Oud-Beijerland

Plaats
Dorp
Hoeksche Waard
Hoeksche Waard
Zuid-Holland

oud-beijerland_plaatsnaambord_kopie.jpg

Oud-Beijerland is een dorp in de provincie Zuid-Holland, in de streek en gemeente Hoeksche Waard. Het was een zelfstandige gemeente t/m 2018.

Oud-Beijerland is een dorp in de provincie Zuid-Holland, in de streek en gemeente Hoeksche Waard. Het was een zelfstandige gemeente t/m 2018.

ZH gemeente Oud-Beijerland in ca. 1870 kaart J. Kuijper [1024x768].gif

Gemeente Oud-Beijerland in ca. 1870, kaart J. Kuijper

Gemeente Oud-Beijerland in ca. 1870, kaart J. Kuijper

Oud-Beijerland

Terug naar boven

Status

- Oud-Beijerland is een dorp in de provincie Zuid-Holland, in de streek en gemeente Hoeksche Waard. Het was een zelfstandige gemeente t/m 2018.

- Wapen van de voormalige gemeente Oud-Beijerland.

- Onder het dorp Oud-Beijerland vallen ook de buurtschappen Greup (deels), Vuurbaken (deels) en Zinkweg (grotendeels).

Terug naar boven

Naam

Oudere vermeldingen
1546 gedrukt 1560 "Die gorsse van Egmont Beijerlant", 1573-1576 "dijckagie van der Ruijchte alias van Beijerlandt", 1573 Beyerlandt, 1639 Out Beyerlandt, 1773 Oud Beierland, 1839-1859 Oud Beijerland.

Naamsverklaring
In 1557 bedijkt door graaf Lamoraal van Egmond (1522-1568) en genoemd naar zijn echtgenote Sabina van Beieren (1528-1578). De toevoeging oud kwam in gebruik nadat in 1582 de polder Nieuw-Beijerland was bedijkt. In 1744 is de ambachtsheerlijkheid in drie delen verkocht: Naast Oud-Beijerland en Nieuw-Beijerland betrof dat ook nog Zuid-Beijerland (1631).(1)

Terug naar boven

Ligging

Het dorp Oud-Beijerland ligt O van de stad Spijkenisse en grenst in het N aan de rivier de Oude Maas.

Terug naar boven

Statistische gegevens

In 1840 heeft de gemeente Oud-Beijerland 533 huizen met 3.870 inwoners, verdeeld in het gelijknamige dorp 500/3.542 (= huizen/inwoners) en buurtschap Zinkweg 33/328. Vlak voor de opheffing in 2019 had de gemeente, die alleen het gelijknamige dorp omvatte plus de onder Status genoemde delen van buurtschappen, ca. 9.500 huizen met ca. 23.500 inwoners.

Terug naar boven

Geschiedenis

Joden
In het dorp is een bloeiende joodse gemeenschap geweest, maar zoals in vele plaatsen en landen heeft de Tweede Wereldoorlog ook hier ingrijpend veranderingen gebracht. Hoewel het joodse leven in het dorp er niet meer is, leeft de herinnering er aan voort en is deels nog tastbaar in de vorm van het joodse monument, de joodse begraafplaats en twee gebrandschilderde ramen in het Oude Raadhuis. Op de site Joods leven in Oud-Beijerland kun je een aantal elementen van dit joodse leven terugvinden, o.a. iets over de geschiedenis, familienamen, herkomst, beroepen, onderwijs, synagoge, ritueel bad, slager Rood, sleutels, begraafplaats, restauratie grafstenen, iets over de Davidster en
het monument.

Heemkunde
Als je je nader wilt verdiepen in de geschiedenis van dit dorp, kun je terecht bij de in 1997 opgerichte Historische Vereniging Oud-Beijerland. "Het doel van de vereniging is het wekken en onderhouden van de belangstelling voor de geschiedenis van het drop, alsmede het verrichten van historisch onderzoek om zo gezamenlijk te komen tot waardevolle uitgaven in de vorm van een periodiek (Beijerlandsche Berichten), dat 4x per jaar verschijnt, alsmede diverse boekvormen en of publicaties. Om zo breedschalig mogelijk bezig te zijn onderhoudt zij contacten met bijvoorbeeld de Dorpskerk, en neemt zij deel aan het Monumentenbeleid van de gemeente m.b.t. het dorp. De vereniging nodigt haar donateurs en leden eenmaal per jaar uit voor een thema-avond en treedt jaarlijks naar buiten tijdens de Jaarmarkt."

