In Someren-Eind is in 1995 de Sint Lambertuskapel gebouwd. Op zich al bijzonder in deze tijden van ontkerkelijking. Nog bijzonderder is dat de kapel geheel uit tweedehands - maar heel bijzondere - materialen is opgebouwd. Zie kopje Bezienswaardigheden.
Someren-Eind, het Einderplein is na de afbraak van de RK kerk in 2013 heringericht. Op de achtergrond de gehandhaafde kerktoren, rechts het voormalige klooster Huize St. Antonius, herbestemd tot woonhuizen.
Het is een prachtig verhaal over hoe het carnaval en de carnavalsvereniging in Someren-Eind tot stand zijn gekomen. Dat verhaal kun je vinden onder het kopje Jaarlijkse evenementen.
Een feestje bouwen kunnen ze wel in Someren-Eind. Niet alleen met carnaval, maar bijv. ook met het Koningsfestival op en rond Koningsdag, met sport, spel en diverse live bands.
Ook het Gilde Sint Lambertus in Someren-Eind - dat al in 1895 is opgericht en nog altijd alive and kicking is - heeft een bijzondere ontstaansgeschiedenis, waarover je kunt lezen onder het kopje Links.
- Someren-Eind is een dorp in de provincie Noord-Brabant, in de regio Zuidoost-Brabant, en daarbinnen in de streek Peelland, gemeente Someren.
- Het dorp Someren-Eind heeft in 1978 geen eigen postcode en plaatsnaam gekregen in het postcodeboek, voor de postadressen ligt het dorp daarom sindsdien 'in' Someren.
- Onder het dorp Someren-Eind vallen ook de buurtschappen Sluis 13 (deels) en Vlas (grotendeels).
Terug naar bovenIn het Brabants
Zummere-End of kortweg d'End.
Oudere vermeldingen
Eynde-Schoot, 1840(1) Emdeschot, 1865 Eind. Op de kaart van 1906 is er nog sprake van 2 nederzettingen, ieder met een eigen naam, resp. Het Eind en Nieuwe Parochie. Later krijgen deze kernen gezamenlijk de naam Someren-Eind.
Naamsverklaring
Samenstelling van het vooral in Brabant frequent voorkomende toponiem eind 'eind, uiteinde, laatste stuk van iets' (zie ook Eind gem. Bergeijk) en dus: het bij Someren gelegen Eind.(2)
Someren-Eind ligt ZO van Someren en grenst in het O aan de N266 (Lierop-Nederweert) en de daarlangs lopende Zuid-Willemsvaart.
Terug naar bovenIn 1840 heeft het dorp (althans wat in de Volkstelling van dat jaar Emdeschot wordt genoemd, wat o.i. synoniem is met het huidige Someren-Eind) 202 huizen met 1.464 inwoners. Tegenwoordig heeft het dorp ca. 1.500 huizen met ca. 3.500 inwoners.
Terug naar bovenHalverwege de 19e eeuw bestond Someren uit een aaneenschakeling van gehuchten en kleine bebouwingsconcentraties. In deze periode bevond zich in het gebied een groot akkercomplex, omsloten door de beekdalen van de Aa en de Kleine Aa, met daarin verspreid nederzettingen. Er was sprake van een zogenaamd kransakkerdorp, bestaande uit een krans van nederzettingen met elk hun eigen akkers. In het begin van de 20e eeuw was dit beeld al niet meer herkenbaar. Vanaf Someren-Dorp (de omgeving van het huidige Wilhelminaplein) liepen er in deze periode linten naar de Schans / de Kievit, en van daaruit naar de ophaalbrug over de Zuid-Willemsvaart. Dit lint, waarvan de huidige Boerenkamplaan en Brugstraat deel uitmaken, was aan weerszijden voorzien van lintbebouwing. Ten zuiden van het lint, ter plaatse van het huidige Someren-Eind, was aan het eind van de 19e eeuw sprake van verspreide bebouwing langs een aantal wegen.
Rond 1900 is er sprake van een begin van buurtschapsvorming in het uiterste zuiden van het akkercomplex. De topografische kaart van 1906 laat zien dat er in de ‘Nieuwe Parochie’ een school, kerk en begraafplaats aanwezig zijn. Er is een kleinschalige en verspreide bebouwingsontwikkeling op de uiterste grens van het akkerbouwgebied, daar waar de akkers overgaan in de heidevelden van de Somerense Heide.
