwd als uitvloeisel van de zogeheten ifbrief van Nijbroek uit 1328. Van algemeen belang vanwege geschiedkundige en wetenschappelijke waarde.
- (GM) Westerflier, Zeedijk 15a. Bouwjaar: 1752. Hallehuisboerderij met een rietgedekt wolfsdak, dat aan de rechterzijde van het voorhuis iets is opgetild. Voor het huis staan twee fraaie leilinden en een eenvoudig bakhuisje met een pannengedekt zadeldak. De mestgang- en deeldeuren in de achtergevel worden afgesloten door korfbogen met gepleisterde begin- en sluitstenen en ook de duimstenen zijn gepleisterd. De hele boerderij is in 1995 enkele tientallen meters naar het noorden verplaatst. De naam Westerflier verwijst naar de familienaam Westerflier. Bijbehorende monumenten: bakhuisje, leilinden. (bron: gemeente Voorst)
Terug naar boven- Autocross Masters Terwolde (laatste weekend van juni), georganiseerd door autocrossvereniging TACO, vindt plaats op een circuit aan de Middendijk in Nijbroek. Voor een indruk van hoe het er zoal aan toegaat, lees het verslag van Autocross Masters 2017 in tekst en beeld.
- Dorpsfeest Dikke Mik (weekend in augustus). "De tijd waarin de oogstfeesten zijn is voor sommigen de mooiste van het jaar. Dit is de tijd van de blauwe dagen, van de stille, nevelige ochtendstonden van gouden licht in blonde en bruine boomkruinen. Nu ligt de doorzonde stoppel onder parelberegen zilveren webben, nu hangen rood de bessen in trossen langs de doornhagen, buigen oranje schermen van lijsterbes boven 't struweel, kleurt de kardinaalsmuts een ruigen hoek." In het begin van de vorige eeuw werd in Nijbroek reeds jaarlijks een feest door en voor de bevolking georganiseerd. Een feest dat toen met name in het teken stond van de geslaagde oogsten dat jaar. Voor zover bekend is men met deze traditie rond het jaar 1917 echter gestopt. De wereldoorlogen zijn er waarschijnlijk mede verantwoordelijk voor dat nadien vele decennia zonder dit soort feesten voorbijgingen. In 1999 heeft een groep enthousiaste inwoners geprobeerd de eigentijdse feestdraad weer op te pakken. Sindsdien is er in augustus het jaarlijks Dikke Mik-dorpsfeest, een feest met een speciaal karakter en aanzicht, een gelegenheid waar menige Nijbroeker en bezoeker van (ver) daarbuiten ongeacht de leeftijd jaarlijks naar uitziet.
Nijbroek, een relatief klein dorpje tussen Apeldoorn en Deventer, bruist in augustus altijd van de activiteiten. Dan wordt nl. het jaarlijkse dorpsfeest voor jong en oud georganiseerd. De dorpskern staat dan één donderdagavond en twee daarop volgende dagen met de diverse programma-onderdelen een klein beetje op z'n kop. Dat alles in een ongedwongen sfeer die ook jou zeker zal aanspreken. De Dikke Mik dorpsfeesten (in 2019 voor de 21e keer) worden bedacht door een feestcommissie bestaande uit 8 enthousiaste en creatieve Nijbroekers, maar gemaakt en gedragen door ca. 175 vrijwilligers en ruim 200 sponsoren. We maken ons nu op voor Dikke Mik 2019 dat zich van donderdagavond 15 t/m zaterdagavond 17 augustus zal ontplooien. Mis het niet want we hebben ook dit jaar weer een heleboel moois voor alle leeftijden in petto. Zie het programma op de site. Graag tot ziens bij: Dikke Mik 2019!"
