Dankzij Carbidclub Rood-Zwart Nuis-Niebert gaan ze in Nuis op oudjaarsdag de hele dag door knallend het oude jaar uit, met ook nog feest met live artiesten tot in de kleine uurtjes. (© Harry Perton/https://groninganus.wordpress.com)
"Had deze hybride vlag (half Gronings, half Fries, red.) niet eerder gezien, maar hij past uitstekend bij dit deel van het Westerkwartier, waar de Groningers die ik spreek allemaal een zwaar Friese tongval hebben." (zie verder het hoofdstuk Beeld)
- Nuis is een dorp in de provincie Groningen, in de streek en gemeente Westerkwartier. T/m 2018 gemeente Marum.
- In de praktijk is dit dorp samen met buurdorp Niebert een tweelingdorp, omdat ze op veel gebieden samenwerken en veel voorzieningen en verenigingen en dergelijke delen. Zo is er een gemeenschappelijk Plaatselijk Belang en - sinds 2011 - een gemeenschappelijke dorpsvlag. Gezamenlijk worden ze Nuis-Niebert genoemd. Formeel zijn het nog wel aparte dorpen met bijvoorbeeld eigen postcodes, postale plaatsnamen en plaatsnaamborden.
Terug naar bovenHet dorp Nuis grenst in het W aan het dorp Marum, in het NW aan het dorp Noordwijk, in het N aan het dorp Lucaswolde, in het NO aan het dorp Boerakker, in het O aan het dorp Niebert en in het Z aan het dorp Jonkersvaart, en ligt ZZO van het dorp Grootegast, ZW van het dorp Tolbert, W van het dorp Leek, NW van het dorp Zevenhuizen en NO van het dorp De Wilp.
Terug naar bovenIn 1840 omvat het dorp Nuis 105 huizen met 523 inwoners. Tegenwoordig heeft het dorp ca. 300 huizen met ca. 760 inwoners.
Terug naar bovenKamp Nuis
Van 1941 tot halverwege de jaren zestig is er in het dorp een barakkenkamp geweest, opgericht door de Nederlandse Arbeidsdienst, die hier jongemannen vanaf 18 jaar onderbrengt om hen een nationaal-socialistische vorming te geven. De kampbewoners (ook 'jongens van Koenraad' genoemd naar de wervende poster met de stoere arbeidsman erop) moeten werken voor zakgeld, kost en inwoning. Ze maken zich bijvoorbeeld nuttig in de ruilverkaveling van Lucaswolde. Aanvankelijk is verblijf in het kamp vrijwillig. Vanaf 1942 verandert de sfeer. De mannen worden aan het eind van de oorlog ingezet in de frontlinie van de strijd. Hun plekken in de barakken worden ingenomen door evacués uit Arnhem en Limburg.
In de eerste jaren na de oorlog is Kamp Nuis een interneringskamp voor collaborateurs. In 1948 wordt het kamp een jeugdgevangenis, ressorterend onder Veenhuizen. Er zitten jongemannen die in Duitse krijgsdienst zijn geweest en zelfs enkele hooggeplaatste SS'ers. De gevangenen worden in de omgeving aan het werk gezet. In hun vrije tijd kunnen ze lid worden van een schaak-, zang- of wandelclub of een toneelvereniging. Aan het eind van de jaren veertig krijgen de geïnterneerden massaal gratie en in 1951 sluit het kamp de deuren.
Enkele maanden later wordt het barakkenkamp opnieuw in gebruik genomen, nu voor de tijdelijke opvang van zo'n 250 Molukkers. In dat jaar koimen 4.000 voornamelijk Molukse militairen naar Nederland, die hebben gediend in het Koninklijk Nederlandsch-Indisch Leger (KNIL). De militairen verblijven samen met hun gezinnen in het kamp, in de verwachting dat ze na enkele weken weer terug mogen keren. De koffers blijven letterlijk ingepakt. Maar de hoop is vals. Pas in 1963-1964 verlaten de laatste bewoners het kamp. Ze vestigen zich in Marum, Drachten, Hoogkerk en de wijk De Wijert in Groningen. Na het vertrek van de laatste bewoners zijn de meeste barakken gesloopt. In een ervan is nu het Noordelijk Archeologisch Depot gevestigd. Zie daarvoor het kopje Bezienswaardigheden. (bron: Canon van het Westerkwartier)
Terug naar boven- Nuis heeft 9 rijksmonumenten.
- Het doel van Landbouw- en Streekmuseum 't Rieuw in Nuis is het bewaren van werktuigen en gereedschappen van het verdwenen gemengd boerenbedrijf in het Zuidelijk Westerkwartier in het zuidwesten van de provincie Groningen. Het soort bedrijf dat in de loop van de tijd bijgedragen heeft tot de vorming van het kleinschalige coulisselandschap, dat in deze tijd van schaalvergroting voor een groot deel behouden is gebleven.
De kerncollectie van het museum bestaat uit gereedschappen en werktuigen en gebruiksvoorwerpen zoals die voor de jaren zestig van de vorige eeuw gebruikt werden in het boerenbedrijf, zowel van het bedrijfsgedeelte als van het huishoudelijk deel. Daarnaast is er een collectie gereedschappen aanwezig van de smid, timmerman, stelmaker, rietdekker en andere beroepen. Ambachten waarop de boer een beroep moest doen bij reparatie, her- of nieuwbouw. Tot de deelcollecties behoren ook een collectie hoog- en laagveengereedschap, een collectie zwerfstenen, gevonden in het Zuidelijk Westerkwartier, en werktuigen uit de Tweede Wereldoorlog. - Facebookpagina met nieuws van de 'Culturele Driehoek Nuis-Niebert', oftewel Museum 't Steenhuus, Museum 't Rieuw en de Nieberter Molen.
