Scharmer

Plaats
Dorp
Midden-Groningen
Duurswold
Groningen

Scharmer

Terug naar boven

Status

- Scharmer is een dorp in de provincie Groningen, in de streek Duurswold, gemeente Midden-Groningen. T/m 2017 gemeente Slochteren.

- Onder het dorp Scharmer valt ook het grootste deel van de buurtschap Borgweg.

- Het dorp werkt op veel gebieden samen met de buurdorpen Harkstede en Woudbloem. Gezamenlijk zou je ze dan ook als 'drielingdorp' kunnen beschouwen. In de volksmond staan ze samen bekend onder de afkorting HSW (waarvoor zie het hoofdstuk Evenementen).

Terug naar boven

Naam

In het Gronings
Schaarmer.

Oudere vermeldingen
13e eeuw (1231, 1296) in Skiramere, in Skeramera, water: 1285 Skiramere, 1306 to Schermere, water: 1406 kopie Scarmer, water: 1455 kopie/1579/ca. 1660/1781 Scharmer, 1467 Schermer.

Naamsverklaring
Oorspronkelijk een waternaam, daarna de naam van een vestiging aan dit water. Een samenstelling van mere 'meer, waterplas' met skir 'helder, witachtig', waarvoor zie ook Schermerhorn.(1)

Terug naar boven

Ligging

Scharmer ligt direct Z van Harkstede en is inmiddels aan dat dorp vastgegroeid.

Terug naar boven

Statistische gegevens

In 1840 heeft Scharmer 96 huizen met 487 inwoners. Tegenwoordig heeft het dorp ca. 350 huizen met ca. 900 inwoners.

Terug naar boven

Geschiedenis

- Molen De Schamer uit 1892 bemaalde de 162 ha grote Rozenburgerpolder. De molen is in 1957 gekocht door de Holland Amerika Lijn en door hen geschonken aan en herbouwd op De Keukenhof te Lisse.

Heemkunde
Als je je nader wilt verdiepen in de geschiedenis van dit dorp, kun je terecht bij Historische Vereniging Scharmer-Harkstede en Omstreken. "In mei 1995 is het boek 'De geschiedenis van Scharmer-Harkstede en omgeving in woord en beeld' verschenen. Aan de totstandkoming van dit boek is vier jaar lang hard gewerkt door een werkgroep, bestaande uit Heine en Els Knollema, Wolter en Annie Bakker, en de man die het boek samenstelde, Klaas Bos. Dat het boek in hoge mate werd gewaardeerd, bleek wel uit de verkoop. Meer dan 1.600 exemplaren zijn er inmiddels van verkocht. De uitgave geeft een fraai beeld van de historie van de genoemde dorpen en omgeving, en is bovendien bijzonder leesbaar geschreven door Klaas Bos.

Na verschijning van het boek bleek er grote belangstelling te zijn voor de oprichting van een historische vereniging. Na enkele voorbesprekingen is deze in november 1995 opgericht. Meer dan twintig personen waren aanwezig, en gaven zich op als lid van de nieuwe vereniging. Inmiddels is het ledental gestegen tot boven de driehonderd. Regelmatig verzorgen we een tentoonstelling, leveren een bijdrage aan Monumentendag en de Dag van de Groninger Geschiedenis, en verzorgen we lezingen en excursies, soms ook voor andere verenigingen. Ook wordt twee keer per jaar het periodiek 'Vrouger' uitgegeven, met daarin wetenswaardigheden over de geschiedenis van de genoemde dorpen en de buurkernen Woudbloem, Schaaphok, Lageland, Klein Harkstede en Borgweg. De afleveringen bestaan uit gemiddeld 50 pagina's A4-formaat, en bevatten naast een aantal vaste rubrieken ook steeds wisselende informatie.

