Oost-Knollendam, ansichtkaart uit begin 20e eeuw
Oost-Knollendam, ansichtkaart uit ca. 1960
Oost-Knollendam, prachtig versierde ansichtkaart uit ca. 1930
Het Werkliedenfonds Oost-Knollendam is opgericht in 1890 en is daarmee de oudste vereniging van het dorp
Oost-Knollendam is een dorp in de provincie Noord-Holland, in de regio Zaanstreek, gemeente Wormerland. T/m 1990 gemeente Wormer.
Terug naar bovenSpelling
De spelling van deze plaatsnaam luidt al sinds jaar en dag en in de praktijk nog altijd Oost-Knollendam, in twee woorden en met koppelteken dus. Dat blijkt o.a. uit de spelling op lokale websites en op oude ansichtkaarten (zie de afbeeldingen). Bij de introductie van het postcodesysteem echter, dat in 1978 in werking is getreden, hebben gemeente en/of de toenmalige PTT gemeend de spelling als Oostknollendam te moeten vaststellen (naar wij vermoeden omdat de toenmalige PTT, waar maar enigszins mogelijk, bespaarde op letters en leestekens in plaatsnamen en straatnamen t.b.v. het postcodesysteem, omdat de bytes toen nog prijzig waren).
Wat ons betreft dus een 'historische vergissing'. Een vergissing die na inmiddels 40 jaar nog altijd niet is hersteld. Waardoor de spelling 'officieel' - d.w.z. in het postcode'boek' en in de in 2009 in werking getreden gemeentelijke basisregistratie BAG, waar men de spellingen van het postcode'boek' heeft moeten aanhouden - in een woord is. Desondanks hebben wij, hoewel wij doorgaans deze 'officiële' spellingen aanhouden, als uitzondering besloten ons op deze pagina niet te conformeren aan de 'officieel geworden vergissing' van de spelling in een woord, maar de cultuurhistorisch en maatschappelijk correcte spelling aan te houden; Oost-Knollendam dus. Soortgelijke situaties doen zich overigens ook voor bij de buurdorpen West-Knollendam en Markenbinnen.
Oudere vermeldingen
1529 Knollendam, 1575 en 1639 Cnollendam, 1769 Oost- en West-Knollendam, 1845 Oost-Knollendam.
Naamsverklaring
Het dorp is genoemd naar een dam 'waterkering' die gekenmerkt werd door knollen, bij knol 'uitpunt van een dijk'. De betreffende dam (in 1347 vermeld als de Noord-Dam van de Zaenden) is aan het eind van de 13e eeuw gelegd tussen de Zaan en het Starnmeer en is rond 1635 opgeruimd. Met de toevoeging oost 'oostelijk gelegen', ter onderscheiding van West-Knollendam. Een ander, thans verdwenen Knollendam (1639 Knollendam), lag vroeger te Oud-Kamerik bij Utrecht.(1)
Het dorp Oost-Knollendam ligt aan de O oever van de rivier de Zaan en ligt verder O van het dorp West-Knollendam, NO van de dorpen Krommenie en Assendelft, N van het dorp Wormerveer, NW van het dorp Wormer, ZW van het dorp Oost-Graftdijk, Z van het dorp West-Graftdijk en ZO van het dorp Markenbinnen.
Terug naar bovenIn 1840 heeft Oost-Knollendam 30 huizen met 169 inwoners. Tegenwoordig heeft het dorp ca. 210 huizen met ca. 530 inwoners.
Terug naar bovenWerkliedenfonds
Het Werkliedenfonds Oost-Knollendam is opgericht in 1890 en is daarmee de oudste vereniging binnen de dorpsgemeenschap. Deze voorlopers van het ontstaan van de gezondheidszorg gaan terug tot 1874. Amsterdamse timmerlieden gaven met het Algemeen Onderling Ziekenfonds Door en Voor Werklieden de aanzet tot de oprichting van talloze fondsen in Nederland. Zo ook in Oost-Knollendam en de Zaanstreek, waarmee de arbeidersbeweging het lot van de ‘verworpenen der aarde’ wil verbeteren. Na aankoop van Het Leger in 1897 in het Womer- en Jisperveld komen er kavels beschikbaar om zelf voedsel te kunnen verbouwen. Nu ca. 120 jaar later worden deze tuinen door de hobbytuinders nog altijd gebruikt.
