Status

Oldeholtpade is een dorp in de provincie Fryslân, in de streek Stellingwerven, gemeente Weststellingwerf.

Naam

In het Fries
Aldeholtpea.

Oudere vermeldingen en naamsverklaring
1204 Holenpathe juxta Liennam, 1399 kopie 18e eeuw Oldeholtpade, 1408 Oldehelpae plus de huidige spelling, 1505 Oldeholpade, 1510 olde hollepae, 1579 Aldeholtpa, 1840 Oldeholtpa.

Naamsverklaring
- "De oude vormen met hol in plaats van holt wijzen op een betekenis 'laaggelegen moeras' of 'laaggelegen smalle voetweg' (vergelijk Padhuis), later gereïnterpreteerd als Oldeholtpade 'aan het oude bospad'. Ter onderscheiding van Nijeholtpade."(1)

- "Hoewel het op het eerste gezicht heel eenvoudig lijkt de herkomst van deze plaatsnaam te verklaren, blijkt de praktijk het tegendeel te bewijzen. Met het simpele "oude bos pad" kan de zaak beslist niet worden afgedaan. Pad door het moeras? Wij moeten ver in de geschiedenis terug wanneer we in een oorkonde uit 1204 voor de eerste maal de naam "Holenpathe" aantreffen, waarmee het latere Oldeholtpade wordt bedoeld. De "t" ontbreekt en van "pade" is nog geen sprake. In een latere oorkonde uit 1320 is dat ook nog niet het geval, wanneer daar "Oldeholpat" staat geschreven. Drs. Philomène Bloemhoff-de Bruyn geeft in deel 1 van de "Veldnaemen van Stellingwarf" als verklaring dat het kan zijn dat de "t" er door ‘kopiisten’ in latere tijden aan toe is gevoegd, wellicht onder invloed van de namen die eindigen op "holtwolde". De vervorming van "pathe" naar "pade" zou zich op dezelfde wijze laten verklaren.

In het door J. Naarding samengestelde overzicht "Stellingwerver toponiemen" wordt gesteld dat met "Holenpathe" eigenlijk bedoeld zal zijn om juist dat "hole path" (en beslist geen andere) aan te geven. Hetgeen zou moeten worden uitgelegd als "het pad door de laagte". B.J. Dekker schrijft in zijn publikatie "Oost Nederlandse familienamen" over het oude Germaanse woord "pathe", waarmee moeras of laag drassig land wordt aangeduid. In Engeland waar veel Saksen tijdens de Grote Volksverhuizing (350-600 jaar na Christus) zijn neergestreken ligt het dorp Padform. In een akte uit 939 wordt dit beschreven als Pathford, hetgeen zoveel wil zeggen als: voogde, doorwaadbare plaats in het moeras. Op grond van al deze gegevens mag een voorzichtige conclusie worden getrokken en wel dat de naamsverklaring van Oldeholtpade niet in het bos maar in het moeras moet worden gezocht of zoals drs. P.N. Noomen dat in de Prekadastrale Atlas van Weststellingwerf zo treffend heeft samengevat: "De veronderstelling ligt dus voor de hand dat dergelijke namen niet op de zandrug zijn ontstaan, maar uit het rivierdal zijn meegenomen."

Eigenlijk zo vreemd nog niet, omdat nimmer moet worden vergeten dat eens grote delen van het dorpsgebied van Oldeholtpade door een uitgestrekt moeras waren bedekt met daartussen slechts een verhoudingsgewijs betrekkelijk smalle hoger gelegen zandrug. En dan is het ook zeker dat het gebied tussen de huidige Stellingenweg en de Linde in het verleden regelmatig te kampen had met langdurige overstromingen. Hoewel een sluitende verklaring van de naam eigenlijk nog niet voorhanden ligt, lijkt het zeker geen gemakzucht te zijn wanneer de autochtone bevolking spreekt van: "Hooltpae" of "Oolpae" in plaats van "Hooltpade". Wat wel zeker is, is dat zo rond het begin van de 14e eeuw Oude of Olde aan de oude naam werd toegevoegd toen vanuit Holtpade het nieuwe dorp "Nieholtpad" (Nijeholtpade) werd gesticht." (bron: dorpssite)

Straatnamen
Verklaring van de straatnamen in Oldeholtpade.