Hoofdassen binnen deze buurtschap waren de Boerenkamplaan / Sluisstraat en de Nieuwendijk. Deze laatste weg was een nieuwe ontsluitings- en ontginningsweg in zuid-westelijke richting, waar enkele boerenhoven aan waren gesitueerd. Een tweede ontsluitings-/ontginningsas, in zuidelijke richting, werd gevormd door de Goord Verbernedijk. Langs deze weg werd de ontginning van de zuidelijke (natte) gronden richting Diepenhoek en Groote Heide begonnen.
In de periode tussen de Eerste en Tweede Wereldoorlog begon de grootschalige ontginning van de heidegebieden. De Nieuwe Parochie was de nederzetting van waaruit (via de Nieuwendijk) het zuidwestelijk gelegen gebied werd ontgonnen (= het huidige dorp Someren-Heide). In deze periode is ook de naam van de nederzetting veranderd: van Nieuwe Parochie in Someren-Eind, afkomstig van de naam van het noordelijk gelegen lint. Uitbreiding van bebouwing in de kern vond voornamelijk plaats langs de bestaande wegen, in het ruime verkavelingspatroon. Na de Tweede Wereldoorlog werd de kern geleidelijk uitgebreid tot de huidige omvang. Ruimtelijk gezien is er voornamelijk sprake van inbreiding tussen de bestaande wegen met verspreid liggende bebouwing. De oorspronkelijke hoofdwegen (Boerenkamplaan, Brugstraat, Sluisstraat en Nieuwendijk) zijn behouden gebleven als de voornaamste structuurlijnen van het dorp. In de loop van de 20e eeuw is het stratenpatroon in de kern verder verdicht. Alleen in het centrale middendeel, rond de kerk en de pastorie aan de Nieuwendijk, zijn nog grotere open terreinen aanwezig. (bron: Bestemmingsplan)
Terug naar boven- Van 2005 tot eind 2019 is het aantal leerlingen van de basisschool in Someren-Eind bijna gehalveerd: van 331 naar 174. Procentueel de hoogste daling van alle kerkdorpen. Dat komt vooral doordat er geen geschikte en betaalbare woningen voor jongeren beschikbaar zijn, waardoor zij gedwongen worden naar elders te verhuizen. De bouw van woningen in het plan St. Anthoniushof is in het voorjaar van 2020 gestart, maar daar zijn geen starterswoningen gepland. Sinds 2019 is echter het nieuwbouwplan de Goede Vaart in ontwikkeling. In de structuurvisie Someren 2028 is deze locatie al aangeduid voor woningbouw. Ook in de provinciale Omgevingsverordening is dit gebied aangewezen als gebied waar verstedelijking voorstelbaar is. In het coalitieprogramma van de gemeente Someren is opgenomen dat de locatie 'Goede Vaart' in ontwikkeling wordt gebracht, omdat er al een paar jaar geen bouwmogelijkheden voor starters zijn in het dorp. Een multidisciplinair team heeft een stedenbouwkundig ontwerp gemaakt voor vier woonbuurten waarin ruimte is voor in totaal circa 100 woningen. Een groot aantal daarvan zal worden gebouwd voor starters. Op basis van het stedenbouwkundig plan is het Bestemmingsplan Goede Vaart opgesteld. Naar verwachting kunnen drie van de vier woonbuurten binnen een periode van 10 jaar worden ontwikkeld. Voor deze drie woonbuurten is voorzien in het bestemmingsplan, dat de bouw van woningen mogelijk maakt.
"Het plan 'Goede Vaart' heeft betrekking op de grond ten noorden en ten zuiden van de Lierweg en tussen de achterzijde van de percelen aan de Sluisstraat en ’t Vaartje in Someren-Eind. Men wil het buitengevoel van die buurt zo veel mogelijk behouden. Het zandpad, waarover men vanuit de Sluisstraat al vele jaren naar ‘t Vaartje gaat, zal behouden blijven. De sfeer moet ruim en groen blijven, zoals het nu is. Het plan bestaat uit een aantal buurtjes die verbonden worden via een voetpad dat van zuid naar noord loopt. Ook is er ruimte voor seniorenwoningen. Vrijstaande woningen, tweekappers en sociale huurwoningen zijn eveneens in het voorlopig plan ingetekend. Hoeveel van elke categorie uiteindelijk een plek krijgen hangt af van de interesse van de mensen. Ook de start van de bouwactiviteiten, bij de brug ‘Kwart voor Twaalf’, is afhankelijk van de interesse die er zal zijn om daar te wonen. Het plan is opgedeeld in vier fases en de bouwgrond is voor het grootste gedeelte in eigendom van de gemeente." (bron: dorpssite) - Indicatieve kavelindeling plan Goede Vaart.