De historische vereniging doet hierbij een dringend beroep op iedereen die iets heeft wat voor de geschiedenis van onze dorpen van belang is. Gooi het niet weg, geef het aan onze vereniging. Zo hebben we inmiddels vele verenigingsarchieven onder ons beheer: Groene Kruis (plaatselijk); de handelsvereniging, begrafenisvereniging, ijsbaan Nooitgedacht enz. Ook zouden wij graag kopieën willen hebben van historisch interessante documenten. En niet te vergeten oude foto's. Je kunt ervan verzekerd zijn dat alles zorgvuldig wordt bewaard in ons archief. Wanneer je lid wordt van Historische Vereniging Scharmer-Harkstede en Omstreken, kun je gratis dan wel tegen gereduceerde prijs deelnemen aan activiteiten van de vereniging. Bovendien krijg je twee keer per jaar het tijdschrift 'Vrouger'. De contributie bedraagt slechts € 15,00 per jaar.

Terug naar boven

Recente ontwikkelingen

- Dorpsvisie 2019-2022.

- Bestemmingsplan Harkstede - Scharmer.

Terug naar boven

Bezienswaardigheden

- Scharmer heeft 1 rijksmonument, zijnde het kerkhof tegenover Hoofdweg 125. Hier heeft een kloosterkerk van de Kruisheren gestaan. De uit 1296 daterende kerk is in 1825 gesloopt. Het oude kerkhof, met 17e-eeuwse en jongere grafzerken, is nog aanwezig.

- In 1871 is in Scharmer een nieuwe school in gebruik genomen. Daarvoor was er in het dorp ook reeds een school, naast het kerkhof. De nieuwe school stond meer in het midden van het dorp. Nadat in 1901 de Leerplichtwet in werking was getreden, kwamen er meer leerlingen op school. Er kwam zelfs een derde schoollokaal bij. Toch bleef de school vrij klein, soms met twee leerkrachten, soms drie. Door de sluiting van de school in buurdorp Woudbloem in 1969 kwamen er enkele leerlingen bij, maar het aantal leerlingen bleef gering. Uiteindelijk wordt besloten de school samen te voegen met de school in Harkstede en is er in het dorp geen school meer. In 1972 is de school in Harkstede ondergebracht in een nieuw gebouw. De naam van de school werd ‘Driespan’. Deze naam herinnert aan de drie voormalige scholen in de hiervoor genoemde drie dorpen.

Een belangrijk man in de geschiedenis van de school in Scharmer is meester Freije. Hij is in 1896 in het dorp geboren en wordt in 1916 onderwijzer in Kolham. In 1922 wordt hij als onderwijzer benoemd in zijn geboortedorp. In 1927 wordt hij hoofd van de school en dat blijft hij tot zijn pensionering in 1961. Hij was toen dus 39 jaar verbonden aan de school. Oud-leerlingen spreken nu nog met veel ontzag over hem. Naast zijn werk op school deed hij heel veel in het maatschappelijk leven in Scharmer en Harkstede. Hij was 27 jaar secretaris van de landbouwvereniging. Hij zorgde er mede voor dat het dorpshuis in Harkstede tot stand kwam en dat er bibliotheekboeken konden worden geleend. Daarnaast was hij onder meer actief in gymnastiekvereniging Doles, in de toneelvereniging en nog veel meer. In het voormalige schoolgebouw (wie weet daar het adres van?, red.) woont nu de fam. Van Calkar. Op de bovenverdieping van hun huis is een schoollokaal ingericht met veel spullen van vroeger. Een foto van meester Freije heeft er uiteraard ook een plaats gekregen. (bron: Open Monumentendag Comité Midden-Groningen)

Terug naar boven

Evenementen en activiteiten

- "Wat kunnen inwoners elkaar bieden in Scharmer? Er is een toneelclub, een klaverjasclub, een leesclub, een handwerkgroep, een wandelclub, en een cultuurclub. De organisatie hiervan is simpel. De contactpersoon maakt een app-groep aan met inwoners die belangstelling hebben voor deze activiteit. Je verplicht je tot niets. Bij belangstelling kun je een mail sturen naar de contactpersoon. Elke lid uit die app-groep kan vervolgens voorstellen doen om bijvoorbeeld naar de film te gaan (cultuurclub), te wandelen rond de plas en noem maar op. Elk lid uit de app-groep kan reageren als hij/zij zin heeft in die activiteit. Zijn er nog andere ideeën? Kookclub? Tuinclub? We horen het graag!"

