Rha

Plaats
Buurtschap
Bronckhorst
Achterhoek
Gelderland

rha_plaatsnaambord_kopie.jpg

Rha is een buurtschap in de provincie Gelderland, in de streek Achterhoek, gemeente Bronckhorst. T/m 2004 gemeente Steenderen. De buurtschap valt onder het dorp Olburgen.

Rha is een buurtschap in de provincie Gelderland, in de streek Achterhoek, gemeente Bronckhorst. T/m 2004 gemeente Steenderen. De buurtschap valt onder het dorp Olburgen.

Rha

Terug naar boven

Status

- Rha is een buurtschap in de provincie Gelderland, in de streek Achterhoek, gemeente Bronckhorst. T/m 2004 gemeente Steenderen.

- De kleine buurtschap Rha heeft een eigen postcode (7224) en plaatsnaam in het postcodeboek, en is ook een officiële woonplaats in de in 2009 in werking getreden gemeentelijke Basisregistratie Adressen en Gebouwen (BAG). In de praktijk valt de buurtschap onder het dorp Olburgen.

- De buurtschap Rha is - in tegenstelling tot de meeste andere buurtschappen in ons land - groot en/of dichtbebouwd genoeg voor een 'bebouwde kom' en heeft daarom blauwe plaatsnaamborden (komborden).

Terug naar boven

Naam

Oudere vermeldingen
996 kopie 1480 Rathe (de spelling van deze vorm dateert echter uit de tijd van de kopie!), 1129 kopie 1480 Rode, 1059 falsum ca. 1180-1190 in Rothe, 1450 Raede, Rade, 1457 Rae, 1840 Rhoo.

Naamsverklaring
Het Oudnederlandse rothe, rode betekent 'rooiing van bos, ontginning'(1).

Terug naar boven

Ligging

De buurtschap Rha ligt 2 km ZW van Steenderen, 1 km NO van Olburgen, rond de Rhabergseweg en de Prinsenmaatweg.

Terug naar boven

Statistische gegevens

In 1840 omvat de buurtschap Rha 26 huizen met 167 inwoners. Tegenwoordig heeft de buurtschap ca. 35 huizen met ca. 85 inwoners.

Terug naar boven

Geschiedenis

Olburgen/Rha is een zeer oude, kleine gemeenschap. Al in een oorkonde van het jaar 996 wordt vermeld dat keizer Otto III “Olbruch en Rathe” in dat jaar aan het klooster te Elten had gegeven. In 1996 is het 1.000-jarig bestaan van de beide kernen groots gevierd.

Terug naar boven

Recente ontwikkelingen

- "Het bestuur van Stichting Belang Olburgen Rha (SBOR) vertegenwoordigt de inwoners van deze kernen en behartigt hun belangen. Om dit te kunnen doen moet er draagvlak bij de inwoners bestaan voor het feit dat wij ze vertegenwoordigen. Daarnaast moeten de diverse belangen bekend zijn. Wij kunnen dit alleen als er een door de bewoners goedgekeurd dorpsplan bestaat. Zo weet iedereen wat belangrijk wordt gevonden en welke doelen er worden gesteld. Het wordt daarmee een instrument dat kan bijdragen aan het behoud en versteviging van de leefbaarheid van onze kernen.

Het dorpsplan biedt ons een houvast in onze communicatie richting de inwoners van Olburgen en Rha, de gemeente en andere partijen. De wensen van de inwoners zijn daarin leidend. Wij hebben ons tot doel gesteld de gezamenlijk tot stand gekomen doelstellingen te realiseren of gerealiseerd te krijgen. Dit door voortdurend contact te houden met de gemeente en andere partijen. Ook voor de inwoners is het dorpsplan van groot belang. Het is duidelijk wat wij met ons allen willen. Als wij of de gemeente afwijken van de in het plan gemaakte afspraken dan kunnen zij ons of de gemeente daarop wijzen. Dit betekent niet dat alle problemen worden opgelost of dat alle wensen worden uitgevoerd. Het beslissingstraject bij de overheid kent nu eenmaal zijn eigen dynamiek. Wel kan er nu gestructureerd aan de oplossing van problemen en de realisatie van de wensen worden gewerk. Daardoor zal per saldo meer worden bereikt.

Verder bied het dorpsplan de gemeente en andere organisaties een handvat waar zij hun bestaande beleid aan kunnen toetsen of nieuw beleid op kunnen afstemmen. Bij elke nieuwe ontwikkeling kunnen zij vooraf controleren of de bewoners van de dorpen de daaruit voortvloeiende beslissingen zullen accepteren. Uit het Kleine Kernen Beleid blijkt dat de gemeente zich zeer bewust is van dit feit. Het Kleine Kernen Beleid bevestigt dat samenwerking zorgt voor een breder draagvlak. Dat levert mínder bezwaarschriften op, waardoor onder meer sneller met beleid op nieuwe ontwikkelingen kan worden gereageerd." Aldus de inleiding van Dorpsplan Olburgen en Rha, versie 2010.

