Status

- Ven-Zelderheide is een dorp in de provincie Limburg, in de regio Noord-Limburg, gemeente Gennep. T/m 1972 gemeente Ottersum.

- Pas sinds 2007 heeft het dorp Ven-Zelderheide een eigen postcode (6599) en postadres-plaatsnaam. Voorheen had het dat niet en lag het daarom voor de postadressen 'in' Ottersum.

- Onder het dorp Ven-Zelderheide vallen ook de buurtschappen Dam, Hekkens en Zelder.

Naam

In het Limburgs
't Vèn.

Oudere vermeldingen
1e kwart 13e eeuw Uene. In de Volkstelling van 1840 is sprake van de buurtschappen Ven en Zeldersche Heide.

Naamsverklaring
Het Oudnederlandse Uene betekent 'moerassige waterplas'. De identificatie van de oudste vorm is twijfelachtig.(1) In het dialect wordt de e ook langgerekt uitgesproken en is de schrijfwijze met een è. In het standaard Nederlands is het accent weggevallen en daarmee ook de langgerekte klank.

Carnavalsnaam
Tijdens carnaval heet het dorp Waldkrekelsriek of 't Riek van de Waldkrekels.

Ligging

Ven-Zelderheide ligt NO van Gennep en Ottersum en grenst in het O en N aan Duitsland. In de Z helft van het dorpsgebied wordt de dorps- en in het O landsgrens in het W, Z en O bepaald door het riviertje de Niers.

Op de kaart gezien ligt het dorp nogal geïsoleerd t.o.v. de overige dorpen, die doorgaans aan de N271 liggen. De inwoners vinden dit echter geen nadeel: "Onder de inwoners is de binding met het dorp groot. Door de kleinschaligheid en de relatief geïsoleerde ligging is er sprake van een sterk saamhorigheidsgevoel, een echte ons-kent-ons mentaliteit. De inwoners vinden hun dorp daarom 'het mooiste dorp van Noord-Limburg'. Hoewel het dorp op lokaal niveau betrekkelijk geïsoleerd ligt, ervaren de inwoners dit geheel anders. De nabijheid van de snelwegen A73 en A77, de grens met Duitsland en de aanwezige natuur maakt Ven-Zelderheide volgens de inwoners tot een aantrekkelijk dorp om te wonen", aldus het Dorpsontwikkelingsplan.

Statistische gegevens

In 1840 was het grondgebied van het huidige Ven-Zelderheide verdeeld in de buurtschappen Ven met 53/350 (= huizen/inwoners), Zelder 4/35, Zeldersche Heide 11/78, Dam 5/33 en Hekkens 3/25. Tegenwoordig heeft het dorp - inclusief de bij Status genoemde buurtschappen - ca. 320 huizen met ca. 800 inwoners.

Geschiedenis

De plaatsnaam Ven-Zelderheide wijst op twee gehuchten, die sedert vele eeuwen in elkaars nabijheid liggen: ’t Ven en landgoed Zelder met de heidegronden erom heen. Rond 1800 had ‘Veen’ ca. 150 inwoners en woonden er op landgoed Zelder ca. 45 personen. Al in 1381 vinden we in een overzicht van inkomsten en uitgaven van het klooster Grevendaal der Cisterciënzer Zusters bij Asperden (Dld.) “den Venschen Kirchaven” (= kerkhof) vermeld. In 1413 vinden we “het darp int Venne” genoemd. Deze woonkern lag tamelijk geïsoleerd omdat de Zelderse heide, die zich tussen ’t Ven en Ottersum uitstrekte, toen nog woest en onontgonnen was. In die tijd verrijst er bij het Vense kerkhof een kapelletje dat door Hendrik en Aleida Busserhuze (1468) in hun testament rijkelijk met landerijen wordt begiftigd. Dit echtpaar ontleent hun naam aan het landgoed Busserhuze onder Ottersum, tegenwoordig lokaal bekend als boerderij ‘de Heuvel’. De scheiding tussen 't Ven en Zelder is nog duidelijk aanwezig. Het Zelder wordt nog altijd als een aparte buurtschap gezien, terwijl 't Ven en Ven-Zelderheide synoniemen zijn geworden.

