Sint Jansklooster

Plaats
Dorp
Steenwijkerland
Kop van Overijssel
Overijssel

sint_jansklooster_plaatsnaambord_kopie_kopie.jpg

Op de plaatsnaamborden van het dorp Sint Jansklooster staan 3 spelfoutjes. Hoe dat zit, kun je lezen in het hoofdstuk Naam.

Op de plaatsnaamborden van het dorp Sint Jansklooster staan 3 spelfoutjes. Hoe dat zit, kun je lezen in het hoofdstuk Naam.

sint_jansklooster_de_wieden_kopie_kopie.jpg

Mooi setje monumentale boerderijen in Sint Jansklooster, aan het Beulakerpad, bij Bezoekerscentrum De Wieden.

Mooi setje monumentale boerderijen in Sint Jansklooster, aan het Beulakerpad, bij Bezoekerscentrum De Wieden.

sint_jansklooster_excursieboot_natuurmonumenten_en_tjasker_kopie.jpg

Vanuit het Bezoekerscentrum van Natuurmonumenten in Sint Jansklooster kun je allerlei wandel- en fietstochten maken; je kunt ook met een vaarexcursie van Natuurmonumenten de schoonheid van De Wieden ontdekken.

Vanuit het Bezoekerscentrum van Natuurmonumenten in Sint Jansklooster kun je allerlei wandel- en fietstochten maken; je kunt ook met een vaarexcursie van Natuurmonumenten de schoonheid van De Wieden ontdekken.

sint_jansklooster_veerpont_bij_de_wierden_kopie_kopie.jpg

Een van de drie zelfbedieningsveerpontjes als onderdeel van het Laarzenpad in De Wieden bij Sint Jansklooster.

Een van de drie zelfbedieningsveerpontjes als onderdeel van het Laarzenpad in De Wieden bij Sint Jansklooster.

sint_jansklooster_klokkenstoel_in_de_beulakerwijde_kopie_kopie.jpg

Deze in 2014 geplaatste ijzeren klok (een kunstwerk) in het water van de Beulakerwijde bij Sint Jansklooster herinnert aan het verdronken dorp Beulake. Je kunt de klok zelf luiden!

Deze in 2014 geplaatste ijzeren klok (een kunstwerk) in het water van de Beulakerwijde bij Sint Jansklooster herinnert aan het verdronken dorp Beulake. Je kunt de klok zelf luiden!

sint_jansklooster_de_wieden_purperreiger_kopie_kopie.jpg

In het Beulakewijde bij Sint Jansklooster kun je onder meer de purperreiger spotten.

In het Beulakewijde bij Sint Jansklooster kun je onder meer de purperreiger spotten.

sint_jansklooster_watertoren_kopie_kopie.jpg

De 45 meter hoge watertoren van Sint Jansklooster is zeer de moeite waard om te beklimmen. Dat komt door de spectaculaire trap én door het spectaculaire uitzicht als je eenmaal boven bent aanbeland.

De 45 meter hoge watertoren van Sint Jansklooster is zeer de moeite waard om te beklimmen. Dat komt door de spectaculaire trap én door het spectaculaire uitzicht als je eenmaal boven bent aanbeland.

sint_jansklooster_gedeelte_van_de_trap_in_de_watertoren_kopie_kopie.jpg

De reis naar boven in de watertoren begint met een dichte trap. Vervolgens sta je in een 24 meter hoge ruimte met een spectaculair samenspel van oude en nieuwe trappen. De nieuwe trap gaat kriskras naar boven, ter versterking van de ruimtelijke ervaring.

De reis naar boven in de watertoren begint met een dichte trap. Vervolgens sta je in een 24 meter hoge ruimte met een spectaculair samenspel van oude en nieuwe trappen. De nieuwe trap gaat kriskras naar boven, ter versterking van de ruimtelijke ervaring.

sint_jansklooster_watertoren_kijkrichting_kopie_kopie.jpg

Reuze handig: als boven in de watertoren van Sint Jansklooster bent aanbeland, kun je op dit paneel zien wát je ziet als je een bepaalde richting uit kijkt.

