Oud Ade

Plaats
Dorp
Kaag en Braassem
Groene Hart
Zuid-Holland

Oud Ade

Terug naar boven

Status

- Oud Ade is een dorp in de provincie Zuid-Holland, in de streek Holland Rijnland, gemeente Kaag en Braassem. T/m 2008 gemeente Alkemade.

- Onder het dorp Oud Ade valt ook de buurtschap Zevenhuizen (deels).

Terug naar boven

Naam

Spelling
De plaats wordt tegenwoordig als twee woorden gespeld, en formeel (d.w.z. voor bijv. postcodeboek en - daarmee - gemeentelijke basisregistratie BAG) zonder koppelteken. Oud Ade dus. Op de plaatsnaamborden is men niet eenduidig en wordt de naam zowel zonder als met koppelteken gespeld. Taalkundig hoort een dergelijke plaatsnaam eigenlijk met koppelteken (zie 6.E onder de link).

Oudere vermeldingen
Aa, Ade, Ouder-Ade, Oud-Aa, 1883 Oudade.

Terug naar boven

Ligging

Het dorp Oud Ade ligt aan het riviertje de Oude Ade of Oude Aa en ligt verder Z en ZW van de Kagerplassen, ZZO van het dorp Kaag, ZO van het dorp Sassenheim, O van het dorp Warmond, NO van het dorp Leiderdorp en de stad Leiden, N van de A4, NNW van het dorp Hoogmade en W van het dorp Rijpwetering.

Terug naar boven

Statistische gegevens

In 1840 omvat het dorp Oud Ade 11 huizen met 103 inwoners. Tegenwoordig heeft het dorp ca. 300 huizen met ca. 750 inwoners.

Terug naar boven

Geschiedenis

Hoewel de kern Oud Ade in een oud veenweidelandschap is gelegen, betreft het een relatief jong dorp. De dorpskern - en dan met name het bebouwingslint - is in de vroege middeleeuwen ontstaan, op een plaats waar enkele veenpolders samenkomen. In de gemeente Kaag en Braassem zijn vrijwel alle dorpen oorspronkelijk ontstaan door lintbebouwing. In 1731 telde deze kern nog slechts drie boerderijen. Na de planmatige uitbreidingen vanaf de jaren zestig is het dorp de oorspronkelijke vorm van lintdorp verloren.

Terug naar boven

Recente ontwikkelingen

- "De Langebrug in Oud Ade is in het najaar van 2018 afgesloten vanwege gevaar door mogelijke betonrot. Vervolgens is de brug weer gedeeltelijk opengesteld. Tot het moment van vervanging controleren wij de staat van de brug vaker. Hiermee is een veilige situatie gecreëerd tot de brug wordt vervangen. De brug is met een versmalling opengesteld voor autoverkeer met een maximale breedte van 2,30 meter en buslijn 56. Door de versmalling van de brug is altijd 1 rijbaan te gebruiken voor het verkeer uit beide richtingen. Dat wordt geregeld met verkeerslichten. Fietsers en voetgangers kunnen zonder hinder over de naastgelegen fietsersbrug.

In juli 2019 heeft een inloopavond plaatsgevonden waar we met inwoners gesproken hebben over wensen rond de nieuwe Langebrug in Oud Ade. Op die avond werd duidelijk dat omrijden in de periode van de bouw mogelijk is voor gemotoriseerd verkeer. Voor fietsers is dit geen optie; een fietsverbinding tijdens de bouw is voor gebruikers en bewoners een voorwaarde. Dat geldt ook voor de ambulance. Die zaken zijn verwerkt in een raadsvoorstel. In het raadsvoorstel wordt voorgesteld om de variant uit te werken waarbij de fietsbrug en de autobrug los van elkaar worden gebouwd. Tijdens de bouw van de fietsbrug kan het fietsverkeer gebruik maken van de autobrug. Dat wordt met verkeerslichten veilig geregeld. Tijdens de bouw van de autobrug gebruiken fietsers de fietsbrug. Wij streven ernaar om het ontwerpen, voorbereiden en aanbesteden van de nieuwe brug in 2019 af te ronden zodat de brug in 2020 kan worden vervangen. Doel is om in het tweede of derde kwartaal van 2020 te starten met de bouw van de nieuwe brug." (bron: gemeente Kaag en Braassem)

- Bestemmingsplan Oud Ade en Rijpwetering.

