Stoutenburg

Plaats
Dorp
Leusden Amersfoort
Eemland
Utrecht

stoutenburg_plaatsnaambord_kopie.jpg

Stoutenburg is een dorp in de provincie Utrecht, in de streek Eemland, in grotendeels gemeente Leusden, deels gemeente Amersfoort. Het was een zelfstandige gemeente t/m 31-5-1969.

Stoutenburg is een dorp in de provincie Utrecht, in de streek Eemland, in grotendeels gemeente Leusden, deels gemeente Amersfoort. Het was een zelfstandige gemeente t/m 31-5-1969.

gemeente_stoutenburg_anno_ca._1870_kaart_j._kuijper_kopie.jpg

Gemeente Stoutenburg anno ca. 1870, kaart J. Kuijper (© www.atlasenkaart.nl)

Gemeente Stoutenburg anno ca. 1870, kaart J. Kuijper (© www.atlasenkaart.nl)

stoutenburg_gemeente_leusden_op_kaart_openstreetmap.jpg

Stoutenburg grenst in het Z aan het Valleikanaal en het dorp Leusden, in het W aan de A28 en de stad Amersfoort, in het N aan de A1 en het dorp Hoevelaken, en in het O aan het dorp Achterveld en het buitengebied van het dorp Terschuur.

Stoutenburg grenst in het Z aan het Valleikanaal en het dorp Leusden, in het W aan de A28 en de stad Amersfoort, in het N aan de A1 en het dorp Hoevelaken, en in het O aan het dorp Achterveld en het buitengebied van het dorp Terschuur.

stoutenburg-noord_gemeente_amersfoort_op_kaart_openstreetmap.jpg

In 1998 is het NO buitengebied van Stoutenburg - rond de Koedijkerweg, binnen de oranje lijn op deze kaart - middels een grenscorrectie overgegaan van de gemeente Leusden naar de gem. Amersfoort. (© van deze kaart en die hierboven: www.openstreetmap.org)

In 1998 is het NO buitengebied van Stoutenburg - rond de Koedijkerweg, binnen de oranje lijn op deze kaart - middels een grenscorrectie overgegaan van de gemeente Leusden naar de gem. Amersfoort. (© van deze kaart en die hierboven: www.openstreetmap.org)

stoutenburg_huizen_op_t-splitsing_hessenweg_horsterweg.jpg

Dit zijn misschien wel de bekendste huizen van Stoutenburg, want ze liggen precies aan de drukke T-splitsing van de Hessenweg (Amersfoort-Achterveld) met de Horsterweg naar Leusden.

Dit zijn misschien wel de bekendste huizen van Stoutenburg, want ze liggen precies aan de drukke T-splitsing van de Hessenweg (Amersfoort-Achterveld) met de Horsterweg naar Leusden.

Stoutenburg (3).JPG

Hier kijk je de andere kant op, op de in de vorige foto genoemde T-splitsing in Stoutenburg. Dit is dus de Horsterweg naar Leusden.

Hier kijk je de andere kant op, op de in de vorige foto genoemde T-splitsing in Stoutenburg. Dit is dus de Horsterweg naar Leusden.

Stoutenburg.JPG

Geen plaatsnaambord gezien, we zijn in Stoutenburg denken we.

Geen plaatsnaambord gezien, we zijn in Stoutenburg denken we.

Stoutenburg (2).JPG

Boerderij in Stoutenburg

Boerderij in Stoutenburg

stoutenburg_ansichtkaart_van_apeldoorn_naar_stoutenburg_via_post_terschuur_1935.jpg

Stoutenburg was te klein voor een eigen postkantoor. Daarom werd post aan dit dorp verstuurd via het postkantoor van Terschuur. Van daaruit werd het dan in Stoutenburg bezorgd. Zie verder het hoofdstuk Beeld. (© Michael Brekelmans)

Stoutenburg was te klein voor een eigen postkantoor. Daarom werd post aan dit dorp verstuurd via het postkantoor van Terschuur. Van daaruit werd het dan in Stoutenburg bezorgd. Zie verder het hoofdstuk Beeld. (© Michael Brekelmans)

Stoutenburg

Terug naar boven

Status

- Stoutenburg is een dorp in de provincie Utrecht, in de streek Eemland, in grotendeels gemeente Leusden, deels gemeente Amersfoort. Het was een zelfstandige gemeente t/m 31-5-1969.