- Recht tegenover de oprit naar de Coendersborch ligt het voormalige Kamp Nuis. De gebouwen vormen nu het Noordelijk Archeologisch Depot (Nieuweweg 76. Tel. 0594-644000). Hier worden de archeologische vondsten uit de drie noordelijke provincies bewaard. Een bezoek op afspraak is mogelijk en soms zijn de gebouwen ook op vrijdagmiddag open.
Terug naar boven- Op een zaterdag half december organiseren Plaatselijk Belang Nuis-Niebert en muziekvereniging Amicitia jaarlijks een Kerstmarkt rondom de sfeervolle Coendersborg. Met een echte ijsbaan voor de jeugd. Kom gezellig sfeerproeven van 16.00-21.00 uur. In 2016 was dit een van de 7 door Toerisme Groningen aanbevolen sfeervolle kerstmarkten. Als je er zelf een kraampje wilt huren moet je er op tijd bij zijn want de editie 2017 was met 36 kramen volgeboekt.
- De in 2000 opgerichte Carbidclub Rood-Zwart Nuis-Niebert organiseert jaarlijks het carbidschieten op oudjaarsdag in eerstgenoemd dorp. Voor het schieten gebruiken ze zo'n 50 melkbussen, en een door wijlen smid Steursma tot kanon omgebouwde gasfles. Van een sponsor kregen ze rode en zwarte verf om de bussen te beschilderen, vandaar de naam van de club. Van tien uur ’s morgens tot 17.00 uur wordt in totaal honderd kilo carbid afgeschoten. Ook de jongste jeugd wordt erbij betrokken: zij kunnen mooi de deksels van de melkbussen ophalen. Veiligheid gaat voor alles. Zo worden de carbidbussen vastgemaakt met beugels (zodat de bussen niet achterover schieten), is er een vangnet voor rondvliegende deksels, en gaan ze pas na de schieterij ze aan het bier. Nou ja, één kratje dan, voor de hele dag.
Het is hier 'met elkaar mooi voor mekaar'. Stroom krijgen ze van een vrouw uit de buurt. En ze krijgen de hele dag eten. Van ouders die met oliebollen komen en elk jaar kapucijners van Albert Heijn. Ook bedrijven schieten massaal te hulp. Ze hebben imiddels enkele tientallen sponsoren. Van 's ochtends op oudjaarsdag tot de volgende nacht in de kleine uurtjes is er ook nog feest met diverse artiesten. Voor 20 euro per persoon is de jeugd de hele dag van de straat en onder de pannen.
Terug naar boven- Het Groninger Landschap heeft in 2018 uit veiligheidsoverwegingen tientallen essen op Landgoed Coendersborg in Nuis moeten verwijderen. De essen waren getroffen door de essentaksterfte. De es gaat momenteel in ons land massaal dood als gevolg van de essentaksterfte. Een ziekte die wordt veroorzaakt door een agressieve exotische schimmel genaamd vals essenvlieskelkje. Een besmette es is van nature niet bestand tegen de schimmel en zal dus niet van deze ziekte herstellen. Bomen die in de afgelopen jaren ziek zijn geworden kunnen op onvoorspelbare momenten takken verliezen en spontaan omvallen. Om risico’s voor bezoekers te voorkomen zijn de aangetaste bomen langs de wandelpaden omgezaagd.
De omgezaagde bomen worden niet opgeruimd. De takken zullen binnen een paar jaar verteerd zijn. De dikke stammen zullen nog lang aanwezig blijven en zorgen voor veel nieuw leven. Veel dieren leven van het dode hout, mossen benutten het als groeiplaats en paddenstoelen zullen het uiteindelijk volledig afbreken. De open plekken die zijn ontstaan in het bos zorgen dat het licht, inclusief de zonnewarmte weer tot de bosbodem kan reiken. Dit geeft nieuwe bomen en struiken een kans om te groeien. (bron: Groninger Landschap, 9-3-2018)
Terug naar boven- Boek hier je B&B e.d. in omgeving Nuis, met laagsteprijsgarantie!
Terug naar boven- Rob van Dam van het RTV Noord tv-programma 'Dam Op' gaat in juni 2012 Dam Op in Nuis. Hij gaat kijken bij de voorbereidingen van het openluchtspel dat hier iedere twee jaar wordt gehouden, hij is te gast bij wijngaard Wilgenhaege, hij bezoekt het nieuwe onderkomen van Landbouw- en Streekmuseum 't Rieuw, en gaat tot slot op bezoek bij de eigenaar van een bijzondere auto.
- Citaat bij de vlag-foto: fotograaf Harry Perton op zijn weblog Groninganus, 21-5-2020. Locatie: Lietseweg in Nuis.
Terug naar boven- Algemeen: - Site van en over Nuis en Niebert.
- Belangenvereniging: - Plaatselijk Belang Nuis en Niebert.
- Dorpshuis: - Dorpshuis De Vrijborg in Nuis is er tevens voor buurdorp Niebert.
- Muziek: - Muziekvereniging Amicitia is er van en voor de dorpen Nuis, Niebert en Jonkersvaart.
- Genealogie: - Overzicht van begravenen op de begraafplaats van Nuis.
Reactie toevoegen