9 van de 10 Nederlanders zullen nog nooit van Tijnje hebben gehoord. In februari 2018 was dat even omgekeerd; toen is de in Tijnje opgegroeide Suzanne Schulting nl. Olympisch Kampioen Shorttrack geworden. Uiteraard heeft het dorp haar daarvoor gehuldigd.
In Tijnje aangekomen
Dorpsgezicht Tijnje
- Tijnje is een dorp* in de provincie Fryslân, gemeente Opsterland.
* De nederzetting heeft in 1910 de dorpsstatus verkregen. Voorheen was het een buurtschap van het dorp Terwispel.
- Onder het dorp Tijnje valt ook de buurtschap Ulesprong.
Terug naar bovenIn het Fries
De Tynje.
Oudere vermeldingen
1718 Winie Tinie, Luxter Tinie, 1853 Tynje, 1877 Tijnje.
Naamsverklaring
Het Nieuwfriese tynje is ontstaan uit het Oudfriese teninge 'omheining, van wilgentenen gevlochten visdam'. De nederzetting is rond 1870 ontstaan als gevolg van de vervening.(1)
Carnavalsnaam
Tijdens carnaval heet Tijnje Pipegaelsgea. Voor toelichting daarop zie bij Evenementen > Carnaval.
Het dorp Tijnje ligt OZO van de dorpen Aldeboarn, Nes en Akkrum, ZO van de dorpen Goëngahuizen en Grou, ZZO van het dorp De Veenhoop, ZZW van het dorp Nij Beets, ZW van de dorpen Beetsterzwaag, Boornbergum, Kortehemmen en de kern Drachten, W van de A7 en het dorp Hemrik, WNW van de dorpen Terwispel en Lippenhuizen, NW van de dorpen Gorredijk en Jonkerslân, NNW van het dorp Langezwaag, N van de dorpen Luxwoude en De Knipe, NNO van het dorp Heerenveen, NO van de dorpen Gersloot, Gersloot-Polder, Tjalleberd, Luinjeberd, Terband, Nieuwebrug, Haskerdijken en Vegelinsoord.
Terug naar bovenIn 1840 omvat het dorp Tijnje 5 huizen met 14 inwoners. Tegenwoordig heeft het dorp ca. 650 huizen met ca. 1.600 inwoners.
Terug naar boven- Tijnje heeft 2 rijksmonumenten, zijnde de Gereformeerde kerk en de romp van molen Nr. 1 van het 6e en 7e Veendistrict. Deze staat in buurtschap Ulesprong en wordt daarom aldaar beschreven.
- De voormalige Hervormde kerk (Riperwei 10) uit 1910 is in 1996 aan de eredienst onttrokken en verbouwd en herbestemd tot woonhuis. De inwoners zijn verder gegaan in de Gereformeerde kerk als latere Samen op Weg- en vervolgens PKN-kerk.
- De zaakerk van de Gereformeerde (PKN) Kerk te Tijnje (Rolbrêgedyk 6) ligt aan het eind van de dorpsbebouwing en is traditioneel georiënteerd naar de windrichtingen. Het gebouw is in 1921 in eclectische trant gebouwd naar ontwerp van architect / constructeur G. Draaisma C.C.C. uit Heerenveen en uitgevoerd door aannemer H. Diepenbroek uit Heerenveen. Het gebouw behoort tot de vroegste kerkgebouwen opgetrokken in uitsluitend gewapend beton. De kerk maakt deel uit van de Protestantse Gemeente Tijnje - Terwispel.
- Klokkenstoel uit 1894 op de begraafplaats (Breewei 16). De klokkenstoel heeft een opmerkelijke constructie. Vrijwel alle klokkenstoelen bestaan uit drie spanten; een breed spant waarin de klok hangt, en haaks daarop twee spanten, die het spant waarin de klok hangt schoren (= zijdelings steunen). De klokkenstoel van Tijnje heeft echter slechts twee spanten, die elkaar vrij laag in het midden kruisen. Ook de vormgeving van de kap is opmerkelijk; deze is een soort kruising van een helmdak en een zadeldak. De klokkenstoel heeft pas in 1902 een klok gekregen. Deze is in de Tweede Wereldoorlog verloren gegaan. In 1952 is er een nieuwe klok vervaardigd. (bron: Historische klokkenstoelen in Nederland)
- "Eind jaren zeventig is de Opel Oldtimerhobby van automonteur en garagehouder Meindert van Wijk begonnen. Deze hobby is 'uit de hand gelopen' tot een collectie van ca. 55 Opel Oldtimers auto's. Deze zijn allemaal te bezichtigen in het 1e Nederlandse Opel Oldtimer AutoMuseum in Tijnje, met een oppervlakte van 1500 m2. Behalve Opel Oldtimers hebben we ook Opel kinderwagens, naaimachines, fietsen en koelkasten. De bouwjaren van de Opel Oldtimers variëren van ca. 1935 tot 1980. Verder zijn er nog veel Opel miniatuurauto's. De wanden zijn aangekleed met posters en emaille borden. Er staan ook diverse bromfietsen en een paar andere merken auto's, en er is een huiskamer ingericht uit de jaren '50-'60. We hebben ook heel veel Opel Oldtimer onderdelen in voorraad voor de verkoop*. Na de bezichtiging kun je in de kantine nog even napraten en een video bekijken." Meindert van Wijk is in 2016 overleden. Zijn vrouw Gonnie heeft het museum, Meinderts levenwerk, voortgezet. Voor nadere informatie zie ook deze videoreportage van RTL over het Opelmuseum.
