Kaart van de begin 19e eeuw opgeheven gemeente Randwijk, situatie anno ca. 1870, kaart J. Kuijper
- Randwijk is een dorp in de provincie Gelderland, in de streek Betuwe, gemeente Overbetuwe. T/m 2000 gemeente Heteren.
- Hoewel (1) er niets over vermeldt, lijkt de Kuijperkaart uit ca. 1870 elders op deze pagina erop te duiden dat Randwijk begin 19e eeuw gedurende enkele jaren een zelfstandige gemeente is geweest. Vermoedelijk in de jaren 1812-1817, omdat in die periode veel Gelderse dorpen kortdurend een gemeente zijn geweest. In 1818 zal deze gemeente dan zijn opgegaan in de gemeente Heteren.
- Onder het dorp Randwijk valt ook de buurtschap Indoornik en een deel van de buurtschap Lakemond.
Terug naar bovenOudere vermeldingen
1299 Ranwic, 1502 Rantwick, 1520 Ranswijck, 1561 Randtwyck.
Naamsverklaring
Vaak worden als oude vormen Rinwich en Reinwic (beide 12e eeuw) en Renwijc (1359) bij Randwijk genoemd, doch zij duiden mogelijk op een verdwenen Rijnwijk 'vestigingsplaats aan de Rijn' bij Wageningen. Ook hier betekent wijk 'vestigingsplaats'. Het eerste lid is niet duidelijk, misschien rand 'zoom' of een persoonsnaam. Verband met het Middelhoogduitse ran 'dun, slank' en het Middelnederlandse rane 'soort schelvis' is niet waarschijnlijk.(2)
Randwijk ligt W van Heteren, N van Zetten. In het N grenst het dorp aan de Rijn.
Terug naar bovenIn 1840 heeft Randwijk 87 huizen met 606 inwoners. Tegenwoordig heeft het dorp ca. 600 huizen met ruim 1.400 inwoners.
Terug naar bovenAls je je nader wilt verdiepen in de geschiedenis van Randwijk, kun je terecht bij Historische Kring Midden-Betuwe, die in 2012 is ontstaan uit de voormalige werkgroep Zetten van de Historische Kring Kesteren en omstreken.
Terug naar boven- Dorpsplan Randwijk en Indoornik.
- Sinds 2016 is er de Proeftuin Randwijk, die in ieder geval gedurende 3 jaar door allerlei samenwerkende organisaties uit de branche wordt ondersteund, waaronder Wageningen UR. Het is een locatie van Wageningen Plant Research. Het is dé centrale plaats in Nederland waar onafhankelijk en praktijkgericht innovatie en kennisontwikkeling voor de Nederlandse fruitteelt plaatsvindt. De Proeftuin richt zich op professionele partijen in de conventionele en biologische fruitteeltsector. De focus ligt op duurzaamheid, kwaliteit en efficiënte en rendabele productiesystemen. Op de Proeftuin is een interessante mix te zien van fundamenteel onderzoek en praktijkgerichte demo’s op het gebied van duurzame fruitteelt, moderne rassen en onderstammen, efficiënte productiesystemen en technologie. De Proeftuin levert een bijdrage aan de fruitteelt van 'morgen' in 3 pijlers: samwenwerking, demo's en onderzoek.
Terug naar boven- Randwijk heeft 2 rijksmonumenten: Hofstede Het Klaphek (Bredeweg 69) en de Hervormde kerk. - Site Hervormde Gemeente.
- Randwijk heeft 9 gemeentelijke monumenten.
- Steenfabriek Randwijk* valt niet onder het gelijknamige dorp, maar ligt op grondgebied van buurdorp Heteren en wordt daarom aldaar beschreven. Hetzelfde geldt voor de op dat terrein gevestigde Gelderse Smalspoor Stichting.
* Aan de Renkumse Veerweg, in de Randwijkse Uiterwaarden.
- Met het Renkumse Veer kun je de Rijn oversteken van het Betuwse Randwijk naar het Veluwse Renkum v.v.
