Ooltgensplaat

Plaats
Dorp
Goeree-Overflakkee
Goeree-Overflakkee
Zuid-Holland

gemeente_ooltgensplaat_anno_ca._1870_kaart_j._kuijper_kopie.jpg

Gemeente Ooltgensplaat anno ca. 1870, kaart J. Kuijper (collectie www.atlasenkaart.nl)

Gemeente Ooltgensplaat anno ca. 1870, kaart J. Kuijper (collectie www.atlasenkaart.nl)

Ooltgensplaat

Terug naar boven

Status

- Ooltgensplaat is een dorp in de provincie Zuid-Holland, op het schiereiland en in de gemeente Goeree-Overflakkee. Het was een zelfstandige gemeente t/m 1965. In 1966 over naar gemeente Oostflakkee, in 2013 over naar gemeente Goeree-Overflakkee.

Terug naar boven

Naam

Oudere vermeldingen
1554 Oitkensplate, 1573 Oelkens Plaet, 1639 Ooltjensplaat.

Naamsverklaring
Een plaat is een bij laagwater droogvallende ondiepte of bank. Het eerste deel is waarschijnlijk een persoonsnaam.(1)

Terug naar boven

Ligging

Ooltgensplaat ligt in de ZO punt van Goeree-Overflakkee en grenst in het N aan de N59 en in het Z aan het Volkerak.

Terug naar boven

Statistische gegevens

In 1840 heeft de gemeente Ooltgensplaat 186 huizen met 1.994 inwoners, verdeeld in het gelijknamige dorp 147/1.583 (= huizen/inwoners) en de buurtschappen Langstraat 21/221, Achthuizen (deels) 11/128 en Galathesche Sluis 7/62. Tegenwoordig heeft het dorp ca. 1.000 huizen met ca. 2.600 inwoners.

Terug naar boven

Recente ontwikkelingen

- Een bezienswaardigheid in Ooltgensplaat wás molen De Korenaar / Molen van Landheer uit 1729. De laatste eigenaar is dhr. H.H. Landheer. Doordat de molen in 1944/1945 zware oorlogsschade oploopt, moeten in 1947 de roeden eraf. In 1968 gaat ook de kap eraf. Dhr. Landheer stelt het binnenwerk beschikbaar voor de restauratie van de molen te Dirksland. Sindsdien is de staat van de molenromp achteruit gegaan. In 2016 is de romp gesloopt. Er komt een nieuwe woning in de vorm van de vroegere maalderij.

Terug naar boven

Bezienswaardigheden

- Ooltgensplaat heeft 15 rijksmonumenten.

- Aan een doodlopende weg nabij de haven van Ooltgensplaat ligt Fort Prins Frederik. Het is in 1811 gebouwd door de Fransen, onder de naam Fort Duquesne, genoemd naar Abraham Duquesne, de Franse admiraal die tegenover Michiel de Ruyter stond in de Slag bij Agosta (1676). Het heeft zijn huidige naam na de verovering door Nederlandse militairen in 1813. In 1874 is het fort uitgebreid en versterkt. Het complex omvat een vierkante gemetselde toren met platform (donjon), het legeringsgebouw zelf (het fort) en met aarde bedekte kazematten en opslagplaatsen (bunkers). Het geheel is samen met de eromheen gelegen hele en halve bastions sinds 1973 een rijksmonument. Het fort maakte deel uit van de Stelling van het Hollandsch Diep en het Volkerak.

Sinds 1969 was het fort in gebruik als vakantie- en conferentieoord. Vanwege de rijksmonumentale status mochten er wel caravans en tenten staan, maar geen stacaravans en vakantiewoningen. Door de jaren heen zijn op het forteiland in Ooltgensplaat 157 illegale gebouwen neergezet, door de gemeente aanvankelijk oogluikend toegestaan. In 2012 liet de gemeente weten dat ze plannen zou gaan maken om de illegale bouwsels hetzij te legaliseren, hetzij te gaan 'handhaven', wat betekent dat ze weg zouden moeten. Dat had onder meer te maken met de matige brandveiligheid; veel van de de huisjes stonden te dicht op elkaar en er was rondom het fort niet genoeg bluswater.

