Schraard

Plaats
Dorp
Súdwest-Fryslân
Fryslân

schraard_collage_2.jpg

Schraard is een dorp in de provincie Fryslân, gemeente Súdwest-Fryslân. T/m 2010 gemeente Wûnseradiel. (© Jan Dijkstra, Houten)

Schraard is een dorp in de provincie Fryslân, gemeente Súdwest-Fryslân. T/m 2010 gemeente Wûnseradiel. (© Jan Dijkstra, Houten)

Schraard.jpg

Een spel in Schraard, wat zouden ze doen?

Een spel in Schraard, wat zouden ze doen?

SchraaRDd.jpg

De vlag staat op de toren, dan is er feest in Schraard

De vlag staat op de toren, dan is er feest in Schraard

Schraard (3).jpg

Zonnig straatje in Schraard

Zonnig straatje in Schraard

Schraard

Terug naar boven

Status

Schraard is een dorp in de provincie Fryslân, gemeente Súdwest-Fryslân. T/m 2010 gemeente Wûnseradiel.

Terug naar boven

Naam

In het Fries
Skraard.

Oudere vermeldingen
13e eeuw Scadawerth, 1379 Schradawert, 1404? Scaedauwerth, 1482 Scadawaart, Scadaart, 1505 Schraerd.

Naamsverklaring
Het eerste deel wordt wel verbonden met het oostnederlandse schraad, het Oudfriese skred, het Friese skraode 'afgesneden landperceel', het tweede is werd 'terp, bewoonde hoogte'. Opmerkelijk is dat in verschillende bronnen de eerste r ontbreekt, wat aanleiding was tot de verklaring die uitgaat van het Oudfriese skade 'schade'. De oorsprong van de -r- is onduidelijk.(1)

Terug naar boven

Ligging

Het dorp Schraard ligt NW van de stad Bolsward en ZW van het dorp Witmarsum en grenst in het N aan de A7.

Terug naar boven

Statistische gegevens

In 1840 heeft Schraard 42 huizen met 252 inwoners. Tegenwoordig heeft het dorp ca. 80 huizen met ca. 200 inwoners.

Terug naar boven

Geschiedenis

Op de site van André Buwalda vind je tientallen artikelen over de geschiedenis van de kerk van Schraard en het dorp in bredere zin, alsmede van de buurdorpen Schettens en Longerhouw.

Terug naar boven

Recente ontwikkelingen

- Dorpsplan Schraard 2015-2025.

Terug naar boven

Bezienswaardigheden

- De dorpskern van Schraard is in 1991 benoemd tot beschermd dorpsgezicht.

- Schraard heeft 2 rijksmonumenten, zijnde de kerk en het kerkhof.

- De romanogotische Hervormde (PKN) kerk van Schraard uit de 13e eeuw is een eenbeukige kerk met ronde koorsluiting. De vlakopgaande zadeldaktoren uit de 12e eeuw is bij de bouw van de huidige kerk verhoogd. In de toren hangt een klok uit 1603 van klokkengieter Willem Wegewaert. Het uurwerk dateert uit 1678. In het koor bevindt zich aan de noordzijde een piscina. Het interieur wordt gedekt door een houten tongewelf. De preekstoel dateert uit 1633. Het doophek heeft gedraaide balusters. Er bevinden zich enkele zerken, een herenbank en een rouwbord (1653) van de familie Van Aylva. Het snijwerk aan de wangstukken van de kerkbanken is voor Friesland uniek. Het orgel uit 1911 is gemaakt door Martin Vermeulen uit Woerden en in 1932 door Bakker & Timmenga gereviseerd.

De kerk is in 2014 gerestaureerd. De houten ramen van de kerk zijn hersteld en het interieur is behandeld tegen houtworm. De klokkenstoel in de toren heeft nieuwe spanbenen en kruisschoren gekregen. Ook zijn enkele trekbalken vernieuwd. Voor het oog valt vooral het nieuwe voegwerk van de toren op. In het oog springend is ook de gerestaureerde wijzerplaat van het uurwerk uit 1678. De wijzerplaat en cijfers zijn voorzien van nieuw bladgoud. Het kruis op schip en toren is onder handen genomen, evenals de haan en windvaan, die weer glimmen dankzij een nieuw laagje bladgoud. De hele operatie heeft ongeveer 90.000 euro gekost. (bron: Bolswards Nieuwsblad) - Mooie fotoreportage van de kerk te Schraard, in diaserie-vorm, door Simon D. Elzinga uit Bolsward.

De kerk viel tot medio 2019 onder de Protestantse gemeente te Schettens-Schraard-Longerhouw (SSL), die in 1969 is ontstaan uit een fusie van de eerst- en laatstgenoemde met de 'middelstgenoemde'. In september 2019 zijn ze gefuseerd met de PKN-gemeente van Wons, waar ze al sinds 1969 de predikant mee deelden. De naam van de nieuwe kerkelijke gemeente is Protestantse gemeente te Schettens-Schraard-Longerhouw-Wons (SSLW).

- Het pand Smidstraat 21 is een Gereformeerde Kerk geweest. In 1992 buiten gebruik. Later heeft het een nieuwe gevel gekregen. Het pand is herbestemd tot woonhuis.