Reuze handig: als boven in de watertoren van Sint Jansklooster bent aanbeland, kun je op dit paneel zien wát je ziet als je een bepaalde richting uit kijkt.

Sint Jansklooster

Terug naar boven

Status

- Sint Jansklooster is een dorp in de provincie Overijssel, in de streek Kop van Overijssel, gemeente Steenwijkerland. T/m 1817 gemeente Vollenhove, in 1818 over naar gemeente Ambt Vollenhove, per 1-2-1942 over naar gemeente Vollenhove, in 1973 over naar gemeente Brederwiede, in 2001 over naar gemeente Steenwijkerland.

- Onder het dorp Sint Jansklooster vallen ook de buurtschappen Barsbeek, Heetveld, Kadoelen, Leeuwte, Poepershoek en Zuurbeek.

Terug naar boven

Naam

In het Nedersaksisch
't Klooster.

Spelling
Men beschouwt zaken als wel of geen koppelteken in plaatsnamen of Sint wel of niet voluit vaak als kleinigheden in de categorie "waar maak je je druk om, we begrijpen toch wat er bedoeld wordt". Natuurlijk zijn er ergere problemen in de wereld om ons druk om te maken, maar anderzijds lijkt het ons toch een kleine moeite om te checken hoe een plaatsnaam gespeld wordt vóór je plaatsnaamborden gaat maken dan wel opdracht geeft om die te maken. Sint Jansklooster wordt namelijk officieel (bijvoorbeeld in de postadressen) zo gespeld, dus met Sint voluit en zonder koppelteken. Zoals overigens de meeste plaatsnamen in ons land die met Sint beginnen. Maar op de plaatsnaamborden staat "St-Jansklooster", dus afgekort, met koppelteken en ook nog zonder punt achter de t. Dat zijn dus 3 spelfoutjes. Maar ach wat maakt het uit, we begrijpen toch wat er bedoeld wordt...

Oudere vermeldingen
1409 Campus S. Joannis.

Naamsverklaring
Kamp 'een door wallen, heggen of greppels omgeven stuk land' komt in kloosternamen regelmatig voor, bijvoorbeeld in Klaarkamp, Bloemkamp etc. Gewijd aan de H. Johannes.(1)

Terug naar boven

Ligging

Sint Jansklooster ligt O van Vollenhove, W van Belt-Schutsloot, ZW van Meppel en grenst in het N aan het water Beulakerwijde, onderdeel van het natuurgebied De Wieden.

Terug naar boven

Statistische gegevens

In 1840 heeft Sint Jansklooster 50 huizen met 250 inwoners (excl. de buurtschappen). Tegenwoordig heeft het dorpsgebied ca. 1.000 huizen met ca. 2.400 inwoners, waarvan de helft in de dorpskern en de helft in de omliggende bijbehorende buurtschappen.

Terug naar boven

Geschiedenis

De nederzetting ontstaat in 1398. De blinde Johannes van Ommen komt met een paar andere monniken hierheen en zij stichten het klooster St. Janskamp. De 'Kloostermuur' is nog een restant van wat vroeger het klooster was. Na 1800 is Sint Jansklooster geleidelijk een dorp geworden. Het groeit en wordt onder de naam Ambt Vollenhove per 1-7-1818 met de bijbehorende buurtschappen een zelfstandige gemeente. Na 1900 wordt het dorp echt 'volwassen'. Vooral na de Tweede Wereldoorlog gaat de uitbreiding snel: nieuwe wegen, een dorpshuis, sportvelden, kerken etc. Het aantal inwoners is in 100 jaar nauwelijks gewijzigd. Dat ligt nog altijd rond de 2500 inwoners. Het huidige landschap is vooral vormgegeven door de ruilverkaveling in de jaren zestig, toen veel bouwland in grasland is veranderd.

Terug naar boven

Recente ontwikkelingen

- "Het bestuur van Plaatselijk Belang Sint Jansklooster / Heetveld stelt zich tot doel om iedere vijf jaar een plan op te stellen dan wel bij te stellen van het huidige dorpsplan, samen met haar leden. Het eerste dorpsplan is opgesteld in 1996 in samenwerking met OVKK in opdracht van de toenmalige gemeente Brederwiede. In 2003 is er onder de bevolking een enquête gehouden en door het bestuur is er een inventarisatie gemaakt van de wensen en knelpunten die er leefden onder de bevolking. Aan de hand van deze inventarisatie is een lijst met actiepunten opgesteld en deze worden onder regie van Plaatselijk Belang opgenomen in het dorpsplan.