Als je je nader wilt verdiepen in de geschiedenis van dit dorp, kun je terecht bij Stichting Historisch Oost-Knollendam (SHOK). Op dinsdagavond van 19.30-21.00 uur zijn ze aanwezig in hun ruimte boven het Dorpshuis. 2x per jaar geven ze hun tijdschrift De Dam uit, met historische verhalen en foto's van weleer. Wil je dit blad ook graag ontvangen, word dan donateur van de SHOK. Voor min. € 5,- per jaar (meer is natuurlijk altijd welkom) wordt De Dam thuis bezorgd (naar wij aannemen alleen als je in de directe omgeving woont). Verder exposeren zij op Monumentendag (2e weekend van september) in het monumentale pakhuis Koningsbergen (gratis te bezoeken). Een andere activiteit is de jaarlijkse filmavond (medio november) in het Dorpshuis (eveneens gratis te bezoeken).
SHOK bouwt haar archieven op door schenkingen aan de stichting, bijvoorbeeld van wat inwoners nog 'op zolder' aantreffen bij het opruimen van hun huis. Het gaat om vondsten van uiteenlopende aard, denk bijv. aan oude logboeken, ansichten, foto's maar ook oude rekeningen of lidmaatschapskaarten. De SHOK is daar erg blij mee en is natuurlijk erg zuinig op deze spullen. Ze tonen deze dingen graag tijdens tentoonstellingen in hun vitrinekasten. Denk je dat je iets interessants hebt gevonden, maar twijfel je nog? Neem even contact op via tel. 075-6426316 of mail naar secretariaat@historisch-okd.nl.
Terug naar boven- Oost-Knollendam heeft 2 rijksmonumenten.
- Oost-Knollendam heeft 2 gemeentelijke monumenten.
- De historische brandweerwagen van Oost-Knollendam, een Opel Blitz uit 1957, heeft van 1958 tot 1982 vele grote en kleine branden in het dorp geblust. In 1984 heeft het dorp hem voor een symbolisch bedrag van de gemeente overgenomen. De mannen die er nog als brandweerman mee gewerkt hebben, hebben hem in die jaren wel zo goed mogelijk onderhouden, maar de wagen was anno 2015 wel aan een grote restauratie toe. Dat heeft ca. 35.000 euro gekost, waarvoor geld is ingezameld. Dankzij de restauratie is de wagen als nostalgisch object voor het dorp behouden gebleven. Maar het is niet alleen een bezienswaardigheid. Hij wordt ook nog in praktische zin gebruikt, o.a. om kinderen met een Down-syndroom een leuke dag uit te bezorgen, voor de Sinterklaasintocht, om trouwerijen mee op te luisteren, en hij rijdt mee in optochten van historische wagens.
Terug naar boven- Stichting POOK bestaat uit een aantal bestuursleden (vrijwilligers) en donateurs. Het doel is leuke cabaretavonden te verzorgen in Oost-Knollendam, waarbij ze zelf op zoek gaan naar nieuw talent en gevestigde namen. In veel gevallen gaat het om try-out voorstellingen. Donateurs kunnen inschrijven op de beschikbare kaarten voor de voorstellingen. Indien er meer aanvragen zijn dan kaarten, wordt er geloot.
Terug naar boven- Speelplek De Drie Morgen is in 2017 opgeknapt. Het klimtoestel dat bij de school stond, is aan de speelplek toegevoegd. Het combinatietoestel met glijbaan en de schommel zijn vervangen. Alle toestellen zijn herplaatst op een nieuwe ondergrond van kunstgras.
Terug naar boven- Boek hier je B&B e.d. in omgeving Oost-Knollendam, met laagsteprijsgarantie!
Terug naar boven- Nieuwe en/of tweedehands boeken over Oost-Knollendam (online te bestellen).
Terug naar boven- Nieuws: - Nieuws uit Oost-Knollendam op Facebook.
- Belangenvereniging: - De Contact Commissie Oostknollendam is een officieel orgaan dat is aangesteld door B&W van de gemeente Wormerland. De Contact Commissie wordt (inter)actief geïnformeerd door het College over de volgende onderwerpen: inrichting en onderhoud van de openbare ruimte; planologische beslissingen; verkeersveiligheid; behoud dorpsgezicht; jeugd- en ouderenbeleid. De Contact Commissie kan naar aanleiding van deze punten advies uitbrengen aan het College.
- Dorpshuis: - Dorpshuis Oost-Knollendam is al sinds 1961 de thuisbasis van diverse verenigingen in de dorpsgemeenschap. Daarnaast zijn er mogelijkheden voor verjaardagsfeesten, bruiloften, bijeenkomst en reünies en dergelijke, desgewenst met warm of koud buffet.
- Sport: - Voetbalvereniging v.v. Knollendam is opgericht in 1932. - De club heeft ook een tennisafdeling. - Sinds 2010 heeft de v.v. ook een jeu de boulesafdeling, genaamd KnolBoules. Iedere vrijdagavond van 19.00-21.00 uur zijn ca. 20 leden actief op de banen.
Reactie toevoegen