Skûlenboarch

Plaats
Buurtschap
Tytsjerksteradiel
Fryslân

skulenboarch_plaatsnaambord.jpg

Skûlenboarch is een buurtschap in de provincie Fryslân, gemeente Tytsjerksteradiel.

Skûlenboarch is een buurtschap in de provincie Fryslân, gemeente Tytsjerksteradiel.

Skûlenboarch

Terug naar boven

Status

- Skûlenboarch is een buurtschap in de provincie Fryslân, gemeente Tytsjerksteradiel.

- De buurtschap Skûlenboarch valt, ook voor de postadressen, deels onder het dorp Eastermar, deels onder het dorp Jistrum.

- De buurtschap Skûlenboarch ligt buiten de bebouwde kom en heeft daarom witte plaatsnaamborden.

Terug naar boven

Naam

In het Nederlands
Schuilenburg. Overigens zijn de plaatsnamen in deze gemeente sinds 1989 officieel Friestalig.

Oudere vermeldingen
1664 Schulenburg, 1718 Schuylenburg, 1786 Schuilenburg.

Naamsverklaring
Het plaatsje is ontstaan rondom een herberg. Oorspronkelijk is Schuilenborg de naam voor een versterkt huis of een kasteel, vergelijk die Schuylenborch (1389, kasteel aan de oude IJssel) en Sculenborch (1303, versterkt huis bij Kesteren).(1)

Terug naar boven

Ligging

De buurtschap Skûlenboarch ligt rond de wegen Skûlenboargerwei (het gedeelte van deze weg N van het kruispunt met de weg Mounekamp), Mounekamp (de N tak van deze weg), Industrieweg, Tillepaed en Joost Wiersmaweg (het gedeelte van deze weg vanaf huisnummer 10a, in Z richting). De buurtschap ligt aan weerszijden van het Prinses Margrietkanaal, rondom de brug die de beide delen van de buurtschap verbindt, ligt in de O nabijheid van het Burgumer Mar (Bergumermeer), en ligt verder N van de buurtschap (of het dorpje) It Heechsân, NNO van het dorp Eastermar, Z van het dorp Jistrum, O van het dorp Burgum, ZW van het dorp Kootstertille, W van het dorp Drogeham en NW van het dorp Harkema.

Terug naar boven

Statistische gegevens

De buurtschap Skûlenboarch omvat ca. 30 huizen en een handvol bedrijfsgebouwen, met ca. 75 inwoners.

Terug naar boven

Recente ontwikkelingen

- De minister van Infrastructuur en Waterstaat heeft in november 2018 162 miljoen euro beschikbaar gesteld voor verbeteringen aan de vaarweg tussen Lemmer en Delfzijl, een belangrijke verbinding over water tussen Noord-Duitsland en de havens van Amsterdam en Rotterdam, en ook van groot belang voor de economie in Noord-Nederland. De vaarweg wordt geschikt(er) gemaakt voor grotere, zogeheten Va-schepen, waardoor het vervoer van goederen met schepen op een veilige manier verder kan groeien. Het is de bedoeling dat van het geld bruggen, oevers, ligplaatsen en brugbediening worden verbeterd. Zo worden op het Prinses Margrietkanaal de bruggen bij Spannenburg, Oude Schouw en Uitwellingerga vervangen. Bij Skûlenboarch en Kootstertille wordt onderzocht of de bruggen kunnen worden vervangen door aquaducten. Het is de intentie dat het project medio 2027 gereed is.

"In Skûlenboarch vinden we geen basculebrug, maar een draaibrug. De doorvaartopening van de huidige brug ligt niet haaks op de hoofdvaarweg. De brug is op 17 januari 2017 aangevaren door een binnenvaartschip. - De fundering was gelukkig niet beschadigd, de schade betrof alleen het bewegende deel. Vanaf dat moment is de brug afgesloten voor het wegverkeer. Voor een aantal mensen uit de omgeving was de omleiding via brug Kootstertille te ver omfietsen. Hiervoor stelde Rijkswaterstaat alternatief vervoer beschikbaar. Vijf personen hebben gebruik gemaakt van een gratis leen e-bike van Rijkswaterstaat en voor een persoon is wekelijks gratis taxivervoer geregeld. Het beweegbare deel van de brug is in maart 2017 verwijderd en op een werf in Groningen gerepareerd. Het draaimechanisme van de brug is vervangen en een aantal onderdelen is hersteld. Begin juni is de brug teruggeplaatst. De verwachting is dat de brug sindsdien weer minstens vijf jaar mee kan.