De Historische Vereniging heeft haar archief in de openbare bibliotheek van Oud-Beijerland. In samenwerking met de bibliotheek is het archief uitgebouwd tot een historisch informatiepunt (HIP) over de rijke geschiedenis van het dorp. In het archief zijn veel documenten, foto`s en boeken waarvan de geïndexeerde inventarislijsten ook online zijn in te zien. Ook hebben zij diverse digitale informatiebronnen van bijvoorbeeld oude ansichtkaarten, doopregisters en kadastralekaarten. Het HIP in de bibliotheek aan de Steenenstraat 24 is elke 2e donderdag van de maand open van 14.00 tot 16.00 uur.

Terug naar boven

Recente ontwikkelingen

- "Het gebied Stougjesdijk-Oost is de laatste grote uitbreidingslocatie van Oud-Beijerland. Op deze beeldbepalende plek, waar bijna iedereen het dorp binnenkomt, ontstaat een kans om een gebied te ontwikkelen dat een beeldmerk vormt voor het hele dorp. De ambitie is het gebied zo te ontwikkelen dat het van toegevoegde waarde is voor de inwoners van de Hoeksche Waard en een bovenregionale aantrekkingskracht krijgt. Het is de bedoeling dat het gebied de komende jaren ontwikkeld wordt naar een nieuw woongebied met ongeveer 1500 tot 2000 woningen, waarbij het landschap verweven wordt met het nieuwe woongebied. De Gebiedsvisie voor Stougjesdijk-Oost is gericht op het ontwikkelen van een groene leefomgeving met een streekeigen karakter.

De wijk moet een onderscheidend, landelijk woonkarakter krijgen als overgangsgebied tussen het dorp en het landelijk gebied. In de plannen voor Stougjesdijk-Oost is gelet op een balans tussen wonen, recreëren, natuur en cultuurhistorische elementen. Door het creëren van afwisselende woonvormen voor diverse doelgroepen, gelegen in een natuurlijke omgeving, ontstaat een intiem woongebied met verschillende buurtjes. De hoofdstructuur bevat verder ook een gebiedsontsluiting, hoofdfietspaden en recreatieve ontmoetingsplekken. Stougjesdijk-Oost moet een unieke plek worden voor verschillende doelgroepen, waar voldoende ruimte is om aantrekkelijk te wonen en te recreëren in het groen. Uitgangspunt is dat bij de verdere planvorming afstemming is met de omgeving en de toekomstige bewoners.

De gebiedsvisie en de hoofdlijnenovereenkomst vormen de opmaat naar het verdere vervolg: een stedenbouwkundig plan, beeldkwaliteitsplan, anterieure overeenkomst en bestemmingsplan. Tijdens een informatiebijeenkomst op 20 november 2018 is de directe omgeving geïnformeerd over de plannen en was er ruimte om hierover met elkaar in gesprek te gaan. Opmerkingen, tips en ideeën die hieruit naar voren kwamen, worden meegenomen in de verdere planontwikkeling. Ook is afgesproken dat er een klankbordgroep wordt gevormd die een raadplegende rol gaat vervullen bij de verdere planvorming.

In december 2018 is de Gebiedsvisie door de gemeenteraad van de toenmalige gemeente Oud-Beijerland vastgesteld. Ook tekenden de betrokken marktpartijen (BPD Ontwikkeling, AM, Syntrus Achmea, Roosdom Tijhuis, Ballast Nedam, Van der Vorm Vastgoed en Adriaan van Erk) en de gemeente een hoofdlijnenakkoord. Hierin is opgenomen dat de betrokken partijen de komende periode verder aan de slag gaan met de ontwikkeling van Stougjesdijk-Oost. Vanaf 2019 wordt hier verder uitvoering aan gegeven." (bron: gemeente Hoeksche Waard) Volgens de gelinkte Gebiedsvisie gaat de wijk kennelijk Stougjeswijk heten. Het is ons vooralsnog niet bekend of dat echt de naam van de wijk wordt, of dat dit alleen een voorlopige werknaam is.

Terug naar boven

Bezienswaardigheden

- Oud-Beijerland heeft 28 rijksmonumenten.

- Oud-Beijerland heeft 72 gemeentelijke monumenten.