- Dorpenfeest HSW (Harkstede Scharmer Woudbloem) is eens in de 5 jaar 10 dagen lang feest (juni). De laatste keer was 2015 dus het volgende Dorpenfeest is in 2020. "De oorsprong van dit feest ligt al vóór de Tweede Wereldoorlog. Toen waren er de schoolfeesten, die georganiseerd werden door de onderwijzers van de scholen in samenwerking met ouders als vrijwilligers. De schooljeugd maakte al dan niet verkleed met een versierde wagen, bokkenkar, paard en wagen of benenwagen een rondtocht door het dorp. Er werden straatspelen georganiseerd en ’s avonds was er vaak een feest voor de volwassenen. Het laatste schoolfeest heeft plaatsgevonden in 1971, in de lagere school van Scharmer. In 1980 is het schoolfeest omgetoverd tot een Dorpenfeest van de genoemde dorpen Harkstede, georganiseerd door de dorpsverenigingen en vrijwilligers uit de dorpen. Later is Stichting Dorpenfeest HSW opgericht, die deze traditie in ere houdt. Zij organiseert e.e.a. in samenwerking met v.v. Harkstede, zodat ook allerlei sportactiviteiten in de feestweek kunnen worden gehouden. Het sportpark van de voetbalvereniging aan de Hamweg is een prima locatie om een grote feesttent neer te zetten waar diverse activiteiten kunnen plaatsvinden.

Het doel van het evenement is het bevorderen van de saamhorigheid in de dorpen Harkstede, Scharmer en Woudbloem en het versterken van het gemeenschappelijk denken in een tijd van individualisering. Vooral in een omgeving waar nog steeds flink gebouwd wordt zal het aantal nieuwe bewoners in de dorpen groeien. Om het ‘dorpse’ gevoel in stand te kunnen houden, niet van elkaar te vervreemden en ook nieuwe bewoners op deze wijze een warm welkom te kunnen bieden blijft het van belang van tijd tot tijd evenementen te organiseren. Mensen kunnen elkaar beter leren kennen en wellicht iets voor elkaar en voor de dorpen betekenen. Stichting Dorpenfeest HSW wil hier graag aan bijdragen. Iedere 5 jaar staat een fantastisch team van vrijwilligers klaar om weer een geweldig feest te organiseren."

- Scharmer Bruist is een (niet-jaarlijks) feestweekend vol entertainment, met grote artiesten en fantastische bands. In 2019 was het op 17 en 18 mei.

Terug naar boven

Landschap, natuur en recreatie

- In november 2018 is een faunapassage bij Scharmer gerealiseerd. Dankzij de faunapassage kunnen dieren zich veilig bewegen tussen 't Roegwold en het Zuidlaardermeergebied, twee grote natuurgebieden in de provincie Groningen. De faunapassage is ongeveer 4 meter lang en 2 meter breed en loopt onder de Hoofdweg door. Bij de aanleg is ook aandacht besteed aan de omgeving van de duiker, om te voorkomen dat dieren over de weg heen gaan en aangereden worden.Het is de eerste van drie faunapassages in dit dorp. Begin volgend jaar worden nog 2 faunaduikers aangelegd. De drie duikers zijn onderdeel van de ecologische verbindingszone bij Westerbroek, die 't Roegwold en het Zuidlaardermeergebied met elkaar verbindt. De twee natuurgebieden en de verbindingszone zijn schakels in het Natuurnetwerk Nederland.(bron: Provincie Groningen, 9-11-2018)

Terug naar boven

Overnachten

- Boek hier je B&B e.d. in omgeving Scharmer, met laagsteprijsgarantie!