Heemkunde
"In 2007 is Werkgroep Historie Ven-Zelderheide gestart. De groep bestaat uit 5 enthousiaste personen. Het doel is het bevorderen van de belangstelling voor eigen volk en streek, volksgebruiken en de natuur, evenals stimulering van het behoud van historische waarden. De werkgroep is een onderdeel van de Dorpsraad. Door middel van DOP- gelden hebben we een aantal projecten op kunnen starten. We zijn begonnen met het uitgeven van fotoboek '60 jaar KBO', waarin meer dan 120 foto’s geplaatst zijn van mensen die 60 jaar of ouder zijn. In het tweede boek, getiteld 'Van Rupaan tot Hekkens', geschreven door Henk Jaspers, zijn oude foto’s geplaatst die de Ven-Zelderheidenaren ons hebben aangeboden. De boekjes zijn nog te koop bij gemeenschapshuis De Uitkomst en bij Jeanne van Oosterhout (tel. 518027). We hebben diverse video-opnames gemaakt van zo’n 20 oudere inwoners van het Ven die ons veel verteld hebben over o.a. de evacuatie en oorlog, het boerenleven, de winkels in het Ven, de school en de kerk, kermis, dus het totale dorpsgebeuren van vroeger. Deze opnames gebruiken we voor het maken van thema-afleveringen tijdens het Historisch Café dat wij door het jaar heen diverse malen organiseren.

Op 6 oktober 2013 heeft Sjaak Kroon het Historisch Café gepresenteerd met als thema 'het Vense dialect'. Alle bezoekers kregen een dialectwoordenboekje aangeboden, samengesteld door Gert Holtermans. Hier vind je een door Gert samengesteld overzicht van het Vense dialect. In de hal van gemeenschapshuis De Uitkomst hebben we een fototentoonstelling gerealiseerd. Ook hier zijn de inwoners enthousiast over. Het is de bedoeling om ieder jaar andere oude foto’s op te hangen, zodat er regelmatig iets nieuws te zien is. Verder zijn we voornemens om nog een dvd te maken met als thema: 'Ven-Zelderheide het hele jaar rond', in de huidige tijd, dus alle activiteiten die nu plaatsvinden. We denken hierbij vooral aan activiteiten van verenigingen, maar ook aan bijv. het “Nieuwjaarwensen”, de school, de lokale bedrijven, de monumenten, de kerk en de natuur. We verzamelen nog oude 8mm films, die we over willen zetten op dvd, dus we zijn volop in beweging en hebben nog volop werk en plannen. Oud foto-, video- en filmmateriaal kun je, ter kopiëring, altijd aan de werkgroep aanbieden. Voor meer informatie kun je terecht bij Marian Peters, tel. 0485-514235."

Recente ontwikkelingen

- "De afgelopen jaren vertoont de Nederlandse overheid een terugtredende beweging. Steeds meer maatschappelijke taken worden overgelaten aan marktpartijen of aan de burgermaatschappij. Ook bij gebiedsontwikkeling is er een omslag te bespeuren van actief naar faciliterend grondbeleid. Tegelijkertijd spelen er zorgen omtrent de instandhouding van de leefbaarheid in rurale gebieden. De zogeheten kleinekernenproblematiek staat reeds decennialang in de aandacht, en omvat de vermindering van voorzieningen en werkgelegenheid in kleine kernen, waardoor de leefbaarheid onder druk komt te staan. In mijn masterthesis is de casus 'Hart van Ven-Zelderheide' bestudeerd. Dit dorp is een kleine kern in het oosten van de Limburgse gemeente Gennep, direct aan de Duitse grens. Vanuit de dorpsgemeenschap bestaat de wens om de leefbaarheid in het dorp te bevorderen. Een belangrijk onderdeel daarvan is de omvorming van een akker in het centrum van het dorp tot een aantrekkelijk dorpshart met ontmoetingsfunctie. Aangezien de gemeente Gennep geen actieve rol speelt bij deze gebiedsontwikkeling, kan het project gezien worden als een vorm van zelfsturing. Zelfsturing is de voornoemde actuele trend die inhoudt dat een groeiend aantal verantwoordelijkheden verschuift van de overheid naar de burgermaatschappij. Relevante theorieën die in dit onderzoek worden gehanteerd zijn de communicatieve rationaliteit van Habermas en de communicatieve zelfsturingstheorie van Cornelis.