Terug naar boven

Bezienswaardigheden

- Oud Ade heeft 7 rijksmonumenten.

- Oud Ade heeft 16 gemeentelijke monumenten.

- De RK Sint-Bavokerk in Oud Ade (Leidseweg 6) dateert uit 1868 en is gebouwd op de plaats van een kerk uit 1845 van architect Theo Molkenboer, die al na twee decennia vervallen bleek te zijn. De architect van de nieuwe kerk was Herman Jan van den Brink. Hij ontwierp een eenbeukige kerk in neoromaanse stijl, met boven de ingang een half-ingebouwde toren. In 1881 is een pastorie naast de kerk gebouwd. De kerk en de pastorie zijn beide een rijksmonument. In een muur van de kerk is een gedenksteen (plaquette) aangebracht ter herinnering aan vier mensen uit het dorp die in de periode 1940-1949 zijn omgekomen in de Tweede Wereldoorlog en bij strijd in het voormalige Nederlands-Indië.

De Sint-Bavokerk is een van de weinige kerken van Van den Brink die nog bestaan. Zowel het exterieur als het interieur is grotendeels in de oorspronkelijke staat bewaard gebleven. In 2016 is begonnen met een grote renovatie van de Sint-Bavokerk. Als financiële ondersteuning heeft de dorpsgemeenschap in dat jaar een feestweek georganiseerd waarvan de opbrengst naar de renovatie van de kerk ging. Sinds 2011 zijn de kerk en de geloofsgemeenschap in Oud Ade onderdeel van de parochie H. Franciscus en valt daarmee onder de parochiefederatie Clara & Franciscus, met als centrum de Adrianuskerk in Langeraar.

- De Rode Molen is een wipmolen ten westen van Oud Ade. De molen is in 1632 gebouwd ten behoeve van de bemaling van de Westlagelandspolder, een naam die naderhand via Roomolenpolder tot Rode Polder is geworden. De kleur van het bovenhuis van de molen moet indertijd al rood zijn geweest.

- De Vrouw Vennemolen is een met een scheprad uitgeruste wipmolen. Het gevlucht meet 21,50 meter. Van deze uit hout opgetrokken molen is de ondertoren met riet gedekt. De oorspronkelijke molen dateert uit 1632, en is in 1835 praktisch geheel vernieuwd. De molen is zeer karakteristiek gelegen nabij Oud Ade en vervult landschappelijk een zeer aantrekkelijke functie. In 1997/1998 is de molen ingrijpend gerestaureerd en sindsdien wordt hij weer regelmatig door een vrijwillig molenaar in werking gesteld.

- De Akkerslootmolen is een in 1793 gebouwde poldermolen. De molen is gelegen aan de Akkersloot in de Drooggemaakte Akkersloot-, Hertogs- en Blijverspolders, tussen de dorpen Oud Ade en Rijpwetering. Het is een zogeheten houten achtkant, met witgeschilderde veldmuren. Tegenwoordig is de molen bewoond en op afspraak en op molendagen te bezichtigen.

Terug naar boven

Jaarlijkse evenementen

- Het Meddle Festival (begin juni) vermaakt je een lenteweekend lang met feest en gezelligheid. Het is al jaren het allergrootste festival van Oud Ade. Proef ook de sfeer en geniet met meer dan 1000 medefestivalgangers van een heerlijk weekeinde.

- Fancy Fair (weekend begin november, in 2020 voor de 52e keer) met o.a. de Fancy Kroeg Quiz, een optreden van de toneelvereniging, de Grote Verloting en een High Tea. Sinds 2017 hebben ze een haal- en brengservice; de Fancy Fair-taxi, bedoeld voor mensen die minder goed ter been zijn en op eigen gelegenheid niet naar Ons Dorpshuis kunnen komen. Op deze manier willen ze iedereen kunnen laten genieten van dit mooie evenement en bijvoorbeeld ook oud-dorpsgenoten die niet zomaar uit de Veen kunnen komen de kans geven om weer eens ouderwets aan tafel te zitten en loten te kopen. Natuurlijk worden ze ook weer netjes thuisgebracht. "In 2019 vierde Oud-Ade voor de 51e keer Fancy Fair. Een weekend vol eendjes vissen, touwtje trekken, kamelenracen en natuurlijk verlotingen leverde niet alleen veel gezelligheid op, maar zorgde ook voor een recordopbrengst van 42.186 euro. De vacaturebank bracht zo’n 5.000 euro op, met vacatures variërend van 5 liter biest tot een weekend Sauerland. Het geld komt ten goede aan de senioren, het lokale verenigingsleven en andere lokale goede doelen."

