Gemeente Sint Pancras in ca. 1870, kaart J. Kuijper
- Sint Pancras is een dorp in de provincie Noord-Holland, in de streken West-Friesland (geografisch) en Kennemerland (bestuurlijk), gemeente Dijk en Waard. Het was een zelfstandige gemeente t/m 1989. In 1990 over naar gemeente Langedijk, in 2022 over naar gemeente Dijk en Waard.
- Wapen van de voormalige gemeente Sint Pancras.
Terug naar bovenSpelling
c of k
In de loop der jaren is verschillende keren geprobeerd de spelling van onze plaatsnamen te vereenvoudigen, over het algemeen meer conform de uitspraak. Deze lijsten werden gepubliceerd (met name in 1883 en in 1936) in de hoop dat het ook toegepast zou worden (want gemeenten waren en zijn hier autonoom in dus dit kon en kan - wat ons betreft: helaas - niet landelijk worden voorgeschreven). Soms nam men het niet over, soms heel kort, en maar een klein deel heeft het tot heden volgehouden. Zo zijn bijv. veel c's door k's vervangen en werd Sint Pancras Sint Pankras. Maar soms was men lokaal wat wij tegenwoordig 'burgerlijk ongehoorzaam' zouden noemen. Zo kreeg het hulppostkantoor per 1-5-1903 een nieuw stempel met de spelling St. Pankras. Men bleef echter gewoon doorstempelen met het oude stempel St. Pancras. Er zijn slechts enkele afdrukken van het stempel St. Pankras bekend. Die zijn echt zeldzaam.
Met of zonder koppelteken
De officiële spelling - bijv. in het postcodeboek, in de gemeentelijke basisregistratie BAG en op de plaatsnaamborden - is zonder koppelteken. Regelmatig komen wij echter, ook bij lokale instanties, de spelling Sint-Pancras tegen.
Oudere vermeldingen
Ca. 930 Vranlo, 1433 Pancraets, 1434 Sinte Pancraes, 1487 capella sancti Pancracii in Vroon, 1883 Sint Pankras.
Naamsverklaring
Genoemd naar een kapel gewijd aan de Heilige Pancratius, oftewel Sint Pancras, een van de IJsheiligen en de schutspatroon van verschillende kerken en kapelletjes in Holland. Deze kapel behoorde aan de Abdij van Egmond waar de H. Pancratius verering genoot. Het huidige dorp is ontstaan bij de overblijfselen van het in 1297 door Graaf Jan I van Holland met de grond gelijkgemaakte Vronen, toen de West-Friezen na de door van Floris V in opstand kwamen tegen het grafelijk gezag. Vronen wordt in 930 vermeld als Vranlo, in 1063 als Vronlo, waarvan het eerste lid vroon duidt op kroongoed, bezit van de heer (vergelijk het Duitse Fronleichnam)(1).
Sint Pancras ligt direct NO van Alkmaar, W van Heerhugowaard, Z van Broek op Langedijk.
Terug naar boven- In 1840 heeft de gemeente Sint Pancras, die slechts het N deel van het dorp omvat (het Z deel viel onder de gemeente Koedijk) plus de buurtschap Boterhuizen en een deel van de Vronermeer, 53 huizen met 330 inwoners.
- Per 1-10-1972 is de gemeente vergroot met een deel van de gemeente Koedijk (446 hectare met 1.859 inwoners).
- Na enkele kleine grenscorrecties per 1-1-1973 (waarbij o.a. het deel Z van de spoorlijn naar de gemeente Alkmaar is overgegaan), is de gemeente Sint Pancras per 1-1-1990 opgeheven en als volgt verdeeld:
naar de gemeente Langedijk: 632 hectare met 5.058 inwoners;
naar de gemeente Alkmaar: 112 hectare met 180 inwoners;
naar de gemeente Harenkarspel: 11 hectare zonder inwoners.
- Tegenwoordig heeft Sint Pancras ca. 2.000 huizen met ca. 5.000 inwoners.