De doelstelling voor dit onderzoek is inzicht te verkrijgen in de mogelijkheden voor het inzetten van zelfsturing bij gebiedsontwikkeling in kleine kernen, door na te gaan in hoeverre aspecten van de zelfsturingstheorie van toepassing zijn op de casus 'Hart van Ven-Zelderheide'. De gegevensverzameling in deze scriptie omvat zowel een theoretisch als een praktisch spoor. De theorie is gericht op het aanwezige potentieel voor zelfsturing bij gebiedsontwikkeling in kleine kernen, terwijl het praktische deel bestaat uit de wensen van de dorpsbewoners omtrent de inrichting van het dorpshart. Allereerst zijn 21 semigestructureerde interviews afgenomen bij sleutelpersonen. De resultaten van de interviews vormden de basis van een enquête die onder alle huishoudens in Ven-Zelderheide is verspreid. Deze kwantitatieve gegevens zijn op statistische significantie getoetst in de vorm van een ordinale logistische regressieanalyse. Hierdoor kan gesproken worden van een gemengdemethodenonderzoek.

De centrale vraag die in dit scriptieonderzoek wordt gehanteerd luidt: Wat zijn de mogelijkheden voor het bestrijden van de kleinekernenproblematiek in Ven-Zelderheide ten tijde van een terugtredende publieke sector en een toenemende nadruk op zelfsturing? Uit de verzamelde gegevens bleek dat de inwoners grotendeels de voorkeur geven aan de herinrichting van de akker tot een parkachtig dorpshart, samen met de herbestemming van het kerkgebouw tot een multifunctioneel centrum. Uit de enquêtes en interviews kwam tevens naar voren dat de dorpsgemeenschap beschikt over een aanzienlijk potentieel voor zelfsturing bij gebiedsontwikkeling. De saamhorigheid en het onderlinge vertrouwen zijn bevorderlijk voor de zelfsturingscapaciteiten.

Tegelijkertijd moet worden beseft dat de mogelijkheden voor zelfsturende gebiedsontwikkeling grenzen kennen, die gedurende het proces ontdekt moeten worden. Een faciliterende rol vanuit de gemeente blijft onontbeerlijk voor de ondersteuning van initiatieven in de burgermaatschappij. Een voorbeeld is de bouw van een multifunctioneel centrum in Ven-Zelderheide. Het overgrote deel van de respondenten is van mening dat de VenZelderheidenaren niet in staat zijn een dergelijk project eigenhandig te verwezenlijken. Er dient eveneens gewaakt te worden voor een ongelijke verdeling van de taaklast onder burgers. Een scheef verdeelde taaklast kan leiden tot overbelasting van actieve burgers, terwijl anderen meeprofiteren van de resultaten. Dit wordt ook wel vrijbuitersgedrag genoemd.

Aan gemeenten kan een aantal beleidsmatige aanbevelingen aangaande zelfsturende gebiedsontwikkeling worden gedaan. Ten eerste dient zelfsturing niet gezien te worden als een mogelijkheid tot bezuiniging. Zelfsturing moet tot doel hebben de burgers meer macht en verantwoordelijkheid te geven, wat past in het huidige tijdsgewricht. Waar nodig kunnen gemeentelijke overheden burgerinitiatieven financieel ondersteunen. Daarnaast moet worden afgestapt van het vroegere overheidsprimaat, waarbij de gemeente boven de burgers in de hiërarchie stond. Tegenwoordig acteren burgers en overheden steeds meer op gelijkwaardige basis met elkaar. De gemeenten dienen zich hiervan bewust te zijn door een machtsvrije dialoog aan te gaan met burgers, zoals genoemd door Habermas. Ten slotte moet een gemeente zich flexibel opstellen ten opzichte van de wetten en regels die van toepassing zijn bij gebiedsontwikkeling, om zo ruimte te bieden aan burgerinitiatieven. Aan burgerinitiatieven kan aanbevolen worden zich niet alleen te richten op overheidsfinanciering, maar evenzeer op private fondsen. Burgers dienen tevens te beseffen dat hun zelfsturingscapaciteiten beperkingen kennen, en dienen hierover met gemeenten in samenspraak een nieuwe rolverdeling te vinden." Aldus de samenvatting van de masterthesis 'Zelfsturing als hulpmiddel voor de bestrijding van de kleinekernenproblematiek in Ven-Zelderheide', 2014, door Boudewijn Idema, in het kader van zijn opleiding Planologie, Specialisatie Vastgoed en Grondmanagement, aan de Radboud Universiteit Nijmegen, Faculteit der Managementwetenschappen.