Terug naar boven

Bezienswaardigheden

- Buurtschap Rha heeft 1 rijksmonument, zijnde Molen De Hoop (Rhabergseweg 12). Het is een in 1879 gebouwde windmolen van het type beltmolen, gebouwd ter vervanging van een eerdere beltmolen uit 1856, die was afgebrand. Het is een witgeschilderde, ronde bakstenen korenmolen met 2 koppel maalstenen. De belthoogte bedraagt drie meter. De Hoop is tot 1962 in bedrijf geweest, waarna de molen in verval raakte. "Lange tijd leek restauratie van de molen niet meer tot de mogelijkheden te behoren. In 1997 leek daar verandering in te komen. Misschien zou dit cultuurhistorisch monument toch nog gered kunnen worden. Ted en Harry Hofman, de nieuwe eigenaren sinds 1995, vonden het onacceptabel dat dit rijksmonument niet meer voor restauratiesubsidie in aanmerking kwam en dus op den duur zoals zoveel vervallen molens volledig verloren zou gaan. De molen, of liever gezegd wat er van over was, is en was gezichtsbepalend vanaf diverse punten; bijvoorbeeld gezien vanaf de weg Dieren-Zutphen springt dit monument aan de overkant van de IJssel direkt in het oog.

De gemeente Steenderen zou als eerste een flink subsidiebedrag moeten toezeggen alvorens de Provincie en Monumentenzorg een subsidie-aanvraag voor restauratie in behandeling konden nemen. De gemeente stond hier in eerste instantie afwijzend tegenover, maar na diverse pogingen kregen Ted en Harry Hofman het groene licht. De gemeente was uiteindelijk toch bereid subsidie te verstrekken. Na deze toezegging werd er jarenlang een moeizame weg afgelegd in het land van subsidies. Stichting Molen De Hoop werd in het leven geroepen en de molen werd door Ted en Harry Hofman aan deze stichting geschonken. Het ontbrekende geld werd bijeengebracht door fondsen, bedrijven e.d. en diverse activiteiten die geld konden opbrengen werden georganiseerd. Uiteindelijk werden er flinke subsidiebedragen toegezegd. Alle moeite werd beloond, het grootste deel van de kosten zou door subsidies kunnen worden gedekt. Er bleef echter toch nog een groot financiëel gat. Om de molen te kunnen restaureren ontbrak er nog zo'n slordige f 120.000,-. Fondsen, stichtingen, donateurs, vrienden van de molen en andere gulle gevers werden gezocht en gevonden. Al binnen 8 maanden was er bijna f 100.000,- bij elkaar. Ook de inwoners van het piepkleine buutschapje Rha met 32 huizen en nog geen 100 inwoners hebben zich enorm ingezet en hebben met elkaar diverse festiviteiten georganiseerd ten bate van de molen. Het grootste evenement was het organiseren van een feestweekend op 29 en 30 mei 1999, met als hoogtepunt een brunch voor 1000 mensen.

Op 21 september 1998 is de restauratie van de molen gestart. De burgemeester van de gemeente Steenderen, de heer S. Buddingh', gaf het startsein om de kap van de molen te tillen. Met een hoogwerker werd de kap van de molen getild. Een heel bijzonder moment dat door de vele aanwezigen ademloos werd gevolgd. Een dweilorkest begeleidde het geheel met vrolijke klanken en kraampjes stonden klaar waar heerlijke glühwein werd geschonken (het was erg koud) en koffie en chocolademelk en een aantal dames uit buurtschap Rha bakten originele Oud-Hollandse wafels die grif van de hand gingen. Op dezelfde dag werd ook het gehele binnenwerk verwijderd. Alleen de romp bleef staan. Er kwam een noodkap op de romp.

In de werkplaatsen van de molenbouwer werd alles gedemonteerd en er werd onderzocht welke onderdelen nog te restaureren waren. Daarna werd er keihard gewerkt aan de molenromp. Alle balken werden verwijderd, er kwam een steiger rondom de molen en van de bovenzijde romp werd het slechte metselwerk verwijderd en opnieuw opgemetseld. Rondom de molen werd oud metselwerk vervangen door nieuw. De molenromp werd door beschietingen tijdens de oorlog op veel plaatsen ernstig beschadigd. Vervolgens werd er gerepareerd waardoor het net een lappendeken leek. Tijdens de restauratie werd de romp op een bijzondere manier geheel gestukadoord. Bovendien is het gehele binnenwerk in de werkplaatsen van de molenbouwer gemaakt en naar de molen getransporteerd en vervolgens gemonteerd.

In de werkplaats van molenbouwer Vaags werd met grote precisie de nieuwe kap gemaakt, geheel demontabel. Sommige onderdelen van de oude kap werden gerestaureerd. De kap kwam in onderdelen naar de molen. Op het pleintje voor de molen in Rha is de kap als een puzzel in elkaar gezet en heeft de rietdekker de kap met riet gedekt. Schitterend om te zien hoe alle onderdelen van de nieuwe kap perfect in elkaar pasten. Toen Vaags klaar was begon rietdekkersbedrijf Hissink uit Baak om de kap van riet te voorzien. De heer D. Groot Tjooitink met zijn medewerkers hebben dagenlang gewerkt om er iets prachtigs van te maken. Wat geweldig om al deze specialisten aan het werk te zien, molenbouwers en rietdekkers. Het resultaat was verbluffend. Op de zeer mistige zaterdag 13 november 1999 werd onder grote belangstelling de nieuwe rietgedekte kap met een hoogwerker weer op de molenromp getild. Op zaterdag 6 mei 2000 om 11.00 uur vond de officiële opening van de molen plaats. De heer Peters van de Provincie Gelderland verrichtte de officiële opening door de "vang" te lichten waardoor de wieken in beweging kwamen. Een prachtig moment op een schitterende en gedenkwaardige dag.