- Wapen van de voormalige gemeente Stoutenburg.

- Onder het dorp Stoutenburg valt ook buurtschap De Ruif.

- In 1998 is door middel van een grenscorrectie een deel van het dorp naar de gemeente Amersfoort overgegaan. Het betreft het NO buitengebied van het dorp, rond de Koedijkerweg (zie de kaart elders op deze pagina). Dit deel wordt sindsdien Stoutenburg-Noord genoemd en heeft ook formeel een gelijkluidende plaatsnaam met eigen postcode (3836) gekregen om, ook voor de postadressen, het Leusdense deel (met postcode 3835) en Amersfoortse deel van elkaar te kunnen onderscheiden. De annexatie heeft plaatsgevonden omdat Amersfoort plannen had voor woningbouw in dit gebied, maar vooralsnog gaat dit niet door.

Terug naar boven

Naam

Oudere vermeldingen
1262 Walter van Stoltenberch, 1280-1287 Everard van Stoutenberch, 1340 dat huys tote Stoutenburgh, 1537 Stoutenberch, 1773 Stouten burg, 1840 Stoutenburg.

Naamsverklaring
De naam van de nederzetting gaat terug op de naam van kasteel Stoutenburg, een samenstelling van berg 'terreinverheffing, heuvel' respectievelijk burg 'versterkte plaats, burcht' en het Middelnederlandse stout 'krachtig, sterk, vermetel', een vertaling van de in de 13e eeuw gangbare burchtnaam Montfort, zie Montfoort. In Duitsland komt de naam Stolzenberg aan de oostgrens regelmatig voor.(1)

Terug naar boven

Ligging

- Stoutenburg ligt O van Amersfoot, N van Leusden, Z van Hoevelaken, rond de Stoutenburgerlaan, de Horsterweg en de Hessenweg ter hoogte van deze wegen, in de "oksel" van A1 en A28. Het dorp omvat overwegend verspreide bebouwing, met een bescheiden komvorming bij de splitsing Hessenweg / Horsterweg.

- Het Amersfoortse deel, Stoutenburg-Noord, betreft het gedeelte ten noorden van de Barneveldsebeek. Dit gebied omvat de panden Koedijkerweg 31-55 en 32-50, Stoutenburgerlaan 9-21 en 8-22, de hele Zwarte Goorderweg, Emelaarseweg 13 en 14 en Vinselaarseweg 12-14.

Terug naar boven

Statistische gegevens

In 1840 heeft de gemeente Stoutenburg 115 huizen met 647 inwoners, verdeeld in de gelijknamige buurtschap 99/584 (= huizen/inwoners) en de buurtschap Achterveld 16/63. Tegenwoordig heeft het dorp ca. 200 huizen met ca. 500 inwoners, verdeeld in 370 in het deel onder de gem. Leusden en 130 in het deel onder de gem. Amersfoort.

Terug naar boven

Recente ontwikkelingen

- In verband met het destijds opnieuw vast te stellen Bestemmingsplan Stoutenburg-Noord heeft de PvdA-fractie Amersfoort in 2009 een brede discussie gevoerd over de toekomst van dit gebied. Zij vond het logischer om het sinds 1998 Amersfoortse deel van het dorp weer terug te geven aan de gemeente Leusden. De ontwikkeling van het gehele dorp kan dan binnen één gemeente integraal worden opgepakt en beheerd. Zij stelde voor om dat gebied te ruilen voor de Leusdense gebieden aan de zuidkant van Amersfoort, waarmee Amersfoort een historische band heeft. Het betreft grondgebied in Oud Leusden, zoals Kamp Amersfoort en begraafplaats Rusthof, waar veel Amersfoorters gebruik van maken. (bron: nieuwsbericht op site PvdA-fractie Amersfoort, 27-1-2009) Vermoedelijk is dit niet doorgegaan, want wij kunnen hier geen latere berichten over vinden.