- In het Dorpontwikkelingsplan uit 2007 - en ook in de alinea's hierboven verwoord - wordt gesproken over het ontwikkelen van een dorpshart rondom de Antoniuskerk. Het dorp bestaat uit lintbebouwing, waardoor een echt centrum ontbreekt. De locatie bij Kerkvonder en Spiekerbeek biedt door de centrale ligging binnen het dorp en de aanwezigheid van de Antoniuskerk en basisschool De Vonder goede mogelijkheden voor de realisering van een dorpshart. Om te starten met het project is door de Dorpsraad in 2012 de Werkgroep Hart van Ven-Zelderheide opgericht. Deze werkgroep heeft het initiatief in dit project, waarbij zelfsturing van de dorpsgemeenschap centraal staat. Het project Dorpshart is globaal te verdelen in twee onderdelen: herbestemming van de Antoniuskerk tot Multifunctioneel Centrum (MFC) en herinrichting van de gronden rondom de kerk en Spiekerbeek.

Door de afname van kerkbezoek wordt de Antoniuskerk steeds minder gebruikt. In de Antoniuskerk vinden weinig grote erediensten meer plaats. De kleinere kapel aan de Vensestraat wordt voor de meeste erediensten gebruikt. Het aan de eredienst onttrekken van de Antoniuskerk is door het kerkbestuur in gang gezet. Het idee is dat in de toekomst geen erediensten, maar nog wel reguliere afscheidsdiensten in de Antoniuskerk gehouden kunnen worden. Voor het behoud van deze kerk is een nieuwe bestemming belangrijk. Een MFC met verschillende maatschappelijke functies als nieuwe bestemming voor de Antoniuskerk is interessant doordat het bestaande gemeenschapshuis van Ven-Zelderheide “De Uitkomst” decentraal ligt en verouderd is. Wanneer dit bestaande gemeenschapshuis wordt verplaatst naar het te realiseren MFC in de Antoniuskerk, kunnen op het terrein van De Uitkomst levensloopbestendige woningen worden gerealiseerd. Voor herbestemming van de Antoniuskerk is draagvlak binnen de dorpsgemeenschap aanwezig en voor het MFC zijn geïnteresseerde gebruikers beschikbaar van onder andere De Uitkomst. In het kader van de haalbaarheidsstudie is daarom geen marktverkenning uitgevoerd.

De gronden rondom de kerk en Spiekerbeek zijn onderdeel van het nieuwe Dorpshart en kunnen plaats gaan bieden aan onder andere een dorpsplein, natuurspeeltuin, groen, parkeerplaatsen en een fiets- en voetpad. Voor de (her)inrichting van de gronden rondom de Antoniuskerk en Spiekerbeek zijn in de afgelopen jaren een aantal scenario’s bedacht. Om de onbebouwde akkergronden rondom de Spiekerbeek in te kunnen richten voor het Dorpshart heeft de Dorpsraad in 2013 de gemeente Gennep verzocht over te gaan tot verwerving van deze gronden (circa 3.000 m2 ten noorden en circa 7.000 m2 ten zuiden van de Spiekerbeek) van de grondeigenaren. Dit heeft geleid tot een besluit van College van Burgemeester en Wethouders van de gemeente Gennep voor een grondruilovereenkomst in verband met de inrichting van gronden rondom de Spiekerbeek ten behoeve van de ontwikkeling van het Dorpshart Ven-Zelderheide.

In dit kader heeft de gemeente Gennep in 2018 1.500 m2 bouwgrond voor 5 woningen in Plan Hogeweg in Ven-Zelderheide 'geruild' tegen 10.000 m2 landbouwgrond tussen Kerkvonder en Kleefseweg. Het min of meer ruilen van de landbouwgrond bij de kerk in het dorp - door verkoop van de genoemde bouwgrond en aankoop van de landbouwgrond in het beekdal van de Aalbeeksebeek - creëert de mogelijkheid voor de realisatie van het hierboven beschreven, te realiseren dorpshart. Het raadsvoorstel is in februari 2018 aangenomen. De realisatie van een dorpshart is al een langgekoesterde wens van velen in het dorp. Dat je het zelden álle inwoners naar de zin kunt maken, blijkt uit het artikel onder de 1e link in deze alinea, en uit deze ingezonden brief aan de gemeenteraad.

- Dorpsontwikkelingsplan 2.0 Ven-Zelderheide (2018). - Presentatie Dorpsontwikkelingsplan 2.0.