* Het betreft Opel oldtimer onderdelen bestemd voor auto's uit de jaren '35 t/m '78. Je kunt Opel oldtimer onderdelen elke dag vanaf 10:00 uur telefonisch bestellen op tel.nr. 0513-571401 / 571119. De meeste reguliere onderdelen voor de APK zijn meestal wel op voorraad.
- Carnaval. - Het is in het najaar van 1980 als een aantal mensen bijeen zijn in café-restaurant Overwijk te Tijnje. Onder het genot van een drankje laat een van hen weten het wel een goed idee te vinden om een carnavalsvereniging op te richten. Als de anderen hem wat verbaasd aankijken, begint hij uit te leggen dat een carnavalsvereniging voor veel meer staat dan aleen hossen, feesten en drinken. Het carnaval betekent ook staan voor sociale samenhang, gemeenschapszin en aandacht voor de maatschappij. Zo’n vereniging probeert de leefbaarheid van de omgeving te verbeteren en neemt verschillende initiatieven om dit te bereiken. De twee grote feesten: het Prinsenbal en het Groot Carnaval, zijn weliswaar de meest opvallende activiteiten, maar - minder in zicht - moet men ook denken aan festiviteiten voor kinderen, ouderen en gehandicapten. Al met al vindt men het toch wel een goed plan, en na de nodige voorbereidingen wordt op 30 maart 1981 Carnavalsvereniging De Turftrapers opgericht.
De keuze voor deze naam is geen toevallige. De omgeving heeft immers lange tijd helemaal in het teken gestaan van de turfstekerij. Deze turfstekers moesten ook wonen, dus ontstond er een verzameling huisjes binnen het veengebied waar de turf werd gewonnen. Armoe was troef en mensen hadden elkaar hard nodig. Langzaam maar zeker is uit deze verzameling huisjes het dorp Tijnje ontstaan; een dorp waar de historisch gegroeide gemeenschapszin nog onveranderd aanwezig is. Zoals het carnaval dat bijna voorschrijft, luistert een stad of dorp in de carnavalsperiode naar een ‘zottennaam’. Met respect voor die traditie, maar zeker ook met diep respect voor de oude turfstekers, is hier gekozen voor de naam ‘Pipegaelsgea’. ‘Pipegael’ is namelijk de naam van een kruiwagen voor het verplaatsen van turf.
Wat organiseert de vereniging zoal?: Prinsenbal (rond 11 november een spetterend stuk cabaret waarbij in een bomvolle zaal de lachspieren flink op de proef worden gesteld. Daarna wordt de nieuwe Prins verkozen: altijd weer verrassend),
Bezoek aan de kerstmaaltijd voor de ouderen (de ouderen krijgen bezoek van de Prins en zijn gevolg, en krijgen een kerstattentie mee naar huis), Carnaval vieren met de bewoners van Borneroord / Kinderfestijn met kindercarnaval, optocht en playbackshow / Bezoek aan de Eerst Geborene (het eerste kind dat na 11 november wordt geboren, krijgt bezoek van de Prins. Natuurlijk wordt voor de kleine wat leuks meegebracht) / Dorpscadeau (de Prins reikt ieder jaar een cadeau uit. Bijvoorbeeld als stimulans aan een vereniging of ondernemer in Tijnje die goed bezig is, of als een geschenk aan het dorp [denk aan de klok op het pleintje, bankje Teningehus etc.]) / Groot Carnavalsfeest (in februari een knallend Carnavalsfeest, met 's avonds een leuke band met muziek waar jong en ouder zich mee vermaakt).
- Toneelvereniging Rjucht en Sljucht in Tijnje is opgericht in 1872 en brengt jaarlijks in maart en december een nieuw stuk op de planken.
- Stichting Iepenloftspul De Tynje brengt eens in de 3 jaar een reeks theatervoorstellingen in de openlucht, met talenten uit Tijnje en omstreken. De eerstvolgende keer is in 2019.
- Caravanfeest (weekend eind juli).