- De geschiedenis van de Hervormde (PKN) Dorpskerk in Oud-Beijerland (Waterstal 3) begint al in de 16e eeuw. De aanvankelijk RK Dorpskerk dateert uit 1567 en is reeds in 1577 overgedragen aan de hervormden. In 1604 kreeg het dorp Beijerland de kerktoren als geschenk van Sabina van Beieren, de dochter van de stichter van het dorp Beijerland, Graaf Lamoraal van Egmond. Boven de ingang van de toren is nu nog een steen met het familiewapen van gravin Sabina te bewonderen. De kerktoren is een gotiserende vorm met slanke naaldspits. Het interieur wordt gedekt door houten tongewelven op trekbalken, in 1925 aan de oostzijde vergroot. Het orgel is in 1821 gebouwd door Cornelis van Oeckelen. Verdere bijzonderheden in het interieur zijn onder meer een preekstoel en een doophek, beide uit de 17e eeuw, diverse gebrandschilderde ramen, en een gepolychromeerd wapenbord uit 1794 in Lodewijk XVI-stijl.

- De voormalige Gereformeerde Thomaskerk (Margrietstraat 2) dateert uit 1971 en is ontworpen door architect Willem Wissing. Het is een moderne kerk zonder toren. Na de fusie met de Hervormde Ontmoetingskerk tot (PKN) Protestantse Gemeente Oud-Beijerland, is de gemeente verder gegaan in de Ontmoetingskerk, die daartoe van 2008-2010 drastisch is verbouwd tot het huidige Protestantse kerkelijk centrum De Open Hof. Tijdens de verbouwing kerkte men in de Thomaskerk. Nadien is deze kerk te koop gezet. Het orgel (van Leeflang, uit 1973) heeft een plek gekregen in De Open Hof. De Thomaskerk is herbestemd tot multifunctioneel centrum (MFC), waarvoor zie het hoofdstuk Links > MFC.

- De Evangelische Gemeente Hoeksche Waard (EGHW) moest tot medio 2018 'dubbele diensten draaien' op de zondagen, in de schoolaula van 'de oude Willem' aan de Randweg in Oud-Beijerland, om alle bijna 800 leden te kunnen bedienen. Bovendien moest die aula elke zondag opnieuw worden ingericht. Vandaar dat men al ca. 10 jaar op zoek was naar een geschikte locatie voor een eigen kerk. Uiteindelijk is een locatie gevonden aan de rand van nieuwbouwwijk Poortwijk III. De in oktober 2018 in gebruik genomen kerk heet De Poort (Polderlaan 1). De kerk heeft ruim 4 miljoen euro gekost en is gebouwd op de groei, want kan bijna 1.000 personen herbergen. De kerk is op deze locatie een echte eyecatcher. Bovendien past het naast een school en tegenover een zorginstelling goed in de 'maatschappelijke strook' langs de N217.

- In het karakteristieke voormalige Raadhuis van Oud-Beijerland uit 1622 (Waterstal 1) is tegenwoordig een horecagelegenheid gevestigd.

- Heemschut commissie Zuid-Holland is in overleg met de gemeente aan het kijken wat de mogelijkheden zijn voor het behouden van de technische school in Oud-Beijerland (Koninginnneweg 126). De school verliest na 65 jaar haar onderwijsfunctie* en Heemschut pleit voor het behoud van het karakteristieke gebouw. De school uit 1955 is geen monument, maar is zeldzaam en nog vrij gaaf. Bij de opening gold de technische school als een van de modernste van ons land. Bestuursvoorzitter D. Fonkert sr. sprak bij de opening tevreden over de nieuwe tijden voor het nijverheidsonderwijs: "Van overheidswege wordt het begrip voor dit onderwijs steeds groter. Zodat dit soort moderne en goed geoutilleerde gebouwen kunnen worden gesticht." Een glas-in-loodraam in de centrale hal herinnert aan de voormalige huishoudschool, een van de fusiepartners uit het verleden. Het raam is in 1954 ontworpen door dhr. J.D. de Groot uit Dordrecht. Het raam stelt de ontwikkeling van de vrouw en haar taak voor, gesymboliseerd in een boom, waarvan de takken het tijdperk aangeven.
* In verband met nieuwbouw van het Actief College elders in het dorp, waarvoor zie Links > Voortgezet onderwijs > Actief College.

- Gevelstenen in Oud-Beijerland.