- Waterschap Limburg heeft in 2018 en 2019 in deze omgeving een dijkversteringsproject uitgevoerd. Inwoners, bedrijven en infrastructuur zijn daardoor beter beschermd tegen overlast bij hoogwater van de Maas. Het betreft eem tracé vanaf Mook via Middelaar, Milsbeek, Ottersum en Ven-Zelderheide tot aan de Duitse grens en bestaat uit dijkvakken van groene en harde waterkeringen, die op bestaande regionale hoogten aansluiten. Op enkele plaatsen voldeed de dijk nog niet aan de normen. Het deel van de dijk dat over de Kleefseweg ligt O van Ven-Zelderheide was wel op hoogte, maar het buitentalud was te steil. Deze is verflauwd en voorzien van een erosiebestendige kleilaag die aansluit op de asfaltverharding van de Kleefseweg. Ter hoogte van de Hamsebrugweg sloot de dijk onvoldoende aan op de hoge grond. Door de Kleefseweg en de aangrenzende akker over deze oppervlakte met enkele decimeters op te hogen, zijn ze nu goed op elkaar aangesloten. Met deze zone van 35 meter breed en een hoogte van NAP +13,47 m wordt de hoogwaterveiligheid weer gewaarborgd.

Door de provinciale weg te verhogen en de aangrenzende akker direct ten zuiden van deze weg, blijven de bijbehorende bomen en de steilrand langs de Hamsebrugweg volledig behouden. De recreatieve functie is daarmee geborgd. Ook de dijk aan de zuidzijde van de Kleefseweg sloot onvoldoende aan op de hoge grond. De aansluiting is hersteld door de kering over circa 65 meter in oostelijke richting door te trekken. Dit heeft geresulteerd in een ophoging van zo’n 40 cm ten opzichte van de boomgaard. De kruisende inrit is mee opgehoogd. De wilgen langs de Kleefseweg konden blijven staan, want die staan buiten het projectgebied. Hierdoor blijft de kenmerkende lijnbeplanting langs de weg behouden. Ook een deel van de Bloemenstraat langs Milsbeek is heringericht. (bron: Waterschap Limburg)

- Het geldende Bestemmingsplan Ven-Zelderheide is in 2011 vastgesteld.

Bezienswaardigheden

- In 1947 wordt het dorp een rectoraat. Tot het gereed komen van de Antoniuskerk (Vensestraat 1) in 1953, blijft de oude Antoniuskapel in gebruik als voorlopige kerk. 60 jaar later keert de oude situatie weer, want sinds (ca.) 2013 kerkt men wegens teruglopend kerkbezoek weer in de kapel... In 2015 is er één kerkbestuur gekomen voor 6 parochies in de regio. Zij worden in notities afgekort als VOMMMM, wat respectievelijk staat voor Ven-Zelderheide, Ottersum, Milsbeek, Middelaar, Mook en Molenhoek. Voor al deze parochies is samen nog maar één pastoor. Diverse kerken zijn of worden gesloten. Zo is de kerk van Ven-Zelderheide gesloten. Het dorp beoogt de kerk te kunnen herbestemmen tot multifunctioneel centrum, waarvoor zie verder het hoofdstuk Recente ontwikkelingen.

- Omtrent het stichtingsjaar van de Antoniuskapel in Ven-Zelderheide (Vensestraat 66) tasten we in het duister. Een oud volksverhaal wil dat de kapel is gesticht door de hertogin van Kleef (deze hele streek behoorde immers sinds 1397 in feite aan Adolf II, graaf en later hertog van Kleef). De hertogin had een bezoek gebracht aan de heer van Seller (Zelder) en wilde door ‘t Ven en het Rijkswald terug naar haar burcht te Kleef. Bij het Vense kerkhof was de weg zo slecht, dat de as van de koets brak, en het reisgezelschap in de modder bleef steken. De twee koetsiers tuurden door de snel invallende duisternis rond. De plek van het ongeluk was eenzaam, geen huis in de buurt. Wie wilde er immers bij het ‘bange’ kerkhof wonen! In paniek riepen de hertogin en haar gezelschapsdames om hulp, maar er kwam geen mens opdagen.

