't Loo (Bergeijk)

Plaats
Dorp
Bergeijk
Zuidoost-Brabant Kempen
Noord-Brabant

t_loo_bergeijk_blauw_plaatsnaambord_kopie.jpg

't Loo is een dorp in de provincie Noord-Brabant, in de regio Zuidoost-Brabant, en daarbinnen in de streek Kempen, gemeente Bergeijk.

't Loo is een dorp in de provincie Noord-Brabant, in de regio Zuidoost-Brabant, en daarbinnen in de streek Kempen, gemeente Bergeijk.

't Loo (Bergeijk)

Terug naar boven

Status

- 't Loo is een dorp in de provincie Noord-Brabant, in de regio Zuidoost-Brabant, en daarbinnen in de streek Kempen, gemeente Bergeijk.

- Onder het dorp 't Loo vallen ook de buurtschappen De Aa en De Rund.

- Het dorp 't Loo heeft in 1978 geen eigen postcode en plaatsnaam gekregen in het postcodeboek, voor de postadressen ligt het dorp daarom sindsdien 'in' Bergeijk.

- In 2012 heeft het dorp eigen blauwe plaatsnaamborden (komborden) gekregen. Voorheen stonden hier komborden met de plaatsnaam Bergeijk en viel het dus binnen de bebouwde kom van dat dorp.

Terug naar boven

Naam

Spelling
In diverse bronnen - zoals in recente atlassen - komt deze plaatsnaam nog voor met de kennelijk inmiddels verouderde spelling Loo, want op de komborden staat 't Loo, dus conformeren wij ons daaraan.

Oudere vermeldingen
1794 Loo, 1837-1839 Het Loo.

Naamsverklaring
Identiek met lo 'bos', een in plaatsnamen veel voorkomend woord. In tegenstelling tot woud ('moerasbos', zie bijv. Aartswoud) slaat lo oorspronkelijk op een op hogere zandgrond gelegen, licht en mensvriendelijk bos met hoogopgaand hout. In het Nederlands komt het toponymisch element lo als appellatief niet meer voor. Late voorbeelden van zelfstandig gebruik in de 16e eeuw in de Stadsrechten van Rijssen: "Niemandt en sal uijt den loe houwen dan tot nootwegen" en nog in 1714 "ter oorsaeke dat verscheijde Heijsters en Loon op een wall van de Heeghde sijn affgehouden". Het gebruik is beperkt tot toponiemen, soms zelfstandig zoals in de plaatsnaam Loo, meestal als tweede lid van samengestelde plaatsnamen. Het eerste lid kent een grote variatie als persoonsnamen, planten, dieren, grootte aanduiding etc.

In lo zijn volgens de jongste opvattingen waarschijnlijk twee topografische termen al vroeg samengevallen. Enerzijds een lo ontstaan uit het Germaanse lauha* 'open plek in het bos', later 'open bos, bos', het Oudengelse lêah 'open plaats in een bos, weide', etymologisch verwant met het Latijnse lucus 'bos', in de verte zelfs met lux 'licht'. De tweede term zou ontstaan zijn uit het Germaanse lahwa* / lagwa* 'plas, poel', later 'moeras, drassige grond, natte weide etc.', het Oudengelse lea 'poel', later geworden tot 'weide', Hoogduits Loh 'drassige weide', Oudasksisch lagu 'plas, poel', dat men onder andere nog terugvindt in de Groningse namen op -lage. Het is waarschijnlijker dat we bij lo 'plas, poel' te maken hebben met een plaatselijke secundaire ontwikkeling.

Het toponymisch element is over een lange periode (vanaf de vroege middeleeuwen, mogelijk al eerder) productief geweest bij het vormen van namen. Sommige plaatsnamen zijn in de loop der tijd zo 'afgesleten' dat het element lo niet meer herkenbaar is (in de uitspraak gereduceerd tot le, l). In zulke gevallen moeten vroegere vermeldingen uitwijzen of we met een oude lo-naam te maken hebben. De namen met lo vormen een van de weinige plaatsnaamtypes waar we een onzekere herinnering aan heidense cultus vinden: Heiloo 'heilig bos', Dorsel (B, 1186 Donreslo), mogelijk ook Ermelo en Woensel (beide twijfelachtig). In het uiterste ZW van Nederland treffen we daarnaast sporen van een waternaam lo, die echter teruggaat op lode, ontstaan uit het Germaanse lauþo* (met de intervocalische dentaal bewaard in Morlode) en dus een andere oorsprong heeft.

