- Schermer is een polder en voormalige gemeente in de provincie Noord-Holland, in de streek Kennemerland.
- De gemeente is per 1-8-1970 ontstaan uit samenvoeging van de gemeenten Oterleek, Schermerhorn en Zuid- en Noord-Schermer.
- In 2015 is de gemeente Schermer opgeheven en opgegaan in de gemeente Alkmaar.
- De gemeente omvatte de dorpen Driehuizen, Grootschermer, Oterleek, Schermerhorn, Stompetoren en Zuidschermer, het buitengebied van de dorpen Rustenburg en Ursem en een klein deel van de buurtschap Omval. Zuidschermer en Stompetoren zijn de enige droogmakerijdorpen in de Schermer, beide ontstaan aan kruispunten van polderwegen. De andere dorpen: Schermerhorn, Grootschermer, Driehuizen en Oterleek, zijn Waterlandse lintdorpen.
- De polder Schermer omvat verder ook nog de kernen van de voormalige gemeente Graft-De Rijp.
- Wapen van de voormalige gemeente Schermer.
- Wapen van de voormalige gemeente Zuid en Noord Schermer.
Terug naar bovenAls je je nader wilt verdiepen in de geschiedenis van de polder Schermer en de O hiervan gelegen Eilandspolder, kun je terecht bij de volgende instanties en sites:
- De in 1978 opgerichte Oudheidkundige Vereniging Het Schermereiland ontleent zijn naam aan de tijd dat de huidige Eilandspolder een (schier)eiland was met de naam Schermereiland, met aan de westkant het meer, later polder de Schermer, aan de oostkant de Beemster en aan de zuidkant het Starnmeer (eveneens aanvankelijk meren, later polders). De vereniging heeft als doel het verrichten en stimuleren van historisch onderzoek en het aanleggen van daarmee in verband staande documentatie m.b.t. de gebieden Graft-De Rijp en Schermer. De vereniging is gevestigd in het raadhuis in Graft, alwaar je (na afspraak) het foto- en documentatiearchief kan raadplegen. 4x per jaar brengt de vereniging het tijdschrift De Kroniek uit.
- Op de site Historisch Schermereiland vind je verhalen over de kernen in de Schermer en de Eilandspolder in tekst en beeld.
Terug naar boven- Bestemmingsplan Landelijk Gebied Schermer (2014).
- Welstandsnota Schermer (2002).
- Het voormalige college van Schermer meende dat er in de gemeente ruimte is voor in totaal 850 nieuwe woningen. De grootste bouwlocatie ziet het in Stompetoren-West. Daar zouden zo'n 450 woningen kunnen komen, zo schreef het college in het concept-masterplan woningbouw 2008-2020. In Schermerhorn zijn plannen voor de bouw van in ieder geval 44 woningen, verspreid over de diverse inbreilocaties. Het college zag tenslotte nog mogelijkheden voor 6 woningen in Driehuizen, 32 in Grootschermer, 15 in Oterleek, 26 in Zuidschermer en 44 in het landelijke gebied.
Terug naar boven- De Schermer Molens Stichting heeft als doel het waardevolle culturele erfgoed in de streek, waaronder het Schermer Molencomplex, te behouden en waar mogelijk te restaureren en de Museummolen in Schermerhorn te exploiteren. - Nieuws over de molens op Facebook.
Terug naar boven- Jongerenbeweging Schermer (JBS) is de jeugdvereniging van deze voormalige gemeente. Zij organiseren door het jaar heen allerlei evenementen en activiteiten voor de jeugd (en degenen die zich nog jeugdig voelen).
- De 100 van Leeghwater is volgens de organisatie de mooiste 100-kilometer-wandeltocht van Nederland (op de 1e vrijdag en zaterdag van augustus, in 2018 voor de 2e keer). Start en finish van deze tocht zijn in Zuidschermer, in het hart van het Land van Leeghwater. Het gevarieerde parcours voert je onder andere langs de dijken en wegen van de Schermer en de Beemster, en door de kernen van bijvoorbeeld Schermerhorn, Grootschermer en De Rijp. Een prachtig authentiek en monumentaal Noord-Hollands gebied. Als wandelaar word je bij de 100 van Leeghwater in de watten gelegd; op het parcours staat er meer dan 10 keer eten en drinken voor je klaar.
