Buurtschap 't Loo bij Uden is voorzien van fraaie plaatsnaamborden van zogeheten cortenstaal. Weet iemand wanneer en waarom deze borden geplaatst zijn? Er was vast een bepaalde concrete aanleiding voor. (© H.W. Fluks)
't Loo tijdens de carnavalsoptocht 2007. De beroemde schilder Piet Mondriaan (1872-1944), geboren in Amersfoort, heeft o.a. een jaar (1904) in Uden gewoond.
't Loo, bijna de complete buurtschap op de foto tijdens de viering van het 35-jarig bestaan van de Buurtverereniging in 2010.
Buurtschap 't Loo (Uden), Steeuwichtweg hoek Boterkampweg
- 't Loo is een buurtschap in de provincie Noord-Brabant, in de regio Noordoost-Brabant, gemeente Maashorst. T/m 2021 gemeente Uden.
- Buurtschap 't Loo valt, ook voor de postadressen, onder de stad Uden.
- Buurtschap 't Loo heeft - in ieder geval - op twee plekken plaatsnaamborden, die zo te zien zijn vervaardigd van zogeheten cortenstaal (een staalsoort die bewust roest, en vanwege het visuele effect steeds vaker wordt gebruikt voor kunstwerken, informatiepanelen e.d. in de openbare ruimte). Vermoedelijk zijn deze borden pas recent geplaatst. Kan iemand ons vertellen wanneer en waarom deze borden zijn geplaatst? Was er een specifieke aanleiding voor?
Terug naar bovenSpelling
In de Topografische atlas Noord-Brabant(1) wordt deze buurtschap gespeld als Loo, maar dat is kennelijk een verouderde spelling, want op de plaatsnaamborden staat 't Loo en ook de buurtvereniging heet zo.
Niet te verwarren met
Slechts 4 km naar het N ligt de Nistelrodese buurtschap Loo.
Naamsverklaring
Betekent lo 'licht, open bos'. Zie daarvoor verder bij 't Loo bij Bergeijk.
Buurtschap 't Loo ligt rond de wegen Steeuwichtweg, Kuilenweg, Boterkampweg, Strikseweg, Looweg (het gedeelte van deze weg W van de A50), Karperdijk (met uitzondering van het begin van deze weg, bij het kruispunt met de Schansweg), Schotenweg, Kamerweg, Schouwstraat (het gedeelte van deze weg bij het kruispunt met de Karperdijk) en Schaapsdijk. De buurtschap ligt W van de A50, NW van de stad Uden, NO van het dorp Vorstenbosch, NNO van het dorp Veghel, OZO van het dorp Loosbroek en ZW van het dorp Zeeland.
Terug naar bovenBuurtschap 't Loo omvat ca. 60 huizen met ca. 150 inwoners.
Terug naar boven- Sinds 2014 wordt de rotonde aan de afslag van de A50 opgefleurd door metershoge aardbeien van aardbeienkwekers Jan en Birgitte van den Elzen aan de Looweg. Zij hebben deze locatie voorlopig voor 5 jaar gehuurd, om voorbijgangers zo op een originele manier attent te maken op hun kwekerij.
- In een kleine buurtschap zijn ook de voorzieningen 'op schaal'. Zo heeft de familie Rutten aan de Looweg een 'pop-up winkeltje', dat wil zeggen een hokje op wieltjes, dat alleen overdag aan de weg staat. Daarin stallen ze voortdurend wisselende spulletjes uit die ze over hebben / maken / kweken en te koop aanbieden. Bijvoorbeeld fruit, boeken, DVD's en vogelhuisjes.
Terug naar boven- De hiervoor reeds genoemde aardbeienkwekerij van Jan en Birgitte van den Elzen doet mee aan het landelijke evenement Kom in de Kas (1e weekend van april), waar glastuibouwers in het hele land je uitnodigen om een kijkje te komen nemen in hun kassen, en te zien welke producten zij kweken en wat daar allemaal bij komt kijken. Op 't Loo zijn ze geopend op de zondag van genoemd weekend. Ook voor de kinderen is er die dag van alles te doen.