In oktober 2014 ging de exploitant failliet. In 2016 wordt het terrein verkocht aan een nieuwe eigenaar, die er eind 2017 alweer vanaf wil, onder meer door perikelen met de illegale bebouwing. Begin 2018 heeft de gemeente het terrein met de opstallen gekocht. Zij gaat het complex renoveren. Uiteindelijk moet het een toeristische attractie worden, geëxploiteerd door een ondernemer. Het project kost de gemeente in totaal 4 miljoen euro, wat nodig is voor aankoop van het terrein en de opstallen, het verwijderen van de illegale bebouwing, en de renovatie van het complex.

- Gevelstenen in Ooltgensplaat.

Terug naar boven

Jaarlijkse evenementen

- De Oeltgendag in Ooltgensplaat (1e zaterdag van juli, in 2021 voor de 37e keer) biedt onder meer de grootste braderie van Goeree-Overflakkee, Kermis en een groot horecaplein met een buitenpodium met live acts. Ook is Bram Ladage er met zijn heerlijke slush puppy's, friet en snacks. Aansluitend is er een knallend avondprogramma in MFC ’t Centrum.

Terug naar boven

Landschap, natuur en recreatie

- Sinds 2017 is ZW van Ooltgensplaat, ZO van Langstraat, vanuit Langstraat gezien aan het eind van de Mariadijk, nabij de Galathese Haven, natuurspeelplaats de Buutenplaets in ontwikkeling. Deze hebben wij verder beschreven bij Langstraat.

- Het Haringvliet is een belangrijk kruispunt voor trekvogels die vanuit het noorden naar Afrika vliegen, en voor vissen die migreren tussen de Noordzee en de Maas en de Rijn die hen tot diep in Europa brengen. De gedeeltelijke opening van de Haringvlietsluizen in 2018 is een belangrijke stap in het herstel van de natuurlijke dynamiek tussen zee en rivier. Daar profiteren niet alleen vissen van zoals de zalm en de steur: in de brakke getijdenzone kunnen duizenden trekvogels, kustvogels en steltlopers meer voedsel vinden. De in 2019 gerealiseerde vogelboulevard Hellegat-Ventjager bij Ooltgensplaat is een van de projecten gericht op het (her)ontwikkelen en beleven van de unieke deltanatuur van het Haringvliet.

Ooit waren de Hellegats- en Ventjagersplaten in het Haringvliet een aaneengesloten natuurgebied. Door de aanleg van dammen in het kader van de Deltawerken veranderde die situatie: de Hellegatsplaten vielen droog in 1987 na aanleg van de Philipsdam. Mede door de inzet van Staatsbosbeheer heeft de natuur zich hier weer ontwikkeld: de combinatie van brak en zoet bodemwater, natte en droge klei en droog zand, en begrazing door heckrunderen en paarden, zorgt voor een halfopen en gevarieerd landschap. Bos en struweel, riet, ruigte, grazige delen en open water wisselen elkaar af. De nieuwe vogelboulevard bij Ooltgensplaat bestaat uit vier vogelkijkhutten en een uitkijktoren. Dankzij wilgenschermen kunnen bezoekers de hutten ongezien bereiken en worden de vogels niet verstoord. Vogelsoorten die je hier kunt bewonderen zijn de kluut, lepelaar, zwartkopmeeuw en visarend. Maar ook andere watervogels, roofvogels, steltlopers en rietvogels kun je er ontdekken. De uitkijktoren is een van de beste plekken om de zeearend te zien.

De vogelboulevard is een initiatief van Staatsbosbeheer in samenwerking met Vogelbescherming Nederland en is een onderdeel van het Droomfondsproject Haringvliet (lees hier meer over wat het Droomfonds Haringvliet de afgelopen vier jaar heeft bereikt voor natuur en mens). De vogelboulevard is mogelijk gemaakt door de Nationale Postcode Loterij en de provincie Zuid-Holland. Samen met de Biesbosch is het gebied onderdeel van het Nationaal Park NLDelta, een programma waarin overheden, organisaties en bewoners werken aan meer natuur, economie en leefbaarheid in de regio.