Terug naar boven

Bezienswaardigheden

- Op deze plek ten oosten van Amersfoort komen diverse beken uit de Gelderse Vallei samen. Ooit stond hier een machtige burcht. Omdat deze op de oostgrens van bisdom Utrecht stond, wilde de bisschop van Utrecht erover beschikken. In ruil daarvoor verleende hij in 1259 stadsrechten aan Amersfoort. Eind 15e eeuw werd het kasteel verwoest door Gelderse soldaten. Ruim een eeuw later werd Johan van Oldenbarnevelt eigenaar. Na zijn onthoofding in 1619 is het landgoed verbeurd verklaard. Op het landgoed hebben door de eeuwen heen drie verschillende kastelen gestaan. Het huidige Kasteel Stoutenburg (Stoutenburgerlaan 5) is in 1888 gebouwd. Dit kasteel staat ten zuiden van de Barneveldse Beek. De eerdere kastelen stonden allemaal aan de noordkant. Onder de link vind je de geschiedenis van het kasteel en zijn voorgangers.

In 1948 kopen de Franciscanen het door de oorlog ernstig beschadigde kasteel met bijbehorend landgoed, dat dan nog maar 12 ha groot is (tot 1917 is het nog 750 ha groot). Het huis is (helaas niet in de oude luister) hersteld, en heeft een extra verdieping gekregen. Het wordt een ontmoetingsruimte voor de Franciscanen. Er wordt ook een kapel bijgebouwd. In 1952 wordt het kasteel, hoewel nog niet gereed, als klooster in gebruik genomen. In 1956 wordt de Stoutenburgerlaan verlegd, zodanig dat deze thans over het oude kasteelterrein loopt en over de oorspronkelijke plaats van het kasteel en het eerste landhuis. Wel is er nog een halfrond grachtfragment zichtbaar. Vanaf 1991 werkte het Franciscaans Milieuproject in en om het kasteel.

In 1997 wordt Natuurmonumenten eigenaar van Landgoed Stoutenburg en sinds 2000 heeft Utrechts Landschap het landgoed in eigendom. Zij heeft het landgoed vergroot, om daarmee een waardevol gebied met cultuurhistorische waarden en natuurwaarden in dit deel van de Gelderse Vallei voor toekomstige generaties te behouden. Het Franciscaans Milieuproject is in 2017 uit het kasteel vertrokken. In 2019 en 2020 is het monumentale herenhuis omgebouwd tot een zorginstelling voor ouderen met dementie. Het kasteel heeft een woonkeuken gekregen, meerdere woonkamers en 24 appartementen voor de nieuwe bewoners. Eind 2020 is deze verbouwing en herbestemming gereedgekomen. Zie daarvoor verder het hoofdstuk Links > Zorg.

- Gevelstenen in Stoutenburg.

Terug naar boven

Jaarlijkse evenementen

- "Stoutenburg on Wheels (Hemelvaartsdag, in 2021 voor de 6e keer) staat geheel in het teken van alles op 2 en 4 wielen. Een leuke dag voor iedereen die geïnteresseerd is in gemotoriseerde voertuigen, want alle aspecten van show en sport krijgen hier aandacht. Mensen die gaan voor spanning en sensatie kunnen terecht bij de cross arena, waar de autocrossers en de quads hun demo’s geven. Tussen de wedstrijden door is er voldoende tijd om te genieten van een static show met historische auto’s, motoren, tractors en brommers. De demonstraties beginnen om twaalf uur. Het evenement wordt gehouden aan de Stoutenburgerlaan, dichtbij het station van Hoevelaken. De route naar het evenement is met pijlen aangegeven. Er is voldoende gratis parkeergelegenheid.

Diverse plaatselijke en regionale rijders doen mee. Er wordt gereden in meerdere klassen. Veel spektakel wordt verwacht in de Sprintklasse. In deze snelle klasse met razendsnelle motoren komen streekrijders als Jos Smink, Rudy Buurman, Aalt van Renselaar, Hilfert de Boef en Ronald Lublink aan de start. In de Standaardklasse hebben de Leusdenaren de kans hun resultaten van de Oranjecross te verbeteren. Iedereen komt minstens driemaal aan de start, met als afsluiting de finales. Ook de quadrijders geven demonstraties met hun machines. Er wordt gereden in 3 klassen, waarbij met name de klasse met de jongste rijders en rijdster voor aandoenlijke taferelen zorgt. In de zware quadklasse boven de 350 cc gaat de strijd tussen regiorijders als Richard en Frank van den Top, Hendrick van Winkoop, Mitchell van den Brink, Ben Nijhof en Erwin Versteeg. Bezitters van historische voertuigen krijgen de kans om hun juweeltjes te tonen in de show arena van Stoutenburg on Wheels. Alle soorten oldtimers, zoals auto’s, motoren, bromfietsen en tractors zijn welkom, waarbij de toegang voor de bestuurder, mits aanwezig voor 12 uur, geheel gratis is."

