Oostrum (Fryslân)

Plaats
Dorp
Noardeast-Fryslân
Fryslân

oostrum_fr_collage.jpg

Oostrum, collage van dorpsgezichten (© Jan Dijkstra, Houten)

Oostrum, collage van dorpsgezichten (© Jan Dijkstra, Houten)

Oostrum.JPG

In Oostrum aangekomen

In Oostrum aangekomen

Oostrum..JPG

Midden in Oostrum aan de Tichelwei

Midden in Oostrum aan de Tichelwei

Oostrum. (2).JPG

De Hervormde kerk van Oostrum

De Hervormde kerk van Oostrum

Oostrum (Fryslân)

Terug naar boven

Status

- Oostrum is een dorp in de provincie Fryslân, gemeente Noardeast-Fryslân. T/m 1983 gemeente Oostdongeradeel. In 1984 over naar gemeente Dongeradeel, in 2019 over naar gemeente Noardeast-Fryslân.

- Oostrum heeft een eigen dorpswapen en dorpsvlag.

- Onder het dorp Oostrum valt ook de buurtschap Tilbuorren.

Terug naar boven

Naam

In het Fries
Eastrum.

Oudere vermeldingen
1449 kopie to Aesterma zyl, 16e eeuw Oisterum, 2e helft 16e eeuw Oestrum.

Naamsverklaring
Samenstelling van aster, ooster 'oostelijk gelegen' en heem 'woonplaats'.(1)

Terug naar boven

Ligging

Oostrum ligt ONO van Dokkum. Het dorpsgebied grenst in het Z aan het Dokkumer Grutdjip (voor 2007: Dokkumergrootdiep), in het W aan de N361 (ter plekke is dat de Rondweg Zuidoost van Dokkum), in het NW aan de Suderie (voor 2007: Zuider Ee), die parallel loopt aan de N daarlangs lopende N361, die ter plekke Lauwersseewei heet.

Terug naar boven

Statistische gegevens

In 1840 heeft Oostrum 45 huizen met 295 inwoners, inclusief de inwoners van de buurtschappen Tilburen en Dijkbuurt. Tegenwoordig heeft het dorp ca. 80 huizen met ca. 200 inwoners.

Terug naar boven

Geschiedenis

Oostrum is gebouwd op een middeleeuwse terp, die met een max. hoogte van 4,5 meter boven NAP een van de hoogste in de omgeving is. De terp lag ooit tussen twee zeeslenken: de Zuider Ee en het huidige Dokkummergrootdiep. Rond 1900 zijn delen van de terp afgegraven. Dit is duidelijk te zien bij de voormalige state Rinthjema. Op de terp staat o.a. de middeleeuwse Sint Nicolaaskerk. In het dorp heeft de Mellema State gestaan. Met de Holdinga State in Anjum was het de grootste state in Oostdongeradeel. Geschiedenis van de Mellema State, op welke plek nu een boerderij staat. In 2006 zijn in de terp resten uit de Trechterbekercultuur aangetroffen, waaronder aardewerk en vuursteen. De nederzetting zou dateren uit 3400- 2850 v.Chr. Zie ook het artikel over de Trechterbekercultuur in Oostrum in Paleo-Aktueel, 2005, pag. 69-74.

Terug naar boven

Bezienswaardigheden

- Oostrum heeft 6 rijksmonumenten, zijnde een 4-tal terpen en soortgelijke 'verhoogde woonplaatsen', de Hervormde kerk, en delen van de voormalige machinale steenbakkerij.

- De voormalige Hervormde (PKN) kerk van Oostrum (Terpleane 11) staat op een deels afgegraven terp, dateert uit de 16e eeuw en is opgetrokken uit hergebruikt materiaal, vermoedelijk afkomstig van de vorige kerk op deze plek. De toren met zadeldak dateert uit de 13e eeuw. In tegenstelling tot de zuidelijke muur, met zes vensters, telt de noordelijke muur slechts één venster. Op het dak liggen aan de zuidzijde halfronde pannen, beurtelings met de bolle en met de holle kant naar boven. Dergelijke dakpannen worden 'nonnen en monniken' genoemd.

Bij restauratiewerkzaamheden in 1973 zijn in de kerk muurschilderingen gevonden, waarschijnlijk uit 1582, met een bijzonder karakter. Het zijn afbeeldingen van een vijftal gotische kerken en een toren. Niet duidelijk is welke kerken worden afgebeeld. Een van de kerken vertoont gelijkenis met de abdijtoren van Dokkum. In de kerk bevinden zich rouwborden van de familie Eelcama en een herenbank van de familie Mellema. De kerkklok is in 1457 vervaardigd door klokkengieter H. Kokenbacker. In 2003 is de kerk aan de reguliere eredienst onttrokken en overgedragen aan Stichting Alde Fryske Tsjerken. Door het jaar heen worden er nog enkele kerkdiensten gehouden. De kerk is te huur t.b.v. burgerlijke en kerkelijke huwelijken.