Terug naar boven- De Beemster en het gebied van de voormalige gemeente Schermer worden tegenwoordig toeristisch op de kaart gezet onder de naam het Land van Leeghwater.
- De in 2016 opgerichte ‘Schermer Alliantie’ is een samenwerkingsverband van de erfgoedorganisaties Schermer Molens Stichting, de Alkmaarse erfgoedstichting Adapt, Historische Vereniging Alkmaar, Stichting Historisch Oudorp, Boerderijenstichting ‘Vrienden van de Stolp’, Stichting voor Landelijk Schoon Westfriesland, de landelijke erfgoedvereniging Heemschut, Stichting voor Landelijk Schoon Westfriesland en Historische Vereniging Oudorp. Zij hebben zich met name verenigd om bij het Hoogheemraadschap Noordhollands Noorderkwartier (HHNK) te pleiten om bij de vanaf 2017 geplande dijkversterkingen van de Schermerdijken rekening te houden met behoud van de cultuurhistorische kwaliteiten van de dijken en het omliggende landschap. De organisaties vinden het een gemiste kans als het HHKN alleen om financiële redenen voor bepaalde constructies kiest die het landschap onherstelbaar aantasten.
Een citaat uit hun "Zienswijze op het ontwerp-projectplan Verbetering Boezemkade Schermer" d.d. 30-12-2016: "De erfgoedinstellingen zijn geenszins van mening dat de veiligheid moet wijken voor de cultuurhistorie. Wel vinden wij dat veiligheid en cultuurhistorie zo ver als mogelijk hand in hand moeten en kunnen gaan. De Schermer heeft als totaalensemble van best bewaarde grote droogmakerij in Nederland een buitengewone monumentale en toeristische waarde die van internationale betekenis is. De ringdijk is een belangrijk beeldbepalend onderdeel van deze kwaliteit, deels (de noordkant) heeft de dijk zelfs de status van provinciaal monument. Een monumentenstatus van een dijk is in Nederland zeldzaam. Wij vinden dat u in uw proces onvoldoende aandacht besteedt aan dit unieke karakter. Wij zijn van mening dat de versterking van de ringdijk van de droogmakerij uitsluitend zorgvuldig kan worden uitgevoerd, wanneer door een externe deskundige vooraf een waardestelling van de ringdijk en de historische geografie is uitgevoerd. Voorts is van belang dat u specifieke kernkwaliteiten die uit een dergelijk onderzoek blijken meeweegt in het verdere proces.
U kunt deze omissies herstellen door: 1. Een cultuurhistorische waardeverkenning van de ringdijk en directe omgeving door een externe partij uit te laten voeren; 2. Waar op basis van deze verkenning daartoe aanleiding is, alternatieve dijkverzwaringsmethodieken voor te stellen; 3. In een latere fase een landschapsarchitect te betrekken bij de uitvoering van het project (met name de delen waar de dijk en haar omgeving in hun verschijningsvorm worden aangetast); 4. Het huidige projectteam uit te breiden met genoemde expertises Historische geografie en Landschapsarchitectuur. Wij denken dat een dergelijk proces het vereiste maatwerk oplevert en uiteindelijk in een ringdijk resulteert, die veiligheid biedt maar ook de unieke cultuurhistorische landschapskwaliteit in zich heeft, een kwaliteit die uw voorgangers vier en zeven eeuwen geleden aan ons Nederlanders als op internationale schaal uniek erfgoed meegaven. Wij zijn graag bereid om samen met u kwaliteit toe te voegen aan het vervolg van het dijkversterkingsproces." Zie ook de samenvatting van de zienswijze door Heemschut.
