Noordwolde (Groningen)

Plaats
Dorp
Het Hogeland
Groningen

Noordwolde (Groningen)

Terug naar boven

Status

- Noordwolde is een dorp in de provincie Groningen, gemeente Het Hogeland. T/m 2018 gemeente Bedum.

- Onder het dorp Noordwolde vallen ook de buurtschappen Plattenburg en Willemsstreek.

Terug naar boven

Naam

In het Gronings
Noordwòl.

Oudere vermeldingen
1384 Nordawalda, 1385 kopie 1663 Northwalda, 1506 Noerdwolde, ca. 1660 Noortwolde, 1677-1678 Noordwolde, 1781 Noordewolde, 1840 Noord-Wolde.

Naamsverklaring
Betekent bij het noordelijke wold 'moerasbos, zompig bos', waarbij Noord- ter onderscheiding van buurdorp Zuidwolde.(1)

Terug naar boven

Ligging

Het dorp Noordwolde grenst in het W aan Adorp, in het N en O aan Bedum en in het Z aan Zuidwolde, en ligt N van de stad Groningen, NNO van Noorderhoogebrug, ONO van Dorkwerd, NO van Leegkerk, ZW van Sauwerd en Winsum, ZW van Sint Annen, W van Ten Boer, WNW van Thesinge, NW van Noorddijk, Garmerwolde, Ruischerbrug en Meerstad en NNW van Middelbert en Engelbert.

Terug naar boven

Statistische gegevens

In 1840 omvat het dorp Noordwolde 47 huizen met 275 inwoners. Tegenwoordig heeft het dorp ca. 115 huizen met ca. 290 inwoners.

Terug naar boven

Geschiedenis

- Beschrijving van Noordwolde anno 1828 door de toenmalige schoolmeester.

Terug naar boven

Bezienswaardigheden

- Noordwolde heeft 4 rijksmonumenten.

- De Hervormde (PKN) Dorpskerk (Noordwolderweg 29) is een romano-gotische kerk met een rechtgesloten koor en stamt uit de 13e eeuw. De oorspronkelijke RK kerk werd na de Reductie van Groningen in 1594 protestant. In 1621 wordt het gebouw gerestaureerd, waarbij de bouwvallig geworden gewelven worden afgebroken. Er worden steunberen geplaatst en er komen spitsboogvensters. Het kerkgebouw wordt sinds 1639 gedomineerd door een gotische kerktoren met een opvallende ui-vormige torenspits, een zogeheten 'siepel'. Als verbinding tussen de kerk en de toren komt er een travee. Tegelijkertijd krijgt de kerk een hoger dak en een tongewelf. De kerk maakt deel uit van de Hervormde Gemeente Noordwolde - Zuidwolde.

Al in de 16e eeuw had de kerk een orgel. In 1658 is het vervangen door het huidige kerkorgel, dat door Hendricus Huisz is vervaardigd met gebruikmaking van het oude pijpwerk. Vele beroemde orgelbouwers hebben bemoeienis gehad met dit instrument, toen het grootste dorpsorgel van de Ommelanden. In 1695 heeft Arp Schnitger herstelwerkzaamheden verricht. Daarna was het in onderhoud bij Albertus Antoni Hinsz en later bij Schnitgers kleinzoon Frans Casper Snitger en diens compagnon Heinrich Hermann Freytag. Deze laatste bracht in 1803 ingrijpende wijzigingen aan, waarna verdere verbouwingen zijn uitgevoerd in 1833 door Nicolaus Anthony Lohman en in 1903 door Marten Eertman. Laatstgenoemde, een autodidact, gebruikte dit orgel als het grote voorbeeld voor de nieuwbouworgels van zijn eigen hand. Later heeft Mense Ruiter het instrument onder zijn hoede genomen. Na reparaties in 1984 en 1990 heeft hij het in 2006 gerestaureerd naar de toestand waarin Lohman het in 1833 had gebracht. De Paul en An Moerman Stichting zet zich in om het historische orgel in de Dorpskerk te Noordwolde in de belangstelling te brengen en te houden.