Op te merken valt nog, dat sommimge plaatsnamen in Noord-Brabant, waarvan het laatste deel der samenstelling oorspronkelijk lo of le was, dit door letteromzetting op het einde verloren hebben. Zo werd Nisterle later respectievelijk Nistelre, Nistelroy en Nistelrode, Tongerloe werd Tongerle, daarna Tongelre; Waderlo werd Waarlo, Waarle en uiteindelijk Waalre, en Winterle werd Wintelre. In enkele plaatsnamen komt lo in het meervoud voor, zoals in 855 kopie eind 9e of begin 10e eeuw Ottarloun (datief meervoud, met locatieve functie), nu Otterlo, Neerloon en Overloon (NB), Loon en Loon op Zand.(1)
* Gereconstrueerde vorm.

Terug naar boven

Ligging

't Loo ligt direct ZW van Bergeijk, rond de weg Loo.

Terug naar boven

Statistische gegevens

In 1840 heeft 't Loo 70 huizen met 351 inwoners. Tegenwoordig heeft het dorp ca. 500 huizen met ruim 1.200 inwoners.

Terug naar boven

Geschiedenis

Kerkelijk
De parochie 't Loo is ontstaan doordat op het grondgebied van Luyksgestel, op de hei niet ver van 't Loo, in 1650 een grenskerk in gebruik is genomen die de oorspronkelijke kerk op het Hof moest vervangen. Deze laatste was door de hervormden in gebruik genomen. Deze grenskerk werd daarom de Heikerk genoemd. Luyksgestel behoorde toen tot het Prinsbisdom Luik, waar na de contrareformatie de katholieke eredienst opnieuw de enige toegestane was.

Omstreeks 1716 wordt een schuurkerk gebouwd, vlak bij de Bergeijkse Hofkerk. Vanaf 1779 mogen geen missen meer worden opgedragen in de Heikerk, waarna in 1790 een nieuwe schuurkerk wordt gebouwd, nu op het grondgebied van 't Loo. Deze wordt 'de Tweede Heikerk' genoemd. Deze bijft in gebruik tot 1863, als de huidige kerk in gebruik wordt genomen. In 1849 was 't Loo reeds een zelfstandige parochie geworden.

Terug naar boven

Recente ontwikkelingen

Terlo
"De nieuwe woonwijk Terlo is al een aantal jaren in ontwikkeling. Met de nog te realiseren woningen wordt wederom voorzien in de vraag naar betaalbare en kwalitatief goede woningen voor diverse doelgroepen. In deze nieuwe woonwijk zijn tal van voorzieningen aanwezig zoals een nieuwe basisschool, een gemeenschapshuis, de Natuurtuin en voetbalclub v.v. Terlo. Daarnaast is de kern Bergeijk met winkels en horeca dichtbij. De ligging aan de rand van de kern 't Loo zorgt voor een goede bereikbaarheid en sterke verbinding met het buitengebied." (bron: gemeente)

Terug naar boven

Bezienswaardigheden

- De neogotische Sint Petrus' Banden-kerk in 't Loo dateert uit 1863 en is ontworpen door architect Carl Weber. De kerk is in 1896 gerestaureerd en toen van een toren voorzien. Architect Caspar Franssen handhaafde de neogotische stijl van de kerk. "De kerk is van algemeen belang. Het gebouw heeft cultuurhistorische waarde als voorbeeld van een geestelijke ontwikkeling, namelijk de ontwikkeling van het katholicisme en de vorming van kerkelijke centra op het platteland. Het typeert bovendien twee eeuwen ontwikkeling van het Brabantse kerkdorp. Architectuurhistorisch is het waardevol vanwege de gekozen stijl en voor het werk van de architect Weber, waarin het een zeldzaam voorbeeld is van zijn vroege fase. De toren van architect Franssen vormt een waardevolle aanvulling. De bijzondere betekenis van het geheel is ook gelegen in de situering, die samenhangt met de ontwikkeling van de streek. Het is gaaf bewaard gebleven." (bron: Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed) De kerk valt tegenwoordig onder de parochie H. Bernardus. Op de site van de parochie is o.a. een uitvoerige pagina over de geschiedenis van de kerk te vinden.