Ligging

Oldeholtpade ligt O van de A32 en het dorp Nijeholtwolde, ZO van de dorpen Oldeholtwolde, Ter Idzard en Mildam, ZZO van het dorp Katlijk, ZZW van het dorp Nieuwehorne, ZW van de dorpen Nijeholtpade en Oldeberkoop, W van het dorp Noordwolde, WNW van het dorp De Hoeve, NW van de dorpen Vinkega en Steggerda, N van het tweelingdorp De Blesse-Peperga en NNO van het dorp Blesdijke.

Statistische gegevens

In 1840 heeft Oldeholtpade 68 huizen met 407 inwoners. Tegenwoordig heeft het dorp ca. 400 huizen met ca. 1.000 inwoners.

Recente ontwikkelingen

Dorpsvisie
"De Dorpsvisie Oldeholtpade is in 2008 opgesteld door het bestuur van Plaatselijk Belang. In deze visie staat het aspect van de leefbaarheid van het dorp centraal. Thema’s als: voorzieningen, woningbouw, veiligheid, recreatie en sport, natuur en milieu en werkgelegenheid dragen bij aan het versterken van deze leefbaarheid. Met behulp van deze dorpsvisie willen we deze en andere leefbaarheidsaspecten in kaart brengen. Om deze visie een breed draagvlak te geven heeft Plaatselijk Belang in 2007 huis aan huis een enquête verspreid met vragen over bovengenoemde thema’s. Van de 415 verstuurde formulieren zijn er 129 ingevuld teruggekomen. Het resultaat van deze enquête vormt de basis van deze dorpsvisie voor de komende 12 jaar tot 2020. De volledige uitslag van de enquête is te vinden op de dorpssite. Voordat de definitieve versie is verschenen, hebben verenigingen, organisaties en inwoners kunnen reageren op het concept, welke reacties in de definitieve versie zijn verwerkt.

De in de Dorpsvisie uitgewerkte ideeën zijn voor Plaatselijk Belang het kompas voor de toekomst. Uiteraard kunnen maatschappelijke ontwikkelingen en veranderende inzichten leiden tot nieuwe mogelijkheden of knelpunten waar de visie niet voldoende in voorziet. Ook in deze situaties zal het doel van Plaatselijk Belang altijd het dorpsbelang zijn. Om dit te bereiken kan het bestuur eventueel terugkoppelen naar de inwoners, zelf een voorzet geven of als intermediair tussen overheid en dorp optreden. Samen met de gemeente, belangenorganisaties, verenigingen en de inwoners hoopt Plaatselijk Belang die ideeën, voorstellen en plannen in de toekomst te realiseren, die er toe moeten bijdragen dat de leefbaarheid van Oldeholtpade een extra impuls krijgt." Aldus het voorwoord van de Dorpsvisie. Zie ook de samenvatting van de Dorpsvisie, de evaluatie Dorpsvisie 2011 en de evaluatie Dorpsvisie 2017.

Mobiel bereik
Met de plaatsing van een telecommast van KPN in maart 2018, in de hoek van korfbalveld SCO nabij het waterpompstation van Vitens, is het mobiele bereik in Oldeholtpade verbeterd. "Mobiel bereik is niet meer weg te denken in de huidige samenleving. Het is niet alleen belangrijk om te kunnen bellen en te appen, maar ook gezondheid en veiligheid zijn steeds meer afhankelijk van mobiel bereik. Kijk maar eens naar de opkomst van Burgernet, de Buurtwhatsapp en AED-meldingen via de mobiele telefoon", aldus VVD-raadslid Ed de Vries naar aanleiding van de aankondiging van de plaatsing van deze mast in het dorp. Ook heeft de VVD aandacht gevraagd voor andere gebieden in de gemeente waar de partij samen met de inwoners heeft gezien dat het mobiel bereik te slecht is. "Met deze mast wordt een stukje van het probleem opgelost, maar we willen nu doorgaan om op meer plekken verbetering te krijgen zoals Nijeholtpade, Steggerda, Vinkega, De Blesse en de oosthoek van onze gemeente."

Bestemmingsplan
- Bestemmingsplan Oldeholtpade.

