Status

- Tjalleberd is een dorp in de provincie Fryslân, gemeente Heerenveen. T/m 30-6-1934 gemeente Aengwirden.

- Tjalleberd heeft een dorpswapen.

Naam

In het Fries
Tsjalbert.

Oudere vermeldingen
1315 Tyanlaberde, 1481 to Tjallaberd, 1505 Jellebert alias Tyalbert, 1664 en 1718 Tjallebert.

Naamsverklaring
Betekent het Oudfriese berde, datief enkelvoud van bert 'plaats waar woningen staan', van de persoon Tjalle.(1)

Ligging

Tjalleberd ligt ZO van de dorpen Akkrum en Nes, ZZO van het dorp Aldeboarn, ZW van de dorpen Gersloot-Polder, Tijnje en Nij Beets, WZW van de dorpen Gersloot, Gorredijk en Terwispel, W van de A7 en het dorp Luxwoude, WNW van de dorpen Langezwaag en Jonkerslân, NW van de dorpen De Knipe en Bontebok, N van de dorpen Oranjewoud en Oudeschoot, NNO de dorpen Heerenveen en Nieuweschoot, NO van de dorpen Terband, Nijehaske en Oudehaske, ONO van de dorpen Luinjeberd en Nieuwebrug, O van de A32 en de dorpen Nieuwebrug en Haskerdijken en OZO van het dorp Vegelinsoord.

Statistische gegevens

In 1840 heeft Tjalleberd 190 huizen met 1.025 inwoners. Tegenwoordig heeft het dorp ca. 325 huizen met ca. 800 inwoners.

Bezienswaardigheden

- Tjalleberd heeft 2 rijksmonumenten.

- Tjalleberd heeft 10 gemeentelijke monumenten.

- Gevelstenen in Tjalleberd.

Jaarlijkse evenementen

- Op een zaterdag eind maart 2018 was er in MFA Aengwirden de 1e editie van het Streekstyle evenement, bedoeld als 'podium' voor creatieve dorpelingen en lokale ondernemers die mooie dingen maken en verkopen, georganiseerd door Mimoontje en Broekt Tweedehands kleding. Tijdens de markt waren er creatieve workshops, schminken voor de kinderen, en standhouders die producten verkochten op het gebied van cosmetica, modeaccessoires, woonaccessoires, zuivelproducten, eten, vintage, handgemaakte artikelen e.d. De intentie is dat het een jaarlijks evenement wordt.

- Op de 4e zaterdag van augustus is er jaarlijks aan de Kluft in Tjalleberd het Frysk Kampioenskip Ielrikjen, oftewel het Fries Kampioenschap Palingroken (in 2020 voor de 27e keer). Ca. 50 deelnemers strijden om de wisselbokaal De Skiere Iel. Er zijn ook aantrekkelijke geldprijzen voor de beste 3 rokers. Tevens is er elk jaar een schoonheidsprijs voor de deelnemer die de mooiste of meest originele stand heeft. Maar meedoen is vaak nog belangrijker dan winnen, aldus een van de deelnemers: “Gezellig hier met elkaar op het terrein genieten van een pilsje een een vers gerookte Iel.” - Hier kun je lezen hoe het in 1994 is begonnen.

Overnachten

- Boek hier je B&B e.d. in omgeving Tjalleberd, met laagsteprijsgarantie!

Links

- Algemeen: - Site van en over Tjalleberd.

- Dorpshuis: - In september 2016 is de nieuwe Multifunctionele Accommodatie (MFA) Aengwirden officieel opgeleverd. gereed. Het project heeft ca. 10 jaar geduurd en heeft ca. 2 miljoen euro gekost. De MFA is, zoals de naam al suggereert, niet alleen bestemd voor de inwoners van Tjalleberd maar ook voor de inwoners van de andere 3 dorpen in het streekje Oud Aengwirden (Terband, Luinjeberd en Gersloot).