- Het pand naast de kerk op nrs. 83-87 was een klooster van de Dochters van de Heilige Geest. Het rijksmonumentale pand uit 1904 was ook een gasthuis en diende tevens als school. Stilistisch gezien zijn er zowel kenmerken van de neogotiek als de neorenaissance. Nummer 83 en 85 zijn tegenwoordig in gebruik als woonhuis, nummer 87 als peuterspeelzaal.

- Het Mariakèske bevindt zich op de plaats van de vroegere schuurkerk, niet ver van de huidige kerk. Het is in 1958 gebouwd als oefening door leerlingen van de ambachtsschool.

Terug naar boven

Natuur en recreatie

- "Natuurtuin 't Loo, gelegen in het gelijknamige dorp, levert in de regio een bijdrage aan bewustwording van duurzaamheid, biodiversiteit en verantwoord leven. Daarom is de tuin een ecologisch centrum voor Bergeijk en omgeving, waar inwoners en toeristen kunnen genieten. Tegelijkertijd bieden we inspiratie voor een duurzaam gebruik van de aarde. We laten bezoekers kennismaken met de ingenieuze samenhang van het bodemleven met dat van planten, insecten en vogels. Biodiversiteit is onze gezamenlijke passie.

Drie verenigingen midden in de Bergeijkse gemeenschap. De natuurtuin is een burgerinitiatief van drie natuurverenigingen: VELT, IVN en de Bijenhoudersvereniging. De drie verenigingen vormen samen Stichting Natuurtuin 't Loo. Met een vaste kern van ongeveer 50 vrijwilligers hebben we twee drassige voetbalvelden omgetoverd tot een ecologische natuurtuin, die in augustus 2000 werd geopend. Samen met lokale bedrijven en de gemeente bouwden we het unieke ontmoetingscentrum De Wingerd, dat in 2017 is uitgeroepen tot finalist in de Brabantse Stijlprijs.

Burgerinitiatief. Natuurtuin 't Loo is een burgerinitiatief, volledig opgezet en voortgezet door burgers, met steun van gemeente en bedrijfsleven. Onze vrijwilligers, inclusief het bestuur, worden niet beloond met financiële middelen. De sociale contacten, persoonlijke ontwikkeling en het genieten van de natuur vormen voor de vrijwilligers de onbetaalbare tegenwaarde."

Er is veel te doen in de Natuurtuin: onderhoud van de tuin en ontmoetingscentrum De Wingerd, het ontvangen en rondleiden van gasten en catering tijdens evenementen en nog veel meer. Extra vrijwilligers zijn daarom altijd van harte welkom. Vrijwilligerswerk in een groene omgeving is gezond. Vrijwilligers zijn in beweging, werken buiten samen en zien planten groeien en bloeien. Aansluiten bij de natuurtuin geeft je persoonlijke voldoening. In overleg met de tuincoördinator is er ruimte voor het ontplooien van eigen initiatief. Natuurlijk is er de gezelligheid in de koffiepauze. Je ziet hoe de tuin steeds aantrekkelijker wordt door de steeds nieuwe projecten.

Help je mee Natuurtuin 't Loo in stand te houden? Met jouw bijdrage als donateur kunnen we de tuin onderhouden, evenementen organiseren en educatie geven over ecologisch leven en het belang van diversiteit. Dit doen we zodat vrijwilligers en bezoekers ervaren dat ecologisch leven niet alleen mooi, prettig en lekker is. Maar ook goed voor mens, dier en de aarde."

- "Gelegen in 't Loo bij Bergeijk aan de doorgaande weg naar Luyksgestel / Lommel, recht tegenover de kerk, ligt onze Bezoek- en Theetuin Mesenhof. Onze verrassende diepe tuin beslaat 3000m2 en bestaat uit verschillende delen. In de Mesenhof staan duizenden bloembollen en vele (bijzondere) vaste planten. Onze tuin bestaat uit: - Borders op kleur; - Grote natuurlijke vijver en diverse kleine vijvers; - Een aparte Koi vijver; - Een verhoogd terras met uitzicht op de Koi vijver; - Moestuintje met in de grond verzonken kas. Met regelmaat is onze tuin op tv of zijn er artikelen in tijdschriften te vinden. Op TV is onze tuin en huis al twee keer te zien geweest bij het programma Binnenste Buiten. Tijdschriften als "Brabeau" en "Tuinen Landelijke stijl" en "Groei en Bloei" hebben prachtige fotoreportages van onze tuin en woonhuis afgedrukt. Ook vindt u een reeks artikelen op Facebook waaronder bij "de Wemelaer". Wij zijn ook uitgeroepen tot "de groenste vingers van Brabant" door Bloem & Tuin, het grootste tuinevenement van de Benelux.