Terug naar boven

Landschap, natuur en recreatie

- Fiets- en voetveer 't Heen en Weertje tussen Kaag en Oud Ade vaart alleen van mei t/m september. Voor dagen, tijden en tarieven zie de link.

- De gemeente Kaag en Braassem heeft van het Ghoybos in Oud Ade in 2014 een parkachtig recreatiegebied gemaakt. Het bos van circa 18 hectare is ooit aangeplant als productiebos. Het bos beoogt een toeristische pleisterplaats te worden. Naast het bos ligt een pannenkoekenboerderij en het A4-informatiecentrum aan de overkant wordt een recreatiecentrum. Ook komt er mogelijk een theetuin.

- "Burgerinitiatief Land van Ons, een coöperatie die landbouwgronden koopt voor herstel van biodiversiteit en landschap, en Universiteit Leiden slaan de handen ineen. Samen gaan ze in een langdurig traject onderzoeken welk landbouwbeheer leidt tot het beste herstel van biodiversiteit. Het onderzoek is in september 2020 gestart op een perceel van ruim 21 hectare in Oud Ade, waarvan Land van Ons sinds oktober 2020 eigenaar is. Het perceel bestaat dankzij de diverse watergangen uit zo'n tien van elkaar af te scheiden percelen.

Franke Remerie, voorzitter van Land van Ons: ‘Dat maakt het een ideaal gebied om de effecten van langdurige en verschillende soorten beheer te onderzoeken. Daarbij is herstel van de biodiversiteit het belangrijkste, maar we moeten er ook rekening mee houden dat het land nog steeds bedrijfsmatig door een boer gebruikt moet worden. Dat wekte de interesse van Universiteit Leiden.’ De motor achter het onderzoeksproject in Oud Ade bij Universiteit Leiden is bioloog Maarten Schrama. Hij is als universitair docent verbonden aan de afdeling Milieubiologie van het Centrum voor Milieuwetenschappen Leiden (CML).

Studenten starten onderzoek. Voordat het landbeheer in Oud Ade van start ging, was het nodig de actuele staat van het perceel in kaart te brengen, een zogeheten nulmeting, oim latere resultaten daarmee te kunnen vergelijken. Op 7 september 2020 zijn 40 derdejaars biologiestudenten onder leiding van Schrama daarmee gestart. In twee weken legden ze de staat vast van de biodiversiteit van planten, insecten, bodemfauna en waterbeestjes. Maar ze keken ook naar andere parameters die specifiek belangrijk zijn voor veengebieden, zoals de waterkwaliteit, bodemfysische eigenschappen, de mate van verzilting en broeikasgasemissies uit het veen. Schrama: ‘We verzamelen ook gegevens in de omliggende polders zodat we nu en in de toekomst een vergelijking kunnen maken. Een flinke operatie waar ook een team van 10 onderzoekers van Universiteit Leiden, Naturalis en het NIOO aan meewerkt. Later willen we ook burgers werven om ons mee te helpen met het onderzoek.’

Eerste resultaten. De resultaten van deze eerste campagne in Oud Ade worden verwacht in de loop van het najaar. Land van Ons wil de resultaten van het onderzoek toegankelijk maken via een livestream. Remerie: ‘Kennisoverdracht van wetenschappers naar de gewone burger is onontbeerlijk, zodat we met z’n allen beter begrijpen waarom we als mens anders moeten omgaan met al het andere leven op aarde. Dat is een van de belangrijkste pijlers van onze samenwerking.’