- Het oorlogsmonument van Schraard betreft twee in een gevel ingemetselde plaquettes, met daarop de namen van de 3 slachtoffers uit het dorp; 2 in relatie tot de Tweede Wereldoorlog en 1 in relatie tot Nederlands-Indië. De locatie is ons niet duidelijk; de pagina onder de link aan het begin van deze alinea stelt: "De plaquettes zijn ingemetseld in de voorgevel van het oude Gereformeerde kerkje, dat thans in gebruik is als verenigingsgebouw." Maar... 1) de link in de alinea hiervóór, van Reliwiki.nl, stelt dat dat vroegere kerkje, volgens hen op Smidstraat 21, tegenwoordig een woonhuis is. En 2) deze link stelt dat dat vroegere kerkje het adres Schoolstraat 7 zou hebben, waar wij via Google Maps een boerderij 'spotten' waarvan het ons sterk lijkt dat dit een kerk is geweest. Onze vraagtekens bij dit alles zijn dus: a) waar staat dat vroegere kerkje? Smidstraat 21 of Schoolstraat 7? b) wat is de huidige functie ervan? Woonhuis of verenigingsgebouw, en indien het laatste van welke vereniging dan? Als iemand hier uitsluitsel over kan verstrekken, houden wij ons aanbevolen.

Terug naar boven

Jaarlijkse evenementen

- Dorpsfeest (weekend begin juli).

Terug naar boven

Overnachten

- Boek hier je B&B e.d. in omgeving Schraard, met laagsteprijsgarantie!

Terug naar boven

Literatuur

- Nieuwe en/of tweedehands boeken over Schraard (online te bestellen).

Terug naar boven

Links

- Algemeen: - Site van en over Schraard.

- Dorpshuis: - De basisschool van Schraard is in 1985 gesloten omdat het aantal leerlingen te klein was geworden. De kinderen uit het dorp gaan sindsdien naar school in buurdorp Schettens. De inwoners wilden het pand graag herbestemmen tot dorpshuis. Met inzet van veel vrijwilligers is in 1987 Dorpshuis De Utwyk gerealiseerd. In 2013 is het pand ingrijpend verbouwd en uitgebreid, waardoor het weer helemaal aan de eisen des tijds voldoet.

- Muziek: - Muziekvereniging Excelsior Schraard is een mooi voorbeeld van 'waar een klein dorp groot in kan zijn'. De vereniging is opgericht in 1922 en is nog altijd volop bloeiend. Er zijn ca. 50 actief spelende leden uit alle leeftijdscategorieën: van ca. 10 tot ca. 75 jaar. Excelsior neemt jaarlijks deel aan diverse concertconcoursen. Een hoogtepunt was de deelname aan het vierjaarlijkse internationale Wereld Muziek Concours in Kerkrade in 2009. Het fanfareorkest werd toen wereldkampioen in de 2e divisie. In dat jaar heeft Excelsior ook de FD-Marcando prijs 2009 gewonnen. Dit is een prijs van het Friesch Dagblad voor de muziekvereniging die in dat jaar het meest spraakmakend was in de Friese amateurmuziek. Tijdens het OFFK in 2009 won Excelsior ook de door Omrop Fryslân ingestelde prijs om een professionele opname te maken van 30 minuten. Deze opname is uitgezonden op de radio. Daarnaast is er in eigen beheer een cd van gemaakt met de titel "Skraard op 'e Plaat". Ook in 2017 gaat Excelsior weer meedoen aan het Wereld Muziek Concours in Kerkrade.

Excelsior is gepassioneerd en ambitieus met muziek bezig. Daarbij blijft de vereniging zich sterk verbonden voelen met de gemeenschap waaruit zij voortkomt en waarvan zij deel uitmaakt. Voor de dorpen in de regio organiseert zij regelmatig concerten en ook verleent ze haar medewerking aan dorpsactiviteiten in de regio. Excelsior heeft speciale aandacht voor de jeugd en de toekomst van de blaasmuziek. In 2010 is daarom een jeugdfanfareorkest met de naam Excelsior XS opgericht. Dit jeugdorkest biedt de jongeren in de regio de kans om onder professionele begeleiding samen muziek te maken en zich muzikaal te ontwikkelen. De jongeren van het jeugdorkest krijgen een muziekinstrument in bruikleen. Hiervoor worden instrumenten aangeschaft dan wel gehuurd. Inmiddels heeft Excelsior XS ook een B en C orkest. Veel leden komen vandaag de dag van buiten het dorp. Door haar faam, kwaliteit en gezelligheid komen veel muzikanten iedere vrijdagavond van elders naar Schraard om te oefenen.

- Genealogie: - Overzicht van begravenen op de begraafplaats van Schraard. - Overzicht inwoners 1748-1805 en predikanten 1597-1861.

Reacties

(2)

Met wie kan ik in contact komen betreffende bovenstaande informatie?

Als u iets wilt opmerken of aanvullen, kan dat door een reactie zoals u die nu ook heeft geplaatst. Dan verwerken wij dat. Kennelijk hebben zich enkele ontwikkelingen in uw projecten voorgedaan, want ik zie nu dat inmiddels enkele van uw Facebookpagina's niet meer in functie zijn. Als u rechtstreeks naar de redactie wilt mailen, mag dat ook. De link daarvoor vindt u hier: https://www.plaatsengids.nl/over-ons#contactgegevens.
Met vriendelijke groet, Frank van den Hoven, hoofdredacteur Plaatsengids.nl

Reactie toevoegen