Terug naar boven- "Tussen de Veluwe en de IJssel ligt een van de mooiste gebieden van Nederland. Weidse uiterwaarden, rood-witte koeien in het land, statige boerenhoeven en gezellige dorpjes, en vooral: de rivier die zich door het landschap slingert. Dit is de IJsselvallei! Hier geniet je van uren wandelen zonder een openbare weg over te steken. Van kilometerslange fietsroutes over de dijk. Van de gezellige drukte op en rond de IJssel. Hier is het gewoon genieten. Kleinschalig en no-nonsense, met beide voeten in de Voorster klei. Letterlijk, als je zou willen. Voorst verwelkomt je graag!
De Polder Nijbroek is een van de oudste polders van ons land. Er is in Nederland veel aandacht voor oude polders zoals de Beemster, hier is echter al 300 jaar eerder een moeras ontgonnen, en zónder hulp van watermolens. Door de aanleg van weteringen, dijken, sluizen en stuwen werd het water weggevoerd richting de IJssel en werden de vruchtbare gronden geschikt gemaakt voor de landbouw. De lange kavels (slagen) werden verdeeld over breedtes van 30, 60 en 90 meter. Later zijn kavels vaak doormidden gesplitst om meerdere zonen binnen een gezin de kans te geven een boerenbedrijf te starten. Tussen al deze langgerekte kavels ten behoeve van landbouw werd een groot vierkant perceel vrijgehouden voor de bouw van een kerk en een dorp: het huidige dorp Nijbroek middenin de polder.
Over de vele wandel-, fiets- en klompenpaden kun je deze polder nog echt beleven; je ziet de langgerekte kavels, lanen van populieren en oude meidoornhagen en struwelen. Samen met de inwoners is de gemeente Voorst het project 'Polder Nijbroek' gestart. Doel van dit project is om samen met bewoners de herkenbare structuren van de polder te behouden en te versterken. Biodiversiteit, cultuurhistorie, recreatie en een fijne woonomgeving staan hierbij hoog in het vaandel." (bron: Provincie Gelderland)
- "Het project ‘Nieuw Drassig Land’ in de gemeente Voorst is een van de zeven nieuwe projecten die in februari 2021 in de derde ronde van de Erfgoed Deal zijn opgenomen. De Erfgoed Deal ondersteunt aansprekende voorbeelden van plekken in Nederland die gaan veranderen en waar erfgoed een grote rol van betekenis speelt. Met de erkenning vanuit de Erfgoed Deal, zet initiator en trekker Waterschap Vallei en Veluwe met de gemeente Voorst, de provincie Gelderland, Coöperatie Polder Nijbroek en andere partners, een grote stap richting een klimaatbestendige polder. Hierbij speelt het gemalencomplex Baron Van der Feltz aan de Bandijk bij Terwolde een ondersteunende en ook zeer bepalende rol.
Klimaatadaptatie in en rondom de middeleeuwse polder. Nijbroek betekent letterlijk ‘nieuw drassig land’. De polder is in de 14e eeuw ontgonnen om de moerassige bodem leefbaar en bewerkbaar te maken. De middeleeuwse polder, met haar kenmerkende sloten, weteringen, bruggen en stuwen, is goed bewaard gebleven. In de eeuwen na de ontginning is het watersysteem rondom de polder verbeterd en uitgebreid. Onder meer met de bouw in 1918 van een stoomgemaal aan de Bandijk bij Terwolde. De capaciteit van het gemaal is in 1951 vergroot met de bouw van een elektrisch gemaal naast het stoomgemaal. Zo ontstond een uniek gemaalcomplex.
Bijna 70 jaar later is er opnieuw de noodzaak om het gemaal meer toekomstbestendig te maken om, zowel in tijden van wateroverlast als van droogte, optimaal te kunnen functioneren. Hierbij zoeken waterschap en gemeente de verbinding met de mogelijkheden om in het stroomgebied, waaronder de Polder Nijbroek, op een meer klimaatbestendige manier water vast te houden. In plaats van sloop van (een deel) van het gemalencomplex, kiest Waterschap Vallei en Veluwe nu voor revisie van het bestaande gemaal, met een beperkte uitbreiding.