Mooiste dorp van Fryslân
Hieke Joostema uit Berltsum is dorpsstyliste. Dat houdt in dat zij - op eigen initatief of op verzoek - aan de hand van een objectieve checklist dorpen beoordeelt op de uitstraling van openbaar, particulier en bedrijfsterrein, en hoe dit kan worden verbeterd. Zaken waarop gelet wordt zijn bijv. de kwaliteit van de openbare weg, fiets- en wandelpaden, openbaar groen, uitstraling verkeersborden, voortuinen particulieren en bedrijven, voorgevelaankleding, erfafscheiding en beeldbepalende locaties. Vervolgens adviseert zij vrijblijvend over mooie, verkeersveilige en duurzame oplossingen. In 2015 heeft Joostema een 30-tal dorpen en buurtschappen van uiteenlopende grootte en aard beoordeeld. Op grond hiervan zijn de dorpen Burgwerd, Gaastmeer en Oldeholtpade in maart 2016 gehuldigd als ‘Moaiste Doarp fan Fryslân'. Deze dorpen scoren hoog op de 'mooi-criteria' op de checklist en ze zijn ook verkeersveilig ingericht.

Bezienswaardigheden

Kerk
- Oldeholtpade heeft 1 rijksmonument, zijnde de Stephanuskerk. De Hervormde (PKN) Stephanuskerk (Hoofdweg 164) dateert uit 1545 en is oorspronkelijk gewijd aan Stephanus. Het is een laatgotische eenbeukige kerk met steunberen en driezijdig gesloten koor. De ongelede toren (circa 37 meter hoog) met ingesnoerde spits en een gedenksteen van de familie Lycklama à Nijeholt is in 1608 tegen de westgevel aan gebouwd. De klok uit 1738 is door de Duitse bezetter gevorderd. In 1946 is door Van Bergen een nieuwe klok vervaardigd. Het interieur wordt gedekt door een houten tongewelf. Preekstoel, doophek en een overhuifde herenbank dateren uit de 17e eeuw. Het kabinetorgel uit 1800 is gemaakt door Hendrik Anthonie Meijer en voorzien van een schijnfront van Gabry voor de Janskerk te Haarlem. In 1883 is het overgeplaatst naar de Stephanuskerk.

Gemeentelijke monumenten
Oldeholtpade heeft 3 gemeentelijke monumenten, zijnde het woonhuis uit ca. 1925 op Hoofdweg 144, de schoolmeesterswoning uit 1918 op nr. 160 en d'Oolde Pastorie uit ca. 1885 op nr. 211.

Windmotoren
- De windmotor bij Hoofdweg 119, achter de basisschool, heeft vroeger dienst gedaan om de ijsbaan aldaar vol water te malen.

- De windmotor in de Lindevallei verkeert in slechte staat.

Jaarlijkse evenementen

- "Iedere 3e zondag van januari vindt de Mountainbiketocht van Oldeholtpade plaats door de prachtige natuur van Zuidoost Friesland. En de laatste zaterdag van oktober organiseren wij een Halloween-mountainbiketocht."

- Paasvuur.

- "V.V.V. Oldeholtpade organiseert jaarlijks de Autocross, het Dorpsfeest en de Rocknight. De Autocross is de opening van het feestseizoen. Op een zondag in juni barst vanaf 12 uur de strijd om o.a. de Griffioen Cup weer los. Het Dorpsfeest is een paar weken daarna en duurt maar liefst drie dagen. Er is voor ieder wat wils: van kindermiddag tot jeu de boules en van sport en spel tot bruisende muzikale avonden. De Rocknight is altijd in het najaar in café De Rustende Jager, de ideale afsluiter van het feestseizoen!"

- Als het in de winter hard genoeg vriest, kun je in Oldeholtpade schaatsen op de ijsbaan van IJsclub 'Naar Buiten'.