Het doel van een dorpsplan is om Sint Jansklooster / Heetveld goed op de kaart te zetten bij de gemeentepolitiek. Benaderen van zoveel mogelijk bewoners en verenigingen om hun wensen, knelpunten en ideeën te kunnen inventariseren om te komen tot een compleet dorpsplan/werkplan. Het dorpsplan geeft weer wat er leeft onder de inwoners. Voor deze werkwijze is gekozen om de betrokkenheid te optimaliseren als het gaat om de kwaliteit van de leefomgeving van de inwoners. Het dorpsplan vormt een werkplan voor het bestuur van Plaatselijk Belang voor de komende jaren. Bij het ontwikkelen van nieuw beleid zal er regelmatig contact onderhouden worden met het gemeentebestuur. Het bestuur van Plaatselijk Belang is een serieuze gesprekspartner van de gemeente Steenwijkerland als het gaat om de leefbaarheid in ons dorp en zijn buurtschappen. Kort samengevat: Bewoners worden rechtstreeks gehoord en zijn benieuwd wat er met hun suggesties wordt gedaan. Plaatselijk Belang wordt op een andere manier gesprekspartner van de gemeente en moet zich naar de achterban verantwoorden. Contactwethouder/contactambtenaar moeten aandacht hebben voor de kernen. Raadsleden krijgen via Plaatselijk Belang meer inzicht in wat er leeft bij de bevolking. Bekijk hier het Dorpsplan editie 2019."

Terug naar boven

Bezienswaardigheden

- Sint Jansklooster heeft 2 rijksmonumenten, zijnde de Monnikenmolen en de watertoren.

- Sint Jansklooster heeft 5 gemeentelijke monumenten, zijnde de kloostermuur uit 1399 aan de Kloosterweg, de boerderij uit 1861 op Bergkampen 31, de boerderij uit 2e helft 19e eeuw op Halleweg 3, de laat-18e-eeuwse boerderij op Leeuwte 70, en de Gereformeerde Johanneskerk op Leeuwte 81.

- Christelijk Gereformeerde kerk (Molenstraat).

- De Gereformeerde Kerk Vrijgemaakt (Bergkampen 14) bevindt zich in buurtschap Kadoelen en wordt daarom aldaar beschreven.

- Hervormde kapel (PKN) (Molenstraat).

- Drinkwaterbedrijf Vitens heeft in 2011 de 45 meter hoge watertoren van Sint Jansklooster overgedragen aan de Nationale Maatschappij tot Behoud en Exploitatie van Industrieel Erfgoed (BOEi), die de toren heeft gerestaureerd. Tot 2003 had Vitens de watertoren in gebruik voor de drinkwatervoorziening van de Kop van Overijssel en de Noordoostpolder. Sinds 2014 is de toren te beklimmen. 4 grote ramen boven in de toren zorgen voor een grandioos uitzicht in alle 4 windrichtingen. Steenwijk, Meppel en Zwolle zijn vanuit de toren waarneembaar. Het is een unieke kans om natuurgebied De Wieden, onderdeel van Nationaal ParkWeerribben-Wieden vanuit vogelperspectief te bekijken. En het door ZECC Architecten gerealiseerde trappenstelsel dat je naar boven leidt, is op zich al een bijzondere ervaring want het is niet zomaar een trap:

De reis naar boven begint met een dichte trap, die je naar de eerste verdieping op 4 meter hoogte brengt. Hier sta je in een 24 meter hoge ruimte met een spectaculair samenspel van oude en nieuwe trappen. Waar de oude trap langs de wanden naar boven schiet gaat de nieuwe trap kriskras naar boven ter versterking van de ruimtelijke ervaring. De trage wenteltrap loopt langs de wanden omhoog en versterkt de ruimtelijke ervaring van het waterreservoir, het hart van de toren. Je voelt je als bezoeker klein en krijgt een gevoel van de enorme watermassa, die hier vroeger voor de waterdruk in de hele regio zorgde. Helemaal bovenin bevindt zich het uitkijkpunt. Een deel van de 'deksel' van het watervat is verwijderd om zo een groot bordes te creëren voor groepen, een blik op het watervat te geven en overzicht te krijgen bij het uitkijkpunt. De watertoren is het hele jaar door op zaterdagen te beklimmen en in de schoolvakanties ook op de woensdagen. Kijk hier voor openingstijden en toegangsprijzen. Tip: Ga na de beklimming van de watertoren mee met een vaartocht en speur naar aalscholvers, (sporen van de) otter of geniet van prachtig bloeiende hooilanden vol orchideeën. De mensen van Bezoekerscentrum De Wieden helpen je graag!

- Monnikenmolen. - Site van de Monnikenmolen.

- De gerestaureerde Kloostermuur herinnert aan het klooster dat rond 1400 tot het ontstaan van het dorp Sint Jansklooster heeft geleid.

Terug naar boven

Jaarlijkse evenementen

- De COV (Christelijke Oranje Vereniging) houdt zich bezig met de organisatie van diverse evenementen en activiteiten in en rondom Sint Jansklooster. Van de jaarlijkse Feestweek in mei, tot het bekende Corso, Jeugdcorso en de Theaterwandeltocht.

- "De Nacht van Klooster is de traditie van het brommerrijden met een doorgeslepen uitlaat in de nacht voor Koningsdag. Deze traditie houden wij als jeugd van Sint Jansklooster graag in ere. Ook werken we samen met politie en Plaatselijk Belang om alles zo goed en veilig mogelijk te laten verlopen." Het evenement staat ook bekend als Decibelwedstrijd (de brommer die de meeste decibels weet te produceren wint een beker) en het is de lokale versie van wat elders bekend staat als Luilak (en waar het meestal op de zaterdag voor Pinksteren is).

- Op Koningsdag is er de Kloostermarkt. Kooplieden, standwerkers, straatartiesten en diverse activiteiten voor jong en ouder zorgen voor een onvergetelijke dag.

- Avond4daagse Sint Jansklooster (juni).

- Het Corso Sint Jansklooster (weekend half augustus) is uitgegroeid tot een van de grotere corso's in ons land en trekt tienduizenden bezoekers. Het corso omvat 13 metershoge praalwagens met hoofdzakelijk dahlia's. Het aantal dahlia's per wagen varieert van 120.000 tot 350.000. - Videoreportage Bloemencorso 2015.

Stichting Bloemencommissie verzorgt de in- en verkoop van dahlia’s voor de corsogroepen. Voor de corsowagens zijn miljoenen dahlia's in alle kleuren nodig. Een groot deel daarvan is afkomstig van eigen velden van de groepen en van het centrale veld van de Bloemencommissie. Daar komen jaarlijks 3 miljoen dahlia’s vandaan. Daarnaast komen bloemen van andere Belgische en Nederlandse corsoplaatsen naar Sint Jansklooster. Bijvoorbeeld omdat die een bepaalde kleur kunnen leveren, of omdat de velden in het eigen dorp niet voldoende dahlia's opleveren. Uiteraard gaan er ook veel dahlia's vanuit het dorp richting de andere corso’s. Dit ingewikkelde logistieke proces neemt de Bloemencommissie voor haar rekening.

- Oogstdag en Molendag (op een zaterdag in september) met show oude tractoren en stationaire motoren bij de Monnikenmolen.

- Barskopfeest (begin november, in 2019 voor de 9e keer).

- Kerstmarkt (op een vrijdag in december) rondom het dorpshuis, met activiteiten voor het hele gezin. Natuurmonumenten presenteert zich, er zijn corsowagenbouwersgroepen, kraampjes met eten en drinken, live muziek.

- Carbidschieten op oudjaarsdag (behalve als die op een zondag valt, dan is het kennelijk op een andere dag, zo begrijpen wij uit de pagina onder de link).