- De voormalige machinale steenbakkerij ligt ZW van de dorpskern, aan de splitsing van de Eastrumer Opfeart met het Dokkumer Grutdjip. De steenfabriek is in ca. 1872 opgericht en heeft het volgehouden tot 1968, toen de fabricage werd beëindigd in het kader van de sanering van de baksteenindustrie in Nederland. Sindsdien is het complex door een aannemer gebruikt als opslagterrein. De fabriek is het enige nog vrij gave voorbeeld van zijn soort in Fryslân. En de ringoven is een voorbeeld van een van de vroegste goed werkende ringovens in Nederland. Overigens was er in de middeleeuwen al sprake van het vervaardigen van baksteen in Oostrum.

Bijzonder is ook de schoorsteen van de steenfabriek, waarvan het onderste deel dateert uit 1872. Het onderste deel is versierd met gemetselde nissen. Oorspronkelijk vormde de kraag van siermetselwerk het einde van de schoorsteen. In 1879 is de schoorsteen verlengd. In 2017 heeft de provincie subsidie verstrekt t.b.v. restauratie van de schoorsteen. Kennelijk gaat het getuige dit artikel om een spoedrestauratie, omdat de schoorsteen inmiddels begint af te brokkelen en als er nog langer wordt gewacht, de pijp en fabriek steeds meer schade oplopen.

Ook de steenfabriek zelf beoogt op enig moment te worden gerestaureerd, maar daar zijn nog geen middelen voor beschikbaar. De fabriek staat op een landelijke lijst van 36 beeldbepalende rijksmonumenten, die volgens het Interprovinciaal Overleg (IPO) de komende jeren grootschalig onderhoud nodig hebben. Dit is het enige Friese object op die lijst. Projectontwikkelaar Jan Smeeing uit Soest heeft het complex eind 2010 gekocht en wil er een baksteenmuseum, vakantiehuisjes en atelierwoningen in onderbrengen. Smeeing heeft €2,5 miljoen subsidie aangevraagd bij de provincie, maar de totale restauratie kost nog veel meer. - Videoreportage over de steenfabriek te Oostrum anno 1927.

- Beschrijving van de monumentale objecten in Oostrum in het boek 'Noordelijk Oostergo. De Dongeradelen'.

Terug naar boven

Jaarlijkse evenementen

- Carbidschieten op oudjaarsdag.

- Als het 's winters hard genoeg vriest, kan er worden geschaatst op de ijsbaan van IJsbaanvereniging Nooitgedacht. De ijsbaan is multifunctioneel, want buiten de winter wordt hij ook gebruikt als crossbaan (buitenring), en voor o.a. kaatsen en volleybal (binnengedeelte).

Terug naar boven

Natuur en recreatie

- Wandelroute Oostrum - Jouswier (9 km) is route 32 uit het netwerk Historische Wandelpaden Noordoost Fryslân. De laatste link is handig als je vaker in deze regio wilt gaan wandelen, want op die site staan namelijk nóg 50 wandelroutes door deze streek.

Terug naar boven

Overnachten

- Boek hier je B&B e.d. in omgeving Oostrum, met laagsteprijsgarantie!

Terug naar boven

Links

- Algemeen: - Site van en over Oostrum.

- Nieuws: - Nieuws uit Oostrum op Facebook. - Nieuws uit het dorp in de Nieuwe Dockumer Courant.

- Dorpshuis: - Na 10 jaar van voorbereidingen, vele gesprekken met instanties, en fondsenwerving, is in augustus 2014 het nieuwe Dorpshuis De Tarin in Oostrum feestelijk geopend. Het dorpshuis is gerealiseerd op de plek van de vroegere 'keet' van de ijsbaan. De realisatie was mogelijk dankzij de financiële steun van de gemeente Dongeradeel, de provincie Fryslân, het Oranjefonds, vele andere sponsoren en de inzet van de vele vrijwilligers.

- Sport: - Voetbalvereniging v.v. Oostergo is opgericht in 1964. De vereniging is gehuisvest in Ee, en is er ook voor voetballiefhebbers uit de buurdorpen Engwierum en Oostrum.

- Genealogie: - Overzicht van begravenen op de begraafplaats van Oostrum.

Reactie toevoegen