Oudega (Gaasterland)

Plaats
Dorp
De Fryske Marren
Fryslân

oudega_gaasterland_plaatsnaambord_kopie.jpg

Oudega is een dorp in de provincie Fryslân, gem. De Fryske Marren. Oorspronkelijk gem. Hemelumer Oldephaert en Noordwolde. In 1956 over naar gem. Hemelumer Oldeferd (naamswijziging), in 1984 o/n gem. Gaasterlân-Sleat, in 2014 o/n gem. De Fryske Marren.

Oudega is een dorp in de provincie Fryslân, gem. De Fryske Marren. Oorspronkelijk gem. Hemelumer Oldephaert en Noordwolde. In 1956 over naar gem. Hemelumer Oldeferd (naamswijziging), in 1984 o/n gem. Gaasterlân-Sleat, in 2014 o/n gem. De Fryske Marren.

1-oudega.jpg

Oudega

Oudega

Oudega (Gaasterland)

Terug naar boven

Status

- Oudega is een dorp in de provincie Fryslân, gemeente De Fryske Marren. Oorspronkelijk gemeente Hemelumer Oldephaert en Noordwolde. In 1812 over naar gemeente Koudum (naamswijziging), per 1-10-1816 over naar gemeente Hemelumer Oldephaert en Noordwolde (naamswijziging), in 1956 over naar gemeente Hemelumer Oldeferd (naamswijziging), in 1984 over naar gemeente Gaasterlân-Sleat, in 2014 over naar gemeente De Fryske Marren.

- Let op: in Fryslân zijn nog twee Oudega's: een in de gemeente Smallingerland en een in de gemeente Súdwest-Fryslân (t/m 2010 gemeente Wymbritseradiel).

- Onder het dorp Oudega valt ook de buurtschap Kolderwolde.

Terug naar boven

Naam

In het Fries
Aldegea.

Oudere vermeldingen
1412 en 1505 Oldegae.

Naamsverklaring
De naam stamt van het Oudfriese olde 'oud' en gae 'dorp, dorpsgebied', ter onderscheiding van het naastgelegen Nijega (1412 Nyegae, 1505 Nyeghae, tegenwoordig hernoemd in Elahuizen.(1)

Postale naamgevingen
- Oudega en het naastgelegen Nijega* hebben jarenlang gezamenlijk één postkantoor gehad. Omdat er meer Oudega's en Nijega's zijn in Friesland, stond er in de poststempels van dit kantoor aanvankelijk de aanduiding "Oudega-Nijega (H.O.N.)". De afkorting staat voor "Hemelumer Oldephaert en Noordwolde", dat is de gemeente zoals die t/m 1983 bestond en die in 1984 in de gemeente Nijefurd is opgegaan. Overigens was de gemeente in 1955 al hernoemd in Hemelumer Oldeferd, dus zonder het toevoegsel Noordwolde (en 'Oldephaert' werd toen 'Oldeferd'). Mogelijk omdat dat verwarring wekte met het dorp Noordwolde in de gemeente Weststellingwerf. Bovendien bestaat in deze omgeving helemaal geen plaats Noordwolde**
* ...dat in de jaren zestig van de 20e eeuw is samengegaan met het naastgelegen dorp Elahuizen, waarna de plaatsnaam Nijega hier van de kaart verdween, waarschijnlijk om verwarring met de andere Nijega's te voorkomen dan wel op te lossen.
** "Noordwolde" duidde hier het oostelijk deel van de gemeente aan, omvattende de dorpen Elahuizen, Kolderwolde, Nijega en Oudega.
De naamgeving van dit kantoor was als volgt:
1908-1967 Oudega-Nijega (H.O.N.)
1967-1973 Elahuizen-Oudega
1973-1984 Oudega (H.O.) (voor de betekenis hiervan zie hierboven)
1984 Oudega gem. Gaasterland, v/a 5-6-1985 gem. Gaasterlân-Sleat (naamswijziging)

Terug naar boven

Ligging

Oudega ligt W van Balk, O van Koudum en grenst in het W aan het langgerekte meer de Fluessen.

Terug naar boven

Statistische gegevens

In 1840 heeft Oudega 65 huizen met 366 inwoners. Tegenwoordig heeft het dorp ca. 110 huizen met ca. 280 inwoners.

Terug naar boven

Bezienswaardigheden

- Oudega heeft 2 rijksmonumenten.

- Oudega heeft 2 gemeentelijke monumenten.