Landschap, natuur en recreatie

Vogelwacht
"Vogelwacht Oldeholtpade en omstreken is opgericht in 1947 en heeft dus in 2022 het 75-jatig jubileum gevierd. Wij zijn een vereniging van enthousiaste mensen, die een instinctieve voorliefde hebben voor vogels en hun natuurlijke leefomgeving. Een wereld zonder vogels is een saaie wereld. Met een enorme diversiteit aan soorten, met elk hun eigen uiterlijke en akoestische kenmerken, voorzien zij ons dagelijkse leven van kleur en vrolijke klanken. Dat is dus iets om zuinig op te zijn! Wij zijn een afdeling van de BFVW (Bond van Friese Vogelbeschermingswachten), en beheren het gebied tussen de autosnelweg A32, de Linde, de Tjonger en de gemeentegrens van Ooststellingwerf. Een lidmaatschap kost jaarlijks slechts 7 euro voor volwassenen en 5 euro voor jeugdleden, allebei inclusief verenigingsblad Hooltekster."

Beeld

- "Dorpsfilm van Oldeholtpade anno 1965, van J.W.L. Adolfs. Een impressie van het dorp in het voorjaar. We zien de bewoners in hun dagelijkse bezigheden. Ook is er aandacht voor de winkels in het dorp, de boeren en hun dieren, de voetbalvereniging, de korfbalvereniging en het koor."

Links

- Algemeen: - Site van en over Oldeholtpade.

- Nieuws: - Nieuws uit het dorp op Facebook. - De 1 x per 2 maanden verschijnende dorpskrant De Holenpathe is via de link ook online te lezen (ook oudere nummers).

- Belangenorganisatie: - "Plaatselijk Belang Oldeholtpade (PBO) is opgericht in 1939. Het doel van PBO is de belangen van het dorp te behartigen en te bewaken. Het bestuur is o.a. verantwoordelijk voor het beheer van de camping en het evenemententerrein van het dorp. Ook het jachtrecht wordt door PBO. Onder de paraplu van Plaatselijk Belang zijn in het verleden diverse werkgroepen en commissies opgericht, zoals voor Dorpskrant Holenpathe, de jeu de boules, verkeersmaatregelen, opknappen van de Driesprong Pasmalaan etc. Ook het beheer van de dorpssite valt onder de verantwoordelijkheid van Plaatselijk Belang. Om de vijf jaar organiseert PBO de 4 mei herdenking in het dorp, en jaarlijks verzorgen we de kranslegging bij het monument van Wilfred Berry."

- Onderwijs en kinderopvang: - "Basisschool De Striepe is een kleine school in Oldeholtpade, in 2016 uitgeroepen tot het mooiste dorp van Friesland. En we zijn bijzonder trots op onze fijne school. Niet alleen vanwege de prachtige ligging aan de rand van de weilanden en het bos, maar bovenal vanwege de intieme sfeer en de hoge kwaliteit van het onderwijs waar wij als team garant voor staan. Onderwijs op maat, dat is wat wij bieden. Kinderen komen met plezier naar school en voelen zich gehoord en gezien. Onze school heeft het nationaal predikaat ‘Gezonde school’, ook daar zijn wij trots op. Wij besteden structureel aandacht aan de aspecten die te maken hebben met gezondheid zoals gedrag, beweging, teamsport en voeding. Onze groene schoolpleinen en de grote sporthal naast school dragen daar natuurlijk aan bij. Eigenlijk is dat waar wij trots op zijn te veel om op te noemen in dit welkomstwoord. We stellen dan ook voor dat je een kijkje komt nemen bij ons in de school. Je bent van harte welkom! Maar neem gerust de tijd om eerst onze website te bekijken, want daar valt ook genoeg te ontdekken. OBS De Striepe, met plezier ontwikkelen tot Kanjers in een Veilige en Gezonde school."

