Op 4-8-2018 is het in ons hele land al enkele weken kurkdroog en tropisch warm. Toch is het weiland rond Molen De Zwakkenburger bij Noordhorn kletsnat. Een slimme zet van molenaar Janco Doornbos! (© Harry Perton/https://groninganus.wordpress.com)
In juni 2019 zijn aan het Van Starkenborghkanaal bij Noordhorn 50 populieren gekapt. Vaak zien ze er van buiten nog goed uit. Maar 80 procent zag er van binnen dus zó uit... (© https://groninganus.wordpress.com/2019/06/30/rondje-gaarkeuken-oosterzand)
- Noordhorn is een dorp in de provincie Groningen, in de streek en gemeente Westerkwartier. T/m 2018 gemeente Zuidhorn.
- Onder het dorp Noordhorn vallen ook de buurtschappen Noorderburen, Noordhornertolhek en Okswerd.
Terug naar bovenIn het Gronings
Noordhörn.
Oudere vermeldingen
1375 Ecberte van Northorne, 1398 Noirthoren, 1445 Noorthorn, Northoren, 1448 Noerthorum, 1466 de buren van Zuuthorm ende Northorm, 1506 Noerdhorn, 1579 Northorn, ca. 1660 Noorthorn6, 1781 Noordhorn.
Naamsverklaring
Horn betekent 'uitspringende bocht, hoek'. Noordhorn en Zuidhorn liggen op de noord- en zuidhoek van een zandrug. Naast de vorm op horn kwam in oude stukken horm, hurum voor. Het vermoeden dat horm onder invloed van horn uit holm 'hoogte' is ontstaan, is onjuist. Eerder is sprake van een analoge vorming naar het voorbeeld van husen, in Latijnse oorkonden van de 14e eeuw nog husum, een datief meervoud met plaatsaanduidende functie. Met noord 'noordelijk gelegen' ter onderscheiding van Zuidhorn.(1)
Het dorp Noordhorn grenst in het W aan het dorp Niezijl, in het N aan de dorpen Niehove en Oldehove, in het O aan het dorp Den Ham en in het Z aan het dorp Zuidhorn, en ligt NNO van het dorp Briltil, NO van de dorpen Niekerk en Oldekerk, O van het dorp Grijpskerk, ZW van het dorp Ezinge en NW van de stad Groningen.
Terug naar bovenIn 1840 omvat het dorp Noordhorn 132 huizen met 868 inwoners. Tegenwoordig heeft het dorp ca. 600 huizen met ca. 1.500 inwoners.
Terug naar bovenSlag
In de zomer van 2015 is de Slag bij Noordhorn nagespeeld. Deze bijna vergeten slag was met die van Heiligerlee een belangrijke oorlogshandeling in 1581. Helaas is deze door de ‘staatse’ troepen verloren en kwam daarom nauwelijks in de geschiedenisboeken voor. Dankzij de inzet van alle vrijwilligers, uit het dorp maar ook daarbuiten, de re-enactment verenigingen VKVB en Saluutbatterij Atkins, alsmede vele sponsoren en vrienden van de Slag, is deze belangrijke gebeurtenis voorgoed aan de vergetelheid onttrokken. Met een plaquette, een blijvende tentoonstelling in Molen Fortuna, een stripboek, een educatieve leerlijn, een film en documentaire, meerdere Schansenkrijg-fietsroutes en diverse activiteiten rond het evenement is er nu veel informatie te vinden en is de Tachtigjarige Oorlog in deze regio nu goed in beeld gebracht.
Wie het evenement 'Slag bij Noordhorn' gemist heeft kan in Molen Fortuna terecht voor de permanente tentoonstelling over deze veldslag. Deze toont op een aantal panelen de historische achtergronden en gebeurtenissen van de Schansenkrijg in het Westerkwartier. Verder is er een vitrine met bodemvondsten uit de 16e eeuw te zien. Wegens groot succes is er een 2e druk van het stripboek over de Slag verschenen. Softcover-exemplaren van deze strip "Verschanst in de tijd" van tekenaar Mestrik zijn voor € 9 per stuk te koop in Molen Fortuna.
Als je je nader wilt verdiepen in de geschiedenis van Noordhorn, kun je terecht bij Historische Kring Zuidhorn.
Terug naar boven- Bestemmingsplan Noordhorn Dorp voorziet in een actualisatie van de juridische en planologische regeling voor het dorp. Het bestemmingsplan legt in hoofdzaak de bestaande toestand vast en kent geen nieuwe ontwikkelingen.
Terug naar boven- Noordhorn heeft 10 rijksmonumenten (onder de link staan er 9, maar dat komt omdat daar molen De Zwakkenburger ten onrechte onder Niezijl staat).
- Koren- en pelmolen Fortuna (Schippersstraat 2a) is in 1890 gebouwd als opvolger van een vorige molen uit ca. 1800 op deze plek, die is afgebrand. De molen is, na eerdere restauraties, in 2009 wederom gerestaureerd. De molen is van april t/m oktober vrijwel elke zaterdag geopend voor bezichtiging en daarnaast ook op andere dagen als de blauwe wimpel wappert.