Terug naar boven

Landschap, natuur en recreatie

- "Ontdek het mooie buitengebied van Amersfoort en Leusden met het Klompenpad Stoutenburgerpad (10 km). Wandelen over boerenland, een historisch landgoed en langs beken in het buitengebied van Amersfoort, Leusden en Stoutenburg. Klompen aan, rugzak op en gaan! Het pad heeft oranje markeringen in de vorm van een klomp. De route is in twee richtingen gemarkeerd, zodat je de route zowel links- als rechtsom kunt wandelen. Het Stoutenburgerpad is te combineren met het Snorrenhoefpad, het Schutpad en het Laaksepad. Overstappunten en -routes zijn aangegeven op de kaart en in het veld. Wij adviseren je om naast de bewegwijzering in het veld gebruik te maken van de routekaart uit de folder, de mobiele app, of een uitgeprinte kaart op de website. Op de website en in de gratis app informeren we je over (tijdelijke) routewijzigingen. In het weiland bij De Koedijk dien je aan de kant van het water te lopen en de route niet af te snijden. Dit staat goed aangegeven in de app en in de kaart, maar niet in de brochure."

- "Heerlijkheid Stoutenburg ligt in een beekdal. Het landgoed bestaat uit een parkbos, houtwallen en weilanden. Het landgoed grenst aan agrarisch gebied, waardoor het een open karakter heeft. Het parkbos is aangelegd rond 1880, tijdens de bouw van het huidige kasteel. Het bestaat grotendeels uit loofbomen. Opvallend zijn de hulststruiken in de ondergroei. In het voorjaar bloeien er in het parkbos sneeuwklokjes, krokussen en bosanemonen, de zogeheten stinsenplanten.
Er zijn 66 vogelsoorten geteld, waaronder de boomvalk, goudvink en bosuil. In de Barneveldse Beek zwemmen bijzondere vissen zoals het bermpje en de kleine modderkruiper. Deze visjes oefenen grote aantrekkingskracht uit op de ijsvogel, die in het gebied broedt. Dankzij het schone kwelwater groeit er holpijp, echte koekoeksbloem en rietorchis. Langs de Barneveldse Beek zijn natte schraallanden en vochtige hooilanden ontwikkeld. Hier groeien nu bijzondere planten als de brede orchis, stijve ogentroost en blauwe zegge.

Adam en Eva. Langs de zandweg ten noorden van de Barneveldse Beek staan twee dikke oude eikenbomen, waarschijnlijk de oudste eikenbomen in de provincie. Ze worden tussen de 750 en 350 jaar oud geschat. In de omgeving worden ze de Adam- en Evabomen genoemd. Volgens de verhalen komen ze uit het begin van de tijd, net als Adam en Eva. Herstel. Utrechts Landschap heeft Landgoed Stoutenburg in 1999 aangekocht en werkt sindsdien aan het herstel van het oude landschap. Door lanen en grachten op te knappen krijgt het kasteelterrein zijn allure terug. Eentonige graslanden veranderen in bloemrijke hooilanden en geleidelijk breidt het landgoed zich uit. Het netwerk aan wandelpaden door het gebied groeit en het informatiecentrum vormt steeds meer het startpunt van mooie wandelingen en fietstochten door de Gelderse Vallei.