- Als het in de winter hard genoeg vriest, kun je schaatsen op de ijsbaan van IJsclub Ons Genoegen. De club telt 11 leden en heeft de beschikking over een officiele 400 meter baan. Wanneer er ijs ligt organiseert de club op de ijsbaan altijd diverse activiteiten zoals ijsdisco en schoolschaatsen. Ook organiseert Ons Genoegen de Rond De Wiedentocht, waarbij je kunt kiezen uit de afstanden 15 en 40 km. De tocht gaat, zoals de naam al doet vermoeden, dwars door natuurgebied De Wieden. Verder is IJsclub Ons Genoegen als mede-organisator betrokken bij de Hollands-Venetiëtocht, de Noordwesthoekrit en de Overijsselse Merentocht.

Terug naar boven

Landschap, natuur en recreatie

- Fietsroute Hoge Land van Vollenhove (23 km) is een fietstocht vol natuur en cultuur. Een prachtige tocht langs houtsingels, weilanden en cultuurhistorische elementen. Het afwisselende landschap biedt voor elk wat wils. Onderweg heb je goed zicht op De Wieden met de aangrenzende Weerribben. Samen vormen ze het Nationaal Park Weerribben-Wieden: het grootste laagveenmoeras van Nederland. Het startpunt van deze fietsroute is Bezoekerscentrum De Wieden.

- "Om aan de natuurdoelen in drie nieuw in te richten deelgebieden in de Weerribben-Wieden te voldoen, worden de waterpeilen aangepast. Er is een hoger waterpeil nodig, zodat de Natura2000-doelstellingen worden gehaald. Om werk met werk te maken, wordt tegelijkertijd het Ettenlandsch kanaal verbreed en kades weggehaald, verhoogd of nieuw aangelegd. We trekken hierin samen op met Provincie Overijssel. Het Natura2000-gebied van de Weerribben-Wieden wordt door de provincie uitgebreid met drie deelgebieden; Muggenbeet, Verbinding Vollenhovermeer-de Wieden en Duinweg-Leeuwte. Hiervoor is een hoger waterpeil nodig en wordt het watersysteem anders ingericht. De kades in de gebieden worden aangepast en gemaal Duinweg wordt verplaatst.

Tegelijkertijd willen we de pompcapaciteit van gemaal Stroink in Vollenhove volledig kunnen benutten. Door het Ettenlandsch Kanaal N van Sint Jansklooster te verbreden, kan in tijden van veel neerslag meer water worden afgevoerd om wateroverlast te voorkomen. De Weerribben-Wieden is het grootste laagveenmoeras van Noordwest-Europa. Vanwege de bijzondere natuur zijn de Weerribben-Wieden aangewezen als Natura 2000-gebied. Als een van de doelstellingen hiervoor wordt nieuwe natuur gerealiseerd in de deelgebieden Muggenbeet, Verbinding Wieden-Vollenhovermeer en Duinweg-Leeuwte." (bron: Waterschap Drents Overijsselse Delta, december 2020)

Terug naar boven

Overnachten

- Boek hier je B&B e.d. in omgeving Sint Jansklooster, met laagsteprijsgarantie!

Terug naar boven

Beeld

- Middels de video 'Rondje Heetveld, Sint Jansklooster en Zwartsluis' (2013) van RTV Oost kun je vanuit je luie stoel virtueel een rondje met de auto door deze kernen maken.

- Oude foto's van Sint Jansklooster op Facbook.

Terug naar boven

Literatuur

- Nieuwe en/of tweedehands boeken over Sint Jansklooster (online te bestellen).

Terug naar boven

Links

- Nieuws: - Nieuws uit Sint Jansklooster en Heetveld e.o. van Plaatselijk Belang op Facebook.

- Belangenorganisatie: - Plaatselijk Belang Sint Jansklooster - Heetveld.