- De gemeente Overbetuwe en Dekker Grondstoffen hebben in 2013 een Ontwikkelingsplan voor het uiterwaardengebied de Randwijkse Waarden bij Randwijk opgesteld. Dit plan beschrijft de ontwikkeling en inrichting van het gebied rond het Gat van Van Wijck. Het plan wordt mogelijk gemaakt door zandwinning in dit gebied. Belangrijke punten in het Ontwikkelingsplan Randwijkse Waarden zijn het versterken van de landschappelijke kwaliteit en de natuurwaarden in de uiterwaarden. Het plan biedt ook diverse mogelijkheden voor lokale recreatie. Dekker Grondstoffen heeft een overeenkomst gesloten met het Gelders Landschap voor een periode van 50 jaar. Gelders Landschap gaat het beheer van de Randwijkse Waarden verzorgen.
De fa. Dekker is in 2016 gestart met het verbreden en uitdiepen van de Plas van Van Wijck, die uiteindelijk in omvang gaat verdubbelen. Het bedrijf gaat klei, grind en zand afgraven uit de uiterwaarden tot een diepte van ca. 25 meter, middels een drijvende verwerkingsinstallatie. Het werk gaat ongeveer 4 jaar duren. Het gewonnen zand wordt per schip afgevoerd.
De gemeente Overbetuwe heeft plannen om het 200 hectare grote uiterwaardengebied om te vormen tot natuur- en recreatiegebied. Zo moeten er onder meer een ligweide, een aanlegsteiger en een natuurijsbaan komen. Ook een vogelobservatiehut, een vissteiger voor invaliden en een vliegerweide zijn in het plan opgenomen. Verder worden er fiets- en wandelvoorzieningen aangelegd (zo komen er struinpaden van de Veerweg naar wageningen), krijgt de veerstoep een flinke facelift en wordt het voet- en fietsveer bij Heteren dat begin jaren zeventig uit het water werd gehaald, opnieuw geïnstalleerd.
Terug naar boven- Boek hier je B&B e.d. in omgeving Randwijk, met laagsteprijsgarantie!
Terug naar boven- Nieuwe en/of tweedehands boeken over Randwijk (online te bestellen).
Terug naar boven- Algemeen: - Site van en over Randwijk, Indoornik en Lakemond.
- Belangenvereniging: - Dorpsraad Randwijk, Indoornik en Lakemond is er eind 2019 mee gestopt, na het aftreden van twee van de vier bestuursleden, waaronder voorzitter Johan van Maanen. Wel hopen de twee overblijvers op een doorstart.
- Dorpshuis / MFA: - Dorpshuis Randwijks Hof biedt onderdak aan verenigingen, maatschappelijke initiatieven en activiteiten van inwoners. Je kunt Randwijks Hof ook huren voor bruiloften en partijen en evenementen. Denk aan rommelmarkten, kleding- of andersoortige beurzen, koffietafels, workshops, vergaderingen, bijeenkomsten, dansavonden etc. Neem voor reserveringen contact op met Karin Wiggelman, tel. 06-44818849, of mail naar randwijkshof@upcmail.nl.
In 2017 is de haalbaarheid onderzocht van een nieuwe multifunctionele accommodatie (MFA) in Randwijk, als opvolger van dorpshuis Randwijks Hof en de in slechte staat verkerende accommodaties van de voetbalvereniging. Zie ook het verslag van Spectrum, die hen daarin heeft begeleid. - "In 2014 en 2015 zijn diverse gesprekken gevoerd tussen gemeente Overbetuwe, voetbalvereniging Eendracht Maakt Macht (EMM) en dorpshuis Randwijks Hof over de toekomst van de accommodaties in het dorp. De accommodatie van EMM was in zeer slechte staat. Het gaat hierbij zowel om de kleedkamers als om de kantine. De gemeente Overbetuwe heeft voor de kleedkamers in 2015 een nulmetingsonderzoek gedaan. De conclusie van dit onderzoek: nieuwbouw, boven renovatie, was aan te bevelen. Omdat ook de kantine in deplorabele staat verkeerde, lag het voor de hand deze in de nieuwbouw direct mee te nemen.