Venster op de Vallei. In 2000 presenteerde Utrechts Landschap de visie ‘Venster op de Vallei’, met hierin oplossingen om de dreigende verstedelijking van het gebied tussen Amersfoort, Leusden en Hoevelaken af te wenden. Door naast landbouw ook ruimte te geven aan natuur, recreatie en waterberging, kan het gebied zijn landelijke karakter behouden. Samen met betrokken gemeenten, de provincie en het waterschap zijn vier projecten uitgevoerd: de aanleg van Bloeidaal en De Schammer, het herstel van de Heerlijkheid Stoutenburg en het aanleggen van een ecologische verbindingszone langs het Valleikanaal in de stad Amersfoort. Het gebied vormt nu daadwerkelijk een venster op de Vallei: inwoners van Amersfoort kunnen via deze gebieden erop uit trekken richting de Gelderse Vallei." (bron: Utrechts Landschap)

- In 2011 is het 'nieuwe natuurgebied' de Schammer (rond de Schammersteeg, Z van de Hessenweg, ZW van de dorpskern van Stoutenburg) officieel opengesteld. Met de Schammer hebben Amersfoort, Leusden en omgeving er 40 hectare natuur- en recreatiegebied en waterbergingsgebied bij. Op Boomplantdag 2011 zijn door schoolkinderen bomen geplant, die uiteindelijk een bos gaan vormen. Daarnaast hebben de kinderen een tunnel van wilgentenen gemaakt. Door een nieuwe fietsbrug over de Barneveldsebeek naar het gebied Bloeidaal op het grondgebied van Amersfoort (N van de Hessenweg) en door de nieuwe fietstunnel onder de A28 bij het Valleikanaal, is in de directe omgeving van Amersfoort en Leusden een aantrekkelijk fiets- en wandelgebied ontstaan. Maar ook een waterbergingsgebied, waardoor voorkomen wordt dat men in Amersfoort natte voeten krijgt. Je vindt er hooigraslanden, rietland, rietmoeras, nat grasland, houtwallen en elzensingels. Qua recreatie zijn er grasvelden om te picknicken of te zonnen, paden om te skaten, wandelen of fietsen, en aparte ruiterroutes.

- In 2010 heeft Waterschap Vallei & Eem een ecologische verbindingszone aangelegd langs de Barneveldse Beek in natuurgebied Bloeidaal, N van de dorpskern van Stoutenburg. De beek heeft over een lengte van 650 meter een kronkelende loop gekregen en de oevers zijn verflauwd. Ook is onder de Kopermolenbrug een faunapassage gemaakt: een loopplank waarover kleine dieren de weg kunnen passeren. Door deze maatregelen is het natuurgebied Bloeidaal aangesloten op de Schammer. De steile, eenvormige oevers van de Barneveldse Beek konden niet functioneren als verbindingszone voor watergebonden flora en fauna. Daarom is in deze omgeving een aantal inhammen in de beek aangebracht die vervolgens zijn ingeplant. Aan de zijde van natuurgebied Bloeidaal is de oever verflauwd en zijn rietwortels verwerkt die zich ontwikkelen tot rietlandjes. Op deze oever zijn ook beekbegeleidende bosjes aangeplant. (bron: Waterschap Vallei & Eem, 1-12-2010)

- Deels op grondgebied van Stoutenburg(-Noord), deels op grondgebied van Terschuur ligt het meertje de ir. Juliusput (die in Google Maps ten onrechte Jukiusput heet). Dit 16 meter diepe meertje is ontstaan door zandwinning voor de aanleg van de nabijgelegen A1. De plas is rijk aan vis en watervogels zoals de Grote Zaagbek, het Nonnetje, de Brilduiker, de Slobeend, de Pijlstaart en de Krakeend. Ook de IJsvogel laat zich er soms even zien. De Juliusput is sinds 2000 eigendom van Het Utrechts Landschap. Er loopt een paadje naar de plas vanuit de weg Vinkelaar (die onder Terschuur valt). De plas zelf is niet openbaar toegankelijk.