- Tynster Spektakel Weekend (2e weekend van september), met op zaterdag o.a. het Trekkerbehendigheidsfeest.
- Tynjerock (op een zaterdag in december).
Terug naar boven- Zwembad De Wispel in Tijnje is een prachtig natuurbad voor jong en ouder, met volop mogelijkheden voor recreatieve zwemmers en leszwemmers. Het natuurbad verzorgt ook zwemlessen voor de diploma’s A, B, C en zwemvaardigheid. Het zwembad is tijdens de zomer iedere middag en alle doordeweekse avonden geopend voor vrijzwemmen (mits het weer het toelaat).
Terug naar boven- Boek hier je B&B e.d. in omgeving Tijnje, met laagsteprijsgarantie!
Terug naar boven- Algemeen: - Site van en over Tijnje.
- Nieuws: - Nieuws uit Tijnje op Facebook.
- MFA: - In Tijnje zagen ze aankomen dat het voortbestaan van een aantal voorzieningen in het dorp gevaar liep. Zo was de gymzaal aan vervanging toe, maar was de gemeente niet te porren voor nieuwbouw. En het dorpshuis en de twee schoolgebouwen waren ook verouderd. Twee nieuwe gebouwen voor twee krimpende schooltjes is ook niet realistisch, maar wat dan wel... En de huisarts wilde graag met pensioen maar wil wel in zijn pand blijven wonen. Waar moet de nieuwe huisarts dan terecht? De inwoners kwamen dit alles overwegend op het idee de gemeente Opsterland te vragen of ze zelf een plan mochten ontwikkelen voor een nieuwe moderne multifunctionele accommodatie (MFA), waarin al deze voorzieningen onderdak zouden kunnen vinden. Dat mocht. En dat heeft goed uitgepakt. De gemeente beschouwt MFA Tijnje zelfs als voorbeeldproject voor andere soortgelijke projecten in de andere kernen van de gemeente.
Na 3 jaar plannenmaken en voorbereiden met ca. 50 vrijwilligers uit het dorp, is het plan in 2018 door de gemeente goedgekeurd. De meest haalbare optie bleek aanbouw bij de sportlocatie aan de Breewei. Losstaande nieuwbouw bleek duurder en bovendien blijft het onderhoud nu beperkt tot één gebouw. Tegen de voorkant van het huidige gebouw met kantine en kleedboxen komt een twee verdiepingen hoog centrum waarin huisarts en thuiszorg aan de ene kant gevestigd worden en aan de andere kant ruimte is voor de school. Die valt straks onder de openbare koepel Comprix, maar alle identiteiten blijven wel in het onderwijs vertegenwoordigd. Voor de aanbouw moeten de tennisbanen wijken. Deze krijgen een nieuwe plek op het sportpark.
De bedoeling is dat het nieuwe MFA voor Tijnje, dat bijna 4 miljoen euro kost, medio 2020 gereed komt. Het gaat onderdak bieden aan de nieuwe basisschool - de bestaande basisscholen gaan fuseren, omdat de inwoners gezien de krimpende leerlingenaantallen één toekomstbestendige school beter vonden dan twee eigenlijk te kleine schooltjes - een sportzaal voor de sportverenigingen, het dorpshuis en een huisartsenpost. De projectgroep die de plannen heeft ontwikkeld, heeft nadrukkelijk gekeken naar de haalbaarheid ook op termijn; het moet ook allemaal duurzaam te exploiteren zijn. Ze kennen genoeg voorbeelden van te ambitieuze MFA's waar dat mis is gegaan. Daarom is een wedstrijdzaal niet haalbaar, en moeten bijv. de volleyballers hun wedstrijden in Beetsterzwaag blijven spelen.
- Dorpshuis: - Dorpshuis De Trekkerstinte in Tijnje beschikt over een grote zaal, bar, dansvloer, toneel en diverse vergaderruimten. Verder biedt het pand ook onderdak aan Peuterspeelplaats It Drompeltsje, de tussenschoolse opvang, de jeugd- en ouderensoos en de speel-o-theek. Diverse ruimten in het dorpshuis zijn te huur voor feestjes, vergaderingen e.d.
- Onderwijs: - Openbare Basisschool De Pols en prot.chr. Basisschool De Rank.zijn sinds schooljaar 2018-2019 gefuseerd tot Basisschool De Opstekker. "Op De Opstekker wordt geleerd om samen te leven, de ander en elkaars overtuigingen in te sluiten in plaats van uit te sluiten. Kinderen worden op deze manier zo goed mogelijk voorbereid op de kleurrijke samenleving zoals we die nu kennen. In tijden van individualisering, polarisatie en uitsluiting is dit een hele mooie kans. Ook voor het dorp biedt de identiteitsrijke school een grote meerwaarde. Een school is essentieel voor de band tussen inwoners van het dorp, met name tussen de ouders van de kinderen en tussen de kinderen onderling. De band in een gemeenschap is een grote waarde voor de vitaliteit van het dorp en in breder verband is contact tussen verschillendsoortige mensen essentieel voor de leefbaarheid van Nederland." Nadere iniformatie over de visie van de school vind je in de Schoolgids.