Toen bad de hertogin in uiterste wanhoop tot haar favoriete heilige St. Antonius Abt. En zie: plotseling kwamen van verschillende kanten mannen te hulp snellen en bevrijdden zij de adellijke dames uit hun benarde situatie. Vol dankbaarheid beloofde de hertogin deze huiveringwekkende plaats tot een oord van zegening te maken. Ze liet hier een kapel bouwen, toegewijd aan de H. Antonius. Tevens stichtte zij een fonds, waaruit de kapelaan van Ottersum betaald werd om elke week naar ‘t Ven te gaan en daar een H. Mis op te dragen. Tenslotte liet de bouwdame op het Vense kerkhof zo veel eikebomen planten als zij levensjaren telde. Als de bomen na enkele eeuwen volgroeid zouden zijn, en de kapel versleten, dan zou uit de opbrengst van het eikehout een nieuwe kapel gebouwd kunnen worden. Toen de Ottersumse toren in 1867 vervangen moest worden, heeft men de eiken bij de kapel gekapt. Kort voordien was de kapel echter nog vernieuwd en kreeg ze haar tegenwoordige grootte, nl. 16 x 5 m.

Het huidige priesterkoor is de oorspronkelijke kapel. Omstreeks 1750 en 1860 is ze twee keer uitgebreid. In 1894 is het ingangsportaal tegen de kerk en de toren boven de voorgevel gebouwd. Oorspronkelijk stond het torentje op het priesterkoor en later midden op de kapel. Op 20 oktober 1944 moest de bevolking van Ven-Zelderheide wegens de dreigende ernstige oorlogshandelingen evacueren. Toen kapelaan Th. Driessen in mei 1945 in Ottersum terugkeerde en de kapel ging bekijken, trof hij die in desolate toestand aan. Het dak was kapot, de glas-in-loodramen verbrijzeld en de muren met granaattreffers doorboord. De beelden en de kruisweg waren weg (naar men later ontdekte, weggehaald door pastoor W. Janssen uit Mook, met hulp van enkele Engelse militairen). De kapel bleek ondanks de beschadigingen toch door een aalmoezenier van het Engelse leger in ’44 en ’45 gebruikt te zijn. Zondag 11 juni 1945 vierde kapelaan Th. Driessen er met de bevolking weer voor de eerste keer na de oorlog de H. Liturgie. Eind jaren ’70 was de kapel aan een nieuwe restauratie toe. Om verder verval tegen te gaan kwam men in samenwerking met de Rijksdienst voor Monumentenzorg tot plannen voor een renovatie. Deze plannen zijn in 1983/84 gerealiseerd. De kapel is dagelijks overdag geopend.

- Molen Rust na Arbeid (Kleefseweg 59a) is een in 1881 gebouwde stenen beltmolen. De molen is in 1970 verkocht aan een pottenbakker, die een deel van de inventaris uit de molen liet verwijderen om ruimte te maken voor een atelier, maar het bouwwerk nooit als zodanig in gebruik nam. Zeven jaar later is de molen doorverkocht met de bedoeling er een bistro in te vestigen. Hiervoor is de molen verbouwd. Ook de bistro is er nooit gekomen. In 1987 is de molen wederom verkocht, en verbouwd tot woning. In 2004 is de molen verkocht aan L. Pauls, die hem tot maalvaardige staat heeft laten restaureren. De molen is uitgerust met 1 koppel 17der kunststenen; het gevlucht heeft van Bussel-neuzen. De molen is op zaterdagen van 13:00-17:00 uur te bezoeken. - Geschiedenis van Molen Rust na Arbeid in jaartallen.

Jaarlijkse evenementen

- Carnaval. - Carnavalsvereniging CV De Waldkrekels is opgericht in 1959. Onder deze link vind je de geschiedenis van de vereniging. - CV Altied Schik is opgericht in 2012.

- Paasvuur.

- "Elk jaar wordt er weer naar uitgekeken: Pinksteren met kermis in Ven-Zelderheide! Gewapend met kermisbonnen en natuurlijk het nodige zakgeld dat uit de portemonnee van de ouders is ‘gepraat’ wordt genoten van waar een klein dorpje groot in kan zijn. Botsen in de autoscooters, touwtje trekken, schieten, grijparmen, een suikerspin of een oliebol. En daarbij nog een drankje in de tent en luisteren naar leuke muziek. Alle ingrediënten voor een gezellige kermis tijdens de Pinksterdagen zijn aanwezig. De kermis begint op zaterdagmiddag om 15.00 uur. Rond de klok van elf is de eerste kermisdag weer ten einde, maar er is in het dorp natuurlijk dan nog van alles te doen. Vanaf 19.00 uur is ook de tent geopend en kan er, terwijl de kinderen op de kermis zijn, genoten worden van een drankje. Vanaf 20.00 uur is erde mogelijkheid te genieten van live muziek. In Café ‘t Wilde Zwijn is ook van alles te beleven. Op zondag is er van 14.00-19.00 uur het Dorpsfeest. De kermisbonnen voor de kinderen worden uitgedeeld tussen 15.00 en 16.00 uur. De Dorpslunch 'Kiek nie zo nou' met optredens van het Smartlappenkoor en het jeugdorkest van Sint Caecillia is maandag van 11.30-13.00 uur. Vooraf aanmelden kan via kermisvzh@gmail.com. Voor de lunch wordt een bijdrage van € 5,- gevraagd. Meer informatie vind je in het dorpsblad dat voorafgaand aan de kermis verschijnt." Aldus de aankondiging van de Pinksterkermis editie 2019.