Terug naar bovenAls je je nader wilt verdiepen in de geschiedenis van dit dorp, kun je terecht bij Historische Vereniging Sint Pancras. "De vereniging is opgericht in 1985 en stelt zich ten doel de geschiedenis van het dorp voor toekomstige generaties vast te leggen. Daartoe verzamelt de vereniging gegevens uit archieven en verzamelt ook tekeningen, foto's, kaarten, prenten etc. Wij geven via onze jaarlijkse uitgave De Klin, via een jaarlijks verschijnende krant, via lezingen en tentoonstellingen informatie door aan onze dorpsgenoten en andere geïnteresseerden. Wij kunnen bij al dit werk nog extra krachten gebruiken, dus als je er iets voor voelt om een (bescheiden) bijdrage te leveren, schroom niet om contact op te nemen." Het lidmaatschap van deze vereniging kost slechts 12 euro per jaar. Op hun site vind je o.a. een pagina over de geschiedenis van Sint Pancras.
Terug naar boven- Hervormde kerk (Kerkplein 1).
- De Twuyvermolen in Sint Pancras is gebouwd in 1663 als laatste van de 11f molens die gezamenlijk de 5560 hectare grote Geestmerambacht-polder bemaalden op de Raakmaatsboezem. De molens stonden allemaal aan de oostzijde van de polder en werden van Zuid naar Noord aangeduid met een letter. De Twuyvermolen staat dan ook wel bekend als Molen A. Oorspronkelijk was de achtkantige binnenkruier (type grondzeiler) uitgerust met een schoepenrad, maar rond 1850 is hij evenals de meeste andere molens vervijzeld. In 1926 is de molen buiten bedrijf gesteld en enkele jaren later zijn de gaande werken verwijderd en zijn de waterlopen gedicht. In 1974 is het wiekenkruis vernieuwd en in 2010 is er een nieuwe koningsspil en vijzel geplaatst. Hiermee is de molen in principe weer maalvaardig.
In november 2014 hebben Suzanne Jong en Rob Basten de molen aangekocht van dhr. J. Kriek, die sinds 1985 de molenaar was. De molen is in twee jaar tijd gerestaureerd en sinds september 2016 wonen zij in de molen. Wil je de molen bezichtigen? Kijk voor de bezoekdata op de pagina Activiteiten op hun site. In januari 2018 zijn ze gestart met het realiseren van educatief centrum De Vijzel. In maart 2018 heeft Rob zijn molenaarsdiploma behaald.
- Gevelstenen in Sint Pancras.
Terug naar boven- De Koningsavond (de avond voor Koningsdag) met live band, en Koningsdag worden georganiseerd door Oranjecomité Sint Pancras. Op Koningsdag is er de Oranjemarkt (in 2018 voor de 37e keer) en verder is er de hele dag door op diverse locaties van alles te doen. Zie daarvoor het programma Koningsdag 2018.
- De Nazomerfeesten (begin september) in Sint Pancras is maar liefst 10 dagen lang vol activiteiten op het gebied van o.a. sport, spel, exposities, live muziek en theater. Op een van de dagen zijn er de Tuinconcerten, waar lokale bands, zangers en zangeressen optreden in tuinen in het dorp. Iedere artiest speelt 4 keer (om 13, 14, 15 en 16 uur) zodat je desgewenst van 4 verschillende optredens achter elkaar kunt genieten.
- Als het in de winter hard genoeg vriest, kun je schaatsen op de ijsbaan van IJsclub Sint Pancras.
Terug naar boven- "Zwembad de Bever in Sint Pancras is uitermate geschikt voor een dagje uit. Diverse zwembaden, verschillende speelattributen (in en buiten het water), expeditie de Bever, een speelveld, een boekenboot, ligbeddenverhuur en een gezellig terras met horeca zorgen ervoor dat je niets tekort komt." Het zwembad is geopend van medio april tot begin september.
Terug naar boven- Boek hier je B&B e.d. in omgeving Sint Pancras, met laagsteprijsgarantie!
Terug naar boven- Nieuwe en/of tweedehands boeken over Sint Pancras (online te bestellen).
Terug naar boven- Algemeen: - Site van en over Sint Pancras.
- Dorpshuis: - Dorpshuis De Geist is het bruisende dorpshart van Sint Pancras. Dagelijks is er van alles te doen. Het dorpshuis is de thuisbasis van vele lokale verenigingen.