- Onderwijs en kinderopvang: - SWS De Nijewier is een samenwerkingsschool (de eerste van de gemeente Heerenveen), die zijn naam dankt aan de fusie per 1-8-2016 tussen christelijke basisschool Anjewier en openbare basisschool De Nijewei (die ook al een fusieschool was, per 2013, van de scholen d'Aldewei in Gersloot en De Streek in Tjalleberd. Maar omdat die samen ook nog maar 60 leerlingen hadden in 4 combinatieklassen, werd die school al na enkele jaren ook te klein, vandaar wederom een fusie). De nieuwe school zorgt voor stabiel basisonderwijs voor kinderen uit Heerenveen en uit de dorpen Terband, Luinjeberd, Tjalleberd en Gersloot, voor nu en in de toekomst. Het onderwijs op deze school is eigentijds en identiteitsrijk. Levensbeschouwelijke vorming heeft er een prominente plaats. Hieronder vallen vakken als godsdienst, overige (geestelijke) stromingen en burgerschapsvorming. De identiteitscommissie geeft inhoud en vorm aan de jaarlijkse religieuze feesten en houdt hierbij rekening met de diversiteit onder leerlingen en hun ouders.

De school heeft ca. 160 leerlingen en prognoses wijzen uit dat dat wel stabiel blijft voor de komende jaren. Vooralsnog huizen de leerlingen in het oude pand van de Anjewier, maar daar zit men wat krap in het jasje. Daarom komt er een nieuw schoolgebouw W van de MFA aan It Hiem. Wethouder Zoetendal is blij dat er een stap wordt gezet: “Wij hebben als gemeente de zorgplicht voor een goede huisvesting van scholen. Nieuwbouw is een enorme verbetering en een aanwinst voor het dorp. Dit komt alle kinderen en hun ouders daar ten goede”. “We kunnen onze energie nu volop in de ontwikkeling van de plannen gaan steken en het onderwijs in Tjalleberd een impuls geven”, zegt Alfred Vos, bestuurder van de Tjongerwerven CPO, waaronder SWS De Nijewier valt. (bron: gemeente Heerenveen, juli 2018)

- "Peuteropvang Pinokkio in Tjalleberd is een locatie van Kids First, speciaal voor kinderen tussen de 2 en 4 jaar. Kinderen kunnen twee dagdelen per week komen spelen. Als kinderen groter worden, groeit ook de wereld om hen heen. Ze hebben de behoefte hun omgeving te ontdekken. De peuteropvang is dan een avontuurlijke plek, helemaal gericht op de ontwikkeling van kinderen. Veilig, vriendelijk en stimulerend. Ook bieden we Voor- en Vroegschoolse Educatie (VVE) om ontwikkelingsachterstanden bij kinderen in de leeftijd van 2,5 tot 4 jaar te voorkomen. We verwelkomen jew kind graag bij peuteropvang Pinokkio! Onze sterke punten zIjn: avontuurlijke plek; veilig, vriendelijk en stimulerend; VVE- programma; veel activiteiten, bijvoorbeeld naar de boerderij."

- Sport: - "Voetbalvereniging v.v. Aengwirden behoort tot de jongste verenigingen in Friesland. De club dateert namelijk van 1986. De totstandkoming van de club geschiedde op een wat merkwaardige wijze. De aanleiding was dat de gemeente Heerenveen in het begin van de jaren zeventig het plan opperde om een sportcomplex in de streek aan te leggen. Onder de streek worden verstaan de dorpen Terband, Luinjeberd, Tjalleberd en Gersloot. Er werd een commissie in het leven geroepen, die moest onderzoeken of er voldoende verenigingen bereid waren om van het sportcomplexgebruik te gaan maken, zodat de aanleg een verantwoorde zaak was. Het gemeentebestuur van Heerenveen slaagde er niet in om binnen een redelijke tijd de plannen nader uit te werken. Integendeel, de realisering van het sportcomplex werd op de lange baan geschoven. Het duurde de commissie allemaal te lang en zij ging ter ziele. Wel werd afgesproken dat gymnastiekvereniging Hercules de taak van de commissie zou overnemen, zodra de gemeente toch tot aanleg van het sportcomplex over zou gaan.