Landschap, natuur en recreatie

- Het Z deel van het dorpsgebied van Ven-Zelderheide grenst aan de rivier de Niers. De Niers is vernoemd naar het woord ‘Nersihenis’, zoals vernoemd op een altaarsteen, gevonden nabij Jülich (Duitsland). Het altaar was gewijd aan de moedergodinnen van het water van de rivier. Haar bedding is zo’n 200.000 jaar geleden door de Rijn en het landijs gevormd. Van de bron, een boerderij in Kuckum (Duitsland) tot aan Gennep legt de rivier ca. 114 km af. Slechts 8 km daarvan bevindt zich op Nederlands grondgebied. Van Kuckum stroomt de Niers door Rheydt, Mönchengladbach, Korschenbroich, Willich, Viersen, Grefrath, Wachtendonk, Straelen, Geldern, Kevelaer, voorbij Schloss Wissen, Weeze, Goch, waarna de rivier over een klein gedeelte de grens vormt tussen Nederland en Duitsland om vervolgens bij Gennep uit te monden in de Maas.

Doordat de Niers een vrij krachtige stroming kent, hebben in vroegere jaren vele molens aan de rivier gebruik gemaakt van haar waterkracht. De rivier was zeer palingrijk, maar door de industrialisatie vervuilde de Niers zeer sterk. Sinds eind 20e eeuw wordt het afvalwater goed gezuiverd, waardoor zowel de aantallen als de soorten vis weer toenemen.

- Overzicht van waargenomen diersoorten in Ven-Zelderheide.

Overnachten

- Boek hier je B&B e.d. in omgeving Ven-Zelderheide, met laagsteprijsgarantie!

Beeld

- Reportage over 'de leukste oma van Ven-Zelderheide' (en haar man en vier kleinkinderen), aldus de titel van de aflevering van het L1-programma Óngherwaeg onder de link (2017).

Literatuur

- Nieuwe en/of tweedehands boeken over Ven-Zelderheide (online te bestellen).

Links/voorzieningen

- Algemeen: - Site van en over Ven-Zelderheide.

- Nieuws: - De laatste 5 nummers van het wekelijkse Dorpsblad zijn via de link ook online te lezen.

- Dorpshuis: - Gemeenschapshuis De Uitkomst.

- Onderwijs: - Als in 1985 de kleuterschool en lagere school in Ven-Zelderheide samengaan tot basisschool, wordt gekozen voor de naam De Vonder. Een vonder is een losse plankbrug om aan de overkant van een riviertje of beek te komen. In de buurt van de school moet ooit een vonder gelegen hebben over de Spiekerbeek. Zoals de mensen vroeger een vonder nodig hadden om aan de overkant te komen, wil Basisschool De Vonder een vonder zijn om kinderen te helpen op hun weg naar de toekomst. De school heeft ca. 90 leerlingen en is daarmee een kleinschalige dorpsschool. Die kleinschaligheid is juist de kracht van De Vonder; aandacht voor elkaar, betrokkenheid, overzichtelijkheid, structuur en korte lijnen. Alle kinderen zijn bij het team bekend en ook de leerlingen kennen alle leerkrachten. Er is oog voor iedereen. Ze gaan uit van het positieve en kijken naar kansen en mogelijkheden. Er heerst rust en regelmaat in de school en je mag er jezelf zijn.

- Jeugd en jongeren: - Stichting Jeugd- en Jongerenwerk Ven-Zelderheide is in 1968 opgericht en organiseert allerlei activiteiten voor de jeugd t/m 16 jaar, zoals Kleinkamp, Kindervakantieweek en Tienerkamp. Wij vermoeden dat deze stichting inmiddels is opgeheven, omdat hun site is opgeheven en wij geen recente berichten over de stichting kunnen vinden op het internet. Weet iemand of deze veronderstelling klopt?