- Bestemmingsplan Someren-Eind.
- Virtuele rondleiding nieuwbouw aan de Esdoornstraat.
Terug naar boven- Someren-Eind heeft 11 gemeentelijke monumenten.
- Someren-Eind wordt in 1878 een zelfstandige parochie en krijgt in dat jaar de RK Lambertuskerk. De kerk, die al na enkele decennia veel te klein is geworen, wordt pas in 1957 opgevolgd door een de nieuwe grotere kerk O.L. Vrouw ten Hemelopneming (Nieuwendijk 36), die in 2013 is afgebroken in verband met de fusies van de RK parochies in de gemeenten Someren en Asten tot de nieuwe Franciscusparochie. Alleen de toren op het Torenplein, die los stond van de kerk, is gehandhaafd.
- De thans voormalige Pastorie op Nieuwendijk 37 is in 1931 gebouwd, onder architectuur van F.J. Vervest uit Eindhoven. Het pand is gebouwd in de vorm van een villa met siertuin rondom, deels afgesloten door een bakstenen muur en deels met een ligusterhaag. Grote siertuin achter met in het midden een grote rode beuk. Kenmerkend zijn de monumentale dubbele rondboogdeur met glas-in-lood omlijsting en het siermetselwerk onder een halfronde betonnen luifel. Verder een hardstenen brievenbus, een rechthoekige erker met gekoppelde vensters, glas-in-lood bovenlichten en geglazuurde onderdorpels, een driedubbel gekoppeld venster met dito bovenlichten, die op de eerste verdieping worden herhaald. In de topgevel bevinden zich twee kleine zolderlichten en een daklijst van siermetselwerk. Het pand is een gemeentelijk monument.
Het pand is in 2019 verkocht aan Stichting Pastorie Someren-Eind. Deze stichting bestaat uit ruim 100 burgers die geld hebben gestort om de aankoop mogelijk te maken. Het bestuur heeft besloten te streven naar een Herbergmodel, waarin diverse functies kunnen worden ondergebracht. Hierbij wordt gedacht aan overnachten, (flex)werkplekken, horeca, toerisme, terrasfunctie, recreatie, educatie, zorg in de vorm van dagbesteding en activiteiten in de grote tuin. In oktober 2019 is gestart met het onderdeel groepsaccommodatie. In de tussentijd wordt gezocht naar iemand die de herberg verder vorm wil geven.
- Het voormalige klooster Huize St. Antonius (Nieuwendijk 30) is verbouwd tot een complex woonhuizen.
- In 1995 bouwt het Sint Lambertusgilde t.g.v. haar 100-jarig bestaan de Lambertuskapel (Brugstraat), met tweedehands onderdelen maar daarom niet minder interessant (voor nadere informatie zie de link). In 1998 is een bronzen beeld van een vendelzwaaier voor de kapel geplaatst.
- In 1950 is de Sint Jozekapel (Boerenkamplaan) gebouwd uit dankbaarheid voor een genezen kind.
- Een monumentje aan de Nieuwendijk, voorstellende een kruiwagen met turf, herinnert aan de activiteiten van de vroegere Peelwerkers.
- Op het Torenplein een in 1989 geplaatst monument t.g.v. het 33-jarig bestaan van carnavalsvereniging De Plattevonder.
- Aan de Kanaaldijk-Zuid een oorlogsmonument ter herdenking van de burgemeesters van Someren en Asten die hier op 15 augustus 1944 omkwamen als slachtoffers van het verzet.
- "Op 29 en 39 juni 2019 vierde Muziekvereniging Juliana officieel haar 100-jarig bestaan. Een hoogtepunt tijdens dit weekend was de onthulling van een monument ter ere van het 100-jarig jubileum. Op initiatief van Jo Heibloem, Jan Gähler en Frans Leenders ontwierp Peter Slegers een prachtig monument, dat een plaats kreeg op het podium op het Einderplein. Het werd op feestelijke wijze onthuld door Philomena Smits en Dokter Jansen. Het beeldje symboliseert de Muziekvereniging in de persoon van de jonge prinses Juliana. Zij heeft een hart voor muziek dat via muzieknoten en ronde instrumentkleppen overgaat in de vijf lijnen van de notenbalk. Deze lijnen monden weer uit in muziekinstrumenten. Een schitterend monument op de mooiste plaats van Someren-Eind. Met dank aan de begunstigers die dit mogelijk hebben gemaakt!" (bron: Muziekvereniging Juliana)
Terug naar boven- Carnaval. Carnavalsvereniging De Plattevonder. Op de site van de carnavalsvereniging staat een prachtig verhaal over het ontstaan van het carnaval en de carnavalsvereniging in Someren-Eind. Wij vatten dat hier samen: De oude kerk uit 1878, gebouwd voor 120 zitplaatsen, is reeds na enkele decennia al veel te klein geworden en daarom worden er vóór de Eerste Wereldoorlog al plannen gemaakt voor een nieuwe. Pas in 1956 is het zover dat met de bouw gestart kan worden. Helaas is er geen geld om bij de kerk een toren te bouwen. Heel de parochie komt dan in opstand, want een kerk zonder toren, dat kan toch niet! Die toren moet er kost wat kost komen. Er wordt een torenfonds opgericht, maar dat schiet niet erg op...