- "Dagopvang en Peuteropvang 't Hummelhûs locatie Oldeholtpade is een plek waar veel te beleven valt en waar kinderen veel ruimte hebben om te spelen. De locatie is rustig gelegen, maar goed bereikbaar, op 3 minuten rijden van de snelweg, afslag Wolvega. De dagopvang bevindt zich in de achterzijde van de boerderij, de plek waar vroeger de koeienstal zat. Hier bevinden zich 2 zeer ruime speelgroepen en een mooie woonkeuken. De inrichting is gezellig en huiselijk, met rustige tinten en veel natuurlijke materialen. Er is een baby-dreumesgroep en een peutergroep (met peuteropvang en hele dag opvang). ’t Hummelhus heeft een grote ontdektuin, waar kinderen naar hartelust kunnen spelen. Er zijn bewust geen felgekleurde speeltoestellen geplaatst, maar door middel van natuurlijke materialen zoals keien, boomstammen, heuvels en het groen is er een uitdagende speelplek gecreëerd die de fantasie van de kinderen prikkelt. De kinderen kunnen bij ’t Hummelhus lekker kliederen met zand en water in de zandbak, of fietsen op de stoere traptrekkers. Vies worden hindert niet, want de overalletjes hangen al klaar. De opvang heeft een overdekte buitenspeelplaats, waardoor er ongeacht de weersomstandigheden elke dag buiten kan worden gespeeld. Aansluitend aan de speelplaats is de dierenweide. Hier kunnen de kinderen onder begeleiding de dieren (kippen, geiten, konijnen, schapen, etc.) verzorgen en vertroetelen. Naast dagopvang is er op deze locatie ook buitenschoolse opvang."

- Sport: - Voetbalvereniging v.v. Oldeholtpade.

- "Korfbal is een hartstikke leuke sport! Sporten is goed voor je. Dat weet iedereen, maar wist je dat sporten ook goed is voor de motoriek en je zelfvertrouwen? En vergeet ook het positieve effect op sociaal-emotioneel gebied niet! Samen sporten zorgt er namelijk voor dat je makkelijker sociaal contact maakt en daardoor dus ook lekkerder in je vel zit! Sport vormt. Je wordt normen en waarden bijgebracht. Je leert samenwerken, je leert verliezen, je leert leren en je leert je verplichtingen na te komen. Daarnaast kan het vormende van een gemengde sport als korfbal niet genoeg worden benadrukt. De omgangsvormen in een gemengd team van mannen en vrouwen zijn namelijk veel milder en beschaafder. Het begint al bij onze “kangoeroes” (3- en 4-jarigen). Hier doen we oefeningen en spelletjes in een leuk parcours, zodat ze constant in beweging zijn en veel variatie in oefeningen krijgen. Bij de “reuzenpanda's” (kinderen van 5 tot 7 jaar) leer je de basisvaardigheden van verschillende sporten zoals atletiek, voetbal, hockey en korfbal. Vanaf 6 jaar kan je overigens al in een korfbalteam met leeftijdsgenoten spelen. Doe je meerdere sporten? Het is geen enkel probleem om naast korfbal gewoon te blijven voetballen, tennissen etc., k.v. SCO in Oldeholtpade zorgt ervoor dat dit kan.

Meer dan alleen korfballen. K.v. SCO is een sportclub voor iedereen en daarom zijn we naast korfballen ook heel actief in het organiseren van uiteenlopende sportactiviteiten zoals XXL wedstrijden, voetbaltoernooi voor niet-voetbalverenigingen (vtnvv), mountainbiketochten en werken we met SportAnders voor kinderen met een lichamlijke en/of geestelijke beperking. Maak GRATIS kennis met onze club. De beste indruk krijg je door gewoon een keertje mee te doen. Kom gewoon eens geheel vrijblijvend langs. De eerste maand is een proefmaand en is dus helemaal GRATIS! Het enige wat je hoeft te doen is een e-mail sturen naar sporten@kvsco.nl, dan weten we dat je komt en ontvang je van ons informatie over o.a. de locatie en het tijdstip. Vind je het vervolgens ook echt leuk bij onze club, dan kan je na de proefmaand lid worden. Direct lid worden en gelijk inschrijven? Dat kan ook. Klik dan hier voor het inschrijfformulier lidmaatschap. Mocht je na het lezen van dit alles toch nog met vragen zitten? Kom dan eens langs op het veld in Oldeholtpade, of in sporthal de Steense in Wolvega. Er zijn altijd wel enthousiaste mensen aan het trainen of spelen die meer informatie willen geven over de vereniging en het spel. Voel je welkom bij onze vereniging!"

- Genealogie: - Overzicht van begravenen op de begraafplaats van Oldeholtpade alg. nieuw, - idem alg. oud en - idem kerk.

• 1. Nederlandse plaatsnamen verklaard,
  van Berkel, Gerald, and Samplonius Kees
  , (2018)