Terug naar boven- "Ooit stroomde de Maas door het oergebied. Maar door een breuk in de aardkorst kwam de bodem steeds meer omhoog. Hierdoor werd de Maas naar het oosten gedrukt en kwam het land hoger te liggen. Dat hoge stuk land heet een horst. Vandaar de naam Maashorst. Het lager gelegen gebied wordt een slenk genoemd. Inmiddels kan je het hoogteverschil niet meer zien, maar de bodem laat nog wel sporen van de breuk zien. Op de horsten zie je grind en soms grote keien liggen. In de ijstijd zijn deze afgezet door de toen nog breed meanderende Maas. De slenken herken je aan fijn dekzand. Aan de westkant van het oergebied ligt een van de grootste breuken: de Peelrandbreuk. Langs de Peelrandbreuk zijn veel wijstgronden te vinden. Dit zijn hooggelegen, drassige gebieden waar het ijzerrijke grondwater als kwel omhoog komt. Een zeldzaam fenomeen dat nergens in Europa zo goed zichtbaar is als hier in De Maashost. Trek stevige wandelschoenen aan en beleef deze bijzondere natuurparel!
De Raktse Beemden zijn onderdeel van de Wijstgronden Uden. Dit natuurgebied langs de Peelrandbreuk, W van buurtschap 't Loo, wordt gekenmerkt door smalle, drassige weilandjes met elzensingels. Zo’n landschap is kenmerkend voor natte zandgronden. In december 2018 is hier een knuppelbrug* van 100 meter geopend. Door deze brug werd het mogelijk om twee ommetjes te maken bij het Sint Annabosje. Meer mensen kunnen hierdoor genieten van de wijstgronden en (in het juiste seizoen) van de bloemenpracht. Volg je oerinstinct en ga!" (bron: Bezoek De Maashorst)
* Wijstgronden horen nat te zijn. In Uden is dat gelukkig weer het geval. Dat is goed voor de natuur, maar lastig voor de wandelaar. Het is het vrijwel ondoenlijk om dit natte natuurgebied bijvoorbeeld nabij het Sint Annabos W van buurtschap 't Loo te voet te doorkruisen. Daar wilden de drie natuurverenigingen sVLU, IVN en Vogelwacht, samen met Waterschap Aa en Maas en Staatsbosbeheer, verandering in brengen door de aanleg van een knuppelbrug. Onder het motto "Kom over de (knuppel)brug!" hebben ze via crowdfunding geld ingezameld voor de aanleg van de knuppelbrug, om bezoekers zo toch kennis te kunnen laten maken met de meest natte, bloemrijke hooilanden van de Wijstgronden Uden. En met succes, zoals je hier kunt zien.
- Bioloog Henny Brinkhof uit Groesbeek heeft in 2019 drie percelen (van 6,5/3,5/1 hectare) wijstgrond bij het Sint Annabos bij buurtschap 't Loo aangekocht. De gronden waren eerder door de provincie, Waterschap Aa en Maas en de gemeente Uden te koop aangeboden als onderdeel van een ‘natte natuurparel’. Henny: “Ik liep hier rond en zag roest uit de grond komen en werd helemaal enthousiast. Het blijkt een ‘unique sellingpoint’ van de Maashorst om wijstgronden te kunnen zien." IJzerhoudend water heeft enorme potenties voor natuur, want ijzer bindt fosfaten. Dat kunnen de planten niet opnemen en dan ontstaan schrale omstandigheden. Maar op schrale grond is de kans op biodiversiteit juist enorm. “In Nederland hebben we met ons zeeklimaat een neerslagoverschot, zodat de mineralen uitspoelen. Van nature is Nederland dus schraal. Daaraan was de flora aangepast. Vroeger bestond Nederland uit honderdduizenden hectaren blauwgrasland. Het is nagenoeg allemaal verdwenen. Ik wilde niet dat een agrariër de grond voor een spotprijs kon terugkopen. Dan zou de natuurwaarde beperkt blijven en dat vond ik voor zo’n gebied doodzonde. Ik had de mogelijkheden en heb de percelen dus aangekocht.”