- Molen De Zwakkenburger (Hoendiep Oost 65), ook wel de Zwakkenburgermolen, gelegen direct N van het Van Starkenborghkanaal, bemaalde de Zwakkenburger- en Ellersvelderpolder. De molen dateert oorspronkelijk uit 1865 en is tot 1955 op windkracht in bedrijf gebleven. In dat jaar wordt een dieselmotor voor aandrijving van de vijzel geplaatst en is het wiekenkruis verwijderd. De molen raakt sterk in verval. Rond 1980 wordt de molen door enkele Groninger molenvrienden geconserveerd. Waterschap Westerkwartier doet de molen over aan Molenstichting Westerkwartier die, na vele jaren eraan te hebben gewerkt, de molen in 2002 laat afbreken. Met een boot wordt de molen naar de molenmakerswerkplaats in Heiligerlee gebracht. Na de restauratie aldaar is de molen in 2003 200 meter zuidelijker dan zijn oorspronkelijke standplaats herbouwd. In 2016 is de molen overgedragen aan Stichting Groninger Poldermolens. Molenaar Janco Doornbos, de zoon van de laatste beroepsmolenaar, laat de molen regelmatig op vrijwillige basis het circuit rond de molen bemalen.
- Het pand van Kostuummuseum De Gouden Leeuw was in 1622 al een taveerne en is een museum sinds 1994. De collectie bestaat uit Noord-Nederlandse streekdracht. Je vindt hier antieke jakken, fijngeweven tipdoeken, gouden oorijzers en kanten mutsen. Het centrale thema in het museum is de oorijzerdracht van Friesland, Groningen en Drenthe uit de periode 1750-1925. De bijbehorende kleding, sieraden en accessoires worden eveneens gepresenteerd.
Terug naar boven- Zo te zien is in augustus 2015 De Slag bij Noordhorn uit 1581 nagespeeld. Maar uit de site wordt ons niet duidelijk of dit een eenmalig evenement was of dat het een jaarlijks evenement is of beoogt te worden.
Terug naar boven- Wandelroute Noordhoekroute (9 km).
Terug naar boven- Heel veel oude foto's van Noordhorn, overzichtelijk ingedeeld op straat en op onderwerp.
- Noordhorn Toen en Nu, fotoblog door Jan Blaauw.
Terug naar boven- Nieuwe en/of tweedehands boeken over Noordhorn (online te bestellen).
Terug naar boven- Belangenorganisatie: - "Vereniging van Dorpsbelangen Noordhorn organiseert allerlei activiteiten en komt op voor de belangen van de inwoners van het dorp, om zo de aantrekkelijkheid van ons dorp als woonplaats te vergroten. De vereniging is in 1961 opgericht, telt nu bijna 800 leden en is eigenaar van dorpshuis de Dörpsstee. Sinds eind 2007 is de oude Dörpsstee, achter buurtsuper Kamphuis, verlaten voor een pand verderop aan de Noorderweg, een voormalig schoolgebouw. De meeste activiteiten spelen zich af in en rond de Dörpsstee. Dat gaat om zaken als kindermiddagen, klaverjassen, bingo, disco en de Feestweek met o.a. de Zeskamp. Ook organiseren we jaarlijkse activiteiten als: braderie met oldtimershow, Nationale Straatspeeldag, Sinterklaasintocht, Lampionnenkeuring en de Lichtweek.
We hebben onder Dorpsbelangen aparte commissies voor onder meer het beheer van de ijsbaan, het beheer van de Dörpsstee met bijbehorend sportterrein en van het hertenkamp. Onze activiteiten en het andere dorpsnieuws worden maandelijks via Noordhorn Nu huis aan huis bekend gemaakt. De NN wordt d.m.v. advertenties van ondernemers betaald. De activiteiten worden vaak ook in de winkels in het dorp voorgehangen. Verder hebben we regelmatig contact met het gemeentebestuur en anderen om de belangen van het dorp te bepleiten. Jaarlijks worden de plannen en de resultaten van de vereniging toegelicht in een Algemene Leden Vergadering."
- Dorpshuis: - Dorpshuis de Dörpsstee is gevestigd in het vroegere gebouw van de basisschool. "De Dörpsstee is er voor alle bewoners van Noordhorn. Vele activiteiten van Vereniging Dorpsbelangen vinden hier plaats. Ook plaatselijke verenigingen, zoals de schietclub, klaverjasclub en de toneelgroep maken gebruik van de Dörpsstee. Daarnaast kan de Dörpsstee ook worden ingezet voor bijeenkomsten, vergaderingen, workshops en kleinschalige feesten. Aangezien we werken met vrijwilligers treden we, als je een ruimte wilt huren, graag in overleg over de beschikbaarheid van ruimte(s) en de inzet voor bediening en andere werkzaamheden."
"In 2019 heeft Dorpsbelangen Noordhorn met subsidie van de gemeente een zonnepaneleninstallatie aangeschaft. Het gaat om een installatie van ca. 11.000 kWp. De Dörpsstee gebruikt op jaarbasis ca. 10.000 kWp en met deze investering in zonnepanelen wordt een groot gedeelte van ons energiegebruik dan ook opgewekt door de zon. Dat is niet alleen milieuvriendelijk maar het scheelt ons ook in de maandelijkse lasten en omdat we de investering in zijn geheel van de gemeente hebben gekregen is er dan ook geen terugverdientijd. De installatie is mede met behulp van vrijwilligers aangebracht. De opbrengst van de installatie laten we zien op een scherm in het dorpshuis."
- Genealogie: - Overzicht van begravenen op de begraafplaats van Noordhorn.
Reactie toevoegen