Polder Nijbroek wordt in dit project, ‘Nieuw Drassig Land’, klimaatbestendig gemaakt, door samen met Nijbroekers plekken voor waterberging, het vasthouden van water en alternatief peilbeheer te ontwikkelen. Erfgoed speelt een sleutelrol in zowel de kwaliteit van de ruimtelijke oplossingen, als de lokale samenwerking hieraan. Bij deze aanvraag voor een bijdrage vanuit de Erfgoed Deal zijn waterschap en gemeente ondersteund door Hanneke Stenfert van bureau Open Kaart.
Participatie in landelijk gebiedsproces. Erfgoed Deal heeft ‘Nieuw Drassig Land’ een rijksbijdrage van €750.000 toegekend: “Dit project toont bij uitstek aan hoe gedachtenvorming tijdens de aanvraagprocedure kan wijzigen. Was eerst het voornemen om het gemaal te slopen en nieuwbouw te plegen, gaandeweg raakte het waterschap ervan overtuigd dat het gemaalensemble erfgoedkwaliteit heeft. Van sloop is geen sprake meer. Het opschalen van gemaal tot polder is een compliment waard.” Het project is volgens Erfgoed Deal interessant als voorbeeld van participatie in een landelijk gebiedsproces. Dit komt door de betrokkenheid van de bewoners die zich inzetten als Coöperatie Polder Nijbroek. De Coöperatie is heel actief bij het bewaren, en waar nodig herstellen, van hun bijzondere polder. Naast Erfgoed Deal doet ook de Provincie Gelderland mee met een bijdrage van €350.000.
Geweldige opsteker voor gemaal en polder. Erfgoed Deal past bij de gemeente Voorst, waar de rijke cultuurhistorie met kenmerkende landschapselementen en bijzondere gebouwen erg waardevol zijn. De gemeente Voorst wil dit behouden en waar mogelijk versterken. De bijdrage van Erfgoed Deal biedt meer mogelijkheden waardoor gemeente en waterschap een hogere kwaliteit van de ruimtelijke ingrepen in het project ‘Nieuw Drassig Land’ kunnen bereiken, samen met de andere partners. Wethouder Arjen Lagerweij is dan ook erg blij dat dit project in de Erfgoed Deal is opgenomen: “Een goede samenwerking op het gebied van ruimtelijke kwaliteit, cultuurhistorie en milieu, betaalt zich uit. Dit is een geweldige opsteker voor het gemaal Terwolde en de polder Nijbroek”. Heemraad Henk Veldhuizen van Waterschap Vallei en Veluwe is het met Lagerweij eens: “Fantastisch dat de Erfgoed Deal aan dit gebiedsproject is toegekend: het nieuwe waterdenken uit onze Blauwe omgevingsvisie gaat hierbij hand in hand met cultuurhistorie.” (bron: Waterschap Vallei en Veluwe, februari 2021)
Terug naar boven- Boek hier je B&B e.d. in omgeving Nijbroek, met laagsteprijsgarantie!
Terug naar boven- Algemeen: - Site van en over Nijbroek.
- Nieuws: - Nieuws uit Nijbroek van Plaatselijk Belang op Facebook.
- Belangenorganisatie: - Plaatselijk Belang Nijbroek (PBN) komt op voor de belangen van de inwoners. Die belangen hebben betrekking op alles wat een raakvlak heeft met het dorp. Denk daarbij bijv. aan eerstelijns zorgvoorzieningen, veiligheid, kwaliteit van wegen en fietspaden, wonen en het dorpsaanzicht. Daarvoor onderhoudt PBN contacten met het gemeentebestuur van Voorst, het waterschap en andere regionale overheden en diensten. Maar ook in eigen kring dirigeert, coördineert en exploiteert PBN initiatieven. Ze houden zich bezig met praktische onderwerpen voor de korte termijn, maar hebben ook oog voor zaken die op langere termijn geregeld moeten worden.