- Muziek: - Harmonie St. Caecilia is er van en voor de dorpen Ven-Zelderheide en Ottersum. De vereniging is in 1899 als fanfare opgericht. Sinds 1960 is het een harmonie. Door de jaren heen heeft de vereniging natuurlijk veel meegemaakt. Op de pagina Geschiedenis van hun site lees je er alles over.

- Sport: - De in 1970 opgerichte voetbalvereniging V.V. Vense Boys is een cafévoetbalvereniging en neemt niet deel aan de KNVB competitie. Tijdens wedstrijden nemen ze het op tegen andere cafévoetbalverenigingen en veteranenelftallen. Voor de wedstrijd verzamelen ze bij hun clubhuis Café de Klok. Thuiswedstrijden worden gespeeld op het sportveld achter gemeenschapshuis De Uitkomst. De niet minder belangrijke 'derde helft' wordt weer voortgezet bij Café de Klok.

- Welzijn: - "De doelstelling van Stichting Bevordering Leefbaarheid Ouderen Ven-Zelderheide (BLOV) is het bevorderen van de leefbaarheid en cohesie voor onze oudere inwoners, in de ruimste zin van het woord. De BLOV is opgericht in 2011. Het eerste project was de Huuskamer, daarna volgden snel meerdere initiatieven. Dit alles wordt gerealiseerd door vele vrijwilligers verdeeld in werkgroepen en in samenwerking met gemeente en instanties. De Huuskamer (Antoniusstraat 33) is een gebouw dat onder meer voorziet in de behoefte aan een ruimte voor het houden van kleinschalige activiteiten op maatschappelijk, levensbeschouwelijk, recreatief en cultureel gebied. In de Huuskamer kunnen 60-plussers iedere middag van 2 tot 5 uur op een gezellige manier met elkaar in contact komen. Dit kan door o.a. koffie/thee te drinken of door samen een spelletje te doen. In het weekend is de Huuskamer gesloten. Dan is het mogelijk de ruimte te ‘huren’, bijvoorbeeld voor een verjaardag.

Sinds 2013 is werkgroep Zorg/Welzijn actief, die zich verantwoordelijk voelt voor een goede organisatie van de zorg en het welzijn voor inwoners van Ven-Zelderheide. De werkgroep wordt ondersteund door de dorpsondersteuner. Visie: wij zijn van mening dat inwoners verantwoordelijkheid kunnen nemen voor elkaar en met elkaar. Vanuit deze gedachte is de mens in staat om zich in te zetten voor de leefbaarheid in eigen dorp en invulling te geven aan “eigen regie”. Door het benutten van elkaars talenten, netwerken en geïntegreerd werken wordt de basis gelegd voor het welzijn en de zorg voor jong en oud(er)."

- Sinds juli 2018 bezit het dorp een duo-fiets: een driewieler voor twee personen, met trapondersteuning. Met deze fiets is het voor ouderen makkelijker om een uitstapje te maken in hun omgeving, om te bewegen en onder de mensen te komen. De fiets is er voor alle inwoners van het dorp en ook de lokale afdeling van De Zonnebloem mag er gebruik van maken. De duo-fiets is een initiatief van Stichting Bevordering Leefbaarheid Ouderen Ven-Zelderheide (BLOV). Dankzij goede samenwerking tussen en financiering door Stichting BLOV, gemeente Gennep, Rabobank en ANWB is de duo-fiets er gekomen. De fiets is gestationeerd bij De Uitkomst en kan via de dorpsondersteuner worden gereserveerd.

- Openbaar vervoer: - In Ven-Zelderheide is er als OV-voorziening de Wensbus, waarmee je binnen de gemeente Gennep naar bestemmingen kunt zoals supermarkten en het busstation, naar de Huuskamer en ’s middags op en neer naar het Maasziekenhuis in Boxmeer/Beugen. De wensbus is een aanvulling op het bestaand openbaar vervoer, dus er is aansluiting op lijn 83 aan de Nijmeegseweg en het busstation in Gennep.

- Genealogie: - Overzicht van begravenen op de begraafplaats van Ven-Zelderheide.

• 1. Nederlandse plaatsnamen verklaard,
  van Berkel, Gerald, and Samplonius Kees
  , (2018)