Grote ambities. ‘Er is een breed scala aan uitdagingen in het veenweidelandschap', aldus Schrama. 'Naast biodiversiteitsverlies spelen er ook zaken als bodemdaling, uitstoot van broeikasgassen, het onder druk staan van het agrarisch verdienmodel en de kloof tussen stad en platteland. We willen het liefst al deze aspecten bij dit onderzoek in Oud Ade betrekken, zodat onze resultaten als vliegwiel kunnen dienen voor veel meer veenweidelandschappen in Nederland en elders in Noord-Europa.’ Meer informatie of meehelpen met het onderzoek? Neem contact op met Maarten Schrama." (bron: Universiteit Leiden, september 2020) - Beluister onder deze link een reportage van Radio 1 over dit project. - Bekijk hier de videoreportage met Maarten Schrama over dit project.

Terug naar boven

Overnachten

- Boek hier je B&B e.d. in omgeving Oud Ade, met laagsteprijsgarantie!

Terug naar boven

Literatuur

- Nieuwe en/of tweedehands boeken over Oud Ade (online te bestellen).

Terug naar boven

Links

- Belangenorganisatie: - "Dorpsraad Oud Ade is opgericht in 1973 voor en door de inwoners. Het is een laagdrempelig aanspreekpunt voor vragen en opmerkingen vanuit het dorp. Het doel is de behartiging van de belangen van het dorp naar de gemeente Kaag en Braassem toe. De in het spraakgebruik gehanteerde term "Dorpsraad" staat eigenlijk voor "Vereniging Dorpsgemeenschap". Een vereniging hoort leden te hebben om te functioneren, en in ons geval kan iedereen lid worden die voldoet aan artikel 5 lid 1 van onze statuten: Leden zijn: a. natuurlijke personen die in het dorp woonachtig zijn, die de leeftijd van zestien jaar hebben bereikt en op hun verzoek door het bestuur als lid zijn toegelaten; b. rechtspersonen die in het dorp gevestigd zijn en op hun verzoek door het bestuur als lid zijn toegelaten. Tot voor kort beschouwden we eigenlijk iedereen die in ons dorp woont als lid, maar dit is in strijd met de oprichtingsstatuten. Bovendien geeft het bij stemmingen op de algemene ledenvergadering onduidelijkheid wie eigenlijk beslist: kan het bestuur zijn gang gaan of moeten leden stemmen. Zo ja, wie zijn dan die leden. Daarom nodigen we iedereen uit het dorp uit om zich aan te melden en lid te worden van de vereniging. Dit is kosteloos; er wordt geen contributie geheven. Junioren (<16 jaar) uit het dorp zijn ook van harte uitgenodigd om lid te worden maar dienen tevens een schriftelijke akkoordverklaring van de ouders te overleggen."

- Dorpshuis: - Dorpshuis 'Ons Dorpshuis' in Oud Ade is voor zover ons bekend niet met een website of -pagina op het internet aanwezig. D.w.z. ze hebben kennelijk wel een (persoonlijke?) Facebookpagina, maar daarop zijn ze niet erg spraakzaam, om het eufemistisch te zeggen...

- Jongeren: - Jongerencentrum Meddle in Oud Ade noemt zich op haar site "de mooiste jeugdsociëteit van Nederland". Helaas lichten ze dat op hun site niet verder toe, noch vinden wij daar nadere informatie over ontstaan en ontwikkeling van het jongerencentrum.

- Toneel: - De in 1966 opgerichte Toneelvereniging V.I.O.S. (= Vriendschap Is Ons Streven) is een actieve en bovenal gezellige amateurtoneelvereniging, met als thuisbasis Ons Dorpshuis in Oud Ade. De vereniging heeft ruim 60 leden waarvan er ruim 50 werkelijk spelen. Plezier staat bij hen voorop. Ze brengen per seizoen gemiddeld 4 stukken op de planken. Hun repertoire omvat blijspelen, kluchten, sprookjes, thrillers, drama's en ook avontuur. Natuurlijk spelen zij eenakters maar ook voor een avondvullend toneelstuk schrikt V.I.O.S. niet terug. Buiten de hilarische repetities en gezellige uitvoeringen worden er voor de leden improvisatie-avonden en andere spannende en leuke activiteiten georganiseerd.

- Sport: - Voor allerlei sporten kunnen inwoners van Oud Ade terecht bij s.v. ROAC in buurdorp Rijpwetering. Voor nadere informatie zie de link.

Reactie toevoegen