- Dorpshuis: - "Dorpshuis Sint Janskamp biedt onderdak aan het culturele leven in Sint Jansklooster. Het dorpshuis heeft actieve vrijwilligers die alles in goede banen leiden. Zij zorgen er bijvoorbeeld voor dat de zaal en de koffie/thee klaar staan en de schoonmaakploegen zorgen er voor dat het dorpshuis schoon is en blijft. De zalen van het dorpshuis zijn te huur voor bijeenkomsten. De volgende verenigingen zijn vaste gebruikers van het dorpshuis: Muziekvereniging Soli Deo Gloria, Zangvereniging Sursum Corda, Damvereniging, Sjoelclub Kloosterschoevers, Vogelvereniging, Comité Welzijn Ouderen, Christelijke Oranje Vereniging, Plaatselijk Belang en Kids Praise Koningskinderen."

- Muziek: - "In 1900 vindt er een bespreking plaats tussen het hoofd van onze dorpsschool en enkele vrienden en bekenden om tot oprichting van een muziekvereniging te komen. Onderwijzer Van der Meij, die Sint Jansklooster verkoos boven het Friese dorpje Hallum, wist wel iets van blaasmuziek af. Vandaar die bespreking met een paar timmerlieden, een winkelier en enkele landbouwers. Het duurt niet lang tot er 7 mooie koperen instrumenten arriveren, van de firma Kessels uit Tilburg. Op 2e Pinksterdag van het jaar 1900 vond het eerste optreden plaats van de pas opgerichte Muziekvereniging Soli Deo Gloria (S.D.G.). Als eerste werk werd het koraal Psalm 42 gespeeld. Deze bekende melodie over het hijgend hert, momenteel bekent als moede hinde, werd door bijna de hele bevolking van het Land van Vollenhove met bewondering en ontroering aangehoord. In het verslag van een der oprichters staat: "Velen, die deze muziek hoorden, kregen tranen in de ogen en vroegen zich af hoe het mogelijk was, dat uit deze instrumenten zulke mooie muziek kon komen." Er kwam al snel steeds meer animo voor de vereniging, want omstreeks 1905 was S.D.G. al een korps met 15 leden.

Enkele bijzonderheden uit de latere geschiedenis: Nadat in 1957 de Koninklijke goedkeuring voor onze vereniging verkregen was en verschillende leningen werden aangevraagd, werd in dat voorjaar een geheel nieuwe bezetting aangeschaft, die ons toen ruim f 8500,- kostte. Daar we ons korps ook graag in uniform zagen, besloot de Behartigingscommissie een fonds hiervoor op te richten. Op 22 juni 1964 vond de symbolische overdracht plaats van het eerste uniform, waarbij burgemeester Krol opmerkte, dat kleren nu werkelijk de man maakten. Een echte crisis heeft S.D.G. gelukkig nooit gekend. Natuurlijk waren er ups en downs, maar jaren lang bleef het ledental schommelen rond de dertig. We hopen dat dit ook in de toekomst zo mag blijven. Deze band onderling als korps, maar ook tussen publiek en korps. Als je ons hoort spelen, zul je wel niet meer met tranen in de ogen toeluisteren, zoals bij het eerste koraal van S.D.G., maar dat verwachten we ook niet. Toch hopen we ook in de toekomst op jouw meeleven en belangstelling voor onze vereniging te mogen rekenen."

- Sport: - Voetbalvereniging s.v. VHK (VlugHeid en Kracht) is opgericht in 1954.

- Veiligheid: - In 2017 is in Sint Jansklooster en Heetveld e.o. de WhatsApp Buurtpreventie van start gegaan, om onveilige situaties in de buurt te signaleren en daar snel op te kunnen handelen. Nog niet alle inwoners hebben zich hier voor aangemeld. Je kunt je aanmelden door een mail te sturen naar info@pbsintjanskloosterheetveld.nl, met vermelding van je naam, adres en 06-nummer. Je krijgt dan informatie toegestuurd en je wordt aangemeld bij een van de 4 wijken waar het dorpsgebied in is ingedeeld.

Terug naar boven

Beroemde oud-inwoner

- De in Sint Jansklooster (buurtschap Leeuwte) geboren marathonschaatser Evert van Benthem wint in 1985 en 1986 de Elfstedentocht en zet zijn woonplaats daarmee op de kaart. In 1999 emigreert hij naar Canada. Eind 2017 is het plein voor de bibliotheek heringericht en op initiatief van Plaatselijk Belang omgedoopt tot Evert van Benthemplein.

Reactie toevoegen