Terug naar boven

Natuur en recreatie

- Activiteitenkalender Noordwolde.

Terug naar boven

Overnachten

- Boek hier je B&B e.d. in omgeving Noordwolde, met laagsteprijsgarantie!

Terug naar boven

Literatuur

- Nieuwe en/of tweedehands boeken over Noordwolde (online te bestellen).

Terug naar boven

Links

- Nieuws: - Nieuwssite Siepelnijs.

- Dorpshuis: - Dorpshuis De Woldstee. Het stichtingbestuur heeft in 2019 middels het door Vereniging Groninger Dorpen gecoördineerde leefbaarheidsprogramma “Elk Dorp Een Duurzaam Dak” een subsidie verkregen waarmee duurzaamheidsmaatregelen kunnen worden genomen. Het geld, beschikbaar gesteld door de NAM, wordt aangewend om de dubbele beglazing en de verwarmingsketel te vervangen, en LED-verlichting aan te brengen. "Per 1 mei 2019 hebben Hennie en Wem Zuideveld na 25 jaar hun werkzaamheden als beheerdersechtpaar van Dorpshuis De Woldstee in Noordwolde beëindigd. Einde van een tijdperk waarin het functioneren van het dorpshuis in handen was van een vaste beheerster, die altijd aanwezig was, en waar nodig met hulp van familie menig activiteit in het dorp heeft bediend. Servicegerichtheid en dienstbaarheid aan de gemeenschap zijn kernwoorden die het beheer de afgelopen 25 jaar hebben gekenmerkt. We zijn hen veel dank verschuldigd.

Ondertussen is het bestuur middels een sollicitatieprocedure op zoek gegaan naar een nieuwe beheerder, maar ondanks twee aanmeldingen heeft dit niet het gewenste resultaat opgeleverd. Daarom zijn we een vrijwilligersconstructie aan het opstarten waarbij onder aansturing van een tijdelijke coördinator en met gebruikmaking van een online agenda de activiteiten kunnen worden bemenst. De vaste gebruikers/verengingen wordt de mogelijkheid geboden om, daar waar mogelijk, voor hun activiteiten vrijwilligers uit het eigen ledenbestand in te zetten. Ondanks dat zich al tien vrijwilligers hebben aangemeld, zijn we nog op zoek naar een paar extra handen die hetzij vast of flexibel werkzaamheden willen doen die het functioneren van een dorpshuis met zich meebrengt. Te denken valt aan: klaarzetten van de zaal en na een activiteit het bezemschoon opruimen ervan; koffie en thee zetten en het uitserveren ervan; het schenken van dranken; het maken van hapjes en het uitserveren ervan; afruimen; verder voorkomende werkzaamheden; vrijwilliger(s) voor een wekelijkse schoonmaak."

- Sport: - Voetbalvereniging v.v. Noordwolde.

- Zorg: - Zorgboerderij `n Goudstee.

- Zorgboerderij De Golden Raand in Noordwolde (Wolddijk 65) heeft sinds 2015 ook een ijsmakerij en is daarmee de eerste ijsboerderij in de provincie Groningen. De ijsmakerij en de verkoop van het ijs leveren een bijdrage aan een zinvolle daginvulling van de cliënten, en het beoogt een nieuwe bron van inkomsten te realiseren om de mensen een plek te blijven bieden wanneer hun indicatie evt. niet verlengd wordt. De ijsboerderij is dagelijks geopend van 10-17 uur (evt. langer bij mooi weer).

- Genealogie: - Lidmaten van de kerk te Noordwolde 1675-1811. - Overzicht van begravenen op de begraafplaats van het dorp.

Reacties

(1)

Ik ben in Noordwolde geboren, in het oude schoolgebouw, op 29-09-1934.

Reactie toevoegen