Op de Hellegatsplaten zijn in 2019 elf veulens van fjordenpaarden geboren. Tussen de Westplaat en de vogelboulevard in zijn in mei en juni 2019 reeën gespot, soms in groepen van dertig stuks. In die periode worden de kalfjes geboren. Op de buitengorzen langs het Haringvliet zijn ook diverse bevers gesignaleerd, die hopelijk jongen geven: er zijn twee burchten bekend en mogelijk zijn er meer. In iedere kijkhut van de vogelboulevard hangt een informatiebord met de meest kenmerkende vogelsoorten van het gebied. Speciaal voor de vogelboulevard is er ook een Vogelkijkkaart ontwikkeld: hierop staan de 31 meest voorkomende vogels afgebeeld, de locaties van de vogelkijkhutten en een fiets-/wandelroute in de omgeving. (bron: Provincie Zuid-Holland, juni 2019)

Terug naar boven

Overnachten

- Boek hier je B&B e.d. in omgeving Ooltgensplaat, met laagsteprijsgarantie!

Terug naar boven

Beeld

- Fotoreportage van Ooltgensplaat door Kees Wittenbols uit Breda. Zie onderaan de pagina ook deel 2.

Terug naar boven

Literatuur

- Nieuwe en/of tweedehands boeken over Ooltgensplaat (online te bestellen).

Terug naar boven

Links

- Belangenorganisatie: - "Zeker bij een terugtredende overheid vervult de dorpsraad een nog belangrijker rol in de relatie burger, woonomgeving en ondernemerschap. Zij heeft oog voor kwetsbare groepen en mensen die hun weg in de complexe samenleving minder makkelijk vinden. Daarnaast is er aandacht voor veiligheid, bereikbaarheid, economische ontwikkelingen en uitstraling. Zeker nu Goeree-Overflakkee één gemeente is, moet het gevoel tussen de gemeente en haar inwoners optimaal blijven. De belangen van de inwoners worden geborgd door Dorpsraad Ooltgensplaat die gedragen wordt door de bevolking; een eenvoudig benaderbare groep die meningen en wensen van de inwoners bundelt en deze - als constructieve gesprekspartner - met de gemeente opneemt."

- Jeugd: - In Ooltgensplaat heeft de Dorpsraad sinds 2016 onder de naam ‘Kinderfaculteit’ een aantal activiteiten gebundeld waar kinderen uit het dorp buiten schooltijd aan kunnen deelnemen. Wat is en wordt er zoal gedaan?: De natuur in met een gids van IVN, Tennis, Dans, Schaken, Muziek maken met de muziekvereniging, Judo, Programmeren, Ballet, Schilderen, Dammen, Voetbal, Film en foto’s maken, Rugby, Lessen over watersport, Darten, Honkbal en Volleybal.

- Woonzorg: - "CuraMare Thuiszorg werkt in woonzorgcomplex Plaetinum in Ooltgensplaat nauw samen met woningbouwvereniging Beter Wonen. We bieden hier de volgende zorg: Wijkverpleging; Medisch-specialistische verpleging; Hulp in het huishouden; Hulpmiddelen; Persoonsalarmering. Daarnaast is er een zorgsteunpunt van CuraMare Thuiszorg waar regelmatig inloopspreekuur wordt gehouden. Je kunt dan kosteloos en zonder verplichtingen terecht voor vragen of advies. Voor vragen over woonzorgcomplex Plaetinum kun je contact opnemen met thuiszorgteam Oostflakkee op 06-20703715 of via e-mail naar thuiszorgoostflakkee@curamare.nl."

- Duurzaamheid: - In 2018 is een zonnepark gerealiseerd in de Adriaanpolder in Ooltgensplaat. De firma Sunstroom heeft op 37 hectare grond 132.000 zonnepanelen geplaatst.

- Knooppunt Hellegatsplein, het punt waar de A29 vanuit het N, de A4 vanuit het Z en de N59 vanuit het W bij elkaar komen, valt onder het uiterste NO van het dorpsgebied van Ooltgensplaat. "In juli 2020 hebben energieleverancier Greenchoice en Greener Power Solutions bij windmolenpark Hellegatsplein een flexplein voor mobiele batterijcontainers gerealiseerd. Het plein biedt plaats aan tien mobiele batterijen, die gekoppeld zijn aan het landelijke elektriciteitsnet en rechtstreeks worden opgeladen vanuit de vier aanwezige windmolens. Spectral heeft de software ontwikkeld die zorgt voor realtime aansturing van de batterijen waardoor diensten geleverd kunnen worden voor balanshandhaving op het landelijke elektriciteitsnet. Daarmee is het windpark een duurzame energiecentrale geworden. Het uiteindelijke doel: energiecentrales met fossiele brandstoffen overbodig maken. Windpark Hellegatsplein bestaat uit vier Alstom Power 110 windturbines, met een totaalvermogen van 12MW. De tien batterijen van Greener Power Solutions kunnen elk 336 KWh opslaan. Door de integratie met het zogenoemde Smart Energy Control System van Spectral kan de energieopslag worden geoptimaliseerd en kan de levering van ondersteunende diensten aan Tennet plaatsvinden, om te helpen de balans te houden tussen vraag en aanbod op het Nederlandse elektriciteitsnet.