Ook dorpshuis Randwijks Hof bleek een gedateerd gebouw met een zekere kwetsbaarheid op de (middel)lange termijn. Daarbij kwam dat het dorpshuis al een periode op een laag pitje draaide. Dit leidde er toe dat EMM, Randwijks Hof, schietvereniging de Treffers en het peutercentrum zijn gaan praten over een gezamenlijk nieuw gebouw. Deze organisaties zagen grote voordelen in de realisering van een multifunctionele accommodatie (MFA) waarin alle huidige en toekomstige gebruikers van het dorpshuis samen met EMM onderdak vinden. Architectenbureau E.V.A. heeft in overleg met EMM en Randwijks Hof in februari 2018 een definitief ontwerp opgesteld. Het ontwerp is sterk geïnspireerd op een voormalige woninglocatie voor Molukkers in Randwijk en bevat twee verdiepingen. De kelder-souterrain bevat 7 schietbanen en 6 kleedkamers. De begane grond heeft een grote en een kleine horecaruimte en een peuterspeelzaal. Op deze verdieping is ook ruimte voor een terras.
De raad besloot in maart 2017 mee te werken aan de realisatie van een MFA in het dorp door een krediet beschikbaar te stellen van circa € 2 miljoen euro. Met de realisatie van het MFA ontstaat een gebouw waar sport, cultuur en verenigingsleven samenkomen, wat de samenhang in en de levensvatbaarheid van het dorp vergroot. Deze accommodatie levert tevens een bijdrage aan de Overbetuwse duurzaamheidsambitie. De exploitatie en het beheer van het MFA wordt geborgd door de huidige gebruikers. Niettemin is de realisatie van een dergelijk gebouw niet mogelijk zonder een bijdrage van de gemeente. EMM, schietvereniging de Treffers en Randwijks Hof hebben stichting De Haar opgericht, die MFA Randwijk bouwt en gaat exploiteren.
Met de bouw van de MFA is in maart 2019 gestart. Oplevering van het nieuwe gebouw is gepland op 1 maart 2020. Helaas heeft Stichting Peutercentra Overbetuwe (SPO) aangegeven dat peuterspeelzaal Ukkepuk niet verhuist naar de toekomstige MFA Randwijk maar zich aansluit bij peutercentrum Woutertje Plas te Zetten. Financiële argumenten liggen hieraan ten grondslag. De vrijvallende ruimte kan nu een andere functie krijgen. Met het verhuizen van de functies van Randwijks Hof naar de multifunctionele accommodatie komt dorpshuis Randwijks Hof in 2020 vrij. Medio 2019 is gestart met het onderzoeken van de mogelijkheden voor een herontwikkeling op deze locatie. De gemeente heeft de voorkeur uitgesproken voor een woonfunctie op deze locatie, maar een bedrijfsfunctie is mogelijk ook denkbaar. De locatie zal begin 2020 in de markt worden gezet." (bron: gemeente Overbetuwe)
- Onderwijs en kinderopvang: - School met de Bijbel Randwijk is een gezellige dorpsschool met ca. 120 leerlingen; staat in de kom van het dorp; is een christelijke school; staat Bijbelse waarden en normen voor; heet ieder gezin welkom dat de grondslag van de school wil onderschrijven en/of respecteren; heeft als missie: Sterk in zorg; hecht veel waarde aan kwaliteit, welbevinden en sfeer; wil graag een veilige school zijn; werkt met een jaarklassensysteem; werkt meestal met combi-groepen; bevordert zelfstandigheid en verantwoordelijkheid van kinderen; stelt betrokkenheid van ouders erg op prijs.
- Peutercentrum Ukkepuk.
- Sport: - Voetbalvereniging v.v. EMM is de opvolger van de jaren daarvoor ter ziele gegane v.v. Indoornik en is opgericht in 1972. Hoe dat zo gekomen is, kun je lezen op de pagina Geschiedenis v.v. EMM.
Reactie toevoegen