Oud-Maarsseveen, collage van buurtschapsgezichten (© Jan Dijkstra, Houten)
De gemeente Maarsseveen had de vorm van een taartpunt. Oud-Maarsseveen lag aan het eind van die punt en heeft dus lange smalle kavels omdat die 'knel' kwamen te zitten tussen de kavels van Tienhoven in het N en die van Westbroek in het O.
- Oud-Maarsseveen is een buurtschap in de provincie Utrecht, in de regio Vechtstreek, gemeente Stichtse Vecht. T/m 1811 gemeente Maarsseveen. In 1812 over naar gemeente Tienhoven, in 1818 over naar gemeente Maarsseveen, per 1-7-1949 over naar gemeente Maarssen, in 2011 over naar gemeente Stichtse Vecht.
- De buurtschap Oud-Maarsseveen viel vanouds onder dorp en gemeente Maarsseveen, maar aangezien de buurtschap aan Tienhoven is vastgegroeid, en de gemeenten Maarsseveen en Tienhoven in de loop der tijd beide in de gemeente Maarssen zijn opgegaan (resp. in 1949 en 1957), wordt de buurtschap tegenwoordig als vallend onder Tienhoven beschouwd.
- De buurtschap Oud-Maarsseveen ligt voor de postadressen 'in' Tienhoven, maar heeft wel officiële blauwe plaatsnaamborden (komborden) met de eigen plaatsnaam, dus geografisch gezien is het wel een los van Tienhoven gelegen kern (hoewel ze dus wel aan elkaar zijn gegroeid) met een eigen 'bebouwde kom'.
- De gemeente Stichtse Vecht spreekt van de 'kern Tienhoven / Molenpolder', waarbij je in dat geval dus onder Tienhoven ook Oud-Maarsseveen moet verstaan. Terwijl men ter plekke zelf spreekt van de kernen (of althans bewonersverenigingen) Tienhoven / Oud-Maarsseveen enerzijds en Maarsseveen / Molenpolder anderzijds...
Terug naar bovenSpelling
Op de plaatsnaamborden is de spelling met koppelteken, Oud-Maarsseveen dus. Maar wij komen soms ook de spelling zonder koppelteken tegen.
Oudere vermeldingen
Oud-Maarseveen, 1219 Marsne vene, 1381-1383 (op) Marsenvene, 1427 Maersenveen.
Naamsverklaring
Betekent het bij Maarssen gelegen veen, met de toevoeging oud ter onderscheiding van een later ontstane nederzetting met dezelfde naam(1).
De buurtschap Oud-Maarsseveen ligt NO van Maarssen en Maarsseveen, W van Westbroek, direct ZO van Tienhoven, waar de buurtschap aan is vastgegroeid, rond de Looydijk, die soms ook foutief als Looijdijk wordt geschreven (= W van de Maarsseveensevaart) en de Heuvellaan (= O van de Maarsseveensevaart).
Terug naar bovenIn 1840 omvat de buurtschap Oud-Maarsseveen 76 huizen met 507 inwoners. Tegenwoordig heeft de buurtschap ca. 100 huizen met ca. 250 inwoners.
Terug naar bovenOud-Maarsseveen is net als Tienhoven ontstaan door de aanleg van een dwarsvaart met een dijk in het moerasachtige gebied. Er werden langwerpige kavels uitgegeven voor bouwland en weidegrond. De kavels, die vaak honderden meters lang waren, kwamen knel te zitten tussen die van Tienhoven en Westbroek en eindigen dan ook in een punt.
De omstreeks 1480 ontstane nederzetting Oud-Maarsseveen behoorde kerkelijk tot Tienhoven. De eerste bewoners zijn vast en zeker de ontginners geweest die met de Zogwetering als ontginningsbasis steeds verder naar het noordoosten opdrongen, van Herenweg naar Oudendijk (de namen van deze wegen dateren van later). Een ontwikkeling die omstreeks het einde van de 15e eeuw voltooid is. Bij gebrek aan brandstof - vooral in de grote steden - gingen zij hun pas verworven land weer afgraven. Op die manier probeerden ze het hoofd boven water te houden.
De gewonnen turf bleek het tekort uitstekend op te vangen. Maar dit betekende wel langzaam maar zeker het verlies van de zo noodzakelijke weide- en akkergronden. Het land werd water en er ontstonden grote veenplassen, waarvan men in onze tijd de recreatieve waarde heeft ontdekt. De turfwinnerij trok veel ‘buitenlandse’ arbeiders. Het verschijnsel van de ‘gastarbeider’ kent de veenstreek al lang. In de 17e en 18e eeuw kwamen de zogeheten polderjongens in de zomermaanden helpen bij de arbeid in de veenderijen. Zij kwamen uit de streek rond Veenendaal, later ook uit Gelderland en zelfs uit Duitsland. Diverse familienamen herinneren nog aan die tijd, want vaak brachten zij hun familie mee of ze stapten hier in het huwelijksbootje. (bron: voormalige gemeente Maarssen)
Terug naar boven- Diverse monumentale boerderijen, waaronder:
Dwarshuisboerderij met theekoepel (Heuvellaan 1) uit 1902.
Boerderij Vredegoed (Heuvellaan 5), een langhuisboerderij uit 1906.
Beide boerderijen zijn rijksmonumenten. Voor nadere informatie zie de lijst van rijksmonumenten in Tienhoven en Oud-Maarsseveen.
- Het in 2010 van start gegane Streekmuseum Vredegoed presenteert voorwerpen van rond 1900 uit de dorpen Tienhoven, Oud-Maarsseveen en omgeving. Ze hebben betrekking op traditioneel wonen, ambachtelijk werken op boerenbedrijf en veenderij en de dorpssamenleving. Boerderij Vredegoed met enkele historische Art Nouveau en Jugendstil elementen is zelf ook van waardevolle museale betekenis. Bert van der Tol is bewoner en veehouder op boerderij Vredegoed en beheerder van het museum.
Terug naar boven- Belangenorganisatie: - Bewonersvereniging Tienhoven & Oud-Maarsseveen (BTOM).
Reactie toevoegen