Terug naar boven

Natuur en recreatie

- Het Rhoonsveer is een fiets- en voetveerverbinding over de Oude Maas van jachthaven Rhoonse Grienden in het zuidwesten van Rhoon naar de jachthaven van Oud-Beijerland, daarna wordt een stukje over het Spui gevaren naar natuur- en recreatiegebied De Uitwaayer nabij de Berenplaat O van de kern Spijkenisse, met als volgende en laatste halte de Oude Tol in het W van Oud-Beijerland. De uitbreiding met de laatstgenoemde twee haltes is in 2015 gerealiseerd.

- Het was al jaren een wens van gebruikers van het Zalmpad in Oud-Beijerland om een betere scheiding te maken tussen wandelen - waaronder velen met een hond - en het doorgaande fietsverkeer. In 2020 is daarom een fietspad aangelegd op de dijk van het Zalmpad, van de Oostkade tot nabij de Bosschedijk. Het fietspad onderdijks is daarmee komen te vervallen. Het wandelpad onderdijks aan de waterzijde is verwijderd en verplaatst naar wat voorheen het naastgelegen fietspad was. Door de aanleg van het nieuwe fietspad is een betere scheiding ontstaan tussen het (doorgaande) fietsverkeer (bovendijks) en het wandelpad (onderdijks).

- "Het centrum van Oud-Beijerland trekt van oudsher bezoekers tot ver buiten de Hoeksche Waard. Hoe dat komt? Het historische centrum heeft de authentieke sfeer van een warm dorp waar je op straat zomaar begroet kan worden door een onbekende. Met het aanbod en de volwassenheid van een stad. Een dorp/stadje waar ondernemers nog vakmensen zijn die een deskundig advies kunnen geven. Wij koesteren onze traditie van gastheerschap en nemen graag de tijd om van jouw bezoek een genietmoment te maken. Dorpse Charme, Stadse Allure!"

- "Om het werk van Stichting De Overbrugging - waarvoor zie het hoofdstuk Links > MFC, red. - te kunnen financieren, is in 2013 de Kringloopwinkel gerealiseerd in het Thomascentrum in Oud-Beijerland (Margrietstraat 2). In deze winkel, die geopend is van woensdag tot en met zaterdag van 10.00-16.00 uur, worden allerhande goederen verkocht. Van alles is in de kringloopwinkel te vinden. van kop en schotel tot vaatwasmachine, van placemat tot bedden. Alleen geen kleding. De kringloopwinkel wordt gerund door circa 40 vrijwilligers. Doordat enkele van onze vrijwilligers een betaalde baan hebben gevonden, zijn wij op zoek naar vrijwilligers die ons in onze kringloopwinkel willen helpen. Je kunt vrijblijvend binnenlopen tijdens de openingstijden en vragen naar mevr. I. Vink. Kom jij ons team versterken? In de toekomst worden ook de inwonende jongeren, die geen werk hebben, ingezet in de kringloop. Zij kunnen zo werkervaring opdoen en beter doorstromen naar een vaste baan. Met de opbrengst uit de verkoop financiert de stichting haar activiteiten. Daarbij hoort ook de opvang van zes jongeren die een eigen kamer hebben in de aangrenzende woning."

Terug naar boven

Overnachten

- Boek hier je B&B e.d. in omgeving Oud-Beijerland, met laagsteprijsgarantie!

Terug naar boven

Literatuur

- Nieuwe en/of tweedehands boeken over Oud-Beijerland (online te bestellen).

Terug naar boven

Links

- MFC: - Na vele jaren zoeken beschikt de in 2004 opgerichte Stichting De Overbrugging - die zich richt op hulp aan en opvang van mensen met een hulpvraag - sinds 2013 over de voormalige Gereformeerde Thomaskerk in Oud-Beijerland (waarvoor zie het hoofdstuk Bezienswaardigheden). "In de maanden voorafgaand aan de officiële opening heeft een grote groep vrijwilligers keihard gewerkt om het gebouw op te knappen en geschikt te maken voor de activiteiten die hier worden uitgevoerd. De voormalige kerk, die nu Thomascentrum heet, is getransformeerd tot cursuslocatie, ontmoetingsruimte en kringloopwinkel, waar behalve veel vrijwilligers ook cliënten werken in het kader van dagbesteding. Inmiddels heeft het gebouw een multifunctionele bestemming gekregen voor het hele dorp en voor de wijk Croonenburgh in het bijzonder.