Wie zijn wij. Wij zijn Eddy en Marion Vermeesen en wij wonen hier samen sinds 1984 op 't Loo bij Bergeijk. Wij wonen hier met ons hondje Meesje, een lief caveliertje. Onze drie kinderen zijn inmiddels al enkele jaren het huis uit. Onze gezamelijke passie is tuinieren. Eddy heeft als hobby het zaaien en stekken van planten. Marion vind het erg leuk om het overal gezellig te maken. Haar passie is het inrichten en stylen in de sobere landelijke stijl aangevuld met zelfgemaakte bloemstukken. Open tuinendag: zonder afspraak vanaf mei tot en met september elke 1e zondag van de maand van 10:00-17:00 uur. Bollendagen (bloembollen te koop): laatste weekend van september. Andere dagen en tijden op afspraak. Entreeprijs p.p. 2,50 euro. Workshops, groepsrondleidingen en andere evenementen: op aanvraag."

Terug naar boven

Beeld

- Fotoreportage van 't Loo door Kees Wittenbols uit Breda.

Terug naar boven

Links

- Algemeen: - Site van en over 't Loo.

- Belangenorganisatie: - "De gemeente Bergeijk heeft in 2006 een enquête verstuurd aan alle inwoners van de gemeente. Onder andere werd in deze enquête de vraag gesteld of er behoefte was aan een Dorpsraad. Naar aanleiding van de uitkomst van deze enquête, hebben een aantal enthousiaste inwoners van ons dorp in 2007 het initiatief genomen om een Dorpsraad op te richten. Dorpsraad ’t Loo heeft als doelstelling de algemene belangen te behartigen van alle bewoners van het dorp ten behoeve van de leefbaarheid en de leefomgeving. Zij heeft als taak gevraagd en ongevraagd de gemeente van advies te voorzien om de leefbaarheid op ons dorp te waarborgen. Daarnaast kan de gemeente via de Dorpsraad de inwoners bereiken als het gaat om zaken die het dorp aangaan. De Dorpsraad werkt nauw samen met de dorpsraden van de andere dorpen, die tesamen “Groot Bergeijk” vormen, om gezamenlijk de leefbaarheid van onze kernen te waarborgen en te optimaliseren."

- Sport: - "Voetbalvereniging v.v.Terlo beschikt over een moderne en goed geoutilleerde accommodatie. Vier grote en één kleiner natuurgrasveld vormen de ondergrond voor onze wedstrijden en trainingen. Met een beregenings-installatie voor de droge zomer en op 3 velden verlichting voor de donkere dagen komen we het jaar wel door. Prima kleedkamers en een even moderne als sfeervolle kantine, rustig gelegen aan de rand van 't Loo zorgen ervoor dat het onze leden aan niets ontbreekt.

Sinds de zomer van 2020 is ook Korfbalvereniging Eyckelkorf een vaste gast op ons sportpark. Voor trainingen en wedstrijden maken ze gebruik van onze accomodatie en ook in de kantine is men van harte welkom. In de late herfst verhuist men zoals gebruikelijk naar de zaal om in het vroege voorjaar weer naar ons sportpark in 't Loo terug te keren. De thuiswedstrijden tijdens de binnencompetitie worden in principe gespeeld in de sporthal de Drie Eiken in Bergeijk. Soms moeten ze uitwijken naar de sporthal in Riethoven, Luyksgestel of Westerhoven." "Onze sport is niet gemakkelijk en toch enorm veelzijdig: technisch, fysiek, conditioneel en tactisch. Meedoen is de enige methode om het echt te leren. De senioren (18+) trainen op maandag en woensdag en de jeugd op woensdag. Laat gerust even weten wanneer je eens mee wil doen."

- Genealogie: - Overzicht van begravenen op de begraafplaats van 't Loo, met foto's van de grafzerken.

Reactie toevoegen