Daarom wordt in 1956 carnavalsvereniging De Plattevonder opgericht, met als doel de eventuele geldelijke winst voor de helft beschikbaar te stellen aan het Torenfonds. Door deze garantie kan de toren worden gebouwd en uiteindelijk ook worden gefinancierd. Om de betrokkenheid van de mensen met de toren tot uitdrukking te brengen, krijgen de inwoners de naam Rotten en Rottinnen, afgeleid van de afkorting R.O.T. = Red Onze Toren. Op deze vergadering wordt tevens besloten om een optocht te houden en wordt de parochie ingedeeld in buurten en buurtschappen, die tot op de dag van vandaag nog steeds bestaan en een heilzame uitwerking hebben gehad, niet alleen voor de Carnaval maar voor heel de parochie.
De eerste Carnavalsviering wordt een enorm succes. In drie dagen tijd komen er zo'n 5000 betalende bezoekers in d'n Haspel (de volksmond-naam voor de voormalige garenfabriek die eigenhandig was verbouwd tot feestzaal), die daar allemaal een entree van f.1,- voor betalen. Dat komt omdat er in die tijd in de omgeving nog nergens officieel Carnaval werd gevierd. Van heinde en verre komt men naar Someren-Eind, ondanks het feit dat de pastoor van Someren-Dorp op Carnavalszondag in de Hoogmis zijn onderdanen laat bidden voor die afvallige ketters in -Eind...
- Lollypop Festival (weekend eind maart, in 2021 voor de 5e keer).
- Koningsfestival (Koningsdag). - Beschrijving Koningsfestival 2017.
- Muziekfeesten Someren-Eind (Pinksterweekend).
- De Kermis Someren-Eind is jaarlijks gedurende 4 dagen eind juni, in het weekend waarin de 4e zondag van juni valt.
- Zum Schluss Outdoor (1e weekend van de bouwvak), is hét festival om je vakantie mee te beginnen!
- "KwisUm (oktober, in 2020 voor de 6e keer) is de dorpsquiz van Someren-Eind, met vele creatieve opdrachten en hersenkrakende vragen. Tijdens de Kwisavond ga je van 18.00-23.30 uur met jouw team samen 175 vragen en opdrachten maken. Een EINDeloos gezellige en ludieke avond! Enkele weken daarna is er de gezellige feest- en finaleavond waarop we op een ludieke wijze de uitslag bekend maken."
Terug naar boven- Speeltuin Prinses Irene met dierenparkje is in 1959 gestart en in 2009 heringericht zodat zij weer geheel aan de eisen des tijds voldoet. Het is een mooie, ruime (5.000 m2) en veilige speeltuin met 28 toestellen, die geheel door vrijwilligers draaiende wordt gehouden. Niet alleen inwoners van Someren-Eind maar ook toeristen met hun kinderen zijn van harte welkom voor een dagje uit. De prijzen van toegang en consumpties zijn bescheiden.
Terug naar boven- Oude foto's, ansichtkaarten e.d. van Someren-Eind op Facebook.
- Film van 1 u. 20 min. over Someren-Eind anno 1957, waarbij je o.a. de kerk en toren gebouwd ziet worden!
Terug naar boven- Nieuwe en/of tweedehands boeken over Someren-Eind (online te bestellen).
Terug naar boven- Algemeen: - Site van en over Someren-Eind.
- Nieuws: - Nieuws uit Someren-Eind op Facebook. - Nieuws m.b.t. het dorp op de site van weekblad 't Contact.
- "Samen ‘t Eind is het gratis dorpsblad voor Someren-Eind. Het blad heeft een oplage van 1430 stuks en wordt 11x per jaar gemaakt en door vrijwilligers verspreid. Wij bedanken al onze adverteerders en vrijwilligers waardoor het blad gratis gemaakt en verspreid kan worden."