Toen eindelijk in 1985 met de aanleg werd gestart, ging de gymnastiekvereniging op zoek naar gebruikers. Voor de tak voetbal werd eerst voetbalvereniging v.v. Gersloot benaderd, maar die club wilde niet naar Tjalleberd verhuizen. Daarna ging men op zoek naar mensen die bereid zouden zijn om zitting te nemen in het bestuur van een in dit dorp op te richten voetbalvereniging. Want men vond dat er tenminste een voetbalvereniging van de nieuwe sportaccommodatie gebruik zou moeten maken. De zoekactie had succes. Op 14 april 1986 was de vereniging een feit. Toen moest de vereniging nog een naam hebben. Het werd v.v. Aengwirden. Die naam komt voort uit de tijd dat Aengwirden de tweede grietenij van Zevenwouden was. In de volksmond heette deze gemeente, die 4064 hectare groot was en waar de vier dorpen in de eerste alinea vermelde dorpen deel van uitmaakten. De vier dorpen liggen alle aan de Aengwirderweg; de naam van de voetbalclub is zo vreemd dus nog niet.

Voor de tegenstanders van de voetbalclub wil het nog wel eens problemen geven; sommige verenigingen rijden namelijk naar Engwierum, dus richting Dokkum en dat is toch een heel eind uit de buurt... Maar zulke vergissingen zullen minder voorkomen naarmate Aengwirden een vertrouwder klank krijgt. De entree in de voetbalwereld, in het eerste jaar van haar bestaan, was trouwens meteen een klapper. Aengwirden startte in 1986 in de najaarsreeks 4e klasse van de FVB. Men kwam weliswaar als enige standaardelftal in die klasse uit, maar de ploeg uit Tjalleberd liet er dan ook geen onduidelijkheid over bestaan dat het in die klasse veruit de sterkste was. Van de 10 wedstrijden werden er 9 gewonnen, 1 gelijkgespeeld en 0 verloren. Dat leverde dus meteen het kampioenschap op; beter had men het zich niet kunnen wensen. In 1989 kwam men wel op de laatste plaats terecht, maar dat schrok niemand af. Men zei eenvoudig: nu kan het alleen maar beter gaan. Dat werd ook snel aangetoond. De vereniging was inmiddels fors gegroeid tot 160 leden. In alle categorieën had men teams in de FVB. In seizoen 2015/2016 werd promotie afgedwongen naar de 4 klasse zondag."

- "IJsclub Togearre Fierder is een gezellige ijsclub in Tjalleberd waar naast schaatsen ook plezier van belang is."

- 'Wakkermaker': - Arno Broere (1969) uit Tjalleberd bouwt na zijn studies International Business Studies en Bedrijfseconomie/Marketing een glanzende carrière op, o.a. als hoofd marketing en communicatie. In 2016 stort 'goudhaantje en alleskunner' Broere in. De huisarts stelt de diagnose 'burn-out'. Na een herstelproces stelt hij zich sindsdien als doelen: "Ik wil een goede echtgenoot zijn, een goede vader en een goede vriend. En ik wil mijn werk moeiteloos kunnen doen." En hij voelt dat hij zijn ervaringen wil delen, omdat dat hij niet de enige was die verzoop, of dreigde te verzuipen in het moeras van managementsystemen, in de procesmatige routines die veel organisaties of zelfs gezinnen volgens hem in hun greep houden. In zijn ogen staat "de verbinding onder druk, omdat we altijd maar van alles moeten. Er is geen heart to heart. Er zijn geen warme connecties meer. Geen echte interesse."

Hij besluit dat hij ook andere mensen en organisaties wakker wil schudden, simpelweg door gesprekken met ze te gaan voeren. Over het leven. Over wat nu eigenlijk de bedoeling is. Hij noemt zich sindsdien 'wakkermaker' en noemt zijn conversaties ‘bloeigesprekken’. Die gesprekken voert hij in zijn Jaguar, die hij speciaal voor dit doel heeft aangeschaft. (bron en voor nadere informatie zie het interview met Arno Broere in LC, 2-4-2018. Zie ook zijn site Bloeigesprek)

- Genealogie: - Overzicht van begravenen op de begraafplaats van Tjalleberd Kerk en - idem pasto(rie?).

• 1. Nederlandse plaatsnamen verklaard,
  van Berkel, Gerald, and Samplonius Kees
  , (2018)