In 2019 plaatste Greenchoice al een vaste batterij van 10 megawattuur bij windmolenpark Hartel 2 om bij te dragen aan een stabiel en duurzaam energiesysteem in Nederland. Dat windpark heeft een capaciteit van 68 GWh en wekt voldoende stroom op voor 27.500 Huishoudens in Nederland. Windpark Hellegatsplein bij Ooltgensplaat zal een jaarlijkse productiecapaciteit van 41,5 GWh bereiken, voldoende om 16.500 huishoudens in Nederland van duurzame energie te voorzien. Op weg naar een fossielvrije toekomst. Jurgen Duivenvoorden, Pricing & Short Term Portfolio Manager van Greenchoice: “Er komt in Nederland steeds meer aanbod van en vraag naar groene energie uit zon en wind. Om dat op ieder moment van de dag in evenwicht te houden, groeit de behoefte aan flexibiliteit op het elektriciteitsnet. Wij willen in die behoefte voorzien met duurzame oplossingen, zodat het gebruik van fossiele brandstoffen - waarmee het elektriciteitsnet nu vooral nog mee in balans wordt gehouden - kan worden afgebouwd. Deze duurzame energiecentrale op Hellegatsplein is dus een cruciale stap op weg naar een fossielvrije toekomst.”

Met de technologie van Spectral wordt de levering mogelijk gemaakt van meerdere, gestapelde energiediensten. Philip Gladek, CEO van Spectral: “Je moet dan denken aan het beheer van het piekvermogen, onbalans en handel op de energiemarkt. Ook zorgt de software voor het beheer van de laadtoestand van de batterij, terwijl we tegelijkertijd waarborgen dat aan de eisen van de capaciteitsmarkt wordt voldaan én de importlimieten voor netaansluitingen live worden beheerd.” Klaas Akkerman, oprichter en COO van Greener, vult aan: “Wij zijn trots dat wij met onze mobiele batterijoplossingen een flexibele oplossing kunnen bieden voor deze markt. Het tijdelijk opslaan van duurzaam opgewekte energie is een belangrijk onderdeel in de energietransitie. Samen met de projectpartners zijn wij aan het onderzoeken op welke plekken onze systemen nog meer een uitkomst zijn door het bufferen van groene energie op het nationaal energienet.” (bron: Greenchoice, juli 2020)

- Wonen: - "Woningbouwvereniging Beter Wonen bezit ruim 400 woningen en garages in de woonkernen Ooltgensplaat en Achthuizen in de gemeente Goeree-Overflakkee. De samenstelling van ons bezit is zodanig dat vrijwel alle woonwensen van woningzoekenden kunnen worden gehonoreerd. Voor de toewijzing van woningen zijn regels vastgesteld. De belangrijkste regel is dat degene die het langst ingeschreven staat, het eerst aan de beurt is voor een woning. Daarnaast is van belang hoe de gezinssamenstelling is en hoe hoog het inkomen is. Het beleid van de vereniging is er op gericht om de kwaliteit van de woningen op een goed niveau te houden. Dit is een zaak van het doen van belangrijke investeringen. Op deze wijze streven wij er naar om de huidige en toekomstige huurders een kwalitatief goede woning aan te bieden. Daarnaast wordt geïnvesteerd in nieuwbouwprojecten. Tegelijkertijd wordt een huurbeleid gevoerd dat er op gericht is om de woonlasten zoveel mogelijk te beperken."

- Genealogie: - Overzicht van begravenen op de begraafplaats van Ooltgensplaat nieuw en - idem oud.

Reactie toevoegen