- Buurtverenigingen: - Someren-Eind heeft een 10-tal buurtverenigingen.
- MFA: - Dankzij de afbraak van de kerk in 2013 is in 2014 op het Einderplein de nieuwe multifunctionele accommodatie (MFA) De Einder gebouwd kunnen worden in plaats van het oude gemeenschapshuis - dat aan de kerk vast was gebouwd - op te knappen. Het nieuwe pand voldoet weer geheel aan de eisen des tijds en wordt door vele verenigingen e.a. instanties uit het dorp gebruikt.
- Onderwijs en kinderopvang: - Basisschool De Vonder. - Kinderdagverblijf ZieZo. - Kinderopvang Farmkids. - Peuteropvang Tuimel In.
- Jeugd en jongeren: - "Jongerencentrum OJC KomOkUs is het jongerencentrum van Someren-Eind, dat al 40 jaar draait dankzij onze enthousiaste vrijwilligers en bezoekers."
- Muziek: - "Muziekvereniging Juliana te Someren-Eind is in 1919 opgericht als Harmonie Juliana. In 2009 bestond de vereniging 90 jaar en toen is naam veranderd in Muziekvereniging Juliana, een alles omvattende naam die beter aangeeft dat de vereniging uit verschillende geledingen bestaat (harmonieorkest, slagwerkgroep, B- en C-jeugdorkest, B- en C-slagwerkgroep, d'Einder Muzikanten en de Big Fun Band). Het doel van de Muziekvereniging is het optimaal laten musiceren van de muzikanten, waarin beleving in het maken van muziek centraal staat. Sinds 2008 komt het harmonieorkest uit in de tweede divisie. Eenmaal per vijf jaar wordt deelgenomen aan een concours om te kunnen blijven uitkomen in de huidige, of te promoveren naar een hogere afdeling. Daar tussenin geeft het orkest concerten, waarin niet alleen klassieke harmoniemuziek wordt gespeeld. Jaren terug is een vernieuwende trend ingezet, waarbij vocale ondersteuning en het showelelement zijn toegevoegd. Het orkest heeft de afgelopen jaren al diverse avondvullende theaterprogramma's gebracht.
In 2020 is Muziekvereniging Juliana in samenwerking met basisschool De Vonder twee nieuwe muzikale projecten gestart. Binnen het eerste project is er voor de kinderen gelegenheid om op school op woensdagmiddag blokfluitles te volgen. Deze blokfluitlessen zijn dan een opmaat voor de toekomstige keuze van een ander blaas- of slagwerkinstrument. Het tweede project is gekoppeld aan het groepsoverstijgend projectonderwijs. Groep 1 t/m 3, groep 4 en 5 en groep 6 t/m 8 krijgen twee middagen in de week samen op een nieuwe manier onderwijs. Ze gaan aan de slag met verschillende thema’s, waaronder ook muziek. Een aantal vrijwilligers van Muziekvereniging Juliana en muziekleraar Tjeu Snoek geven tijdens deze lessen informatie over verschillende instrumenten en over muziek. De muziekvereniging hoopt op deze manier de jeugd van Someren-Eind te interesseren voor muziek om zo de aanwas van nieuwe leden op peil te houden. Wil je zelf een instrument leren bespelen of ken je iemand die dit wel zou willen? Stuur dan een mailtje naar lvanhouts@hotmail.com, dan nemen wij contact met je op!"
- Big Fun Band.
- Sport: - Voetbalvereniging SSE.
- Paardensportvereniging Someren-Eind.
- Nu het Eind in 1878 een zelfstandige parochie was geworden diende er eigenlijk ook wel een fanfare te komen. De winst van de door de dorpelingen opgerichte 'clubwinkel' zou worden aangewend voor de oprichting van de fanfare. Echter die winst bleek na een aantal jaren niet toereikend voor de oprichting van een fanfare. Men besluit dan maar een 'schut' op te richten. Op 26 september 1895, tijdens de lokale Kermis, wordt Schutterij Wilhelmina - Gilde Sint Lambertus opgericht.
- Zorg: - In 2015 heeft zorginstelling Zorgboog in het centrum van Someren-Eind 3 groepswoningen voor ouderen gerealiseerd.
- Politiek: - Het dorp heeft net als buurdorp Someren-Heide zijn eigen lokale politieke partij: de in 1962 opgerichte Gemeenschapslijst Someren-Eind.
Reactie toevoegen