Kleine Landschapselementen
"In 2021 zijn in Stoutenburg met succes Kleine Landschapselementen (KLE) hersteld. De aanleg van landschapselementen is van meerwaarde voor de landschappelijke en natuurlijke kwaliteit. Het gaat bijvoorbeeld om de aanleg van poelen, lanen, knotwilgenrijen en houtwallen. "Sinds het herstel van onze beschadigde elzensingel, vliegen er weer meer verschillende vogelsoorten rond ons bedrijf. De elzenbomen trekken insecten aan en daar komen de vogels op af", aldus agrariër Annelieke Overgoor van 'Oogst van eigen erf' (Stoutenburgerlaan 3). Het aanleggen en herstellen van landschapselementen kan in agrarische- en natuurgebieden en op landgoederen. De provincie Utrecht maakt dit met samenwerkingspartners mogelijk en stelt 600.000 euro beschikbaar. Een poel is bijvoorbeeld een belangrijke kraamkamer voor libellen, een houtwal biedt beschutting aan zangvogels en een bomenrij zorgt voor beschutting voor vee in de zomer. "Kleine Landschapselementen zijn belangrijk voor de biodiversiteit in ons landelijk gebied. We willen er dus meer aanleggen en de bestaande zoveel mogelijk in ere herstellen. Dat kan gelukkig met de provinciale subsidieregeling", aldus Hans Peter Reinders. Hij is als beleidsmedewerker van gemeente Leusden bij het project betrokken. Zie ook deze video waarin Hans Peter Reinders een en ander toelicht.

Een klein landschapselement heeft naast de natuurlijke waarde vaak ook cultuurhistorische waarde voor het landschap. "Neem een poel als voorbeeld. Vroeger werd die gebruikt voor koeien om uit te drinken. Tegenwoordig drinken koeien gewoon van de waterleiding, maar die oude poelen hebben nog altijd een enorme meerwaarde voor de biodiversiteit. Daarom willen we die karakteristieke poelen behouden voor het landschap en er zelfs meer aanleggen." Elzensingels en perenlaan. De familie Overgoor uit Stoutenburg heeft Kleine Landschapselementen op hun bedrijf staan. De oprijlaan bestaat uit perenbomen en in het weiland staat een elzensingel. De landschapselementen waren door de jaren heen beschadigd geraakt. Ze zijn met behulp van de subsidieregeling en de begeleiding van het agrarisch collectief hersteld. Annelieke Overgoor: "Het mooiste vind ik onze oprijlaan met fruitbomen. Die laan is al aangelegd door de opa van mijn man. Dat we die nu hebben kunnen herstellen, vind ik toch wel heel tof. En de aanvraag is me goed bevallen. Alles is voor ons geregeld. We hebben daarover constant contact gehad met de coördinator van het agrarisch collectief. Ik raad het anderen echt aan."

Aanvragen. Onlangs heeft de provincie aangekondigd de KLE-regeling te verlengen tot in elk geval 2023. De afgelopen twee jaar zijn al 120 elementen in het landelijk gebied aangelegd of hersteld. Bijvoorbeeld lanen met fruitbomen, knotwilgenrijen, elzensingels en poelen. Het doel is dat aantal nog met 100 te verhogen. Hans Peter hoopt dat agrariërs en natuurbeheerders de kans pakken om ook op hun eigendom een landschapselement aan te leggen: "Neem contact op met je gemeente of met het agrarisch collectief. Je wordt geholpen bij de aanvraag van vergunningen en de uiteindelijk aanleg van het landschapselement. Het levert geen rompslomp op, maar wel een mooi landschapselement. Platform. Op initiatief van de provincie Utrecht is het Platform Kleine Landschapselementen in 2017 opgericht met negen partijen. Het platform is inmiddels gegroeid naar 23 partijen. Het Platform Kleine Landschapselementen bestaat uit de provincie Utrecht, zestien Utrechtse gemeenten, Landschap Erfgoed Utrecht, Utrechts Particulier Grondbezit en vier Agrarisch Collectieven. Oriënteren op een aanvraag? Bekijk hier de contactgegevens per regio." (bron: Provincie Utrecht, november 2021)

Terug naar boven

Beeld

- Voor 1850 waren er alleen in de grotere plaatsen postkantoren. "De Postwet van 1850 bepaalde dat in iedere gemeente "eene gelegenheid tot het ontvangen en verzenden van brieven met de post (zou worden) geopend." Bij de uitvoering van dit besluit hield men de financiële gevolgen overigens goed in het oog: de volgorde waarin plaatsen een kantoor kregen en welk type kantoor er kwam, werden bepaald door de hoeveelheid verzonden en ontvangen post. Het aantal kantoren nam de volgende jaren sterk toe; vooral het aantal hulpkantoren groeide snel. Soms was het een bestaand distributiekantoor dat werd omgezet in een hulpkantoor - waar dan een uitbreiding van het dienstbetoon mee samenhing -, meestal ging het om geheel nieuwe vestigingen. Tussen 1850 en 1870 nam het aantal hoofd- en hulpkantoren toe van circa 350 tot bijna 800." (bron en voor nadere informatie zie het artikel 'De ontwikkeling van de post in Nederland tussen 1843 en 1913', door dr. G. Hogesteeger, in 'Tijdschrift Historische Kring Breukelen', jrg. 11, nr. 1, 1996.