Om goede natuurontwikkeling mogelijk te maken, moet de bodem schraal zijn. Dan groeien de planten niet zo hard en krijgen grassen en kruiden evenveel licht om te kunnen groeien. Relatief voedselrijke en -arme plekjes vormen een mozaïek, wat de soortenrijkdom vergroot. “Vanwege de natte omstandigheden waren dit vroeger ook blauwgraslanden. Er werd steeds gehooid. Er stond Spaanse Ruiter en Blauwe Zegge. Die zijn allemaal verdwenen en die hoop ik nu terug te krijgen. Jaarlijks moet ik maaien en afvoeren zodat alles nog verder verschraalt. Ik heb ook maaisel opgebracht van referentiegebieden waar de originele zaden van blauwgraslandsoorten nog wel voorkomen. Want die zijn meestal maar kort kiemkrachtig en hier dus verdwenen.” Liggend Hertshooi en Greppelrus zit volgens Henny nog wel in de grond. “Het zijn echte pioniers die lang kiemkrachtig blijven, sommige wel zo’n honderd jaar!
We praten allemaal over klimaatadaptatie. We moeten Nederland weer mooi maken. Dan hoeven we ook niet meer zo ver weg. Nou, hier kunnen mensen rondgeleid worden om de unieke wijstgronden te komen bekijken. Veel mensen denken dat de groene weilanden in ons land natuur is. Het zijn groene woestijnen; graslanden waar nog maar één of twee soorten planten in voorkomen. Terwijl we hier meer dan honderd soorten hebben. Bij goed beheer is de Nederlandse natuur te vergelijken met die van Alpenweiden. Maar we hebben het zelf kapotgemaakt. Gooi in de Alpenweide een zak kunstmest neer en ook daar gaat alles kapot."
Henny geeft excursies om geïnteresseerden ter plaatse te vertellen over ‘zijn’ unieke gronden. “Misschien komen dit jaar al de eerste orchideeën tevoorschijn”, zegt hij hoopvol. “Ik weet gewoon dat dit werkt. Want Stichting Landschap Ooijpolder Groesbeek in de gemeente Berg en Dal heeft al tien jaar zo’n zeven hectare geplagde gronden in bezit, vergelijkbaar met dit. Daar staan duizenden orchideeën. Je ziet daar de natuur exploderen.” De gewenste inrichting van de gronden maakte het tevens noodzakelijk om de percelen te plaggen. Daarbij haal je de voedselrijke toplaag eraf. Vervolgens zijn 1100 minibaaltjes maaisel uit de Groesbeekse percelen uitgestrooid. “Daarna kwamen Moerasroodklaver en Kattenstaart massaal op. Dat zag er al mooi geel en paars kleurrijk uit. Als je goed zocht, kwam je ook al de eerste Ratelaar en een paar Rode Lijstsoorten (zeldzame planten) zoals Blauwe Knoop, Moeraskartelblad en het Geelhartje en Echt Duizendguldenkruid tegen." Om natte en drogere plekken te creëren, om regenwater af te voeren en om nog meer diversiteit te krijgen, heeft Henny greppels aangelegd analoog aan de topografische kaart uit 1905. (bron: Provincie Noord-Brabant)
Terug naar boven- Buurtvereniging: - Buurtvereniging 't Loo is opgericht in 1975. De buurtvereniging hád een mooie site met o.a. interviews met inwoners en veel oude en recente foto's van de buurtschap en haar activiteiten. Het lijkt erop dat die site is opgeheven.
Reactie toevoegen