- Onderwijs: - "De Phoenix is een openbare basisschool voor daltononderwijs, met locaties in Broek op Langedijk en Sint Pancras. Op De Phoenix ontdekken kinderen hun talenten. Wij geven hen een stevige basis op cognitief en sociaal-emotioneel gebied. Je kind stroomt uiteindelijk met een goedgevulde rugzak vol kennis en vaardigheden door naar het vervolgonderwijs. Het heeft vertrouwen in zichzelf, weet wat zijn of haar kwaliteiten zijn en gaat zelfverzekerd de toekomst tegemoet. Daar zijn wij meer dan trots op! Je kind wordt gestimuleerd om oplossingsgericht te leren denken. Bij vragen kiest het zelf zijn hulpbronnen, bijvoorbeeld de leerkracht, een leerling uit een hogere groep of het maatje aan wie het per week gekoppeld wordt. Op De Phoenix is iedereen welkom. Je kind leert van jongs af aan dat iedereen verschillend is, op een andere manier leert, gelijkwaardig is en erbij hoort. We gaan respectvol om met ieders levensbeschouwing of godsdienst."
- "Het bieden van ruimte, vrijheid en verantwoordelijkheid vinden wij net als onze naamgever belangrijk. De Paus Johannes School in Sint Pancras stimuleert binnen het leerstofjaarklassensysteem de ontwikkeling van ieder kind op zijn eigen niveau. Het is ons doel kinderen cognitief en sociaal te ontwikkelen. Naast de schoolvakken besteden we veel aandacht aan het ontwikkelen van de kinderen tot volwaardige en respectvolle burgers. Op PJS werkt een enthousiast team met moderne methoden die richting geven en mogelijkheden bieden om passend en uitdagend onderwijs te bieden waarmee goede opbrengsten gerealiseerd worden. De samenwerking en communicatie tussen kind, ouder en medewerker vinden we essentieel. De werkgroep ouderbetrokkenheid, die bestaat uit ouders en medewerkers, speelt een actieve rol binnen onze school."
- "Wat de omstandigheden ook zijn, een voorspelbare structuur met veilige normen en waarden zullen altijd de basis moeten zijn. Het Baken is daarbij letterlijk je markeringspunt, het heldere licht, daar, verderop, waar je in je jonge schooljaren naar toe gaat groeien. Op naar de toekomst. Een ondernemende school met een dorps karakter. Ieder kind is uniek en ontwikkelt zich in eigen tempo. Waar het ene kind snel leert, bieden wij uitdaging in de vorm van extra opdrachten. Heeft een kind meer tijd nodig, dan wordt er begeleiding op maat aangeboden. Onze leerkrachten volgen de ontwikkeling van je kind op de voet en zorgen voor betrokkenheid met de ouders. Wij investeren continu in de kwaliteit van ons onderwijs. In lesmethodes, maar ook door kennis en ervaring uit te wisselen met scholen en instanties. Door het maximale uit onze leerlingen én onszelf te halen, bieden wij de beste basis voor de toekomst van onze leerlingen."
- Sport: - Bij SV Vrone kun je terecht voor veldvoetbal, zaalvoetbal en handbal.
- Tennisvereniging TC Sint Pancras is opgericht in 1969. Een bijzondere afdeling van de vereniging is Rolstoeltennis. Deze afdeling heeft ca. 30 leden, in de leeftijd van ca. 10 tot 70+ jaar. De leden komen uit de hele provincie Noord-Holland, van Den Helder tot Amsterdam. Voor wie om wat voor reden dan ook niet lopend kan tennissen, is rolstoeltennis een uitdaging. Rolstoeltennis is niet alleen een sport voor mensen met een (al dan niet aangeboren) lichamelijke beperking maar ook voor mensen die beperkt zijn in staan, lopen en/of hardlopen. Ook als iemand niet dagelijks van een rolstoel gebruik maakt (bijvoorbeeld door een blessure, gewrichtsslijtage, rugklachten of loopproblemen) kan rolstoeltennis een prima sport zijn. Zelfs mensen met een eenzijdige verlamming zijn heel goed in staat om op een prima niveau rolstoeltennis te spelen. Rolstoeltennis Sint Pancras heeft veel te bieden. Naast vanzelfsprekend spelplezier, ontwikkelt iemand door rolstoeltennis spelenderwijs kracht, coördinatie, conditie en rolstoelvaardigheid. Rolstoeltennis is bovenal leuk, het haalt je mogelijk uit een isolement en is dus ook goed voor de sociale contacten.
Reactie toevoegen