De voor deze omgeving gezichtsbepalende molen is gerestaureerd met financiële steun van o.a. de toenmalige gemeente Steenderen, de Provincie Gelderland, de Rijksdienst voor de Monumentenzorg (tegenwoordig de Rijksdienst voor het Cutureel Erfgoed (RCE)), het Prins Bernhard Fonds en diverse kleinere fondsen, Vereniging De Hollandsche Molen en vele anderen. De restauratie van dit prachtige monument is in de betrekkelijk korte tijd van anderhalf jaar gerealiseerd. Het onderhoud van de molen komt voor het grootste deel ten laste van Stichting Molen De Hoop Rha. Donateurs en/of vrienden van de molen zijn daarom van harte welkom en heel erg nodig! Al voor € 20,00 per jaar kun je donateur worden." (bron en voor nadere informatie zie de site van Molen De Hoop) De molen maalt op vrijwillige basis graan en is tweemaal per maand open voor bezoek.

Terug naar boven

Jaarlijkse evenementen

- Oranjestichting Olburgen - Rha organiseert jaarlijks o.a. Koningsdag, een toneelvoorstelling, de 4x4 Wakka Wakka Wandeltocht en de Kermis (weekend in augustus).

Terug naar boven

Links / Voorzieningen / Verenigingsleven

- Algemeen: - Site van en over Olburgen en Rha.

- Belangenorganisatie: - "Stichting Belang Olburgen Rha (SBOR) is een dorpsbelangenorganisatie. Wij zetten ons in om onze dorpen en het buitengebied leefbaar te houden. Wij bestaan sinds 1992 en komen voort uit een actiegroep die was opgericht tegen de plannen met de A348. Deze snelweg zou worden doorgetrokken van Dieren naar Zutphen. Dit plan is onder andere door de inzet van de actiegroep niet doorgegaan. Het plan van de voormalige gemeente Steenderen “Kiezen voor Water” in 2003 was de directe aanleiding om in actie te komen. Na een voorlichtingsavond werd besloten een handtekeningenactie te houden, die met groot succes werd afgesloten. Het plan werd door de gemeente ingetrokken.Naar aanleiding van dit soort plannen van overheden bleek de noodzaak om het anders te gaan doen. Er is in 2005 gekozen om tot een moderne benadering én behartiging van de belangen van Olburgen en Rha te komen. Er werd besloten om een Dorpsplan op te stellen (zie daarvoor verder het hoofdstuk Recente ontwikkelingen).

Wat is onze relatie met de gemeente? Samen met de gemeente Bronckhorst is er een convenant ondertekend. Alle dorpsbelangenorganisaties en de gemeente hebben daarmee aangegeven dat zij elkander en hun standpunten respecteren. Indien nodig vindt overleg plaats waarbij informatie tussen de partijen wordt uitgewisseld. Daarnaast worden de dorpsbelangenorganisaties erkend als belanghebbenden als het gaat over het algemene belang van de inwoners van de dorpen die zij vertegenwoordigen. Waar zijn wij op dit moment mee bezig? Op dit moment baart het plan voor de uitbreiding van Dorado Beach ons het meeste zorgen. Dit onder andere vanwege de invloed die het toenemende verkeer en de grote aantallen toeristen op onze leefomgeving gaan krijgen. Tegen dat plan hebben wij onze bezwaren kenbaar gemaakt. Ook de mogelijke plaatsing van windmolens op het terrein van rioolwaterzuivering Olburgen wordt nauwgezet gevolgd. Daarnaast natuurlijk ook andere zaken, zoals het glasvezelgebeuren."

- Sport: - SV Basteom is in 2013 ontstaan uit vv Baakse Boys en sv Steenderen en is de voetbalclub voor Baak, Bronkhorst, Olburgen/Rha, Steenderen en Toldijk.

- Glasvezel: - "Nadat in mei 2018 bekend is geworden dat Glasvezel Buitenaf de benodigde 50% aanmeldingen heeft behaald, heeft aannemer BAM in 2019 in het gebied van Olburgen en Rha de benodigde graafwerkzaamheden verricht. De kabels zijn gelegd, de glasverbinding is 'doorgeschoten' en in de meterkasten verbonden. Behalve voor plezierig Netflixen en internetten is het ook voor veel bedrijven belangrijk om een goede, stabiele en snelle verbinding te hebben. De laatste woningen in ons werkgebied die dit wilden zijn rond april 2020 op de glasvezelverbinding aangesloten." (bron: SBOR)

Reactie toevoegen