- Muziek: - Muziekvereniging De Bazuin. - Dweilorkest De Boljeiers bestaat uit een stel enthousiasite muzikanten die graag voor een vrolijke noot zorgen tijdens feesten, festivals en andere plezierige bijeenkomsten.
- Sport: - v.v. Tijnje is een voetbalvereniging met ca. 175 leden die actief betrokken zijn bij de club. Het beleid is erop gericht een regionale ‘dorpsclub’ te zijn waar sfeer, vriendschap en sportiviteit voorop staan en waar ruimte is voor zowel prestatiegerichte als recreatieve sportbeoefening. De vereniging werkt op jeugdgebied samen met Wispolia uit Terwispel en THOR uit Lippenhuizen. WTTC staat voor Wispolia THOR Tijnje Combinatie. Reden voor deze samenwerking is het tekort aan jeugdspelers binnen deze verenigingen. Het gezamenlijk doel is om in alle leeftijdscategorieën met minimaal één jeugdteam in de competitie uit te komen. Op deze manier willen zij de jeugd van alle leeftijden de mogelijkheid bieden om te kunnen voetballen. Doel is ook om de jeugdspelers zoveel mogelijk voor de verenigingen te behouden, zodat er ook aanwas uit voortkomt voor het seniorenvoetbal.
- "Gymnastiekvereniging GV Tijnje bestaat al sinds 1910 en heeft ongeveer 75 leden. Het plezier in bewegen staat bij ons voorop, maar we trainen natuurlijk ook serieus, om goed te presteren op wedstrijden. Zo hebben we een keer in de twee jaar een feestelijke uitvoering, waarbij de gymzaal bijna uit zijn voegen knapt. Het andere jaar is er dan een onderlinge wedstrijd. Ook de Pietenmiddag rond de Sinterklaastijd is altijd een zeer geslaagde activiteit. De lessen vinden plaats in het gymlokaal aan de Master Roordawei. Het hele jaar door worden er lessen gegeven, m.u.v. de schoolvakanties van het basisonderwijs."
- Wat heeft een dorp als Tijnje nu met skûtsjesilen?, zullen sommigen denken. Het dorp was vroeger een laagveenkolonie en voor het afvoeren van turf waren waterwegen nodig. Deze ontstonden in de 19e eeuw. Het dorp was omgeven door vele wateren met een drukke vaart. Onder de vaartuigen bevonden zich ook skûtsjes. Na de Tweede Wereldoorlog verdwenen de wateren in Tijnje om deels plaats te maken voor een rondweg om het dorp. Hiermee verdween ook deels de identiteit van het dorp. Een identiteit die in 2008 weer een beetje is teruggehaald door de aankoop van een skûtsje.
In 2007 krijgt een vriendengroep uit het dorp namelijk het idee om te gaan skûtsjesilen. Bij navraag blijken meer dorpelingen hierin geïnteresseerd te zijn. Sommigen hebben al veel ervaring met organiseren en samenwerken via hun jarenlange ervaring in het succesvolle combinerace-team van het dorp. Het Tynster Skûtsje Project wordt gelanceerd. Een plan van aanpak wordt gemaakt en de zoektocht naar potentiële skûtsjes begint. De groep laat het oog vallen op de “Bruine Beer”, een skûtsje uit de klasse A-klein, die ze uieteindelijk weten te bemachtigen. Ze hernoemen hem in It Swarte Wief. Het skûtsje wordt in de vaart gehouden en voor deelname aan wedstrijden klaargemaakt via Stichting Behoud Tynster Skûtsje. De Tynster skûtsjesilers nemen vanaf 2008 deel aan wedstrijden van de IFKS.
- Genealogie: - Overzicht van begravenen op de begraafplaats van Tijnje.
Terug naar boven- Waar voorheen 9 van de 10 Nederlanders niet van Tijnje zal hebben gehoord, was dat in februari 2018 even omgekeerd; toen is oud-inwoner Suzanne Schulting* namelijk Olympisch Kampioen Shorttrack geworden. Uiteraard heeft het dorp haar daarvoor gehuldigd.
* Dochter van Jan Schulting, die o.a. in de jaren zeventig en tachtig voetballer bij SC Heerenveen is geweest. Deels parallel en daarna is hij trainer geweest bij een reeks verschillende clubs, waarvoor zie de link. Suzanne Schulting is in Tijnje opgegroeid maar in 2015 naar Heerenveen verhuisd.
Reactie toevoegen