- Dorpshuis: - "Ons fraaie Dorpshuis De Arend is aangekocht door een gezamenlijke inspanning onder het motto: samen sta je sterk. Dit is kenmerkend voor het kleine dorp Nijbroek. Op 16 juni 1978 is notarieel vastgelegd dat de “Vereniging tot oprichting, instandhouding en exploitatie van een verenigingsgebouw” een feit werd. Plaatselijk Belang heeft hier jarenlang voor geijverd, maar het ontbrak hen aan financiële middelen. Door giften van de dorpelingen en een renteloze lening van de lokale Protestantse Gemeente kon het gebouw worden aangekocht en ingericht.
Een aantal jaren geleden is ons dorpshuis rigoureus verbouwd, dankzij financiële steun van de gemeente Voorst. Nadien zijn de keuken en het meubilair binnen en buiten vernieuwd. Kortom, een gebouw waar we met zijn allen trots op mogen zijn! Ons Dorpshuis wordt geheel gerund door vrijwilligers. Met deze bijdrage van vele Nijbroekers zijn wij erg blij. Het is tekenend voor de saamhorigheid in ons mooie dorp. Daarom is ons motto: Dorpshuis de Arend: van, voor en door Nijbroek."
- Onderwijs: - "De maatschappij vraagt steeds meer om mensen die creatief kunnen denken, metacognitieve vaardigheden hebben, digitaal geletterd zijn en kritisch en actief kunnen participeren. Vaardigheden die ook wel 21e-eeuwse vaardigheden worden genoemd. Om deze vaardigheden en een gedegen kennisbasis op het gebied van taal, spelling, lezen en rekenen te ontwikkelen is een veilige omgeving voorwaardelijk: aandacht voor en acceptatie van ieder kind ligt hieraan ten grondslag. Wij weten ook dat kinderen zich niet gelijk ontwikkelen en ook niet gelijkmatig. Het afstemmen van het pedagogisch en didactisch handelen moet dan ook zo goed mogelijk worden afgestemd op het kind als individu.
De missie van Basisschool Ten Holtens Erve in Nijbroek is dan ook als volgt geformuleerd: 'In een rijke leeromgeving, door verwondering en in verbinding met de omgeving willen wij kinderen hun eigen talent laten ontdekken en ontwikkelen. Wij sluiten hierbij zoveel mogelijk aan op de ontwikkeling van ieder kind, door ieder kind te horen en te zien. Dit doen wij in een veilig klimaat en vanuit een open christelijke houding waarin iedereen van en met elkaar leert, zodat kinderen verantwoordelijk en duurzaam hun intrede kunnen doen in de maatschappij van morgen.' Onze teamdrijfveren om dit te bereiken zijn onze kernwaarden: authenticiteit, verwondering, verbinding, aandacht, creativiteit en meesterschap. Het motto van onze school is: Leren is natuurlijk schitteren(d)."
- Jongeren: - "Jong Gelre is een jongerenorganisatie die vooral bestaat uit plattelandsjongeren. Deze organisatie is opgedeeld in verschillende regio's. Een van deze regio's is het reeds in 1930 opgerichte Jong Gelre Terwolde-Nijbroek, bestaande uit een groot aantal gezellige en enthousiaste jongeren uit deze dorpen en omgeving. Wij organiseren elke maand activiteiten. Enkele van deze activiteiten zijn de toneeluitvoeringen, de Trekkertrek, de Maïscross, karten en zeevissen. Je bent van harte welkom om eens bij een van onze activiteiten te komen kijken en je zult zien dat Jong Gelre Terwolde-Nijbroek ook iets voor jou is! Je hoeft niet per se uit een van deze dorpen te komen om lid te worden van deze leuke vereniging."
- Genealogie: - Overzicht van begravenen op de begraafplaats van Nijbroek alg..
Reactie toevoegen