Terug naar boven

Literatuur

- Nieuwe en/of tweedehands boeken over Scharmer (online te bestellen).

Terug naar boven

Links

- Belangenorganisatie: "De in 1979 opgerichte Dorpsvereniging Scharmer stelt zich ten doel de bevorderingen van het algemeen belang van de inwoners, het onderling verstevigen van de vriendschappelijke en zakelijke banden van hen en de bevordering van de leefbaarheid van het dorp. De Dorpsvereniging organiseert jaarlijks diverse activiteiten, zoals: - Nij-joarsklokje met stamppotbuffet; - Fiets (puzzel) tocht; - Met Pasen: noten schieten & paaseieren zoeken; - Dorpsbarbecue; - Walking diner; - In de wintermaanden een klaverjascompetitie; - Zwerfvuilactie; - Dodenherdenking 4 mei, gezamenlijk met Dorpsbelangen Woudbloem; - Deelname Slochter Wold Spektoakel & het organiseren van een Spektoakel. Dit laatste gezamenlijk met Dorpsbelangen Harkstede; - Allerzielen elke 2e november vanaf 19:00 uur op de begraafplaats; - Sinterklaasfeest; - Wisselende workshops."

- Kinderopvang: - Annemarie Eenhoorn uit Scharmer is nadat haar eerste zoontje geboren werd, in het onderwijs gestopt om voor hem te kunnen zorgen. Maar werken met kinderen bleef haar passie. Sinds 2015 heeft ze Gastouderopvang De Kikkervisjes en combineert ze met veel plezier haar werk met haar gezin. "Ik bied flexibele en betrouwbare opvang in huiselijke sfeer voor kinderen van 0 tot 6 jaar. Hierbij geniet ik ervan om met vertrouwen en aandacht een kind te zien groeien en zijn ontwikkeling tot bloei te zien komen. Bij De Kikkervisjes spelen wij in een liefdevolle, vertrouwde en uitdagende omgeving. Vanuit zorgzame geborgenheid en veilige routine leren wij elkaar en de wereld steeds een beetje beter kennen. Wij zijn dol op buiten spelen, bewegen en de wereld ontdekken." Aldus Annemarie op haar site.

- Welzijn: - "Wat kunnen wij van de Werkgroep Noaberschap voor je doen? Iedereen die even noaberschap nodig heeft kan een beroep op ons doen. We denken dan aan incidentele/tijdelijke klussen, met een begin- en einddatum voor jong en oud. Bijvoorbeeld een ziekenhuisrit, in een noodsituatie oppassen op jonge kinderen, een keertje boodschappen doen etc. Als inwoners van Scharmer kun je ons met noaberschap natuurlijk ook helpen. We hopen (en verwachten eigenlijk) dat je contact hebt en houdt met de naaste buren, aanklopt en signaleert als die buren incidenteel hulp nodig hebben. Maar mocht je niemand hebben waarop een beroep gedaan kan worden of ziet je in je naaste omgeving dat iemand misschien hulp nodig heeft dan kun je contact met ons opnemen. Je kunt je signaal of informatie doorgeven aan Koba Bleeker, coördinator van de werkgroep. Wij nemen dan contact met je op en proberen de hulpvraag zo snel mogelijk op te lossen. Mocht je vragen hebben hierover dan horen we dat ook graag."

- Ondernemen / bedrijfsleven: - Ondernemersgroep Harkstede - Scharmer (OGHS) bestaat uit ondernemers uit uiteenlopende branches. "Van stukadoor tot tandarts" is hun motto. Naast dat de OGHS de belangen van haar leden behartigt, staat ook het maatschappelijk belang hoog in het vaandel. De OGHS ondersteunt, waar mogelijk, evenementen financieel of fysiek.

- Genealogie: - Overzicht van begravenen op de begraafplaats van Scharmer.

Reactie toevoegen