De brug is wel aan het eind van zijn technische levensduur en zal worden vervangen. De studie naar de technische varianten voor de brug is inmiddels afgerond. Er moeten nog afspraken worden gemaakt tussen het Rijk en de provincie over het definitieve jaar van uitvoering. De rijksbegroting gaat uit van ergens tussen 2019 en 2025." (bron) Bij de brug is een bedieningsgebouw, waar vanuit in ieder geval ook de brug bij Stroobos wordt bediend, en wellicht ook nog andere bruggen elders aan het kanaal. In de extreem hete zomer van 2018 zijn brugdelen van diverse bruggen in het land door de warmte uitgezet waardoor ze soms gedurende enkele uren of dagen niet meer functioneerden. Op 7 juni 2018 was dat ook in Skûlenboarch het geval. De brug is met water gekoeld, waardoor het euvel nog dezelfde dag kon worden verholpen.

- De kleine buurtschap Skûlenboarch is de vestigingsplaats van een van de grootste en modernste fabrieken van betonvloeren in ons land, namelijk van de firma VBI (die meer vestigingen in het land heeft). De in 1991 gerealiseerde nieuwe betonfabriek, die ca. 14 miljoen euro heeft gekost, is volledig geautomatiseerd. Daardoor konden de destijds 135 werknemers 20 procent meer vierkante meters produceren dan voorheen in de oude hallen mogelijk was. Het werk is tegelijkertijd aangenamer, minder zwaar en veiliger geworden. VBI Schuilenburg is toen ook uitgerust met een systeem voor hergebruik van verse beton. Daardoor kan jaarlijks 4000 ton zand en grind worden teruggewonnen. In genoemd jaar is ook het kleine, oude industriehaventje bij VBI gedempt en vervangen door een loswal die evenwijdig aan het Prinses Margrietkanaal ligt.

De locatie is geografisch gezien niet de gunstigste, stelde de directie destijds. Vestiging in het midden van het land zou een besparing van 20 procent op de kostprijs van de grondstoffen opleveren, terwijl de geprefabriceerde vloeren een relatief lange, dus kostbare weg hebben af te leggen naar hun afnemers. Wegens de 'sociale verplichtingen' aan de regio is VBI toch in het noorden gebleven. "Bovendien is de arbeidsmoraal en de mentaliteit van de Friezen uitstekend. Maar we zijn natuurlijk ondernemers en geen Sinterklaas. Het is een optelsom. Als we naar Rotterdam zouden gaan, zit je met hogere grondkosten", aldus toenmalig VBI-directeur P. Richard. Bovendien zag het bedrijf groeimogelijkheden op de nabije Duitse markt en in de regio zelf. (bron en voor nadere informatie zie: NRC, 5-10-1991)

Terug naar boven

Landschap, natuur en recreatie

- In en bij de zandwinplas O van buurtschap Skûlenboarch wordt soms gezwommen, maar dat is verboden en/want gevaarlijk. Onder water vinden namelijk zandafschuivingen plaats, waardoor er draaikolken kunnen ontstaan. En de oevers kunnen ook instabiel zijn, doordat er bij de zandwinplas nog zand wordt gewonnen. Verder kan in diepe plassen - de zandwinplas is tot 40 meter diep - ook in de zomer water voorkomen van 10°C of kouder. Dit kan door stroming naar de oppervlakte komen, waardoor spieren kunnen verkrampen. Op de zandbulten op het terrein worden soms ook motorcrossers waargenomen. Omwonden ervaren hier geluidsoverlast door. En omdat er nog werkzaamheden plaatsvinden, kan de locatie gevaarlijk zijn om te crossen. Het gebied is daarom verboden voor onbevoegden en door hekken omgeven. Uiteraard wordt dit ook met borden aangegeven. Overtreders lopen daarom het risico op een boete. In 2015 is bij de zandwinplas een recreatiestrandje aangelegd. Alleen op die locatie kan veilig worden gezwommen.

Reactie toevoegen