Stichting De Overbrugging werkt hier met heel veel vrijwilligers uit alle geledingen van de samenleving van Oud-Beijerland. Dit maakt het project zo uniek. Bijzonder is ook dat het hele project functioneert zonder subsidie; alle kosten worden gedekt uit giften, sponsoring, opbrengst kringloopwinkel e.d. Het Thomascentrum is op 27 mei 2014 officieel geopend door Hare Koninklijke Hoogheid Prinses Beatrix. De aanwezigheid van de Prinses bij de officiële opening maakte deze dag voor de medewerkers, cliënten en vele vrijwilligers van de stichting extra speciaal. Stichting De Overbrugging wilde met de feestelijke opening ook de vele vrijwilligers bedanken voor hun inzet." In de kosterswoning van de Thomaskerk wonen nu jongeren die kampen met verslaving of andere problemen. De herbestemde Thomaskerk wordt gezien als modelproject. Ambtenaren en bestuurders van elders komen hier kijken omdat ze dit project zien als een voorbeeld van een gemeenschapsgebouw met een totaal nieuwe bestemming waar de hele wijk zich bij betrokken voelt.

- Voortgezet onderwijs: - "Het Hoeksch Lyceum in Oud-Beijerland is een school met een rijke traditie. Onze school, ontstaan in 1918 als Rijks-HBS, is uitgegroeid tot een brede scholengemeenschap voor gymnasium, atheneum, havo en mavo. Wij hebben een duidelijke missie: wij willen een school zijn: - die haar leerlingen alle kansen biedt om zich verder te ontwikkelen tot zelfstandige jongvolwassenen. Jonge mensen die ontdekken wie ze zijn, verantwoordelijkheid durven nemen en goed kunnen samenwerken. Zij voelen zich thuis in onze zo rijk gevarieerde samenleving; - waar ouders kunnen vertrouwen op professionele en betrokken medewerkers. Ouders en personeel halen samen, met respect voor elkaars rol, het beste uit het kind; - die medewerkers in staat stelt om met elkaar een werkklimaat te scheppen waarin plezier, beroepstrots, persoonlijke en professionele ontwikkeling wezenlijke elementen zijn.

Wij staan voor een veilig schoolklimaat dat zich kenmerkt door wederzijds respect, saamhorigheid, betrokkenheid en vertrouwen bevordert kennis en begrip. Niet apart maar samen kunnen wij zo onze kinderen toerusten voor een toekomst met succes. Het Hoeksch Lyceum in Oud-Beijerland is een moderne school, uitgerust met een riante sportaccommodatie, zowel binnen als buiten, met een extra klimwand en fitnessruimte, digiborden, schoolbrede internettoegang, een modern informatiecentrum, studieruimtes en een BiNaSk-vleugel en Businessvleugel die geheel van deze tijd zijn. Naast de gewone schoolboeken wordt er door vrijwel alle vakken gebruik gemaakt van digitale leermiddelen in de vorm van e-learning."

- "Het Actief College in Oud-Beijerland is een openbare school. Wij zijn een ontmoetingsplaats voor leerlingen met verschillende achtergronden op het gebied van levensbeschouwing en cultuur. Het Actief College gaat uit van gelijkwaardigheid, wederzijds respect, zelfredzaamheid en zelfverantwoordelijkheid van en voor de leerlingen. Het Actief College voor vmbo, basis-, kaderberoepsgerichte en Vak Mavo met en zonder leerwegondersteunend onderwijs (lwo) en leerwerktrajecten (lwt). Opleidingsrichtingen Zorg & Welzijn, Economie & Ondernemen, Bouw, Wonen & Interieur, Mobiliteit & Transport, Produceren, Installeren & Energie. Het Actief College en het Hoeksch Lyceum vormen samen Onderwijsgroep RSG en werken intensief met elkaar samen. Ook wordt nauw samengewerkt met de openbare basisscholen in de Hoeksche Waard. Het Actief College ligt aan de Koninginneweg en stamt uit 1955. Sinds die tijd is ons gebouw uitgebreid en aangepast aan de eisen van deze tijd. De karakteristieke voorgevel is nog vrijwel ongewijzigd gebleven. In juli 2019 is gestart met de bouw van ons nieuwe schoolgebouw. In Poortwijk 3, aan de Polderlaan, wordt een schitterend gebouw voor ons neergezet. We hopen het in januari 2021 te kunnen betrekken."

- "In de ruime locatie van het Actief College in Oud-Beijerland heeft het Da Vinci College een vaste lesruimte waar BBL-studenten een dag in de week theorielessen volgen. De lessen worden gegeven door docenten van Da Vinci. Studenten werken vier dagen bij een bedrijf in de Hoeksche Waard."

Reactie toevoegen