Veenhof

Plaats
Buurtschap
Aa en Hunze
Drenthe

Veenhof

Terug naar boven

Status

- Veenhof is een buurtschap in de provincie Drenthe, gemeente Aa en Hunze. T/m 1997 gemeente Gieten.

- De buurtschap Veenhof valt, ook voor de postadressen, onder het dorp Gieten.

Terug naar boven

Naam

Oudere vermeldingen
1652 kopie 1768 Veenhof, ca. 1760 Veenhoff.

Naamsverklaring
De naam betekent 'hof(stede) in het veen', gelegen op een tange, een uitloper van de Hondsrug.(1)

Familienaam
Er zijn ook personen met de achternaam Veenhof. Tegenwoordig zijn dat er ca. 1.000. Wellicht zijn de voorouders van deze families uit deze buurtschap afkomstig.

Terug naar boven

Ligging

De buurtschap Veenhof ligt rond de gelijknamige weg, O van Gieten, ZW van Gieterveen, NW van Gasselternijveen.

Terug naar boven

Statistische gegevens

In 1840 omvat de buurtschap Veenhof 4 huizen met 36 inwoners. Tegenwoordig omvat de buurtschap een 10-tal panden met ca. 25 inwoners.

Terug naar boven

Bezienswaardigheden

- De buurtschap Veenhof is ontstaan als esnederzetting op een geïsoleerde zandkop in het veengebied tussen Hondsrug en Hunze. De essen, aangelegd op het hoogveen, zijn door oxidatie van de veenlaag in de loop der tijden verdwenen. Het 18e- en 19e-eeuwse groepje statige boerderijen ter plekke, omgeven door monumentale hoge bomen, visualiseert mooi het karakter van 'eilandje in het veen'. Kennelijk is de hele buurtschap als zodanig een bezienswaardig ensemble (wij zijn er zelf nog niet geweest). In de media komen wij namelijk kwalificaties voor deze buurtschap tegen als 'pastorale idylle' en "Dit is de parel van de Veenkoloniën":

"We arriveren in het gehucht Veenhof. We zijn onder de indruk van deze pastorale idylle. Midden in het open veengebied liggen op een zandkop enkele statige boerderijen, omringd door monumentale bomen. ‘Dit is de parel van de Veenkoloniën’, zegt Bennen. ‘Hier gaan we, wat mij betreft, nooit aankomen. Dit is voor iedereen die met het gebied bezig is een bron van inspiratie. Onze opgave is het Veenhof van de 21e eeuw te maken. Het wordt de kunst om het zo te doen dat we de kwaliteiten van het landschap benutten zonder dat we het opsouperen.

Er zijn verschillende voorbeelden te geven van mooie plekken waar je woningen zou kunnen bouwen. Je hebt hier en daar in het open landschap groepjes bomen, meestal sporen van vroegere bebouwing. Ook de prachtige glooiingen, restanten van oude rivieroevers, die je her en der onverwachts in het landschap aantreft, zouden mooie woonlocaties vormen. Het is een afweging tussen continuïteit en dynamiek. We willen het mooie van het landschap behouden, maar ze mogen over honderd jaar ook weten dat wij er zijn geweest.’" Aldus een reportage over het Hunzeproject in Noorderbreedte d.d. 30-11-1997, met toenmalig projectcoördinator bij de in 1998 formeel opgerichte gemeente Aa en Hunze, Adriaan Bennen.

Het Hunzeproject heeft als doel het Hunzedal en de aangrenzende Veenkoloniën nieuw leven in te blazen. De verstedelijking moet van de aangrenzende Hondsrug worden afgeleid naar het Hunzedal. Natuurontwikkelingsprojecten in het Hunzedal moeten het gebied aantrekkelijker maken voor recreatie en woningbouw. Er blijft ruimte over voor versterking van de landbouw. De lokale bevolking wordt nauw bij het project betrokken. De reportage schetst een tocht door het gebied waarbij Adriaan Bennen vertelt over het Hunzeproject, plattelandsontwikkeling en de cultuurhistorie van het landschap, aan de hand van een aantal voorbeelden ter plekke, waaronder dus buurtschap Veenhof.

- De buurtschap heeft 1 rijksmonument, zijnde de boerderij op Veenhof 5, uit 1874, zeer fraai gelegen op een erf met monumentale bomen, in een karakteristieke buurtschap, die nog geheel de oorspronkelijke agrarische structuur heeft. Het is een boerderij van het krimpentype opgetrokken in baksteen onder deels met riet gedekt afgewolfd zadeldak met gegolfde friese pannen gedekt. Centraal in de symmetrische voorgevel een dubbele paneeldeur met sierroosters, in het bovenlicht een levensboom, gevat in een pilasterstelling op neuten met een dubbele pijl in het fries. Aan weerszijden twee schuifvensters met een korfboog in bovendorpel en strek, en natuurstenen onderdorpel. Onder het wolfeind met hoofdgestel vijf tweeruits mezzaninovensters.

Aan de linkerzijgevel met hoofdgestel, tegen de krimp aan, een serreaanbouw uit de jaren dertig onder platdak met kroonlijst. In de kopse gevels twee gekoppelde vensters met achtruits bovenlichten, in de voorgevel een "melkmeisje": twee openslaande deuren met gekoppelde vensters, alle met achtruits bovenlicht. rechts van de erker een schuifvenster als aan de voorzijde. In de stalgevel een neo-18e-eeuwse entree en acht betonnen zesruits stalramen met segmentboog en tochtsleuf. Aan de onderzijde van het dakschild enkele rijen oudhollandse pannen.

In de rechterzijgevel van het woongedeelte, met hoofdgestel, twee T-vensters, de rechter met vierruits roeden verdeling in het onderlicht, verder als aan de voorzijde. In de kop van de krimp een schuifvenster, in de langsgevel twee gekoppelde vensters met bovenlicht en een klein venster. Voor het stalgedeelte acht kleine vierruits bovenlichten met segmentboog. In de bedrijfsgevel, voorzien van uilebord met makelaar, wolfeind en vlechtingen, twee inritten met segmentbogen, twee loopdeuren waarvan één met bovenlicht en jaartalanker.

De boerderij op Veenhof 5 is van algemeen cultuur-, architectuurhistorisch en stedebouwkundige belang: als karakteristiek voor de oorspronkelijke agrarische structuur; vanwege de beeldbepalende ligging in een bijzonder gebied; vanwege de kwaliteit van het ontwerp; vanwege de gaafheid. (bron: Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed)

Reacties

(4)

Dat was ooit in mijn familie werd mij verteld. Ik weet het niet zeker, maar het is wel leuk een dorpje die de zelfde naam heeft.

Dit is de enige plaats in ons land met deze naam, dus het is best aannemelijk dat de voorouders van uw familie uit dit plaatsje afkomstig zijn. Wellicht heeft iemand dat al eens uitgezocht. Er zijn namelijk tienduizenden mensen in ons land die hun stamboom uitzoeken ('genealogie'). De vereniging voor mensen met die hobby is de NGV (www.ngv.nl). Ik heb de beschrijving van buurtschap Veenhof nog wat verder uitgewerkt.

Is er een lokale horecagelegenheid?

Neen. Veenhof is een kleine buurtschap in het buitengebied met louter monumentale boerderijen en woonhuizen. Maar op letterlijk een steenworp afstand ligt het dorp Gieten, waar het buurtschapje onder valt, en daar is legio horeca. Vermoedelijk zal men er, gezien de beschrijving, juist de idyllische rust koesteren en het ontbreken van horeca daarom ook niet als een gemis ervaren.

Reactie toevoegen