- Eenvoudig op een terp gelegen en door een kerkhof omsloten eenbeukig kerkje uit 1850, opgetrokken uit gele Friese steen. Het geheel is driezijdig afgesloten, wordt gedekt door een met blauwe pannen belegd zadeldak en bekroond door een torentje van jonger datum met ingesnoerde naaldspits met torenhaan, dat is uitgerust met gekoppelde galmgaten met deelzuiltjes. Rondboogvensters met gietijzeren traceringen. Beitelingen langs de geveltoppen. De kerk bezit een eenvoudig gaaf 19e-eeuws meubilair en een orgel in fraai gesneden kas op galerij. Preekstoel met rug en klankbord. Doophek.

Terug naar boven

Evenementen en activiteiten

- Activiteiten Commissie Oudega/Kolderwolde organiseert door het jaar heen diverse evenementen en activiteiten.

- "In de lente van 2009 besluiten de organisatoren van het kort daarna plaatsvindende Bokkepop om het heft in eigen hand te nemen. Hun eigen dorp Oudega en de omliggende dorpen zoals Kolderwolde en Elahuizen zijn te klein voor een groot dorpsfeest en festivals zien geen heil in de plattelandgemeente. Na vier maanden van plannen, bellen, timmeren en versieren gaat de 1e editie van Bokkepop (weekend in mei, in 2019 voor de 11e keer) los in een loods aan de doorgaande weg. De nog zeer jonge organisatoren (15, 16, 17 en 19 jaar) zijn hiermee in één klap beroemd in Gaasterlân-Sleat. Het feest slaat aan en dat is het startsein voor een jaarlijks terugkerend evenement. De vier jongelui zijn inmiddels zeer bekwame organisatoren geworden en hebben naast hun hechte vriendschap ook een professionele band ontwikkeld. Een grote verantwoordelijkheid en druk, waar zij inmiddels goed mee om kunnen gaan.

Om sport en onderlinge banden te inspireren is op de zondagmiddag al een aantal keren een voetbaltoernooi georganiseerd. Ook de lokale voetbalvereniging maakt gretig gebruik van Bokkepop. Al drie jaar hebben zij een kampioenschap mogen vieren en ieder jaar werden de helden gehuldigd aan de Bokkeleane. De belangrijkste samenwerking is natuurlijk die met de vrijwilligers. Ieder jaar zijn gemiddeld 80 vrijwilligers op de been om alles vlekkeloos te laten verlopen. Niet alleen tijdens de feestweek zijn zij bezig, maar ook al in de voorbereiding. Denk hierbij aan het posterplakken, spandoeken ophangen en folders verspreiden.

Ieder jaar wordt er vrolijk op los gespeculeerd over de volgende editie. Ligt er misschien een festival met camping in het verschiet of is de volgende Pinkpop in ons eigen Friesland? De tijd zal het leren. Een eigen evenement opgezet door jongeren die ‘eens een feestje wouden vieren.’ Dit geeft de achterliggende gedachte van Bokkepop naadloos weer. Bokkepop laat ons zien dat wij niet achterover moeten leunen en wachten op het geluk. In het leven is het belangrijk om het heft in eigen handen te nemen en dat is exact wat deze vier moedige jongvolwassenen hebben gedaan!
* Sjoerd Siebes Bandstra, ‘de voorzitter’. Dit is een gedreven ZZP’er in het dagelijks leven en werkt onder meer als boerefeint, strjitlizzer en matroos. Eelke Siemen Zeldenrust, ‘penningmeester’. Wederom een gedreven ZZP’er, die helemaal thuis is in het boerenleven. Marissa de Ruijter, ‘notulist’. Zij is verpleegkundige in het Medisch Centrum Leeuwarden, die de jongens af en toe weer op scherp moet zetten. Lyckeltje v.d. Veen, onze vaste notuliste en onze stille kracht!" Voor een indruk van dit evenement zie de Aftermovie Bokkepop editie 2019.

- Maisdoolhof Veenwijk - uiteraard alleen in de zomer geopend, als de mais hoog staat - is een spannend uitje voor groot en klein. Lekker (ver)dwalen in een echt maisdoolhof. Ga met een speurtocht op zoek naar de schat of ga een stapje verder en (ver)dwaal met EscapeRoom effect. Probeer snel en slim de codes te kraken en open alle deuren. Neem jij de uitdaging aan? In het zomerseizoen dagelijks geopend van 10.00-19.00 uur voor maar 2,50 p.p.

Terug naar boven

Literatuur

- Nieuwe en/of tweedehands boeken over Oudega (online te bestellen).

Terug naar boven

Links

- Algemeen: - Site van en over Oudega en Kolderwolde.

- Sport: - Oudega, Kolderwolde en Elahuizen hebben een gezamenlijke voetbalvereniging: SV De Wâlde, die gevestigd is in eerstgenoemd dorp. Dat geldt ook voor Volleybalvereniging De Wâlde.

- Genealogie: - Overzicht van begravenen op de begraafplaats van Oudega (kerk).

Reactie toevoegen