Bijna alle dorpen waren in die tijd nog een zelfstandige gemeente. De meerderheid van de dorpen heeft uiteindelijk, in fasen tot ca. 1900, een hulpkantoor gekregen. Rond 1900 waren er ca. 1.400 postkantoren en hulpkantoren. Enkele gemeenten werden kennelijk, ondanks het hierboven beschreven voornemen om iedere gemeente van een postale inrichting te voorzien, toch te klein bevonden voor een eigen hulpkantoor. Stoutenburg was er daar kennelijk een van, want dit dorp heeft nooit een eigen hulpkantoor gekregen. Daarom moest men op post gericht aan dit dorp de toevoeging 'Post Terschuur' erbij zetten, opdat de post eerst naar het hulpkantuur in dat dorp ging, en van daaruit dan besteld werd. Zie de laatste afbeelding op deze pagina.

Bijzonder is dat Terschuur in een andere provincie (Gelderland) ligt, en dat het - eveneens Gelderse - dorp Hoevelaken dichterbij lijkt te liggen (zie de 3e kaart elders op deze pagina), maar kennelijk was het in die tijd via Terschuur toch de meest voor de hand liggende route. Op het eerste gezicht zou het Utrechtse Leusden meer voor de hand liggen. Maar het kan ook zijn dat de dorpskern postaal onder Leusden viel, en alleen wat nu Stoutenburg-Noord heet (de Koedijkerweg en omgeving, N van de Barneveldse Beek), onder Terschuur.

Terug naar boven

Literatuur

- Nieuwe en/of tweedehands boeken over Stoutenburg (online te bestellen).

Terug naar boven

Links

- Zorg: - "Op Landgoed Stoutenburg is een woonhuis van zorginstelling September gerealiseerd, waar 24 ouderen met dementie sinds begin 2021 kunnen wonen. Het kasteel is gerenoveerd, aangepast en verbouwd tot een volwaardig woonhuis, waar je kunt wonen in een landelijke, geborgen omgeving, die toch levendig is door alle bezoekers op het Landgoed. Amersfoort en Leusden zijn vlakbij, voor boodschappen en een bezoek aan dorp of stad. De appartementen bij September zijn tussen de 31 en 38 m2 groot en kunnen volledig naar eigen smaak worden afgewerkt en ingericht. Bewoners kunnen hun eigen meubels meenemen, waardoor het appartement herkenbaar is, zo vertrouwd en veilig mogelijk. Zoals thuis. Uiteraard zijn de woonhuizen voorbereid op de oude dag. Maar wel zodanig dat de huiselijkheid niet verloren gaat door onnodige aanpassingen en hulpmiddelen. Wonen bij September kan met een CIZ-indicatie 4 of 5.

Bij September in Stoutenburg woont en leeft u samen als een grote familie. Dagelijkse bezigheden onderneemt u samen met andere bewoners en begeleiders. Ook kunt u samen met hen op pad voor bijvoorbeeld een bezoek aan de gezellige binnenstad of de dierentuin van Amersfoort. Of een wandeling of fietstocht naar het dorp Leusden, naar de hei of door het bos. U bepaalt zelf hoe uw dag eruitziet. Tegelijkertijd is er 24 uur per dag een professionele zorgverlener dichtbij. Bij September stellen we de behoeften en wensen van bewoners centraal. Een warme en liefdevolle bejegening vinden wij erg belangrijk. Samen bieden we passende zorg en een fijne dagindeling die kan bestaan uit bijvoorbeeld tuinieren, musiceren, schilderen, koken, wandelen en fietsen."

Reactie toevoegen