De karakteristieke, steile dijken moeten in verband met de veiligheid van de omgeving versterkt worden. Dat wil het Hoogheemraadschap doen door grote vrachtladingen baggerspecie tegen de dijkwanden aan te brengen, met als gevolg dat de dijk veel geleidelijker zal aflopen. Bewoners en erfgoedinstanties zijn het daar niet mee eens, omdat de dijken zoals ze er nu uitzien van grote historische waarde zijn. Door een wandeling over de dijken te maken in december 2016 konden belangstellenden onder begeleiding van een gids het historische landschap bekijken en horen waarom er voor een andere oplossing gekozen moet worden.
In mei 2017 constateert de Schermer Alliantie dat het HHNK een projectplan wil vaststellen voor de dijkversterking, terwijl het hiervóór bedoelde cultuurhistorisch onderzoek, waar HHNK mee had ingestemd, nog niet is afgerond. Zij worden dus gevraagd met het plan in te stemmen terwijl de gevolgen en alternatieven nog niet in kaart zijn gebracht. Dat kan in redelijkheid niet worden verlangd. Ze verzoeken in een brief van 3 mei 2017 dan ook het College van Hoofdingelanden te adviseren de resultaten van het cultuurhistorisch onderzoek af te wachten alvorens het projectplan vast te stellen.
- De Eilandspolder is ca. 1.500 ha groot en omvat een groot deel van het O deel van de voormalige gemeente Schermer. Aan de randen van deze polder liggen vanuit het N met de klok mee de dorpen Schermerhorn, De Rijp, Graft, West-Graftdijk, Driehuizen, Noordeinde en Grootschermer.
Het westelijk deel van de Eilandspolder is in beheer bij Landschap Noord-Holland en heeft een prachtig open karakter, doorkruist met slootjes en een paar plassen zoals De Lei en De Knie. Het karakter van een echte vaarpolder is nog steeds aanwezig, hoewel vanuit beheeroogpunt de landerijen ontsloten zijn door bruggen en een ontsluitingsweg. De afwisseling van grasland, rietkragen, water en her en der een bosje zorgt voor een zeer gevarieerd landschap, waar veel planten- en diersoorten een plek vinden. Bij de ontsluitingsweg (West-Graftdijk) liggen het Kerkemeertje en het Uilenbosje. Het Kerkemeertje is een ondiepe vogelplas met een vogelkijkhut, waardoor je de vogels kunt bekijken zonder ze te verstoren. Door het Uilenbosje loopt een laarzenpad en daar is ook een uitzichtpunt. Bosrietzangers, braamsluipers, spotvogels, grasmussen en diverse steltlopersoorten kunnen in dit gebied gezien en gehoord worden.
De oostelijke Eilandspolder is vrijwel geheel in eigendom van Staatsbosbeheer, die het als vogelgebied beheert. Het heeft een meer moerassig, begroeid, soms zelfs beschut karakter met veel kleinere vaartjes, maar ook brede hoofdwatergangen.
Volgens kanoliefhebbers is dit een van Nederlands mooiste kanogebieden. Er zijn drie gemarkeerde kanoroutes (van 7/7/8 km). Je kunt een gemarkeerde route volgen, maar je kunt ook je eigen route bepalen en de hele dag in het gebied rondvaren. Het is ook mogelijk langs de ringvaart helemaal om het gebied te varen. Dat is ongeveer 25 km, maar niet zo interessant omdat je lange stukken alleen maar riet te zien krijgt.
In 2017 hebben de toeristische vaarvoorzieningen in de Eilandspolder een opknapbeurt gekregen. Er zijn natuurvriendelijke rietbeschoeiingen geplaatst. Er is een vaarroutenetwerk voor kano's en fluisterboten gerealiseerd. Aanleg- en overstapmnogelijkheden zijn verbeterd. Tevens is er een nieuwe bewergwijzering gekomen met knooppunten (net zoals voor wandelaars en fietsers). Met dit netwerk kan elke ondernemer of organisatie in en om het gebied zijn eigen natuurroutes, museumroutes, dorpentochten etc. samenstellen. 'Dwalen zonder te verdwalen' dus!
Terug naar boven- Algemeen: - De site 3hzn.nl biedt niet alleen informatie over het dorp Driehuizen maar ook over alle andere kernen in de Schermer.
- Genealogie: - Genealogisch onderzoek in de polder Schermeer e.o. door Herman de Wit.
Reactie toevoegen